H «Βγερού γλυκά φανού» του Γιώργου Χατζόπουλου σε σκηνοθεσία Κορίνας Βασιλειάδου από το Θέατρο του Θερμαϊκού ύστερα από μια πολύ πετυχημένη περιοδεία παρουσιάζεται στη Βέροια στη Στέγη το Σάββατο στις 9.30 μ.μ. Για την παράσταση μιλήσαμε με την Ελευθερία Τέτουλα, τη μία εκ των δύο πρωταγωνιστριών από την οποία καταρχήν ζητήσαμε να μας πει τι θέλει να πει το «Βγερού γλυκά Φανού» και πού αναφέρεται η παράσταση;
To “Βγερού γλυκά φανού” είναι ο τίτλος της νουβέλας πάνω στην οποία βασίζεται η παράσταση μας, τη δραματουργική επεξεργασία όπως και τη σκηνοθεσία της την έκανε η Κορίνα Βασιλειάδου. Η “Βγερού” είναι όνομα που συνηθιζόταν στη Χίο μέχρι και πρόσφατα και βγαίνει από το Βέρα. Όπως μας εκμυστηρεύτηκε ο συγγραφέας του έργου, ο Γιώργος Χατζόπουλος, η Βγερού ήταν το πρώτο όνομα που συνάντησε στις μαρτυρίες που διάβαζε για την σφαγή της Χίου. Του άρεσε ηχητικά και την έκανε ηρωίδα του. Παρεπιμπτόντως να συμπληρώσω πως “Βέρα” στα λατινικά σημαίνει αληθινή, ενώ στα Ρώσικα πιστή!
-Το πρότζεκτ τι περιλαμβάνει, τι ιδιαίτερο έχει να δει ο θεατής;
Σε μια πρώτη ανάγνωση θα έλεγε κανείς πως η παράσταση έχει να κάνει με το πως η μαρτυρία για μία ανθρώπινη τραγωδία, όπως αυτή της Σφαγής της Χίου, μπορεί να “κοινωνηθεί” στο σήμερα και πως αυτή μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που ο σύγχρονος άνθρωπος βλέπει το σήμερα και τις αξίες που καθοδηγούν τη ζωή του. Σε μία δεύτερη ανάγνωση μπορούμε να δούμε τον διαχρονικό αγώνα της γυναίκας να χειραφετηθεί και να αποκτήσει ταυτότητα.
-Ποιοι είναι και πώς είναι οι βασικοί χαρακτήρες του έργου – αφήγησης;
Οι βασικοί χαρακτήρες είναι δύο: Η Βγερού, που στα 16 της βλέπει την οικογένεια της να σφαγιάζεται ενώ η ίδια συλλαμβάνεται από έναν Τούρκο αξιωματούχο, για να παραμείνει στην “κατοχή” του για αρκετά χρόνια μέχρι που... , (ας μην σας τα πως όλα όμως), και η Αγγελική, η τρισέγγονη της Βγερούς, μία Χιώτισσα γυναίκα γύρω στα πενήντα, την οποία παρακολουθούμε να ζει το προσωπικό της δράμα, όταν η απιστία του άντρας της και η εγκατάλειψη της συζυγικής τους στέγης, έρχεται να ενισχύσει την ήδη υπάρχουσα μοναξιά της από την φυγή των παιδιών της από το σπίτι από την ώρα που ενηλικιώθηκαν. Τα πρόσωπα που παίζουν ρόλο στην ιστορία μας είναι; ο Ζαννής, ο έρωτας της Βγερούς, ο Σεβτάν, ο Τούρκος που την απαγάγει, η μάννα της Αγγελικής που της αφηγείται την ιστορία της Βγερούς και ο Νικόλας ο άντρας της που την προδίδει.
-Θα μπορούσε να είναι και ένα μάθημα ιστορίας, μέσα από μαρτυρίες, αυτή η παράσταση;
Θα μπορούσε να το πει κανείς αυτό, καθώς τα περισσότερα από τα γεγονότα που παρακολουθούμε να συμβαίνουν στη ζωή της Βγερούς είναι ιστορικά αληθή και μάλιστα διασταυρωμένα από προφορικές αφηγήσεις και όχι από την επίσημη ιστορία που καμιά φορά μπορεί να επηρεάζεται από ιδεολογίες. Ωστόσο εκείνο που μένει τόσο σε εμάς που ζούμε εδώ και μήνες την παράσταση όσο και σε αυτούς που την παρακολουθούν δεν είναι η γνώση, αλλά η “αίσθηση” της Ιστορίας και του παρελθόντος γενικότερα. Αυτή την αίσθηση μπορούσε μόνο η προφορική αφήγηση να μας πρόσφερε στο παρελθόν, όταν από στόμα σε στόμα στην αφήγηση των ιστορικών γεγονότων, ενσωματώνονταν τα συναισθήματα, οι καημοί αλλά και τα όνειρα των ανθρώπων για το μέλλον. Σήμερα αυτό μπορεί να κάνει σε ένα βαθμό η λογοτεχνία ίσως, αλλά κυρίως το θέατρο.
