Το βιβλίο που εξέδωσε ο Γιάννης Καμπούρης με θέμα «Πολιτική Ανάπτυξη η εναλλακτική ανάπτυξη», παρουσιάστηκε το βράδυ της Δευτέρας στη Sala της Εληάς παρουσία φίλων, αυτοδιοικητικών και ενδιαφερόμενων για το θέμα της εργασίας που αναπτύχθηκε διεξοδικά από το πάνελ αλλά και τις ερωτήσεις-τοποθετήσεις τοπικών στελεχών και κοινού.
Την έκδοση παρουσίασαν η Διονυσία Τζεμοπούλου, υποψήφια διδάκτωρ σε Πανεπιστήμιο του Παρισιού, ο αρχαιολόγος Γιάννης Γραικός και ο ίδιος ο συγγραφέας, ενώ συντόνιζε η αρχαιολόγος Μαρία Χειμωνοπούλου.
Η κα Τζεμοπούλου χαρακτήρισε το βιβλίο ως μια πολύ καλή πρώτη ύλη για τους ερευνητές και μια πρώτη εικόνα για το πώς λειτουργεί η Ελλάδα στην Περιφέρεια στον τομέα του πολιτισμού, ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στο πλεονέκτημα των πολιτιστικών υποδομών της Βέροιας αλλά και σε θεσμούς που καρποφόρησαν για πολλά χρόνια στην περιοχή μας όπως το Φεστιβάλ των ΔΗΠΕΘΕ.
Κατ’ αρχάς διδακτικό χαρακτήρισε το βιβλίο ο κ. Γραικός εκτιμώντας ότι θα μπορούσε να μπει στη βιβλιοθήκη για να φτάσει και στο κοινό. Αναφέρθηκε στο κομμάτι του πολιτισμού που αφορά του αρχαιολογικό τουρισμό και την κληρονομιά μας (Αιγές, Βέροια κ.λπ.), που διαπερνούν μέσα από την εργασία και τόνισε ότι ο πολιτισμός είναι ένα φαινόμενο που πρέπει οπωσδήποτε να διαρκέσει.
Αρκετή ώρα μίλησε για το πόνημά του που αποτελεί βήμα διαλόγου ο Γιάννης Καμπούρης χαρακτηρίζοντάς το, όχι μυθιστόρημα, αλλά εργασία με μια συλλογιστική που έχει μια συνέχεια και το διαπερνά ολόκληρο, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα αν ο πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει υπό προϋποθέσεις μια δυναμική αναπτυξιακή συνιστώσα και η απάντηση είναι πως, ναι μπορεί ο πολιτισμός να αποτελέσει ένα δυναμικό παράγοντα συνολικής ανάπτυξης. Ο χώρος των λέξεων στη σελίδα δεν μας επιτρέπει να αναπτυχθούμε σε όσα ανέφερε ο κ. Καμπούρης, ωστόσο μεταξύ άλλων σημειώνουμε:
“Ο πολιτισμός σήμερα έχει περιεχόμενο και λόγο ύπαρξης, δικαιολογεί τις όποιες επενδύσεις αν μας πάει ένα βήμα πιο μπροστά, αν καλύπτει τις ανθρώπινες ανάγκες.
Μάλιστα η ανάπτυξη είναι παράγωγο του πολιτισμού και όχι ο πολιτισμός παράγωγο της ανάπτυξης. Βέβαια εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι όποιο και αν είναι το πολιτιστικό μας απόθεμα, όποια και αν είναι η πολιτιστική δημιουργία στο σήμερα, όποια και αν είναι η βαρύτητά τους, αυτό δε συνεπάγεται ότι μπορεί να λειτουργήσουν από μόνα τους ως πόλος έλξης. Κάπου εδώ μπαίνουμε στο κεφάλαιο πολιτιστική διαχείριση και πολιτιστική πολιτική.
Πολιτισμός τουρισμός
Το μερίδιο μας στην συνολική τουριστική κίνηση είναι δυσανάλογα μικρό σε σχέση με τη σπουδαιότητα του τόπου μας. Τα εισιτήρια που κόβει η Βεργίνα αντιστοιχούν μόλις το 2,1 % (στοιχεία του 2013) των συνολικών εισιτηρίων που κόβονται πανελλαδικά.
Αλλά αυτό που είναι ανησυχητικό είναι η μείωση της αναλογίας μεταξύ εισιτηρίων μουσείων και διανυκτερεύσεων όπως φαίνεται από τον σχετικό πίνακα. Ενώ πανελλαδικά αυτή η αναλογία παραμένει σταθερή, στην Ημαθία το 2013 καταγράφεται μια δραματική χειροτέρευση που από το ποσοστό 0,91% πέφτει κάτω από το μισό, στο 0,41 %.
Σε ότι τέλος αφορά την πληρότητα των ξενοδοχείων στην Ημαθία ενημερωτικά να πω ότι αυτή από το 20,80 % το 2012, έπεσε στο 16,10 % το 2013.
Συμπερασματικά … κάτι ή πολύ περισσότερα δεν πάνε καλά ….
