Του Ιερέως Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Με στοχασμό βαθύτατο, φίλοι αναγνώστες, διάλεξαν οι Έλληνες την άγια μέρα να υψώσουν τον εξαίσιο πύραυλο του ολοκληρωτικού ξεσηκωμού, που γιορτάσαμε την 25 Μαρτίου. Όπως ο Ευαγγελισμός της Παρθένου αντιλάλησε σαν σάλπισμα του Θείου ερχομού στην ψυχή των ανθρώπων, που ζούσαν με τον πόθο του λυτρωμού και της λαχτάρας της μεσαιωνικής προσδοκίας, έτσι ο ξεσηκωμός των Ελλήνων αντιβούιξε στα πέρατα του κόσμου σαν μήνυμα Θείου της εκπλήρωσης του ανθρώπινου πόθου, για μια ζωή πιο ελεύθερη, πιο σύμφωνη με τα ηθικά στοιχεία του εσωτερικού μας κόσμου.
Αυτός ο ανώτερος λαός, που έφερε το χαρμόσυνο μήνυμα, που δημιούργησε το πνευματικό φως της ανθρωπότητας και επί αιώνες στάθηκε η λαμπάδα της, δεν προσαρμόστηκε ποτέ στην υλική πραγματικότητα της βάρβαρες κυριαρχίας, ούτε για μια στιγμή δεν πίστεψε στην μονιμότητά της. Και ούτε το θάρρος του έχασε, ούτε την ελπίδα.
Έτσι, ευαγγελίστηκε στην ανθρωπότητα την Ανάσταση του φωτός, όπως ο Άγγελος του Κυρίου τη σωτηρία, για να σηκώσει αμέσως την αυλαία στο θέατρο των θαυμάτων. Ήρωας και μάρτυρας ο Έλληνας, στην Τριπολιτσά, στα Δερβενάκια, στα Μανιάτικα, στο Μεσολόγγι, στα Ψαρά, εξαγόραζε, με πράξεις αθάνατες, νίκες εκπληκτικές και ολοκαυτώματα, τη θέση του πρωτοπόρου στην δημιουργία της ανθρώπινης ιστορίας.
Οι παγκόσμιοι συνέπειες του Εικοσιένα είναι άπειρες και ακόμη σήμερα δεν έχουν εξαντληθεί. Η Ιερή Συμμαχία, ηθικά κουρελιασμένη από το θρίαμβο του ελληνικού αγώνα, διαλύεται σαν πολιτικός συνασπισμός, μετά τη διάσπαση Ρωσίας και Αυστρίας. Η επίδραση του Εικοσιένα, στις τύχες των μεγάλων εθνών, φάνηκε σοβαρά ευεργετική.
Στην Ιταλία δυνάμωσε το αίσθημα της εθνικής ενότητας και της πολιτικής ελευθερίας. Τα φιλελεύθερα πολιτικά κόμματα, στην Γαλλία, ενισχυμένα από τις δυνάμεις της Ιερής Συμμαχίας, κατέλυσαν το 1830 το απολυταρχικό σύστημα, χωρίς άλλη μοναρχική Ευρώπη να τολμά να παρέμβει.
Έτσι, το Εικοσιένα δημιούργησε καινούριο δίκαιο στις σχέσεις μεταξύ λαών - το δίκαιο των εθνών - που στις γενικές του γραμμές ίσχυε ακόμη και σήμερα.
Αλλά το μεγαλύτερο καλό που έκανε στην ανθρωπότητα το Εικοσιένα είναι που σήκωσε το αίσθημα της ελευθερίας και έδιωξε την απογοήτευση. Έκτοτε το Εικοσιένα είχε και μεγάλη επίδραση και στην Ανατολή. Με το αποτέλεσμά του ήρθε να γεφυρώσει το χάσμα που την ξεχώριζε από τη Δύση από το δέκατο ένατο αιώνα.
Η Αναγέννηση του ελληνικού κόσμου φύσηξε ζωή σε όλους τους χριστιανικούς πληθυσμούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο σκορπισμένος στην Ανατολή ελληνικός πληθυσμός, αναζωογονημένος, μπήκε σε καινούρια περίοδο γόνιμης και δυνατής ανάπτυξης μεταμορφώνοντας σιγά-σιγά την όψη της χώρας. Έτσι, ο ελληνικός αγώνας και τα λαμπρά του αποτελέσματα στην Ανατολή ιχνογράφησαν μία καινούρια μελλοντική λύση στο πολυθρύλητο Ανατολικό ζήτημα, που, κυρίως, εμφανίστηκε μετά τη μεγάλη νίκη στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1581.
Γι’ αυτό κι εμείς σημερινοί Έλληνες, πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα σύγχρονα αιτήματα της ζωής χωρίς να νεκρώνουμε τα κληρονομημένα μας βιώματα και χωρίς να υποστέλλουμε τα πατροπαράδοτα ιδανικά μας και να μην λησμονούμε ποτέ ότι το κοσμοϊστορικό μεγαλούργημα του 1921 οφείλουμε στο Γένος μας.