Μεγάλη αναταραχή στην τοπική αγροτική οικονομία και πάλι, αυτή τη φορά με αφορμή σχέδιο επέκτασης της λίστας του εμπάργκο από την πλευρά της Ρωσίας, αλλά και σκλήρυνση της στάσης της αναφορικά με προϊόντα εντός εμπάργκο που ωστόσο περνούν στη ρωσική αγορά από άλλες οδούς.
Το σχέδιο επέκτασης της λίστας του εμπάργκο στα τρόφιμα αφορά την προσθήκη άλλων επτά χωρών οι οποίες υποστηρίζουν τις κυρώσεις Ε.Ε.-ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή όμως η ρωσική κυβέρνηση αποφάσισε να καταστρέφονται επί τόπου στα σύνορα, τα προϊόντα που κατάσχονται και εμπίπτουν στο ρωσικό εμπάργκο. Γεγονός που έχει προκαλέσει προβλήματα στις ελληνικές εξαγωγές ροδάκινων και νεκταρινιών, με φορτηγά ψυγεία να είναι σταματημένα σε διάφορες περιοχές εντός και εκτός Ελλάδας.
Σύμφωνα με το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα Πούτιν (29 Ιουλίου), τα προϊόντα που εντάσσονται στη λίστα των ρωσικών αντι-κυρώσεων θα πρέπει μετά την 6η Αυγούστου να καταστρέφονται επιτόπου, τόσο στα σύνορα, όσο και μετά την κατάσχεσή τους στα εμπορικά καταστήματα. Οι αρμόδιες αρχές θα αναζητούν προϊόντα της σχετικής «λίστας εμπάργκο», όχι μόνο στα σύνορα, αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών καταστημάτων και των αποθηκών των εταιρειών λιανικής πώλησης.
«Η αδυναμία της εφαρμογής του εμπάργκο οφείλεται κυρίως στις ιδιαιτερότητες του υπερεθνικού δικαίου και των τελωνειακών κανονισμών που ισχύουν στο πλαίσιο λειτουργίας της Ευρασιατικής Ένωσης», εξηγούν οικονομικοί αναλυτές. Εγείρονται έτσι ζητήματα στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας, αφού η Λευκορωσία δεν έχει επιβάλει κυρώσεις κατά της Ε.Ε., ενώ, πρακτικά, δεν υφίστανται τελωνειακοί έλεγχοι στα σύνορα Λευκορωσίας – Ρωσίας. Ουσιαστικά, στα συγκεκριμένα σύνορα -και όχι μόνον- παραβιάζεται συστηματικά το αντι-εμπάργκο της Ρωσίας προς τα Δυτικά προϊόντα, με αποτέλεσμα να εισάγονται μαζικά στη Ρωσία τα υπό απαγόρευση προϊόντα.
-30% οι εξαγωγές στα ροδάκινα τον Ιούλιο
Στο μεταξύ, στα 120 εκατ. ευρώ εκτιμώνται οι «απώλειες» σε ετήσια βάση μόνο για τον κλάδο των οπωροκηπευτικών από το ρωσικό εμπάργκο.
«Μια δεκαετία θα απαιτηθεί, από την ημέρα που θα αρθεί το ρωσικό εμπάργκο, για να ανακτηθεί το χαμένο έδαφος και να αποκατασταθούν πλήρως οι εμπορικές συναλλαγές της Ελλάδας με τη Ρωσία». Την εκτίμηση αυτή έκανε ανώτατο στέλεχος εξαγωγικού κλάδου, με αφορμή την πρώτη επέτειο επιβολής από τη Ρωσία του εμπάργκο (7/8/2014).
Εξαιτίας της απώλειας της ρωσικής αγοράς, οι συνολικές εξαγωγές ροδάκινου τον Ιούλιο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2014, οπότε τα ρωσικά σύνορα ήταν ακόμη ανοικτά, σημείωσαν πτώση 30%.
Έκτακτα μέτρα από Ε.Ε. για τα οπωροκηπευτικά
Σύμφωνα με πληροφορίες των Ελλήνων εξαγωγέων, αναμένεται να τεθεί σε ισχύ ο νέος κοινοτικός κανονισμός σχετικά με την επέκταση έως τις 30 Ιουνίου του 2016 των έκτακτων μέτρων αποζημίωσης φρούτων και λαχανικών που πλήττονται από το ρωσικό εμπάργκο. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Incofruit-Hellas, για την Ελλάδα η ποσόστωση για τις αποσύρσεις ανά κατηγορία προϊόντων έχουν ως εξής: 2.500 τόνους για τα μήλα και τα αχλάδια, 16.300 τόνους για τα δαμάσκηνα, τα νωπά επιτραπέζια σταφύλια και τα ακτινίδια, 20.900 τόνους για τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια κ.ά.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων για τη στήριξη των φρούτων και λαχανικών που έληξε στις 30 Ιουνίου, έχουν αποσυρθεί 770.000 τόνοι στην Ε.Ε., με το κόστος στήριξης να έχει αγγίξει τα 155 εκατ. ευρώ.