Το προσφυγικό, που απασχολεί έντονα τον τελευταίο καιρό τη χώρα μας αλλά και τον κόσμο ολόκληρο, δεν είναι ένα δυσεξήγητο μεταφυσικό φαινόμενο όπου κάποιοι άνθρωποι αποφασίζουν ξαφνικά να εγκαταλείψουν σπίτια, δουλειές και συγγενείς και να μετακινηθούν σ’ άλλους τόπους, διακινδυνεύοντας συχνά και την ίδια τη ζωή τους.
Είναι αποτέλεσμα επεμβάσεων και πολέμων ισχυρών χωρών κατά αδύναμων κρατών. Άλλοτε αποτέλεσμα σκληρών και αυταρχικών καθεστώτων που καταπιέζουν τους πολίτες τους. Και άλλοτε, τέλος, αποτέλεσμα μεγάλων κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων που δημιουργούν εξαθλιωμένους και απελπισμένους ανθρώπους.
Αν οι ισχυροί του κόσμου ήθελαν να σταματήσει το προσφυγικό δράμα, δεν έχουν παρά να σταματήσουν τον πόλεμο, την εκμετάλλευση, την καταπίεση.
Η περιβόητη “αραβική άνοιξη” αποσταθεροποίησε τον συνολικό χώρο της Μέσης Ανατολής και τον Αραβικό κόσμο. Η Ελλάδα, σταυροδρόμι τριών ηπείρων, με τον ανθρωπιστικό της πολιτισμό και τον ιδιαίτερο γεωγραφικό της διαμελισμό, πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα εξακολουθήσει για καιρό να είναι το πέρασμα και το καταφύγιο όλων αυτών των απελπισμένων, όσο δεν λύνονται τα προβλήματα. Αυτό είναι μια πραγματικότητα που όσο νωρίτερα την αναγνωρίσουμε τόσο ευκολότερα θα το αντιμετωπίσουμε.
Αυτή είναι μία πολιτική προσέγγιση στην ουσία του ζητήματος. Οι περισσότεροι την αποφεύγουν, γιατί οδηγεί σε αποκάλυψη των κινήτρων και καταλογισμό ευθυνών. Όσο αντιμετωπίζονται τα πράγματα επιφανειακά και στο επίπεδο της διαχείρισης των αποτελεσμάτων, τόσο οι πόλεμοι θα επαναλαμβάνονται και τόσο οι προσφυγικές ροές θα συνεχίζονται άλλοτε εδώ και άλλοτε αλλού.
Υπάρχει βέβαια και η ανθρωπιστική διάσταση και διαχείριση του ζητήματος που δεν την υποτιμούμε αλλά δεν λύνει το πρόβλημα. Στο επίπεδο αυτό μας βρίσκουν γενικά σύμφωνους οι σημερινές προτάσεις της διοίκησης, που συμβάλλουν στην ανακούφιση της κατάστασης. Στην διευκόλυνση της μετακίνησης των προσφύγων, τη φιλοξενία και την εξασφάλιση βασικών κανόνων υγιεινής, υγείας και διατροφής.
Ολα αυτά όμως με μεγάλη καθυστέρηση. Γιατί το ψήφισμα στη συνεδρίαση στο Πολύκαστρο ουσιαστικά περιοριζόταν σε δύο ζητήματα: 1) τη διαδικασία διάθεσης χρημάτων και 2) την άρνηση δημιουργίας Hot spot στο Κιλκίς. Και γιατί παρήλθε μια περίοδος τριών μηνών, όπου πέρα από αντιδράσεις και ενστάσεις για τη δημιουργία κέντρων φιλοξενίας των προσφύγων, δεν είδαμε θετικές δράσεις και πρωτοβουλίες για
την αντιμετώπιση της κατάστασης. Ας είναι όμως, “κάλλιο αργά παρά ποτέ”.
Τι πρέπει να γίνει
Αποτελούν από καιρό και δικές μας προτάσεις, οι θέσεις :
1) Για τη δημιουργία κέντρου που θα αναλάβει τον συντονισμό αποφάσεων και δράσεων μεταξύ Υπουργείου-Περιφερειών-Δήμων
2) Για τον καθορισμό χώρων μετεγκατάστασης και φιλοξενίας ύστερα από συνεννόηση και συνεργασία μ΄ όλους τους φορείς και κυρίως του Δήμους
3) Για την αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου πόρου Εθνικού ή και Ευρωπαϊκού για τον σκοπό αυτό.
4) Τη Νομοθετική ρύθμιση για τη δυνατότητα εκταμίευσης σχετικών πόρων από τους Δήμους και τις Περιφέρειες.
5) Για τον επιμερισμό των κέντρων εγκατάστασης και φιλοξενίας σ' όλη την επικράτεια.
Μας βρίσκει αντίθετους η πρόταση για την κήρυξη της Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης αφού μόνο αρνητικές εντυπώσεις και ανησυχία θα δημιουργήσει.
Αλλά, όλα αυτά τα μέτρα ανακουφίζουν. Δεν λύνουν το πρόβλημα.
- Το προσφυγικό είναι παγκόσμιο πολιτικό πρόβλημα και θέλει πολιτική λύση. Απαιτούνται διαδικασίες ειρήνευσης που θα πρέπει να τις εγγυηθεί και να τις επιβλέπει ο ΟΗΕ. Απαιτείται γενναία χρηματοδότηση για την αποκατάσταση των καταστροφών και την ανόρθωση της οικονομίας. Με όσες δυνάμεις διαθέτει η χώρα μας στο διεθνές περιβάλλον θα πρέπει να υποστηρίζει με επιμονή την ανάγκη ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή.
- Το προσφυγικό είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα και θέλει ανάλογη λύση. Το κλειδί της λύσης του βρίσκεται στην Τουρκία. Στα πλαίσια της Ε.Ε., η Ελλάδα, θα πρέπει διαρκώς να επιζητά την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Τουρκίας στη διαχείριση των προσφυγικών ροών.
- Οι τεχνοκράτες πολιτικοί της Ευρώπης εξουσιάζουν με μόνο γνώμονα τα συμφέροντά τους. Είναι καιρός οι λαοί να σταθούν απέναντι στην υποκρισία και τον αυταρχισμό τους. Πως αλλιώς να εξηγήσει κανείς την σκληρή και απάνθρωπη στάση της Αυστρίας και άλλων χωρών για το προσφυγικό και τις αδιανόητες δηλώσεις των αξιωματούχων της που ρίχνουν τις ευθύνες στην Ελλάδα.
- Κάθε χώρα της Ε.Ε. πρέπει να δεχθεί έναν αριθμό προσφύγων ανάλογα με τον πληθυσμό της. Αυτό λέει η ανθρώπινη λογική, αυτό λένε και οι συμφωνίες.
- Τα μεγάλα και ισχυρά Ευρωπαϊκά κράτη συναίνεσαν και συμμετείχαν στην αποσταθεροποίηση της περιοχής. Δεν μπορεί τώρα να θέλουν να μετακυλήσουν το βάρος των καταστροφικών τους αποτελεσμάτων στην Ελλάδα.
Τελειώνοντας, δεν μπορεί κανείς να μην αναφερθεί στη στάση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στο πρόβλημα. Στις ακραίες φωνές και απόψεις ξενοφοβίας και ρατσισμού απαντά με περίσσευμα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες.