Ένα βουνό απόμακρο στη γραμμή των συνόρων Ελλάδας και Βουλγαρίας.
Απλώνεται στις βόρειες εσχατιές των νομών Σερρών και Δράμας.
Ένα βουνό αληθινή πρόκληση, ελάχιστα γνωστό, αθέατη σχεδόν η κορυφή του.
Φύγαμε Σάββατο μεσημέρι μια παρέα 14 ορειβατών φίλοι και μέλη του Συλλόγου για μια ακόμη εξόρμηση του Συλλόγου.
Βρισκόμαστε στην Ομηρική Θράκη.
Επεκτεινόταν μέχρι τον Αξιό, τον Ελλήσποντο και τη Μαύρη θάλασσα, μέχρι τη Σερβία και ολόκληρη τη σημερινή Βουλγαρία. Ινδοευρωπαϊκή φυλή. Προπάτορας τους ο Θράξ, γιος του πολέμου του Άρη.
Περάσαμε τον ποταμό Στρυμόνα ΄Στρούμα΄ στα Βουλγάρικα και ΄Καρά – σου΄ στα Τούρκικα (μαύρο – νερό ), πηγάζει από το όρος Βίτοσα.
Μπήκαμε στον νομό των Σερρών.
Η πόλη των Σερρών αναφέρεται από τον Ηρόδοτο με το όνομα ΄Σίρις΄, αρχές του 5ου αιώνα π.Χ.
Η ιστορία της περιοχής αρχίζει από τους μυθικούς χρόνους, διάσημος βασιλιάς ήταν ο Συλέας.
Ο Ηρακλής προερχόμενος από την Θράκη, εδώ πραγματοποίησε τον 10ο άθλο του, άλλαξε την ροή του ποταμού Στρυμόνα και απήλλαξε τους κατοίκους από καταστροφικές πλημμύρες.
Εδώ ήταν το Νύσιο πεδίο, όπου ο Πλούτωνας άρπαξε την κόρη της Δήμητρας, Περσεφόνη.
Πρώτοι κάτοικοι αναφέρονται οι Θράκες, μετά τον Τρωικό πόλεμο ο τόπος κατοικήθηκε από διάφορα Παιονικά και Θρακικά φύλα Βισάλτες, Ηδωνοί, Σιντά
(από τη νήσο Λήμνο), Οδόμαντες, Οδρύσες , Μαίδοι κ.α.
Ο Κριός από τον οποίο προήλθε το περίφημο χρυσόμαλλο δέρας, γεννήθηκε από τον έρωτα του Ποσειδώνα και της Θεοφανούς, κόρης του Βισάλτη, γενάρχη των Βισαλτών.
Στα τέλη του 6ου αιώνα υποτάχθηκαν στους Πέρσες. 4ο αιώνα ήρθαν οι Μακεδόνες.
Ο Φίλιππος Β΄ κατάφερε να αφομοιώσει τα ντόπια Παιονικά φύλλα με τα θρακικά και τα Πελασγικά\\\\. Ρωμαίοι και Βυζαντινοί.
Θέατρο μαχών και αγώνων κατά την βυζαντινή περίοδο μεταξύ Βυζαντινών, Βουλγάρων και Σέρβων.
19 Σεπτεμβρίου 1383 ήρθαν οι Οθωμανοί κατακτητές.
Η επανάσταση του 1821 καθοδηγείται από ένα γνήσιο παιδί του Μενοικίου, τον Εμμανουήλ Παπά. Στους Μακεδονικούς αγώνες γνώρισε καταπίεση, εμπρησμούς, βασανιστήρια δολοφονίες.
Βουλγαρική κατοχή τον Οκτώβρη του 1912.
Το 1941 η περιοχή περνά για τρίτη φορά στον έλεγχο των Βουλγάρων ( σύμμαχοι των Γερμανών) και δέχθηκε πολλές καταστροφές και τρομοκρατία.
Αφήσαμε πίσω μας την πόλη των Σερρών με την πλούσια ιστορία και ανηφορίζουμε στους πρόποδες του όρους Βροντού. Ελαιώνας – Κάτω Βροντού - Περιθώρι – Βαθύτοπο- Κατάφυτο, χωριά ξεχασμένα κρυμμένα μέσα σε πυκνά δάση διαδρομή αξέχαστη, ονειρεμένη.
Φθάσαμε στην Κάτω Βροντού και συνεχίζουμε.
