Το Δίκτυο Παροχής Υπηρεσιών Πληροφόρησης, Συμβουλευτικής και Ενδυνάμωσης Εργαζομένων των ΙΝΕ – ΓΣΕΕ στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του, συνεχίζει την προσπάθεια ενημέρωσης των εργαζομένων, με τη δημοσίευση κειμένων που αφορούν θέματα εργατικού δικαίου και δικαίου κοινωνικής ασφάλισης. Η δράση αυτή συνεχίζεται με την παροχή πληροφοριών σχετικά με το Δώρο του Πάσχα.
Το δώρο Πάσχα δικαιούνται όλοι οι μισθωτοί που απασχολούνται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου – ορισμένου ή αορίστου χρόνου, έγκυρη ή άκυρη - σε οποιονδήποτε εργοδότη. Δώρο Πάσχα δικαιούται και ο απασχολούμενος με σύμβαση έργου, στην περίπτωση που η τελευταία υποκρύπτει σχέση εξαρτημένης εργασίας. Προϋπόθεση αποτελεί η δικαστική της αναγνώριση ως τέτοια.
Οι μερικώς απασχολούμενοι λαμβάνουν κανονικά επίδομα Χριστουγέννων όπως και οι υπόλοιποι μισθωτοί, βάσει των μειωμένων αποδοχών τους. Επίσης, οι εργαζόμενοι που βρίσκονται σε καθεστώς διαθεσιμότητας δικαιούνται για τον χρόνο αυτό το ήμισυ των επιδομάτων που αναλογούν στο διάστημα αυτό.
Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος παρέχει την εργασία του σε περισσότερους εργοδότες, δικαιούται δώρο Πάσχα από τον κάθε εργοδότη ξεχωριστά, ανάλογα με τον χρόνο της απασχόλησής του.
Χρόνος και τρόπος καταβολής δώρου Πάσχα
Η Μεγάλη Τετάρτη (φέτος η 8η Απριλίου) αποτελεί το ανώτατο χρονικό όριο καταβολής του δώρου Πάσχα, γεγονός που σημαίνει ότι ο εργοδότης μπορεί να το καταβάλει και νωρίτερα από το χρονικό αυτό σημείο.
Ο εργοδότης δικαιούται κατά την καταβολή του δώρου τη Μεγάλη Τετάρτη να παρακρατήσει το ποσό του δώρου Πάσχα που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα από τη Μ. Τετάρτη έως την 30η Απριλίου και να το καταβάλει αργότερα, αλλά μέχρι την 30η Απριλίου.
Η καταβολή του δώρου Πάσχα γίνεται πάντα σε χρήμα και απαγορεύεται να καταβληθεί σε είδος.
Υπολογισμός δώρου Πάσχα
Για τον υπολογισμό του ποσού του Δώρου Πάσχα δεν λαμβάνεται υπόψη η ιδιότητα του εργαζόμενου σαν υπαλλήλου ή εργατοτεχνίτη, αλλά ο τρόπος αμοιβής του, δηλαδή αν αμείβεται με ημερομίσθιο ή με μισθό.
Εφόσον η εργασιακή σχέση έχει διαρκέσει ολόκληρο το χρονικό διάστημα από 1η Ιανουαρίου μέχρι την 30η Απριλίου, το δώρο Πάσχα είναι ίσο με μισό (1/2) μηνιαίο μισθό για όσους αμείβονται με μισθό, και με δέκα πέντε (15) ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο.
Οι εργαζόμενοι που η σχέση εργασίας τους με τον εργοδότη δεν έχει διαρκέσει όλο το παραπάνω διάστημα (1/1 έως 30/4), δικαιούνται να λάβουν μέρος του δώρου Πάσχα, ανάλογο με τη διάρκεια της εργασιακής τους σχέσης. Συγκεκριμένα, δικαιούνται ποσό ίσο με το 1/15 του μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο (ανάλογα με τον τρόπο που αμείβονται) για κάθε 8 ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης. Στην περίπτωση που η εργασιακή σχέση έχει διαρκέσει λιγότερο από 8 ημέρες κατά το διάστημα 1/1 έως 30/4, τότε καταβάλλεται ως δώρο Πάσχα ανάλογο κλάσμα του συνολικού ποσού. Σημειώνεται, ότι το 8ήμερο υπολογίζεται ημερολογιακά, χωρίς, δηλαδή, να αφαιρούνται τα Σάββατα, οι Κυριακές και οι εορτές.
Δώρο Πάσχα ανάλογο με τη διάρκεια της εργασιακής σχέσης κατά το διάστημα από 1/1 έως 30/4 δικαιούνται και οι εργαζόμενοι που αποχώρησαν από την εργασία τους πριν το Πάσχα, είτε γιατί απολύθηκαν, είτε γιατί αποχώρησαν οικειοθελώς, είτε γιατί έληξε η σχέση εργασίας τους (ορισμένου χρόνου).
