Μέρος Β
Η παρουσία των συμμαχικών πλοίων στην Κωνσταντινούπολη
Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε με την Ανακωχή που υπογράφηκε την 11 Νοεμβρίου 1918 και την Ήττα των Κεντρικών. Πίσω του άφησε αμέτρητους νεκρούς και καταστροφές. Τώρα καλούνται οι λαοί νε επουλώσουν τις πληγές που άφησε. Η Τουρκία δέχτηκε τους σκληρούς όρους της Συνθήκης του Μούδρου της Λήμνου στις 30 Οκτωβρίου του 1918 μεταξύ των οποίων ήταν και ο αφοπλισμός του τουρκικού στρατού και την παραμονή του στα στρατόπεδα. Η είδηση έγινε δεκτή στον Πόντο με χαρά και ενθουσιασμό. Πίστεψαν ότι τα βάσανά τους τελείωσαν και ότι τώρα μπορούν να αρχίσουν ξανά τη ζωή τους από την αρχή.
Στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης κατέφτασαν τα πλοία του Συμμαχικού στόλου μεταξύ των οποίων έκανε την παρουσία του και το ελληνικό πολεμικό πλοίο ΑΒΕΡΩΦ.
Τα Δικαστήρια
της Κωνσταντινούπολης
Στην κατεχόμενη από Αγγλικά και Γαλλικά στρατεύματα Τουρκία βάσει των όρων της Συνθήκης του Μούνδρου ,σχηματίστηκαν εξεταστικές επιτροπές για ανεύρεση των υπευθύνων των σφαγών και της Γενοκτονίας των χριστιανικών πληθυσμών. Τα μέλη της τριανδρίας και πολλά στελέχη των Νεότουρκων όπως των Talaat, Enve, Diemal, Ιsmail Hari και πολλών άλλων προαισθανόμενα την τύχη τους μετά τη λήξη του πολέμου κατόρθωσαν με τη βοήθεια των Γερμανών να δραπετεύσουν στο Βερολίνο. Άλλοι όπως ο πρώην Βεζίρης και οι ηγέτες της Ειδικής Οργάνωσης υπευθύνων των μαζικών εκτελέσεων των χριστιανών συλλαμβάνονται και φυλακίζονται στην Κωνσταντινούπολη. Μεταξύ αυτών ήσαν συνελήφθηκαν και τρεις Γερμανοί 1) τονστρατηγό Liman von Sanders, (Κατηγορείτο μαζί με τους άλλους για την εξόντωση των Ελλήνων της Μ. Α. και του Πόντου, για το βιασμό και το θάνατο κάποιας Ελληνίδας αλλά τα τουρκικά δικαστήρια τον αθώωσαν) 2) τον Kress von Kressensta:in και 3)τον Κόμης von Schoulenbourg ) και φυλακίστηκαν στην νήσο Πρίγκιπο. ;Ύστερα από κάποιες διπλωματικές διαπραγματεύσεις επέστρεψαν στη Γερμανία. Πάντως τα τουρκικά δικαστήρια τους καταδίκασαν σε θάνατο αλλά κανείς δεν πίστευε ότι θα εκτελούσαν και τις ποινές. Κάποιοι περίμεναν ότι η Γερμανία θα τους παρέδιδε στις εξεταστικές επιτροπές στην Κωνσταντινούπολη να δικαστούν για τις εγκληματικές τους πράξεις. Όχι μόνο δεν έγινε αυτό αλλά η Γερμανία τους δέχτηκε και τους παραχώρησαν άσυλο.
Συλλήψεις και καταδίκες
των εγκληματιών πολέμου
Η κοινή γνώμη της Αγγλίας- Γαλλίας απαιτούσε την ποινική δίωξη των εγκληματιών πολέμου σε βάρος του χριστιανικού πληθυσμού της Μ. Α. και του Πόντου, Για αυτό έπρεπε να συλληφθούν και δικαστούν. Οι Άγγλοι και οι Γάλλοι διατάσουν τη σύλληψη των στελεχών των Νεότουρκων. Από διπλωματικά έγγραφα της Γαλλίας μαθαίνουμε ότι η τουρκική κυβέρνηση για να ικανοποιήσει την ευρωπαϊκή γνώμη αποφάσισε τη σύλληψη των περισσοτέρων και επικίνδυνων μελών(30 Ιανουαρίου 1919) της Επιτροπής ΕΝΩΣΙΣ-ΠΡΟΟΔΟΣ, Ζήτησαν και τη σύλληψη του Κεμάλ αλλά αυτός βρίσκει προστασία και άσυλο από τον Ιταλό διπλωμάτη Sfortsa ο οποίος, λέγεται, ότι του παραχώρησε ένα διαμέρισμα στην Κωνσταντινούπολη για να αποφύγει τη σύλληψη. Αργότερα θα τον αναζητήσουν να παραδοθεί αλλά εκείνος έφυγε για την αποστολή που του έδωσαν. Οι συλλήψεις όμως, γίνονταν σε πολύ αργούς ρυθμούς με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να δραπετεύσουν και κάποιοι να καταφύγουν στα βουνά μεταξύ αυτών και ο σφαγέας των Ποντίων, βαρκάρης από την Κερασούντα Τοπάλ Οσμάν.
