Κατά… ομάδες προσέρχονται στα Ειρηνοδικεία της χώρας οφειλέτες στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων που έχουν πάρει από Τράπεζες και αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δόσεις τους. Ο νόμος 3869/10 ή «νόμος Κατσέλη» όπως είναι πιο γνωστός, μετά μάλιστα και την τροποποίησή του προς το καλύτερο για τους οφειλέτες πέρσι το καλοκαίρι, δίνει πολλά περιθώρια απαλλαγής από μεγάλο μέρος των οφειλών σε όσους αποδεδειγμένα έχουν καταστεί φτωχότεροι σε μόνιμη βάση τα τελευταία χρόνια, λόγω και της επελθούσης οικονομικής κρίσης. Και εκείνο που αποτελεί μεγάλο «ευεργέτημα» για όσους έχουν καταθέσει αιτήσεις για υπαγωγή στο νόμο 3869/10, είναι ότι με διάταξη του νόμου μπορούν αμέσως μετά την κατάθεση της αίτησης να ζητήσουν από το δικαστήριο να τους χορηγηθεί μέχρι να εκδοθεί απόφαση για την αίτηση που κατέθεσαν, προσωρινή διαταγή που είτε θα τους απαλλάσσει τελείως από την καταβολή των δόσεων στις τράπεζες μέχρι να συζητηθεί η αίτησή τους, είτε θα τους υποχρεώνει να καταβάλουν τουλάχιστον το 10% της δόσης που κατέβαλαν. Φυσικά υπάρχει το ενδεχόμενο να απορριφθεί τελείως το αίτημα για προσωρινή διαταγή, εφόσον το δικαστήριο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου για τη χορήγησή της, κυρίως για το λόγο ότι δεν συντρέχει το στοιχείο της μόνιμης οικονομικής αδυναμίας πληρωμής των χρεών του οφειλέτη ή για το λόγο ότι τα χρέη για τα οποία ζητείται η ρύθμιση είναι εμπορικά.
Όσον αφορά το Ειρηνοδικείο της Βέροιας, αιτήσεις για ρύθμιση οφειλών που είχαν κατατεθεί το 2012, το 2013 και το 2014, έχουν προσδιορισθεί να εκδικασθούν άλλες το 2014, άλλες το 2015, και άλλες ακόμη και το… 2019! Από το γεγονός αυτό και μόνο φαίνεται ο όγκος των αιτήσεων που έχουν κατατεθεί στο Ειρηνοδικείο της Βέροιας, πράγμα που δεν ισχύει για τα άλλα δύο Ειρηνοδικεία του νομού.
Έτσι οι οφειλέτες κάνοντας χρήση το «ευεργέτημα» της προσωρινής διαταγής που παρέχει ο νόμος, προσφεύγουν στο Ειρηνοδικείο να υποστηρίξουν το αίτημά τους για τη χορήγησή της, που αν την πετύχουν θα τους ανακουφίσει από ένα μεγάλο οικονομικό βάρος για ένα, δύο ή και περισσότερα χρόνια.
Εδώ αξίζει να σημειώσουμε ότι στο θέμα των προσωρινών διαταγών υπάρχουν οι… ευνοημένοι και οι… αδικημένοι! Και για να μην παρεξηγηθούμε σ’ αυτό, εξηγούμε τα εξής: Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου 2014 οι αιτήσεις που κατατίθεντο στο Ειρηνοδικείο της Βέροιας προσδιορίζονταν, για τεχνικούς λόγους (φορτωμένα πινάκια δικασίμων κ.λπ.) μέχρι και το έτος 2019. Πράγμα που στην πράξη σήμαινε ότι ο οφειλέτης που υπέβαλλε συγχρόνως και αίτημα για χορήγηση προσωρινής διαταγής και την πετύχαινε, απαλλασσόταν ή ελαφρυνόταν στην καταβολή δόσεων για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και μέχρι τέσσερα χρόνια, αφού η προσωρινή διαταγή ισχύει μέχρι την έκδοση απόφασης για την κύρια αίτηση. Από τα μέσα Οκτωβρίου 2014 και μετά όμως, οι προσδιορισμοί δικασίμων για τις αιτήσεις ρύθμισης νόμου 3869/10 έγιναν πολύ συντομότεροι και έτσι οι αιτήσεις που κατατίθενται, προσδιορίζονται σε διάστημα λιγότερου του… εξαμήνου. Πράγμα που σημαίνει ότι η ισχύς της προσωρινής διαταγής που θα ζητηθεί και θα χορηγηθεί, θα έχει “ζωή” λίγων μηνών ή έστω μετά από μια αναβολή συζήτησης της κύριας αίτησης, το πολύ ενός έτους. Γι’ αυτό λέμε ότι θα έχουμε «ευνοημένους» και «αδικημένους» οφειλέτες, ή αν θέλετε, οφειλέτες «δύο ταχυτήτων». Κάποιοι –και είναι πολλοί– θα ανακουφιστούν προσωρινά μεν (και εδώ ισχύει το “ουδέν μονιμότερον του προσωρινού”) για κάποια χρόνια, ενώ για κάποιους άλλους, που προσφεύγουν τώρα για υπαγωγή στο νόμο, το προσωρινό όφελος της ελάφρυνσης θα είναι πράγματι προσωρινό, το πολύ για ένα χρόνο. Και βέβαια όλα θα κριθούν τελικά από το τί θα πει η απόφαση που θα εκδοθεί αργά ή γρήγορα για την κύρια αίτηση.
Από μια πρόχειρη ματιά στα βιβλία του Ειρηνοδικείου Βέροιας, διαπιστώσαμε ότι μόνο το τελευταίο πεντάμηνο συζητήθηκαν 155 αιτήματα για έκδοση προσωρινών διαταγών, από αυτά έγιναν δεκτά τα 133, ενώ τα 22 απορρίφθηκαν. Από τα αιτήματα που έγιναν δεκτά, αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου το 20% αυτών έγιναν δεκτά με μηδενικές καταβολές από μέρους των οφειλετών προς τις τράπεζες. Στην περίπτωση αυτή πάντως, η απαλλαγή από οποιαδήποτε καταβολή ποσού ορίζεται συνήθως για διάστημα ενός χρόνου και μετά επανεξέταση του αιτήματος, για διαπίστωση αν εξακολουθούν να ισχύουν οι λόγοι για τους οποίους απαλλάχθηκε ο οφειλέτης από κάθε καταβολή. Αν και πάλι διαπιστωθεί η ύπαρξη τέτοιων λόγων, η ολοκληρωτική απαλλαγή συνεχίζεται και μπορεί να φτάσει μέχρι και την έκδοση της απόφασης για την κύρια αίτηση, η συζήτηση της οποίας όπως είπαμε μπορεί να έχει προσδιορισθεί μέχρι και τα τέλη 2019!
Συμπέρασμα: Ο νόμος 3869/10 παρέχει σωστή προστασία σ’ όσους οφειλέτες –όχι εμπόρους- αντιμετωπίζουν αποδεδειγμένα μόνιμη οικονομική αδυναμία πληρωμής των χρεών τους προς τις τράπεζες. Και όπως φαίνεται από τον αυξανόμενο όγκο των αιτήσεων που κατατίθενται και από το μεγάλο ποσοστό των προσωρινών διαταγών που γίνονται δεκτές –περίπου το 85%- η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έχει πλήξει για τα καλά και τα νοικοκυριά του νομού μας, που όμως βρίσκουν ανακούφιση με την χρήση της ευεργετικής διάταξης της προσωρινής διαταγής, μετά από προσφυγή στο Ειρηνοδικείο.
