Της Δέσποινας Παπαγιαννούλη*
Πάντα πίστευα πως η ανάδειξη των ντόπιων δημιουργών είναι ένα χρέος βασικό για τον Πολιτισμό κάθε τόπου. Όταν η θεατρική συγγραφή ανοίγεται, από αυτή τη γωνιά της μικρής μας πόλης και φθάνει να αγγίζει το πανανθρώπινο θέμα «Γυναίκα», τότε αυτή η διαδρομή έχει μια μοναδική αμεσότητα και επιβεβαιώνει πανηγυρικά το αξίωμα στην τέχνη, «τόσο κοντά, τόσο μακριά».
Σίγουρα, αυτό δεν αποκλείει την ανάδειξη μιας οποιασδήποτε άλλης θεατρικής δημιουργίας, από οπουδήποτε και αν προέρχεται. Αντίθετα, την επιβάλλει, μια και η τέχνη και ειδικά η τέχνη του θεάτρου δεν επιτρέπει κανένα αποκλεισμό. Στο σημείο αυτό να πούμε ότι στον τοπικό πολιτιστικό σύλλογο του «Προμηθέα» και ειδικά στο Διονύση Καρολίδη ανήκουν πολλά συγχαρητήρια, αφού, παρά τις όποιες δυσκολίες, παραμένει πιστός εραστής και υπηρέτης του θεάτρου αλλά και σταθερός υποστηρικτής της ντόπιας δημιουργίας.
Η Παράσταση
Οι τέσσερεις μονόλογοι που παρακολουθήσαμε στη σκηνή της Αντωνιάδειου Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών ήταν η δημιουργία, «επί σκηνής», τεσσάρων θεατρικών, γυναικείων πορτρέτων. Μέσα από το υλικό των αναμνήσεων, των προσδοκιών, της απόρριψης, της ανατροπής, της συγχώρεσης αλλά και μέσα από την υποταγή στη μοίρα, οι πρωταγωνίστριες μας έδειξαν τέσσερεις διαφορετικές πτυχές της Γυναίκας, τέσσερεις προσεγγίσεις στο ίδιο θέμα.
Έτσι, βρεθήκαμε μπροστά σε τέσσερεις μικρές σπονδυλωτές ιστορίες, με ανοιχτή φόρμα, όπου η μία ηρωίδα μοιάζει να συναντάει την άλλη, στη συνέχεια να συναντάει, στο φαντασιακό, τους θεατές κι έπειτα να ανοίγεται στην πανανθρώπινη κοινότητα των γυναικών. Συγκολλητική ουσία αυτής της κοινότητας που ανοίγεται στον Άλλο, είναι τα κοινά βιώματα που αναδύονται από τη σκηνή και που τα βιώνουν τόσο οι γυναίκες της διπλανής πόρτας, όσο και οι γυναίκες σε κάθε γωνιά του κόσμου μας. Κοινό θέμα, κοινός τόπος για όλες, η απεγνωσμένη διεκδίκηση της αγάπης.
Ο χώρος και ο χρόνος της αφήγησης-παράστασης είναι το θεατρικό εδώ και τώρα που χωράει στο «χθες», στο «αύριο» και στο «πάντα» της πικρής και συχνά απάνθρωπης περιπέτειας της Γυναίκας, πάνω στη γη. Μέσα από την αφήγηση, ο χρόνος της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας ορίζεται σαν βασικό σημείο αναφοράς, συναισθηματικής ισορροπίας και αναζήτησης του εαυτού, στη ζωή της γυναίκας, όπως και στη ζωή του ανθρώπου.
Εδώ, μια και μιλήσαμε για μονολόγους, να επισημάνουμε ότι στο Σύγχρονο θέατρο, τίποτε δε θεωρείται μονόλογος. Όλα είναι διάλογος, απλά είναι εσωτερικός ή αλλιώς, όπως λέγεται στη θεατρική γλώσσα, «υπερ-διάλογος». Αυτή η εσωτερικότητα των γυναικείων διαλόγων ξεδιπλώθηκε, εμφατικά και καθαρά, μέσα από τα κείμενα και τις λέξεις του Φώτη Σιμόπουλου, του Νίκου Μανούδη, του Γιώργου Δουλγέρογλου, της Πόπης Φιρτινίδου.
Και στα τέσσερα κείμενα υπάρχει η παρουσία του Άλλου, που κάνει καθαρό τον εσωτερικό διάλογο των τεσσάρων γυναικών. Στο κείμενο του Σιμόπουλου είναι ο αμίλητος, αμείλικτος καθρέπτης, στου Μανούδη η ίδια η απεύθυνση στο θεατή, στου Δουλγέρογλου, ο εαυτός της, στης Φιρτινίδου, ο σιωπηλός ανάπηρος του διπλανού δωματίου.