Ο ήλιος χάθηκε ο ουρανός σκοτείνιασε, η βροχή δεν αργεί. Έρχεται κατά κύματα δυνατή και με ορμή χτυπά στα τζάμια του αυτοκινήτου. Τριγύρω τοπίο πανέμορφο, καταπράσινο, ονειρεμένο.
Δρυς, καστανιές, οξιές, θάμνοι και δασοσκεπείς εκτάσεις.
Πλατύφυλλα, γαύροι, φράξοι, λεύκες και φουντουκιές.
Λίγο πριν το γεφυράκι μας προσπέρασε μια μεγαλόσωμη αλεπού με φουντωτή ουρά και έφυγε τρέχοντας τρομαγμένη για να προφυλαχθεί στα πυκνά φυλλώματα του παρακείμενου δάσους.
Φαράγγια και πλαγιές, ψηλές κορφές και βραχώδη συμπλέγματα. Πλούσια η πανίδα του, καταγράφηκαν 31 θηλαστικά, 15 ερπετά, 6 αμφίβια. Λύκοι, αγριόγατοι, αίγαγροι, ελάφια , ζαρκάδια και η καφετιά αρκούδα.
Η ορνιθοπανίδα αριθμεί 132 είδη πουλιών.
Στους γκρεμούς και στα φαράγγια φτιάχνουν τις φωλιές τους τα όρνια, γυπαετοί, χρυσαετοί, πετρίτες και άλλα αρπακτικά.
Λαγοί, σκίουροι, τσακάλια, ασβοί, κουνάβια, αλεπούδες, αγριόχοιροι.
Οι λαγοί και τα ζαρκάδια έχουν μειωθεί, οι πέρδικες και τα ορτύκια.
Πολλά πτηνά και θηλαστικά κινδυνεύουν από την παράνομη θήρα, τα δηλητηριασμένα δολώματα, την παγίδευση και τη συλλογή αυγών.
Ξωκλήσια και εκκλησίες βυζαντινές συνθέτουν πλούσια θρησκευτική κληρονομιά και παράδοση.
Φθάσαμε στο Κατάφυτο. Το χωριό με τα λιγοστά σπίτια κτισμένο στις πλαγιές του Όρβηλου σε υψόμετρο 760 μέτρων μας υποδέχεται ήρεμο και όμορφο.
Χαμένο ανάμεσα σε καρποφόρες καρυδιές, φουντουκιές και αγριοαχλαδιές, απόγευμα και ξεκουραζόμαστε στα γαλήνια νερά του φράγματος, στην τεχνητή λίμνη του χωριού.
Το 1940 οι κάτοικοι ξεπερνούσαν τους χίλιους. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή οι σημερινοί κάτοικοι είναι 157. Πρόσφυγες κυρίως από την Μικρά Ασία, από την Σαμψούντα και την Μπάφρα.
Το χωριό διαθέτει κοινοτικό κατάστημα, εκκλησία αφιερωμένη στη χάρη της Παναγίας και Δημοτικό σχολείο στο οποίο δεν υπάρχουν σήμερα μαθητές.
Διανυκτερεύσαμε στο δημοτικό σχολείο που οι κάτοικοι του χωριού μας πρόσφεραν απλόχερα.
Η ξυλόσομπα αναμμένη η παρέα καλή και η νύχτα καλά κρατεί.
Η μέρα ξεκινά ηλιόλουστη και λαμπερή, με τα απαραίτητα και τον σάκο στον ώμο η πορεία στο ανεξερεύνητο βουνό μόλις άρχισε.
Μια αληθινή πρόκληση η σημερινή μέρα ανάβασης στον Όρβηλο. Μια ορειβασία σε ένα βουνό απόμακρο ελάχιστο γνωστό σε πολλούς από εμάς. Εγώ ο Γιώργος και η Φωτούλα το επισκεπτόμαστε για δεύτερη φορά.
Αποτελεί το νοτιότερο βουνό της οροσειράς του μεγάλου ορεινού συγκροτήματος του Πιρίν της Βουλγαρίας.
Υπάρχουν 43 φυτικά είδη όπως πουρνάρια, πυξάρια, φράξοι, κυπαρίσσια , ιτιές, φουντουκιές, καστανιές, πλατάνια, καρυδιές, σφενδάμια.
Δασική πεύκη, ρόμπολα, οξιές, αλπικά και υποαλπικά λιβάδια.
Λίγο πριν την τεχνητή λίμνη, χωματόδρομος δεξιά από όπου ξεκινά η πορεία μας.
Η πρόκληση μπροστά μας, ακολουθούμε τον δασικό δρόμο που γίνεται ολοένα και πιο ανηφορικός πήραμε κατεύθυνση προς τις απόκρημνες πλαγιές της κορυφής Τσολιάς.
