Του Θανάση Θεοχαρόπουλου*
Η χώρα χρειάζεται άμεσα μεταρρυθμίσεις με προοδευτικό πρόσημο. Δεν χρειάζονται, ούτε απορρυθμίσεις, ούτε απλές ρυθμίσεις οι οποίες δεν επιλύουν μακροπρόθεσμα τα δομικά και εγγενή προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Για να γίνουν όμως επιμέρους μεταρρυθμίσεις απαιτείται άμεσα η διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου βιώσιμης ανάπτυξης και παραγωγικής ανασυγκρότησης για την έξοδο από την κρίση. Γιατί μέχρι σήμερα η χώρα είχε ως μοναδικό σχέδιο τα μνημόνια, όπως πρόσφατα παραδέχτηκε πρώην Υπουργός Οικονομικών. Απαιτείται άμεσα αναπτυξιακό σχέδιο το οποίο δυστυχώς παρά τις συνεχείς δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης ποτέ δεν παρουσιάσθηκε. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να αποτελεί προϊόν ευρείας διαβούλευσης με την κοινωνία, τους φορείς και κοινωνικούς εταίρους, καθώς και με όλα τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου. Είναι θέμα άμεσης προτεραιότητας. Το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας πρέπει να στηριχθεί σε ένα κράτος δικαίου, με μια αναδιοργανωμένη δημόσια διοίκηση φιλική προς την αναπτυξιακή διαδικασία. Πρέπει να βασίζεται σε όλους τους σύγχρονους δυναμικούς κλάδους της οικονομίας και ιδιαίτερα σ' αυτούς τους οικονομικούς τομείς που η χώρα μας διατηρεί συγκριτικά στρατηγικά πλεονεκτήματα. Να δίνεται προτεραιότητα σε δραστηριότητες που ενισχύουν την εξωστρέφεια και δημιουργούν μεγάλο αριθμό μόνιμων θέσεων εργασίας. Η επιλογή στόχων και τομέων θα καθορίζονται αξιοκρατικά χωρίς την επιρροή τοπικών, κομματικών ή ιδιωτικών συμφερόντων, λαμβάνοντας υπόψη την μείωση της ανεργίας, την αύξηση του ΑΕΠ, την υποκατάσταση εισαγωγών και την αύξηση των εξαγωγών.
Στόχος είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση και η μετάβαση σε ένα νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό πρότυπο. Η επίτευξη αυτού του στόχου συναρτάται βέβαια με την υπέρβαση των περιοριστικών πολιτικών που εφαρμόζονται σε Ελλάδα και Ευρώπη. Σε αυτό το νέο μοντέλο απαιτείται η αξιοποίηση του υψηλού μορφωτικού επιπέδου των νέων για τη δημιουργία επιχειρήσεων σε τομείς γνώσης, ενίσχυση της εξωστρέφειας, αξιοποίηση των ενεργειακών δυνατοτήτων της χώρας με εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό και σύνδεση της παιδείας και του ερευνητικού ιστού με το νέο αναπτυξιακό πρότυπο, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Η ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα πρέπει να αποτελέσει βασικό μοχλό της αναπτυξιακής διαδικασίας. Στις σημερινές συνθήκες αποτελεί επιτακτική ανάγκη η χάραξη μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής για τον αγροτικό τομέα. Μία στρατηγική που θα κινείται στο τετράπτυχο: αγροτική ανάπτυξη – αειφορία - αποτελεσματικότητα – κοινωνική συνοχή. Ο πρωτογενής τομέας έχει τη δυνατότητα να συμβάλει στην αειφόρο αγροτική ανάπτυξη και στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σύνταξη εθνικού σχεδίου για την ανόρθωση της αγροτικής οικονομίας, το οποίο θα περιλαμβάνει στοιχεία εκσυγχρονισμού της παραγωγής με στροφή σε προϊόντα που η χώρα πλεονεκτεί και έμφαση στην ποιότητα. Από σήμερα έως και το 2020 θα εισρεύσουν στην χώρα μας κοινοτικοί πόροι περίπου 19 δις ευρώ για τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αγροτική ανάπτυξη. Δεν πρέπει αυτοί οι πόροι να πάνε πάλι σε λάθος χέρια. Είναι απαραίτητος ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός ώστε οι πόροι να κατευθυνθούν μεταξύ άλλων σε παραγωγικές επενδύσεις, στη μείωση της ανεργίας, στις αναγκαίες συμβουλευτικές υπηρεσίες και στα έργα αγροτικών υποδομών.
Πρέπει άμεσα να οικοδομηθεί αυτό το νέο υγιές παραγωγικό μοντέλο με πυρήνα την πραγματική οικονομία, που θα αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, τόσο σε φυσικό πλούτο, όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό. Απαιτείται, βέβαια, άμεση αντιμετώπιση των υπαρκτών προβλημάτων που συνδέονται με την γενικότερη οικονομική κατάσταση στην χώρα. Στόχος είναι η αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης. Από ένα καταναλωτικό σε ένα υγιές παραγωγικό μοντέλο.
* Ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος είναι Διδάκτωρ Αγροτικής Οικονομίας, πρώην Γραμματέας Κ.Ε. Δημοκρατικής Αριστεράς και πρώην Ειδικός Γραμματέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών ΥΠΑΑΤ.