«Με τις πλάτες του Υπουργείου Πολιτισμού λειτουργεί η Τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων και το πρόβλημα είναι πρωτίστως πολιτικό» εκτίμησαν οι τέσσερις πρώην δήμαρχοι της Βέροιας (από το 1982 μέχρι το 2014) Ανδρέας Βλαζάκης, Γιάννης Χασιώτης, Χρήστος Σκουμπόπουλος και Χαρούλα Ουσουλτζόγλου στη χθεσινή κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσαν ενόψει του χαρακτηρισμού όλης της πόλης της Βέροιας ως αρχαιολογικού χώρου.
«Κανένας υπουργός δεν πρέπει να κρύβεται πίσω από υπηρεσίες» τόνισαν επισημαίνοντας ότι το ΥΠΠΟ με την πολιτική που ακολουθεί απειλεί την Τοπική Αυτοδιοίκηση που ζει τις χειρότερες μέρες της. «Οι Δήμοι δεν θα έχουν καμία αρμοδιότητα» ισχυρίστηκαν οι δήμαρχοι και «θα είναι υποτελείς των Υπουργικών αποφάσεων και των υπηρεσιακών παραγόντων». Προς το Υπουργείο Πολιτισμού, ως εκ τούτου, στρέφονται οι καταγγελίες των δημάρχων (πρώην και νυν) με μια σειρά κινητοποιήσεων που προτάθηκαν από τον κ. Βλαζάκη, με την σύμφωνη γνώμη όλων των συναδέλφων του.
Την συνέντευξη άνοιξε ο κ. Κώστας Βοργιαζίδης αιτιολογώντας την ανάγκη της κοινής παρουσίας των δημάρχων στους οποίους έδωσε κατά σειρά θητείας, το λόγο.
Ο Ανδρέας Βλαζάκης
Παίρνοντας πρώτος τον λόγο – ως παλαιότερος- ο κ. Βλαζάκης εξέφρασε την αγανάκτηση και την ανησυχία του βλέποντας, όπως είπε, να προωθείται για εφαρμογή η καθολική κήρυξη της Βέροιας ως αρχαιολογικού χώρου, η οποία θα προσθέσει νέα προβλήματα στα τόσα που ήδη έχουν οι πολίτες σε σχέση με τις αρχαιολογικές υπηρεσίες. «Ο Δήμος μας δυστυχώς βρίσκεται μπροστά σε μια προσπάθεια υποβάθμισής του σε διοικητική υπηρεσία που θα υπακούει στις αποφάσεις της τοπικής εφορείας αρχαιοτήτων, αφού δεν θα μπορεί να υλοποιήσει τα τεχνικά έργα του προγράμματός του προς όφελος των πολιτών. Οι επαγγελματίες, ακόμα και οι αγρότες σε κάθε τους ενέργεια θα βλέπουν μπροστά τους τις αρχαιολογικές υπηρεσίες. Γνωρίζοντας τι θα επακολουθήσει και με στόχο τη στήριξη της πόλης και των φορέων είμαστε σήμερα εδώ, συμφωνώντας ότι με κάθε τρόπο και μέσο πρέπει να παλέψουμε ώστε να μην περάσει η καταστροφική καθολική κήρυξη» τόνισε και πρότεινε μια σειρά ενεργειών που θα κινητοποιήσουν την πόλη και τους φορείς στέλνοντας μήνυμα στο ΥΠΠΟ, το οποίο, όπως εκτίμησε, είναι υπεύθυνο αφού από την πολιτική που ακολουθεί, απειλείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι Δήμοι γίνονται υποχείρια που θα υλοποιούν απλά τις αποφάσεις των τοπικών εφορειών αρχαιοτήτων. «Η Τοπική Εφορεία έχει πλάτες στις οποίες στηρίζει τις προκλητικές της θέσεις. Γιατί δεν το έκαναν παλαιότερα; Διότι οι αρμοδιότητες και οι ρόλοι του καθένα ήταν διακριτικοί. Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά και βέβαια σ’ αυτό δεν είναι υπεύθυνη η προϊσταμένη της Αρχαιολογίας, αλλά ο υπουργός και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ και αυτοί πρέπει να εισπράξουν τις καταγγελίες» επεσήμανε ο κ. Βλαζάκης προτείνοντας: Άμεση κινητοποίηση όλων με σωστή ενημέρωση των πολιτών που θα σηκώσουν το βάρος των συνεπειών της αναοριοθέτησης, κλείσιμο του Δήμου και των Νομικών Προσώπων, των επιχειρήσεων και των καταστημάτων, ανάρτηση καταγγελτικών προς το ΥΠΠΟ πανό στις εισόδους της πόλης, διανομή ενημερωτικών εντύπων, τηλεοπτικά σποτ, μεγάλη παλλαϊκή συγκέντρωση στην Πλατεία Ωρολογίου και ανοιχτή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με καλεσμένους όλους τους πρώην υπουργούς πολιτισμού. Απευθυνόμενος στους δημάρχους Νάουσας και Αλεξάνδρειας πρότεινε να ενημερώσουν κι αυτοί τους πολίτες τους, πριν έρθει – όπως είπε – και η δική τους σειρά.
