Αδύναμη να καρπωθεί την προστιθέμενη αξία που κρύβουν τα εγχώρια ΠΟΠ (ονομασίας προέλευσης) και ΠΓΕ (γεωγραφικής ένδειξης) προϊόντα σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από υψηλή ζήτηση εμφανίζεται η χώρα μας αφήνοντας έτσι αναξιοποίητο το σημαντικό εμπορικό πλεονέκτημα που παρέχει η πιστοποίησή τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η Ελλάδα με 101 προϊόντα (74 ΠΟΠ και 27 ΠΓΕ) βρίσκεται στην 5η θέση (1η η Ιταλία 262) της σχετικής λίστας της Ε.Ε. σε αριθμό καταχωρημένων προϊόντων, ωστόσο η αξία των πωλήσεών τους δεν υπερβαίνει το 5% της αντίστοιχης συνολικής αγοράς. (Η οποία το 2012 διαμορφώθηκε σε 15,8 δισ. ευρώ.)
Τα παραπάνω αναφέρθηκαν στο πλαίσιο της ημερίδας «ΠΟΠ-ΠΓΕ και Βιολογικά Προϊόντα: Η αριστοκρατία των τροφίμων» που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο περιθώριο της FoodExpo στο Metropolitan Expo της Αθήνας.
Εταιρείες με ΠΟΠ ένα βήμα πριν την πτώχευση
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι 12 προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ παραμένουν σήμερα ανενεργά καθώς δεν έχει εκδηλωθεί μέχρι στιγμής επιχειρηματικό ενδιαφέρον για την παραγωγή τους. Υπάρχουν δε και περιπτώσεις όπου, σύμφωνα με τις προδιαγραφές με τις οποίες έχουν καταχωρισθεί, προβλέπεται η παραγωγή ενός προϊόντος μόνο από μια συγκεκριμένη εταιρεία ή αγροτικό συνεταιρισμό που, όμως, σήμερα βρίσκεται ένα βήμα πριν την πτώχευση.
Αρκετοί ομιλητές χτύπησαν στις ομιλίες τους «καμπανάκι» για τα εν λόγω προϊόντα αφού, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, μετά εφόσον παρέλθουν 7 χρόνια «αδράνειας», η Ε.Ε. έχει το δικαίωμα να τα αφαιρέσει μονομερώς από τη σχετική λίστα.
Φέτα και ελαιόλαδο
Από τα επιτυχημένα παραδείγματα που αναφέρθηκαν ξεχωρίζει η φέτα οι εξαγωγές της οποίας σχεδόν διπλασιάσθηκαν σε όγκους στο διάστημα 2007-2013. Συγκεκριμένα, το 2007 οι εξαγωγές φέτας έφταναν τα 50 εκατ. κιλά ενώ το 2013 είχαν ανέλθει στα 94 εκατ. κιλά. Ωστόσο, όπως παραδέχθηκαν αρκετοί ομιλητές, η αύξηση στην αξία των πωλήσεων του τυριού δεν ήταν ανάλογη. Είναι ενδεικτικό ότι σε πολλές αλυσίδες σούπερ-μάρκετ του εξωτερικού το ελληνικό τυρί πωλείται φθηνότερα ακόμα και από αντίστοιχα γαλλικά πρόβεια τυριά τα οποία δεν είναι καν ΠΟΠ.
Ελιές και ελαιόλαδο αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία ελληνικών ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων, με τις πρώτες να αυξάνουν εντυπωσιακά τη δυναμική τους από το 2012 όταν και αναγνωρίσθηκαν ως ΠΟΠ οι Ελιές Χαλκιδικής και σχεδόν άμεσα υπήρξε τεράστιο επιχειρηματικό ενδιαφέρον για την παραγωγή και εξαγωγή τους. Όσον αφορά στο ελαιόλαδο επισημάνθηκε για άλλη μια φορά η «αχίλλειος πτέρνα» του κλάδου που δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι μόλις το 20% της εγχώριας παραγωγής τυποποιείται.
Ως αντίδοτο, οι ομιλητές πρότειναν τις συνεργασίες και τη δημιουργία μεγαλύτερων σχημάτων παραγωγής και διακίνησης των ΠΟΠ προϊόντων στο εξωτερικό ώστε να εξασφαλίζεται ικανή εμπορική μάζα που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως διαπραγματευτικό όπλο για την επίτευξη καλύτερων τιμών.