Θ. Σωτηρόπουλος και Κ. Καζαντζής
ΕΛ.Γ.Ο. ΔΗΜΗΤΡΑ, Ι.Γ.Β. & Φ.Π. -
Τμήμα Φυλλοβόλων
Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας.
Μια συχνή ερώτηση των καλλιεργητών φρούτων αλλά και όσων ασχολούνται με την παραγωγική διαδικασία είναι: ‘ποιά ποικιλία να φυτέψω;’ Να επιλέξω μια από τις παλιές, αξιόπιστες ποικιλίες ή μία από τις πολλά υποσχόμενες νέες ποικιλίες; Η απάντηση σε τέτοιες ερωτήσεις δεν είναι απλή. Η σωστή επιλογή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Επιπλέον, ένας αβέβαιος παράγοντας με τις νέες ποικιλίες είναι πάντα, αν είναι σε θέση να αποκτήσουν ένα μερίδιο της αγοράς. Με βάση τις εργασίες διαφόρων ευρωπαϊκών φυτωρίων, τη γνώμη τεχνικών συμβούλων αλλά και την αξιοποίηση στατιστικών πληροφοριών παρατίθενται στοιχεία σχετικά με τη φύτευση ποικιλιών μηλιάς σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.
Ιταλία
Tην περίοδο 2014-2015, στο νότιο Τιρόλο, το 21,7% των νέων φυτεύσεων αποτελούνταν από την ποικιλία Gala (διάφοροι κλώνοι) και το 20,9% από την ποικιλία GoldenDelicious. Η ποικιλία Galaείναι ιδιαίτερα δημοφιλής στις χαμηλότερες περιοχές του νότιου Τιρόλο. Στο Vinschgau, το οποίο βρίσκεται σε μεγαλύτερο υψόμετρο, η GoldenDelicious και ιδιαίτερα ο κλώνος Β, είναι η πιο δημοφιλής ποικιλία. Στις κοιλάδες φυτεύεται κυρίως ο κλώνος GoldenReinders. Ο κλώνος GoldenParsidaRosa φυτεύεται σε ενδιάμεσες ζώνες στο νότιο Τιρόλο. Η τρίτη ποικιλία στη σειρά είναι η RedDelicious. Κατά την περίοδο 2013/2014, το 16,5% των δένδρων που φυτεύτηκαν στο νότιο Τιρόλο αποτελούνταν από αυτή την ποικιλία και ιδιαίτερα οι κλώνοι της που αποκτούν ομοιόμορφο ερυθρό χρωματισμό όπως η ScarletSpur, RedVelox και KingRoat. Αναφορικά με την ποικιλία Fuji, πιο δημοφιλείς είναι διάφοροι κλώνοι που έχουν τον ερυθρό χρωματισμό υπό μορφή ραβδώσεων.
Γαλλία
Στη Γαλλία, επίσης, οι δενδροκαλλιεργητές κατά προτίμηση φυτεύουν παραδοσιακέςποικιλίες που είναι γνωστές παγκοσμίως, όπως η Gala, η GoldenDelicious, η GrannySmith και η Red Delicious. Η φύτευση της ποικιλίας Fuji δεν επεκτείνεται προς το παρόν. Στη Γαλλία, επίσης, υπάρχει μεγάλη ζήτηση για κλώνους της Gala με έντονο ερυθρό χρωματισμό όπως ο Galaval που συγκομίζεται πρώιμα. Επίσης, ο κλώνος GalaRedlumPerathoner παρουσιάζει ζήτηση. Αναφορικά με τη GrannySmith, οι παραγωγοί προτιμούν στις φυτεύσεις τον κλώνο Challenger. Επίσης, η ποικιλία Evelinaκαταγράφει αυξητική τάση στις φυτεύσεις.