Στην αλλαγή πολιτικής του ΥΠΠΟ, ο κ. Βλαζάκης «χρέωσε» και την δυσκολία συνεργασίας του Δήμου με τις τοπικές αρχαιολογικές υπηρεσίες, με τις οποίες, όπως τόνισε, υπήρχε στο παρελθόν αγαστή συνεργασία.
Ο Γιάννης Χασιώτης
Ως αμιγώς πολιτικό πρόβλημα, εκτίμησε ο κ. Χασιώτης ότι είναι η κήρυξη όλης της Βέροιας και του αγροκτήματος Βέροιας, σε αρχαιολογικό χώρο, αφού, όπως τόνισε, όλη η περιοχή ξεφεύγει από την τοπική ηγεσία και περνάει σε άλλα χέρια. «Πρέπει να νοιώθουμε ένα σύγκρυο… Δεν θα υπάρχει πλέον τοπική αυτοδιοίκηση, ούτε τεχνικό πρόγραμμα, χωρίς την έγκριση του κονκλάβιου του Υπουργείου Πολιτισμού. Επιστρέφουμε στις δεκαετίες πριν το 1980 που έγινε μια τεράστια προσπάθεια για τον θεσμό. Ανοίγει ένα τεράστιο πολιτικό θέμα και πρέπει να πάρουν θέση όλοι, ΚΕΔΕ, τοπικοί βουλευτές κ.α». Χαρακτήρισε επίσης μέγα λάθος «την αντίληψη που πήγε να διαμορφωθεί ότι κάποιοι άνθρωποι που εργάζονται στο ΥΠΠΟ νοιάζονται για την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της Βέροιας και κάποιοι μιλούν μόνο με οικονομικούς όρους».
Αναφερόμενος στις διοικήσεις του Δήμου από το 1980 και μετά, απαρίθμησε τις κηρύξεις , τις μελέτες και τα έργα που έγιναν για την ανάδειξη των διατηρητέων οικισμών (Μπαρμπούτα – Κυριώτισσα) και σειρά διατηρητέων κτιρίων που αποκαταστάθηκαν, την προσπάθεια των τοπικών αρχών για την κατασκευή του Μουσείου των Αιγών που ολοκληρώνεται κ.α.
«Όλα αυτά έγιναν από τον Δήμο και όχι από κάποια αρχαιολογική υπηρεσία. Με την επέκταση της οριοθέτησης που προτείνεται από το ΥΠΠΟ, όλη η περιοχή ξεφεύγει από τον προγραμματισμό του Δήμου και περνάει στην Αρχαιολογία και το ΥΠΠΟ, που θα δίνει την τελική έγκριση δια των υπαλλήλων του γραφειοκρατών, αφού το δημοτικό συμβούλιο θα έχει μόνο εισηγητικό χαρακτήρα για όσα θα γίνονται στην πόλη. Οι Δήμοι δεν θα έχουν καμία αρμοδιότητα πέραν της έκδοσης πιστοποιητικών και ληξιαρχικών πράξεων και της καθαριότητας. Κι αυτό είναι το τεράστιο πολιτικό ζήτημα που ανοίγεται μπροστά μας» τόνισε ο κ. Χασιώτης.
Επιπροσθέτως στα όσα είπε ο κ. Βλαζάκης, κατέθεσε και μια διαφορετική, όπως τη χαρακτήρισε άποψη. «Δεν είναι μόνο η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ που βηματοδοτεί αυτή την ιστορία. Και ο ρόλος της τοπικής εφορείας αρχαιοτήτων είναι καθοριστικός». Και σε δεύτερη τοποθέτησή του, απευθυνόμενος προς την τοπική υπηρεσία, ρώτησε, «γιατί η Αρχαιολογία δεν ασχολείται με τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης, όπως οι βυζαντινές εικόνες που βρίσκονται σε κιβώτια στα υπόγεια του αρχαιολογικού μουσείου αντί να δημιουργεί άλλα προβλήματα, γιατί τα σπιτάκια του βυζαντινού μουσείου που ήταν να γίνουν εργαστήρια συντήρησης, έγιναν τελικά γραφεία των υπαλλήλων της υπηρεσίας». Επίσης έκανε λόγο για «παραβίαση νομοθεσίας σε σχέση με κάποια κτίσματα της αρχαιολογικής υπηρεσίας χωρίς οικοδομική άδεια».
