Τον μεγαλύτερο όγκο των περιστατικών του Νοσοκομείου Βέροιας συγκεντρώνει η παθολογική κλινική στον 5ο όροφο, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, και, ευτυχώς, είναι το πιο πλήρες με γιατρούς και νοσηλευτές τμήμα, σε σχέση με τα δεδομένα των αναγκών των επαρχιακών νοσοκομείων, με διευθυντή τον κ. Χρήστο Κούτρα, τρεις επιμελητές Α΄, τους Μοσχιανή Ζωγράφου, Δέσποινα Δεληγιάννη, Πέτρο Κυρηττόπουλο, έναν επιμελητή Β΄ τον Κωνσταντίνο Κοντοτάσιο καθώς και ειδικευόμενους γιατρούς.
Οσο για το νοσηλευτικό προσωπικό, σ’ όλες τις βάρδιες ανέρχεται σε 15 άτομα, ενώ στο σύνολό του το Νοσοκομείο, όπως μας ενημέρωσε η διευθύντρια νοσηλευτών Μ. Παπαϊωάννου διαθέτει 200 περίπου εργαζόμενους Δ.Ε. και Τ.Ε. για όλες τις ειδικότητες με μεγάλη νοσηλευτική εμπειρία ανεξαρτήτως εκπαίδευσης.
Το επάγγελμα ή λειτούργημα του νοσηλευτή θα μας απασχολήσει σ’ αυτό το ρεπορτάζ για το οποίο πήραμε πληροφορίες από τον Προϊστάμενο νοσηλευτών του Τμήματος κ. Κώστα Φωτιάδη, καθ’ ότι οι νοσηλεύτριες (γυναίκες στην πλειοψηφία) και οι νοσηλευτές εκτός από την νοσηλεία έχουν να αντιμετωπίσουν άμεσα και τον ανθρώπινο παράγοντα, τόσο με τους ασθενείς όσο και με τους συνοδούς ή τους συγγενείς τους.
- Το νοσηλευτικό προσωπικό πιστεύετε ότι επαρκεί; Ρωτήσαμε τον κ. Φωτιάδη
Με βάση τον αριθμό των ασθενών που έχουμε δουλεύουμε οριακά. Οριακά αλλά ικανοποιητικά και ευτυχώς σε σχέση με άλλες κλινικές είμαστε πλήρεις. Και λέω οριακά διότι εάν προκύψει μια ασθένεια ενός συναδέλφου μπαίνουμε σε καταστάσεις που θα πρέπει να κόψουμε ρεπό ή να ακυρώσουμε άδειες.
- Συμβαίνει συχνά αυτό;
Τον τελευταίο καιρό έτσι λειτουργούμε. Το περισσότερο προσωπικό από τότε που άρχισε να ισχύει το σύστημα των μετακινήσεων – γιατί ως γνωστόν προσλήψεις δεν γίνονται, είναι από μετακινήσεις τρίμηνες από άλλα νοσοκομεία (δικαιούται δύο τρίμηνες μετακινήσεις το χρόνο). Οπότε για εξάμηνο έρχεται προσωπικό από άλλα νοσοκομεία. Αυτή τη στιγμή είμαστε οριακά γιατί μπορεί να παίρνει άδεια μόλις ένα άτομο διότι έληξαν όλες οι τρίμηνες. Με τη νέα χρονιά που θα δικαιούνται ξανά τρίμηνη κάποιοι νοσηλευτές από την περιοχή μας, σιγά – σιγά θα επιστρέψουν και για ένα εξάμηνο θα είμαστε πάλι καλά. Και σήμερα λειτουργούμε ικανοποιητικά αλλά χωρίς να προβλέψουμε περιπτώσεις αδειών ή ασθενείας.
- Πώς βλέπετε τη δουλειά σας οι νοσηλευτές. Είναι επάγγελμα ή λειτούργημα; Καθ’ ότι όπως διαπιστώσαμε το προσωπικό είναι όλη μέρα στο… τρέξιμο.
Κατ’ αρχήν να σας πω ότι προσωπικά μπήκα στη Νοσηλευτική γιατί το ήθελα, δεν είμαι από τον μεγάλο αριθμό των συναδέλφων που μπήκε ως δεύτερη επιλογή ή βρέθηκαν εκεί από το εξεταστικό σύστημα και τα μόρια. Για μένα είναι κατ’ αρχήν λειτούργημα κι από κει και πέρα καλώς ή κακώς είναι και βιοποριστικό. Όμως πρέπει να θέλει κάποιος να κάνει πραγματικά αυτή τη δουλειά. Είναι τόσο δύσκολος ο χώρος που δεν μπορείς να το κάνεις εάν δεν το επιλέξεις. Για καλή μας τύχη εδώ στο παθολογικό όλα τα παιδιά είναι πάρα πολύ αξιόλογα και δεν υπάρχει κανένας που βρέθηκε «κατά λάθος». Εδώ είναι άτομα που αγαπάνε τη δουλειά τους που βρέθηκαν εδώ από δική τους επιλογή και παραδίδουν ψυχή στην κυριολεξία. Δεν μπορείς να ανταποκριθείς στις τόσο υψηλές απαιτήσεις και του αρρώστου και του συνοδού και της όλης κατάστασης χωρίς να το θέλεις πραγματικά.