-Υπάρχει μία διαχρονικότητα όσον αφορά τις ανθρώπινες πλευρές και τις συμπεριφορές της κοινωνίας;
Ναι..., σίγουρα υπάρχει. Και από τη μια μεριά, είναι θλιβερό να διαπιστώνει κανείς πως κάποιες “άγριες” και “κακές” πλευρές του ανθρώπου εμφανίζονται ξανά και ξανά μέσα στην ιστορία (πηγαίνετε μόλις 70 χρόνια πίσω πίσω για να δείτε την αγριότητα του εμφυλίου στην Ελλάδα) λες και ο άνθρωπος δεν μαθαίνει τίποτα από αυτές, ωστόσο, από την άλλη μεριά, μελετώντας το παρελθόν, ακόμα και το πιο σκοτεινό, πάντα θα συναντήσεις και πράξεις “ανθρώπινου” μεγαλείου που σε χαροποιούν και σε κάνουν αισιόδοξο για το μέλλον του ανθρώπου. Εμείς στο θέατρο του Θερμαϊκού έχουμε βάλλει σκοπό να αναδεικνυούμε και τις δυο πλευρές του ανθρώπου, όπως αυτές εκδηλώνονται μέσα στα ιστορικά γεγονότα, και τη σκοτεινή και τη φωτεινή!
-Συστήστε μας το Θέατρο του Θερμαϊκού…
Είμαστε τρεις Θεσσαλονικείς που το ιδρύσαμε, δεν έχει ούτε χρόνο, και έχουμε ένα κοινό όραμα για το Θέατρο: Μέσα από επαγγελματική και οικονομική συνέπεια, με συνεργατικό πνεύμα να ανεβάζουμε παραστάσεις οι οποίες θα αναδεικνύουν ιστορικά γεγονότα βάζοντας τα σε ένα διάλογο με το σήμερα, ώστε να φωτιστούν καλύτερα τα χαρακτηριστικά των σύγχρονων κοινωνιών. Είμαι σίγουρη πως για κάποιους το θέατρο είναι ένα είδος ψυχοθεραπείας ή ναρκισσιμού ή ικανοποίησης της ματαιοδοξίας τους. Για κάποιους άλλους ένα μέσο πλουτισμού ή κομματικής αναρρίχησης. Για εμάς το θέατρο είναι μία μνημονική πράξη, μία πράξη διαλόγου και παρέμβασης!
-Η παράσταση ξεκίνησε από το Θέατρο Αυλαία της Θεσσαλονίκης και περιοδεύει σε όλη την Ελλάδα, ποιες είναι οι εντυπώσεις του κοινού;
Έχω παίξει σε πολλές παραστάσεις αλλά για μένα αυτό που συμβαίνει με τη “Βγερού” είναι πρωτοφανές και συγκινητικό. Πολλοί θεατές μετά την παράσταση μας περιμένουν να μας μιλήσουν και όταν τους συναντάμε, δέκα δεκαπέντε λεπτά μετά το τέλος της παράστασης, έχουν ακόμα δάκρυα στα μάτια. Και εκείνο που κυριαρχεί δεν είναι “συγχαρητήρια” ή “τι καλά που παίξατε” αλλά “σας ευχαριστούμε”! “Σας ευχαριστούμε για την συγκίνηση που νιώσαμε!
Κι εγώ σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δώσατε να μιλήσω για την παράσταση και για αυτά που ζούμε τόσο καιρό, από τον Απρίλιο του 2015
.Οι συντελεστές της παράστασης είναι:
Σκηνοθεσία-Δραματουργική επεξεργασία: Κορίνα Βασιλειάδου
Μουσική: Κώστας Βόμβολος
Επιμέλεια Κίνησης: Κωνσταντίνος Κατσαμάκης
Σκηνικά – Κοστούμια & Σχεδιασμός φωτισμών: Κέλλυ Εφραιμίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Κλέα Σαμαντά
Επιστημονική συνεργάτης: Στέλλα Τσιροπινά
Παίζουν: Ελευθερία Τέτουλα, Άννα Σωτηρούδη
Φωνή Ανθής: Ειρήνη Κυριακού
Το τραγούδι του τέλους ερμηνεύει ο Παντελής Θαλασσινός
Σ.Γκ.