Ειδικότερα, το ποσό του δώρου Πάσχα προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του ποσού των αποδοχών (μισθού ή ημερομισθίου) με τον συντελεστή των ημερών εργασίας που πραγματοποιήθηκαν κατά το διάστημα από 1η Ιανουαρίου έως την 30η Απριλίου, όπως οι συντελεστές αυτοί προκύπτουν από τον σχετικό πίνακα (αμειβόμενων με μισθό ή αμειβόμενων με ημερομίσθιο), ο οποίος είναι διαθέσιμος για κάθε ενδιαφερόμενο στη σελίδα του δικτύου www.inegsee.gr.
Βάση υπολογισμού
Ως βάση υπολογισμού για το δώρο Πάσχα λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται τη 15η ημέρα πριν το Πάσχα. Σε περίπτωση λύσης της σχέσης εργασίας νωρίτερα, το δώρο Πάσχα υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του μισθωτού κατά την ημέρα λύσης της εργασιακής σχέσης. Στην περίπτωση εργαζομένων που αμείβονται με κυμαινόμενες αποδοχές, ως βάση υπολογισμού λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών ή του ημερομισθίου κατά το διάστημα από 1/1 έως 30/4.
Σημειώνεται ότι στην έννοια των πραγματικά καταβαλλόμενων αποδοχών του εργαζομένου εμπίπτει κάθε παροχή, ακόμη και μη χρηματική, την οποία λαμβάνει ο εργαζόμενος σε τακτά διαστήματα σε αντάλλαγμα της παρεχόμενης εργασίας του. Έτσι, στην έννοια των τακτικών αποδοχών του εργαζομένου εμπίπτει και το επίδομα αδείας, το οποίο προσαυξάνει το δώρο του Πάσχα με τον συντελεστή αδείας που ανέρχεται σε 0,041666. Επίσης, ως τακτικές αποδοχές νοούνται οι τυχόν προσαυξήσεις που καταβάλλονται στον εργαζόμενο για τη σταθερά παρεχόμενη εργασία του σε ημέρα Κυριακής ή αργίας, για εργασία πέραν του νομίμου ωραρίου, για τυχόν πρόσθετη εργασία, τυχόν φιλοδωρήματα που σταθερά καταβάλλονται από τρίτους για την εκτελούμενη εργασία, τυχόν σταθερή αμοιβή από προμήθειες κ.ά.
Συνέπειες μη καταβολής
Σε περίπτωση μη καταβολής του δώρου Πάσχα, ο εργαζόμενος έχει αξίωση έναντι του εργοδότη, την οποία μπορεί να εγείρει ενώπιον των Δικαστηρίων της χώρας. Η αξίωση του εργαζομένου παραγράφεται μετά την πάροδο πενταετίας. Επιπλέον, η μη καταβολή του δώρου Πάσχα επισύρει ποινικές κυρώσεις, με τη διαδικασία του αυτόφωρου, αφού εμπίπτει στην έννοια του μισθού και προστατεύεται ομοιοτρόπως (άρθρο 8 παρ. 1 του Ν. 2336/1995).
Ο εργαζόμενος έχει το δικαίωμα να ζητήσει την ποινική δίωξη του εργοδότη και μέσω υποβολής καταγγελίας στο αρμόδιο τμήμα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας. Τέλος, η μη καταβολή των επιδομάτων επισύρει σε βάρος του εργοδότη και διοικητικά πρόστιμα.
Κρατήσεις
Δεδομένου ότι το δώρο Πάσχα εμπίπτει στην έννοια των τακτικών αποδοχών του μισθωτού, γίνονται νομίμως κρατήσεις επ’ αυτού για τους οικείους ασφαλιστικούς οργανισμούς και λοιπούς οργανισμούς κοινωνικής πολιτικής, όπως και κρατήσεις φόρου μισθωτών υπηρεσιών, αλλά όχι για τέλος χαρτοσήμου. Ειδικότερα προβλέπεται στη νομοθεσία ότι το δώρο Πάσχα υπόκειται αυτοτελώς σε εισφορές υπέρ του ΙΚΑ.
Υπογραμμίζεται ότι η ασφαλιστική κάλυψη του Δώρου Πάσχα δεν λαμβάνεται πλέον υπόψη για τον υπολογισμό της σύνταξης.
Πηγές
Κουκιάδης, Ιωάννης Δ. (2012), Εργατικό Δίκαιο, Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις και το Δίκαιο της Ευελιξίας της Εργασίας, Στ΄ έκδ., Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη.
Ζερδελής, Δημήτρης (2011), Εργατικό Δίκαιο, Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα.
Λαναράς, Κων. Δ. (2014). Νομοθεσία Εργατική και Ασφαλιστική, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη.
Συντάκτης
Σοφία – Άννα Βέργου
Για ερωτήματα και αιτήματα που άπτονται των εργασιακών δικαιωμάτων, της ασφαλιστικής νομοθεσίας και των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης καθώς και θεμάτων απασχόλησης και κατάρτισης μπορείτε να απευθύνεστε στο παράρτημα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ Κ.Μακεδονίας στη Βέροια. Στοιχεία επικοινωνίας: Σωτήρη Πέτρουλα 5, Βέροια Τ.Κ. 59100
Τηλέφωνο : 23310-71890,e-mail: veroiainediktio@inegsee.gr, webpage: www.inegsee.gr, www.ergasiaine.gr, πρόσωπο επικοινωνίας: Σιδηροπούλου Δήμητρα