- Στην επαφή σας με τους ασθενείς και τους συνοδούς, πού τελειώνει ο ρόλος του νοσηλευτή και που αρχίζει ο ρόλος του συνοδού. Διότι πολλές φορές βλέπουμε να υπάρχει μια δυσκολία συνεργασίας και συνεννόησης μεταξύ των δύο πλευρών, με αποτέλεσμα να προκύπτουν εκνευρισμοί και εντάσεις ενίοτε.
Κοιτάξτε, από τη στιγμή που κάποιος θα περάσει την πόρτα της κλινικής είναι δικός μας ασθενής. Δεν έχουμε δικαίωμα να ζητήσουμε από ένα συνοδό που δεν έχει τη θέληση ή τη βούληση να προσφέρει, να ενεργήσει παράλληλα με εμάς στη βοήθεια του ασθενούς. Δεν μπορούμε να ζητάμε από ένα συνοδό να κάνει κάτι το οποίο είναι δικιά μας δουλειά. Είτε πρόκειται να του δώσεις απλά ένα ποτήρι νερό ή να τον ταϊσεις, είτε να τον αλλάξεις. Όμως ο μεγαλύτερος αριθμός των συνοδών βοηθάνε τον άνθρωπό τους και μας βοηθούν στο έργο μας. Λίγοι είναι αυτοί που δεν μπορούν να βοηθήσουν ή είναι πιο δύσκολοι άνθρωποι… Εμείς κάνουμε τη δουλειά μας, οι νοσηλεύτριες ποτέ δεν απαιτούν από τους συνοδούς κάτι, όποιος χρειάζεται τη βοήθειά μας είμαστε υποχρεωμένοι να του τη δώσουμε, είτε με τη δική του συμβολή (του συνοδού) είτε όχι. Εμείς αυτό που πρέπει να κάνουμε θα το κάνουμε. Αλλά λόγω της έλλειψης προσωπικού και των πολλών περιστατικών κάποιες φορές ίσως να καθυστερήσουμε και να χρειαστεί να βοηθήσει ο συνοδός, χωρίς να τον υποχρεώνουμε να το κάνει.
- Έχουν υπομονή συνήθως οι ασθενείς και κυρίως οι συνοδοί;
Δεν ξέρω… Το συζητάμε και με τους συναδέλφους που δουλεύουν χρόνια στη νοσηλεία, ότι έχουν αλλάξει οι άνθρωποι. Κάποτε είχαν υπομονή, κάποτε βασικά βοηθούσαν πάρα πολύ τον άνθρωπό τους. Τώρα δεν ξέρω. Ενώ η κατάσταση που όλοι περνάμε θα έπρεπε να μας κάνει πιο δεμένους μεταξύ μας, αντίθετα οι άνθρωποι «αγρίεψαν» και είναι πιο αποστασιοποιημένοι και απέναντί μας και απέναντι στους δικούς τους ανθρώπους- ασθενείς. Απαιτεί άμεσα να γίνει κάτι, μας λένε αυτό το γνωστό «εμείς σας πληρώνουμε», αλλά ευτυχώς δεν είναι πολλοί αυτοί. Ο περισσότερος κόσμος κάνει υπομονή και καταλαβαίνει και τις προσπάθειες του προσωπικού που τρέχουν όλη μέρα και το εκτιμάει. Ιδίως το βράδυ, στα νυχτερινά που είναι δύο άτομα, ένα περιστατικό να στραβώσει ή κάτι σοβαρό να συμβεί, κατ’ ευθείαν έχει δεσμευθεί το ένα άτομο και το άλλο πρέπει να βγάλει μια νοσηλεία που ξεκινάει στη 1.00 τα μεσάνυχτα και τελειώνει στις 2.00 με 3.00 και στις 6.00 τα ξημερώματα ξαναξεκινάει. Δεν κάθονται, το παθολογικό είναι ένα τμήμα που δεν ξέρεις τι θα σου βγάλει…
- Τι ακούτε συνήθως από παράπονα;
Ότι είναι «λερωμένος» ο ασθενής τόση ώρα… Το ξέρουμε βρε καλή μου της λέμε αλλά κάντε υπομονή, ένας τραυματιοφορέας είναι στους δύο ορόφους ή έχουμε νοσηλεία εκείνη την ώρα που είναι βασικό και κυρίαρχο, μόλις τελειώσουμε θα έρθουμε να σε βοηθήσουμε…Δεν είναι κακοί οι άνθρωποι, μπορεί να είναι λίγο απαιτητικοί αλλά τους δικαιολογούμε έως ένα σημείο, ανθρώπινο είναι.