Αφήσαμε το αυτοκίνητο εκεί που η βλάστηση αραίωσε σημαντικά
(1250μ. υψόμετρο).
Περνάμε μια ρεματιά και συνεχίζουμε ανεβαίνοντας αριστερά, αφήσαμε δεξιά μας το μονοπάτι με το όνομα ΄βασιλικός δρόμος΄, ένα παλιό μονοπάτι που οδηγούσε στη Βουλγαρία. Δεν ακολουθούμε το μονοπάτι αλλά κατευθυνόμαστε κατευθείαν στην κορυφογραμμή, αυτή είναι και η ασφαλέστερη πορεία.
Μετά από μια ώρα και τριάντα λεπτά μιας απαιτητικής πορείας σε αντοχή και δύσκολης ανάβασης για δυνατά πόδια και γερές αναπνοές, φθάσαμε στην κορυφογραμμή.
Η χαμηλή χλόη τα τρομαγμένα πουλιά το καλογραμμένο μονοπάτι μας οδηγούν ψηλότερα.
Φθάσαμε στη συνοριογραμμή δεξιά μας η ψηλότερη κορυφή Τσολιάς.
Ορειβατούμε τώρα δίπλα από τα σύνορα Ελλάδος Βουλγαρίας μετά από μια εύκολη ανάβαση φθάσαμε στην κορυφή που βρίσκεται στο κράτος της Βουλγαρίας, βουλγαρικά βράχος Γκότσεφ, το υψόμετρο γραμμένο στην πέτρινη πυραμίδα 2212 μέτρα.
Μπροστά μας και βόρεια η οροσειρά του Πιρίν της οποίας το νοτιότερο τμήμα είναι ο Όρβηλος.
Ψηλότερη κορυφή στο βουλγαρικό έδαφος είναι η Τελ Τεπέ – Βίχρεν- Ανεμοκορυφή (2914). Στην οροσειρά αυτή βρίσκεται και το χιονοδρομικό Μπάνσκο, που επισκεφθήκαμε τι; Απόκριες, την Καθαρά Δευτέρα.
Πήραμε πορεία για την ψηλότερη κορυφή του Όρβηλου, τον Τσολιά η μέρα συνεχίζει, ηλιόλουστη και λαμπερή.
Μοναδικά καταπράσινα τοπία θέα ανεπανάληπτη, εντυπωσιακές χαράδρες, κάτω χαμηλά το φράγμα και λίγο πιο πέρα το χωριό Κατάφυρο.
Τριγύρω βουνοκορφές, το Φαλακρό ανατολικά, το Μενοίκιο στα νότια ( πιο πίσω το Παγγαίο) και η Βροντού νοτιοδυτικά, το όρος της πόλης των Σερρών.
Βρισκόμαστε στην πέτρινη πυραμίδα 100 στην κορυφή Τσολιας .
Η επιστροφή από το ΄΄βασιλικό μονοπάτι΄΄ από άλλη διαδρομή. η κατάβαση δυσκολότερη με βήματα αργά και προσεκτικά κατεβαίνουμε την απότομη πλαγιά, ανάμεσα σε ευωδιές από δεκάδες εκατοντάδες πανέμορφα αγριολούλουδα. με τους ήχους κάποιων πουλιών φθάσαμε στα αυτοκίνητα.
Επιστροφή στο Κατάφυτο ο διπλός ελληνικός καφές μας δίνει δυνάμεις για τη συνέχεια.
Μια – παρά, μεσημέρι πήραμε το δρόμο της επιστροφής, από την ίδια διαδρομή.
Θρακικά φύλα στην αρχαιότητα, από εδώ πέρασαν, ο Φίλιππος Β΄, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Βούλγαροι και Σέρβοι.
Το 1383 υποδουλώθηκαν στους Οθωμανούς. Στις 4 Ιουλίου 1913 ήρθε η απελευθέρωση από τον ελληνικό στρατό.
Ολοκληρώσαμε την γνωριμία μας με αυτό το ανεξερεύνητο βουνό που μας φιλοξένησε για δυο αξέχαστες μέρες.
Ευχαριστούμε τους κατοίκους του χωριού και την κοινότητα που απλόχερα μας πρόσφεραν την φιλοξενία τους.
Συγχαρητήρια σε όλη την ομάδα που τα κατάφερε μέχρι και την κορυφή!
Για τον Σύλλογο Χιονοδρόμων Ορειβατών Βέροιας
Τσιαμούρας Νικόλαος