Ο Χρ. Σκουμπόπουλος
Για κατάρρευση της Αυτοδιοίκησης έκανε λόγο ο κ. Σκουμπόπουλος ως ο παλαιότερος από όλους στο Δήμο. «Με πόνο ψυχής βλέπω τα τελευταία χρόνια να καταρρέει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, που ζει τις χειρότερες μέρες της ζωής της. Η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ είναι κατοχυρωμένη συνταγματικά από όλες τις κυβερνήσεις μετά την αντιπολίτευση. Δυστυχώς τα τελευταία μνημονιακά χρόνια αφαιρέθηκαν αρμοδιότητες και πόροι και τώρα ζει τα χειρότερα. Μέχρι και τοποτηρητή θέλουν να βάλουν στους Δήμους. Ακόμα αυτό να δούμε» είπε ο κ. Σκουμπόπουλος και πρόσθεσε: «Η αρχαιολογία δεν φέρθηκε καλά στα αρχαία της Βέροιας και προσπαθεί τώρα που νομίζει ότι η Αυτοδιοίκηση πήρε τον κατήφορο να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα που αυτή άπλωσε. Και βέβαια έχει δικαίωμα να κάνει οριοθέτηση ανά πάσα στιγμή, σύμφωνα με το νόμο. Όμως πρέπει οι κρατικές υπηρεσίες να συνεργάζονται με την αυτοδιοίκηση, διότι διαφορετικά μπαίνουμε σε επικίνδυνες καταστάσεις» τόνισε και δήλωσε σύμφωνος με την πρόταση Βλαζάκη για άμεση ενεργοποίηση και κινητοποίηση της πόλης.
Η Χαρ. Ουσουλτζόγλου
Ιστορική χαρακτήρισε την στιγμή που 4 πρώην δήμαρχοι μαζί διεκδικούν κάτι συντονισμένα και από κοινού. «Μας προβληματίζει η μονομέρεια των αποφάσεων για τη ζωή μας, μας προβληματίζει που η σημερινή ηγεσία του ΥΠΠΟ και οι τοπικοί υπηρεσιακοί παράγοντες όταν μιλούν για συνεργασία, υπονοούν υποτέλεια» ανέφερε η κ. Ουσουλτζόγλου, ξεκαθαρίζοντας ότι, όπως είπε «εδώ δεν είμαστε οι συντηρητικοί που γουστάρουμε να χαλάμε τα πάντα. Εδώ νοιώθουμε όλοι υπερήφανοι για τον μνημειακό μας πλούτο και όλοι καταβάλαμε στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας κάθε προσπάθεια για την προστασία και την προβολή του. Συμβάλαμε καθοριστικά στην πορεία του τόπου και νοιώθουμε την υποχρέωση να υπερασπιστούμε αυτό το έργο με την παρουσία μας σ’ αυτή την υπόθεση, ώστε να αποτραπούν τα σχέδια της Εφορείας Αρχαιοτήτων και του ΥΠΠΟ που αλυσοδένουν ουσιαστικά την πόλη». Η κα Ουσουλτζόγλου αναφέρθηκε στον σχεδιασμό της δημοτικής της αρχής για την αξιοποίηση των μνημείων αλλά την εξασφάλιση χρημάτων από ευρωπαϊκό πρόγραμμα, επενδυτικού σχεδίου, για την ανάδειξη αρχαιοτήτων στο Δήμο το οποίο στήριξαν ενθουσιωδώς τόσο η τότε Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων όσο και η Εταιρεία Ενοποίησης αρχαιολογικών χώρων, η προΪσταμένη της οποίας συμμετέχει στο ΚΑΣ. Δυστυχώς, η δεύτερη θητεία μας συνέπεσε με την ανάληψη καθηκόντων της νυν προΪσταμένης την οποία υποδεχθήκαμε με ειλικρινή διάθεση συνεργασίας. Η ίδια όμως, εξ αρχής, δήλωσε ότι διαφωνεί με όλο το σχέδιο και αρνήθηκε την όποια παραπέρα συζήτηση, σπάζοντας δυστυχώς τη συνεργασία. Και έτσι τινάχθηκε στον αέρα και το χρηματοδοτικό σχέδιο» ανέφερε μεταξύ άλλων η πρώην δήμαρχος παραθέτοντας και μια σειρά έργων που αφορούσαν στην ανάπλαση αλλά δεν είχαν θετική αντιμετώπιση – ανταπόκριση από την Αρχαιολογία. Κλείνοντας αναφέρθηκε στις προσπάθειες των δημοτικών αρχών μέχρι να εγκριθεί, να χρηματοδοτηθεί και να ολοκληρωθεί το μουσείο των Αιγών στη Βεργίνα που ήταν το πρώτο αίτημα όλου του νομού. «Αν είναι δυνατόν να ακούγεται ότι η Βέροια υπονομεύει τη Βεργίνα. Αυτός ο Δήμος δεν είναι στενόμυαλος θέλει κόσμο και στη Βεργίνα και στη Βέροια και στη Νάουσα και σε όλη την περιοχή. Είναι απαράδεκτο λοιπόν αυτή η πόλη, μ’ αυτό το παρελθόν των καλών συνεργασιών να καταδικάζεται» κατέληξε συμφωνώντας με την πρόταση Βλαζάκη.
Κ. Βοργιαζίδης: Πρόταση νέων αναπλάσεων
Κλείνοντας τη συνέντευξη ο νυν δήμαρχος ενημέρωσε ότι ο Δήμος σχεδιάζει και θα καταθέσει πρόταση που θα περιλαμβάνει και αναπλάσεις σε Μπαρμπούτα, Παναγία Δεξιά και Κυριώτισσα. «Αρα λοιπόν και σήμερα ο Δήμος έχει το νου του στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς», σημείωσε ο κ. Βοργιαζίδης.
Σοφία Γκαγκούση