Δυστυχώς και δε μπορώ να το καταλάβω γιατί δεν παίρνουμε τα μηνύματα αυτά. Γιατί επιμένουμε να ερμηνεύουμε την όλη ιστορία με όρους εσωστρέφειας και τόσο χαλαρά. Επιμένουμε να μην κατανοούμε μια πολύ απλή πραγματικότητα. Ο επισκέπτης που θα επιλέξει να έρθει εδώ έχει μπροστά του πολλές άλλες επιλογές.
Είναι πολλά τα ερωτήματα και οι προκλήσεις στις οποίες πρέπει να απαντήσουμε και πολλά περισσότερα τα σημεία όπου πρέπει να πάρουμε αποφάσεις. Και βέβαια δε μπορώ να μη σημειώσω, ότι αυτή η ευθύνη είναι συλλογική. Όλοι μας διεκδικούμε μερίδιο από τα κέρδη, αλλά ελάχιστοι από εμάς είμαστε αποφασισμένοι να δώσουμε κάτι δικό μας. Προσδοκούμε κέρδη από επενδύσεις που δεν κάνουμε. Και αν τρομάζει η λέξη επένδυση ας ξεκινήσουμε από αυτές που δε στοιχίζουν τίποτα, από την αλλαγή της νοοτροπίας μας.
Να σπάσουμε λοιπόν την εσωστρέφεια μας, να αναμορφώσουμε τη συνείδηση και την εικόνα μας. Έχουμε τις αντικειμενικές δυνατότητες να γίνουμε πραγματικά τόπος προορισμού. Να διαμορφώσουμε μια πόλη ανοικτή, οικεία στον οποιοδήποτε τρίτο αλλά και σε εμάς τους ίδιους, μια πόλη που θα αποπνέει κοσμοπολιτισμό στην καθημερινότητά της, σε κάθε σημείο της.
Η πόλη και η περιοχή χαρακτηρίζονται από μια διαχρονικότητα και αυτό το σημείο είναι το πλέον σημαντικό στοιχείο στην όλη προσπάθεια για την προσέλκυση και την παραμονή εδώ επισκεπτών. Η περιοχή μπορεί να αποτελέσει ένα ανεξάντλητο πόλο έλξης για την ευρύτερη περιφέρεια και γιατί όχι και πανελλαδικό. Πρέπει να αισθανθεί ο επισκέπτης ότι αυτά που μπορεί να πάρει από εδώ είναι ανεξάντλητα. Η περιοχή δεν είναι απλά ένα πλέγμα μνημείων και ιστορικών τόπων. Είναι μια δυναμική περιοχή που συνεχίζει την αδιάλειπτη δημιουργική της πορεία στο χρόνο και στο σήμερα. Να αισθανθεί ο επισκέπτης ότι παραμένοντας εδώ, μετέχει στην πορεία αυτή.
Δράσεις λοιπόν με υπερτοπικό χαρακτήρα, με το βλέμμα στο αύριο είναι ο βασικός κορμός των πολιτικής μας στο σημείο αυτό. Φεστιβάλ, συνέδρια, θεσμοί, οτιδήποτε είναι ικανό να προσελκύσει το ενδιαφέρον του εκτός της πόλης κοινού, εμποτισμένα με το στοιχεία μοναδικότητας και καινοτομίας.
…Μια ταυτότητα, σαφής και ισχυρή, μια ταυτότητα που θα συνοδεύει κάθε τι τοπικό πρέπει να είναι ο στόχος, να υπάρξει μια κοινή συμφωνία.
Πρέπει να μας απασχολήσει η συνολική εικόνα μας, η εικόνα των μνημείων μας, αλλά κυρίως η εικόνα και λειτουργία της πόλης.
Μια παρατήρηση.
Είναι εξωφρενικό το γεγονός ότι ο Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας αντιμετωπίζει τον τουρισμό και τον πολιτισμό ως δύο διακριτά αντικείμενα και δεν προβλέπει σημεία συνάντησής τους. Ακόμα και αν ένας ΟΤΑ θέλει να συγκεράσει αυτές τις δύο ενότητες - κατά τη γνώμη αυτό πρέπει να συμβεί - δεν μπορεί να βρει τον τρόπο, παρά μόνο μέσα από νομικές ακροβασίες. Και κάπου εκεί καραδοκεί το ελεγκτικό να ανατρέψει προσπάθειες που θα γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Σε όλα αυτά πρέπει να δοθεί ένα τέλος, να υπάρξουν οι σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, μια πρωτοβουλία και πίεση από την πλευρά της ΚΕΔΕ, η οποία σημειωτέων μέχρι σήμερα δεν έχει αναλάβει σχετική πρωτοβουλία, τουλάχιστον από όσο γνωρίζω”.
Μετά το τέλος της παρουσίασης πήραν το λόγο ο δήμαρχος κατ’ αρχήν, δημοτικοί σύμβουλοι και πολίτες αναπτύσσοντας ένα διάλογο και προβληματισμούς που αφορούν όχι μόνο την πολιτιστική, πολιτική και τουριστική δράση αλλά και την εκπαίδευση στον πολιτισμό που χιλιάδες μαθητές παίρνουν από τα τμήματα τόσο των Ωδείου όσο και άλλων καλλιτεχνικών δράσεων.
Σοφία Γκαγκούση