Επεισόδια έξω από τα δικαστήρια
Κατά τη διάρκεια της δίκης στην Κωνσταντινούπολη, ένα χαμηλόβαθμο στέλεχος των Νεότουρκων το οποίο είχε καταδικαστεί σε θάνατο, έξω από την αίθουσα δικαστηρίου ξέσπασαν ταραχές. Ένα πλήθος μουσουλμάνων συγκεντρώθηκε και διαμαρτύρονταν έντονα προκαλούσε θόρυβο. Να σημειωθεί ότι στην επαρχία επικρατούσαν ακόμη οι Νεότουρκοι. Οι σύμμαχοι φοβούμενοι μεγαλύτερες ταραχές μετέφεραν τον Ιανουάριο 1919 τους κρατουμένους σε ένα φρούριο της Βαλέτας στη Μάλτα. Γενική πεποίθηση όλων ήταν ότι εκεί η δίκη θα διεξάγονταν με ασφάλεια και οι εγκληματίες θα έδιναν λόγο των πράξεών τους. Όλοι πίστευαν ότι οι σύμμαχοι θα φρόντιζαν και για την έκδοση των υπευθύνων Γερμανών αξιωματικών , την μεταφορά τους στη Μάλτα και τη δίκη τους μαζί με τους άλλους.
Η καταδίκη σε θάνατο προήλθε από τους πατριώτες των Αρμενίων.
Εκείνο που δεν έκαναν οι Πόντιοι και τα δικαστήρια που όλοι περίμεναν έγινε από τους νέους πατριώτες Αρμενίους. Σκόρπισαν σε όλες τις χώρες σε αναζήτησή τους. Ήταν μέλη της Αρμενικής Επαναστατικής Ομοσπονδίας.
1. Στις 16 Μαρτίου 1921 ο Αρμένης Τεχλιριάν σώριαζε στο έδαφος νεκρό τον Ταλαάτ στο Βερολίνο. Στο δικαστήριο που ακολούθησε αθωώθηκε.
2.Ιούλιος 1919.εκτελείται ο σφαγέας των Αρμενίων του Μπακού από τον Τζιβανσίρ.
3.6 Δεκεμβρίου 1921 εκτελείται στη Ρώμη ο Σαγίτ Χαλίμ από τον νεαρό Σιραγκιάν
4.17 Απριλίου 1922 εκτελούνται στο Βερολίνο οι διοργανωτές των σφαγών Μπεχαεντίν Σακί και ο ΤζιεμάλΑζμί.
5.Τρεις Μήνες αργότερα βρίσκουν τραγικό θάνατο ο Τζαμάλ πασά και και ο Εβρέν πασά.
Και ο κατάλογος των εκτελεσθέντων συνεχίζεται για τη δικαίωση όλων εκείνων Αρμενίων και Ελλήνων που βρήκαν μαρτυρικό θάνατο από το μίσος και την ανθρώπινη μισαλλοδοξία.
Βιβλιογραφία
1 «Έχω όπλο την αγχόνη¨του Χ. Τσιρκινίδη εκδ. Ερωδιός
2.»Ει τέλους του ξεριζώσαμε.¨» του Χ.Τσιρκινίδη Εκδ. Π. Σουμελά
3.Συνοπτική Ιστορία της Γενοκτονίας των Ελλ. Της Ανατολής το Χ. Τσιρκινίδη εκδ. Αδελφών Κυριακίδη.
4.» Ο τιμωρός ¨του Αρσαβίρ Σιρακιάν Εκδ. Αρμενική Εθνική Επιτροπή Ελλάδος.
Συνεχίζεται