Και οι τέσσερεις κυρίες επί σκηνής, μας κέρδισαν απόλυτα, ξεκινώντας, με τη σειρά που εμφανίστηκαν, από την Κάτια Κουπίδου και συνεχίζοντας με την νεαρή κυρία της παρέας, τη Γωγώ Μπουγκάρισιτς, τη Μαίρη Μεγγιάνη, τη Σοφία Γκότση. Δώρισαν σε άνδρες και γυναίκες, ένα δίωρο ψυχαγωγίας και πληρότητας, μία αναζήτηση της γυναικείας μοίρας που διαπερνά ηλικίες, κοινωνικές τάξεις, ψυχικές καταστάσεις μοναξιάς, εγκατάλειψης, βίας και κακοποίησης.
Ευρηματική η παρουσία επί σκηνής του μουσικού σχήματος «Da capo», που έντυνε κάθε πορτρέτο με το ανάλογο μουσικό ιντερμέδιο, πριν το ξεκίνημά του, λυρικό και συμβολικό προανάκρουσμα, στα εσωτερικά ταξίδια των ηρωίδων. Ακούστηκαν «Το βαλς των χαμένων ονείρων», «Η μικρή Νεφέλη», «Η ζωή είναι ωραία».
Ο επίλογος έγινε νοσταλγικά, με ιταλικό μπλουζ της «σωτήριας» δεκαετίας του ‘60. Η τέταρτη και τελευταία μουσική παρέμβαση έκανε απόλυτα αισθητή την υπενθύμιση στους θεατές, σε αντίθεση με τη δυστυχία που αναδύεται από την τελευταία σκηνή-πορτρέτο, ότι ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΧΑΡΑ και πως ΤΟ ΧΟΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΝ ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΕΙΣ ΜΟΝΑΧΑ ΑΝ ΤΟΝ ΜΟΙΡΑΖΕΣΑΙ.
Κείμενα- Ηθοποιοί
«Ο ΑΜΙΛΗΤΟΣ – ΑΜΙΛΕΙΚΤΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ»
ΤΟΥ ΦΩΤΗ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΙΑ ΚΟΥΠΙΔΟΥ
Ο ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΡΟΖΑΣ»
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΑΝΟΥΔΗ ΜΕ ΤΗΝ
ΓΩΓΩ ΜΠΟΥΓΚΑΡΤΣΙΤΣ
«ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ»
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΟΥΛΓΕΡΟΓΛΟΥ ΜΕ ΤΗ
ΜΑΙΡΗ ΜΕΓΓΙΑΝΗ
«ΤΟ ΦΥΣΤΙΚΙ ΤΑΓΕΡΑΚΙ»
ΤΗΣ ΠΟΠΗΣ ΦΙΡΤΙΝΙΔΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ ΓΚΟΤΣΗ
Συντελεστές παράστασης
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ
ΑΦΙΣΣΑ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΔΑΜΙΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΤΡΑΛΕΞΗΣ
ΦΩΤΑ – ΗΧΟΣ: ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ
ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΣΚΗΝΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΚΟΓΙΑΣ
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ: ΕΥΗ ΑΔΑΜΙΔΟΥ,
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΤΑΜΠΑΚΗ
ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ: ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΗΜΑ Da Capo
ΔΙΑΛΕΚΤΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Flute
ΜΠΟΥΡΝΤΕΝΑ ΑΝΝΑ Flute
ΦΩΤΗ ΣΤΑMATINA Violi
ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Clarinet
ΜΠΟΥΡΝΤΕΝΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ Clarinet
ΤΣΙΚΕΡΔΑΝΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ Clarinet
ΠΑΠΑΝΙΔΟΥ ΑΝΝΑ Sax-Alto
ΤΣΙΟΥΧΑ ΛΥΔΙΑ Sax-Alto
ΤΣΙΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Trumpet
ΒΙΓΚΑΤΟ ΕΛΕΝΑ Trumpet
ΚΟΥΜΕΝΙΔΟΥ ΑΛΙΚΗ Trumpet
ΑΝΕΣΤΗΣ ΤΑΣΟΣ Horn
ΒΙΓΚΑΤΟ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Horn
ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Baritone
ΤΣΙΚΕΡΔΑΝΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ Trombone
ΤΣΙΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Trombone
ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ El.Bass
*Εκπαιδευτικός Γαλλικής Γλώσσας
Δρ. ΑΠΘ Σύγχρονου Θεάτρου