Σε άλλα μεγαλοαστικά νοσοκομεία δεν επιτρέπουν καθόλου συνοδούς. Εμείς εδώ δεν το κάνουμε, πολλές φορές έχουμε και μια προσωπική σχέση με τους ασθενείς, αλλά για να μην επιτρέπεις πρέπει να διασφαλίσεις ότι μπορείς να τους έχει όλους υπό την επιτήρησή σου σ’ όλο το ωράριο που θα λείπει ο συνοδός. Δεν ξέρεις όμως τι θα προκύψει και μάλιστα σε ένα τμήμα που οι περισσότεροι είναι υπερήλικες. Απλά προσπαθούμε να τους λέμε να περνάνε έξω όταν γίνεται ιατρική επίσκεψη και να υπάρχει ένας μόνο συνοδός ανά ασθενή αλλά και να διαφυλάσσουν την ησυχία του θαλάμου και του ορόφου γενικότερα. Ο κόσμος ακούει, απλά θέλουν τον τρόπο τους. Συνεννοούμαστε, δεν έχω παράπονο. Κι αυτοί είναι τσιτωμένοι από όλη την κατάσταση.
- Και με τους ασθενείς;
Εδώ είμαστε ένα περιφερειακό νοσοκομείο. Πιστεύω και το ενθαρρύνω αυτό, ότι ο ασθενής νοιώθει καλύτερα εάν τον πλησιάσεις πιο ανθρώπινα και φιλικά κι όχι αποστασιοποιημένα. Μ’ αυτόν τον τρόπο τον προσεγγίζεις. Λίγοι είναι αυτοί που είναι πιο τυπικοί με τους ασθενείς, είναι και θέμα χαρακτήρα. Αλλά η προσέγγιση πιστεύω ότι βοηθάει πολύ περισσότερο στην ανάρρωση. Εντάξει, δεν θα γίνουν και φιλαράκια αλλά τις ημέρες που είναι εδώ του κάνει καλό γιατί θέλει λίγη ζεστασιά και γλυκύτητα.
-Τι σας σοκάρει ή σας φοβίζει στη δουλειά σας;
Δεν νομίζω να μας σοκάρει κάτι, εξάλλου εδώ όλα τα παιδιά είναι ψύχραιμα και εργατικά. Απλά κάποιες στιγμές αγωνιζόμαστε υπέρ του δέοντος για να μπορέσουν να πάρουν μια άδεια ή ένα ρεπό. Πιστεύω ότι το προσωπικό της Παθολογικής είναι πολύ εργατικό και καταρτισμένο και δεν τους φοβίζει τίποτα. Κι αυτό γιατί έχουν την εμπειρία λόγω και των πολλών ασθενών που νοσηλεύονται εδώ. Εχουμε τη μεγαλύτερη πληρότητα σε σημείο που μερικές φορές τους μεταφέρουμε σε άλλα τμήματα για να έχουμε πάντα και 2-3 κενά κρεβάτια για κάποια έκτακτα και βαριά περιστατικά. Κι ένας ακόμη λόγος είναι γιατί θέλουμε να αποφεύγουμε το φαινόμενο των ράντζων. Το μόνο βέβαια που μας σοκάρει όλους είναι κάποια περιστατικά νέων παιδιών με σοβαρές ασθένειες όπως καρκίνος ή λευχαιμία που όσο ψύχραιμα και να θες να το δεις, δεν μπορείς.
- Με τους ανασφάλιστους τι κάνετε;
Πλέον δεν υπάρχει ο κίνδυνος του ανασφάλιστου. Υπάρχει διαδικασία με τη συμπλήρωση κάποιων εγγράφων και καλύπτονται από το Νοσοκομείο. Βέβαια οφείλω να πω ότι τα προηγούμενα χρόνια δεν υπήρχε τόσο μεγάλος αριθμός ανασφάλιστων. Και μιλάμε για ομάδες ενεργού πληθυσμού. Υπάρχει όμως το νομικό πλαίσιο και μια συγκεκριμένη διαδικασία και αναλαμβάνει τα νοσήλια το Νοσοκομείο.
- Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η καλή σχέση των νοσηλευτών με τους γιατρούς;
Κάποια χρόνια, παλαιότερα, οι γιατροί το θεωρούσαν φέουδο, ότι ήταν μόνο αυτοί και από κει και πέρα το χάος. Τώρα βέβαια έχουν οριοθετηθεί οι δουλειές και οι ευθύνες του καθενός. Αυτές είναι πλέον ξεκαθαρισμένες όσον αφορά τα καθήκοντα. Ο καθένας ξέρει και κάνει τη δουλειά του και όπου χρειαστεί και μπορεί να υπάρξει συνεργασία, γίνεται. Έχουν αλλάξει πολύ τα πράγματα, είμαστε πολύ καλύτερα τώρα, δεν είναι όπως παλιά.
Να σημειώσουμε ότι στις 20 και 21 Νοεμβρίου στο Χώρο Τεχνών θα γίνει η 2η Επιστημονική Νοσηλευτική Διημερίδα παρουσία και του Υφυπουργού Υγείας κ. Γρηγοράκου.
Σοφία Γκαγκούση
