Β΄ μέρος
Από τα υπάρχοντα στοιχεία του βιβλίου εισόδου-εξόδου ψυχασθενών, καταρτίσαμε τον παρακάτω πίνακα για να έχουμε σαφή εικόνα (ανδρών-γυναικών) των εισερχομένων, κάθε χρόνο, και συνολικά.
Πίνακα εισόδου και εξόδου ασθενών (ψυχασθενών) κατά τα έτη (1929-1952) στο θεραπευτήριο Αγίου Αντωνίου Βεροίας
ΈτοςΆρρενεςΘήλειςΣύνολο
19297350123
1930502979
193111956175
1932273562
19334187128
19348446130
193510569174
19368729116
193733107140
1938617
19422-2
19469817
194771623
19481-1
19491-1
19522-2
6475331180
Εξετάζοντες, προσεκτικά, τον τόπο προέλευσης, τις ασθένειες, την ηλικία, τα έξοδα των εισερχομένων στο θεραπευτήριο του Αγίου Αντωνίου, τους θεραπευθέντες την περίοδο από 7-1-1927 έως το 1952, διαπιστώσαμε:
α) Είναι εντυπωσιακό ότι οι άνθρωποι που κατέφυγαν στη χάρη του Αγίου Αντωνίου προέρχονται από άλλες περιοχές της Μακεδονίας, εκτός από τη Βέροια και τα χωριά της, όπως από τη Νάουσα, τη Δράμα, το Κιλκίς, τα Γιαννιτσά, την Έδεσσα, τη Φλώρινα, την Κοζάνη, την Κατερίνη, την Ελασσόνα, τη Λάρισα, τη Χαλκιδική, τη Θεσσαλονίκη και τα χωριά τους.
β) Οι ασθένειες που είχαν ήταν: μελαγχολία-κατάθλιψη, τρικυμία εν τω κρανίω (τρέλα).
γ) Ηλικίες των ασθενών από 7-1-1929 έως 1952 ήταν: 0,14% από (1-10) ετών, 0,11% από (11-20), 0,28% από (21-30), 0,11% από (31-40), 0,07% από (41-50), 0,02% από (51-60), 0,01% από (61-70), 0,005% από (71-80) και 0,25% με αδιευκρίνιστη ηλικία.
δ) Τα έξοδα εισαγωγής στο θεραπευτήριο ήταν: δωρεάν για τους φτωχούς, 100 δραχμές αν παρέμεναν σ’ αυτό 20 μέρες και 200 δραχμές αν παρέμεναν 40 μέρες.
ε) Την περίοδο από 7-1-1927 έως το 1952 θεραπεύθηκαν, όπως διαπιστώνεται από το βιβλίο εισόδου-εξόδου ψυχασθενών στο θεραπευτήριο οι εξής:
1) Η Μαρίκα Θ. του Κ. από το Κιλκίς, 19 ετών, ράπτρια
2) Ο Κωνσταντίνος Σ. του Β. από Πολυπλάτανο Ναούσης, 46 ετών γεωργός
3) Ο Ελευθέριος Α. του Α. από Βαλτολείβαδο Γιαννιτσών, 22 ετών, κτηνοτρόφος
4) Ο Ιορδ. Κ. του Σ. από Ξεροχώρι-Γέφυρα Θεσσαλονίκης, 20 ετών, γεωργός
5) Ο Φώτιος Κ. του Στ. από Κρύα Βρύση Γιαννιτσών, 38 ετών, γεωργός
6) Ο Ιωάννης Ζ. του Δ. από Κρώμη Γιαννιτσών, 40 ετών, γεωργός
7) Η Ευαγγελία Π.Κ. του Π. από Αμύνταιο Φλωρίνης, 35 ετών, οικιακά
8) Ο Απόστολος Π. του Ι. από Κολύχη Γρεβενών, 16 ετών, γεωργός
9) Ο Γεώργιος Χ. του Ι. από Αν. Θράκη, Άγιο Αθανάσιο, 28 ετών, γεωργός
Οι πληροφορίες αυτές είναι παρμένες από το βιβλίο εισόδου-εξόδου ψυχασθενών του ναού Αγίου Αντωνίου Βεροίας, γραμμένες στο περιθώριο των παρατηρήσεων και από ένα λυτό έγγραφο, γραμμένο από τον γραμματέα-λογιστή Αναστάσιο Καρατζόγλου το οποίο περιέχει τα 9 ονόματα των θεραπευθέντων ψυχασθενών από τον Άγιο Αντώνιο, το Νέο, πολιούχο της Βέροιας.
Πράγματι, η χάρη του Αγίου Αντωνίου έκανε πολλά θαύματα. Θεράπευσε πολλούς (4) ψυχικά αρρώστους (τας φρένας των πασχόντων τας κάμνει υγιείς).