Αυστρία
Όπως και σε πολλές άλλες χώρες, η ποικιλία Gala παρουσιάζει ζήτηση. Εκτός από την Gala, οι καλλιεργητές στην περιοχή της Στυρίας ενδιαφέρονται για κλώνους της Elstar με έντονο ερυθρό χρωματισμό όπως η RedFlame αλλά και για τις ποικιλίες Fuji και GoldenDelicious. Τα τελευταία χρόνια φυτεύτηκε η ποικιλία RedJonaprince αλλά το ενδιαφέρον για αυτή την ποικιλία μειώθηκε. Ενδιαφέρον υπάρχει και για την Red Delicious αλλά και για την τοπική ποικιλία KronprinzRudolf.
Ολλανδία και Βέλγιο
Στο Βέλγιο περίπου το 60% της παραγωγής μήλων αντιπροσωπεύεται από την ποικιλία Jonagold. Στην Ολλανδία η Jonagold με τους κλώνους της είναι η πιο διαδεδομένη ποικιλία, μετά από την Elstar. Κατά τα τελευταία χρόνια η τιμή της Jonagold έχει υποστεί μεγάλη πίεση, εξαιτίας του αυξανόμενου ανταγωνισμού από την Πολωνία. Το ενδιαφέρον των καλλιεργητών για τη φύτευση της Jonagold είναι πλέον πολύ μικρό. Για περισσότερο από δέκα χρόνια η καλλιεργούμενη έκταση με μηλιές παρουσιάζει μείωση ενώ αντίθετα επεκτείνεται η καλλιέργεια της αχλαδιάς.
Γερμανία
Κατά το έτος 2013/2014, το 32,4% του συνόλου των φυτευμένων δενδρυλλίων αποτελούνταν από την Elstar, 20,7% από την Jonagold, 10,8% από την Braeburn και 8,2% από την RodeBoskoop.
Χώρες της ανατολικής Ευρώπης
Πολλά μεγάλα δυτικοευρωπαϊκά φυτώρια οπωροφόρων δένδρων πωλούν μέρος των δενδρυλλίων τους στην ανατολική Ευρώπη και σε βόρειο αφρικανικές χώρες. Επίσης, σε χώρες όπως η Ουκρανία, η Ρουμανία, η Ρωσία, η Μολδαβία και το Μαρόκο, οι ποικιλίες Gala, GoldenDelicious και RedDelicious είναι οι τρεις πιο διαδεδομένες ποικιλίες. Στην Πολωνία η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική. Οι πιο διαδεδομένες ποικιλίες είναι η Gala και η RedJonaprince, ακολουθούμενες από την Sampion και την GoldenReinders.
Ποικιλίες με δικαιώματα καλλιέργειας και διάθεσης (πατενταρισμένες).
Αυτές οι ποικιλίες είναι δημοφιλείς στο νότιο Τιρόλο της Ιταλίας. Κατά την περίοδο 2013/2014 τουλάχιστον το ένα τέταρτο του συνόλου των νέων φυτεύσεων αποτελούνταν από τις ποικιλίες Nicoter (Kanzi), Ambrosia, Scilate (Envy), RosyGlow και Pinova. Σύμφωνα με διάφορους αναλυτές της αγοράς, με την πάροδο του χρόνου, όλες οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ θέλουν να ξεχωρίσουν με μια ποικιλία αυτού του τύπου. Όμως όλες οι ποικιλίες δεν ήταν επιτυχημένες τα τελευταία χρόνια. Οι ποικιλίες Rubens, Mairac αλλά και η Modi δεν ζητούνται πλέον από τους καλλιεργητές οι οποίοι έχουν γίνει πιο προσεκτικοί κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών όσον αφορά τη φύτευση νέων ποικιλιών. Στη Γαλλία επίσης υπάρχει μια υποχώρηση των φυτεύσεων για την Juliet, ενώ οι ποικιλίες που φυτεύονται είναι η PinkLady και ιδιαίτερα ο κλώνος RosyGlow, όπως και οι ποικιλίες Scifresh (Jazz) και Scilate (Envy).