Πέρα, όμως, από τις θεραπείες και τα θαύματα, η προσφορά του Ιερού Ναού Αγίου Αντωνίου στην κοινωνία της Βέροιας και ιδιαίτερα στον σημαντικό τομέα της Παιδείας δεν σταμάτησε ποτέ από τον 17ο αιώνα έως την απελευθέρωση (1952) και μετά.
Η ιστορία του Ναού συνδέθηκε αδιάρρηκτα με την ιστορία της πόλεώς μας και του λαού της και παρέμεινε η καρδιά της Βεροίας.
Μεγάλη η εκπαιδευτική, οικονομική και τραπεζιτική δραστηριότητα της εκκλησίας του Αγίου Αντωνίου Βεροίας. Έγινε το κέντρο της θρησκευτικής ζωής των Βεροιέων και πρωτοστατεί στον φιλανθρωπικό και κοινωνικό τομέα.
Ενισχύει το τεράστιο φιλανθρωπικό, κοινωνικό και πνευματικό έργο της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας και Ναούσης που κατά την κοινή ομολογία απέσπασε το θαυμασμό όλων.
Ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες, ως κέντρο, της θρησκευτικής ζωής των Βεροιέων, και όλα αυτά κάτω από την καθοδήγηση του άξιου, ακούραστου και ευρηματικού σε δραστηριότητες ιεράρχη μας κ. Παντελεήμονα επ’ αγαθώ της Θεοσώστου επαρχίας του και του Ελληνικού Έθνους.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας θεώρησε καθήκον ευγνωμοσύνης, έναντι όλης αυτής της μεγάλης προσφοράς του Ναού στην κοινωνία της Βεροίας, να ανακαινίσει το Ναό του Αγίου Αντωνίου (με μαρμαρόστρωση δαπέδου και τοποθέτηση νέων ξυλόγλυπτων αναλογίων ψαλτών και στασιδίων, ανακαίνιση του κιβωρίου και αγιογράφηση του Ναού).
Το ενδιαφέρον του Σεβασμιωτάτου κ. Παντελεήμονα, σ’ όλα τα στάδια της ανακαίνισης ήταν συγκινητικό και διαρκές, το γνωρίζω, γιατί την εποχή εκείνη ήμουν εκκλησιαστικός επίτροπος του Ναού.
Ακόμη, το έργο της κατασκευής και της τοποθέτησης στον αύλειο χώρο του Ναού της προτομής της ευεργέτιδος Ευδοξίας Μαλακούση ως εκπλήρωση παλαιού χρέους ευγνωμοσύνης, έγινε πραγματικότητα από τον Σεβασμιώτατο κ. Παντελεήμονα Καλπακίδη.
Τέλος, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως (100) χρόνων από την ανέγερση και των εγκαινίων του Ναού, πραγματοποιήθηκαν νέα εγκαίνια της ανακαινίσεώς του ενώπιον του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών, μακαριστού Χριστοδούλου, των Αρχών και πλήθος κόσμου.
Έτσι τιμά ο Σεβασμιώτατος Βεροίας και Ναούσης κ. Παντελεήμων Καλπακίδης τον Όσιο Αντώνιο, τον Νέο, πολιούχο της Βεροίας και την προσφορά του Ναού.
Παραπομπές – Βοηθήματα – Πηγές
4. Περισσότερες πληροφορίες για θεραπείες και θαύματα. Βλέπε:
α. Μητροπολίτης Βεροίας και Ναούσης Παντελεήμονας Καλπακίδης, Ιστορία και προσφορά Ιερού Ναού Αγίου Αντωνίου, Πολιούχου Βεροίας, Βέροια 2004, σελ. 51-54, του ιδίου ο Πολιούχος της Βεροίας Όσιος Αντώνιος, ο Νέος, Βέροια 1996, του ιδίου, ο Πολιούχος της Βεροίας Όσιος Αντώνιος, ο Νέος, Β΄ έκδοσις, Βέροια 2004.
β. Γεωργίου Χ. Χιονίδη, Ο Όσιος Αντώνιος, ο Νέος, Εκ της Μακεδονικής Βεροίας, Βέροια, 1965, σ. 70-72, του ιδίου Σύντομη Ιστορία του Χριστιανισμού στην περιοχή της Βέροιας, Βέροια 1961, σ. 37-38.
γ. Θωμ. Γαβριηλίδη, Προσκύνημα στην Ιερά της Θεοσώστου πόλεως Βέροιας, Βέροια 1996, σε. 149-150.
δ. Παύλου Δ. Πυρινού, Βεροιακά Σημειώματα, Βέροια 2009, σ. 235.
ε. Δρ-Δρ Αντώνη Μιχ. Κολτσίδα, Ιστορία της Ι. Μητρόπολης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, Τόμος Α΄ Εκδόσεως Κυριακίδη, σελ. 462. Ένα δίτομο έργο που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2016 και κάλυψε ένα κενό ως προς την Ιστορία της Ι. Μητροπόλεως Βεροίας.