Του Ιερέως Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Κάθε άνθρωπος, φίλοι αναγνώστες, ο οποίος λίγο – πολύ, έχει ακούσει ή διαβάσει μερικά πράγματα γύρω από τη Χριστιανική θρησκεία, αναρωτιέται πολλές φορές: Τι ήταν ο Χριστός; Υπήρξε πραγματικά και υπάρχει; Ήταν Θεός, ο αληθινός Θεός ή κανένας ημίθεος ή Θεοποιηθείς άνθρωπος; Ήταν Θεάνθρωπος ή υπεράνθρωπος; Πώς θα Τον εννοήσουμε και θα Τον πιστέψουμε; Ποια θέση θα κατέχει στη ζωή μας και ποια εμείς έναντί Του; Και άλλα πολλά και εύλογα ερωτηματικά της συνείδησης και της σκέψης.
Τα ερωτήματα αυτά με τις αντίστοιχες απαντήσεις είναι βασικά και απαραίτητα, γιατί το πρόσωπο του Χριστού στο χριστιανισμό είναι η αρχή και το τέλος, το ΑΛΦΑ και το ΩΜΕΓΑ της πίστης και της ζωής.
Ποια, όμως, είναι η «ταυτότητα» του Χριστού;
Γεννήθηκε στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, προ 2.025 ετών, μέσα σε φάτνη ζώων.
Έζησε στη γη 33 χρόνια. Τα 30 χρόνια τα πέρασε στην αφάνεια. Έδρασε μόνο τρία χρόνια, μέσα σε ένα μικρό γεωγραφικό χώρο. Δεν είχε ούτε μόρφωση, ούτε στρατεύματα, ούτε πλούτο. Δεν είχε μία βάρκα, ούτε ένα ζώον για τις μετακινήσεις του. Δεν έγραψε κανένα βιβλίο. Είχε ως συνεργάτες 12 φτωχούς και αγράμματους ανθρώπους. Εδίδαξε και εθαυματούργησε. Σταυρώθηκε, θανατώθηκε, ετάφηκε, αναστήθηκε, αναλήφθηκε και κατέκτησε την οικουμένη.
Επίστεψαν εκατομμύρια άνθρωποι. Εθυσιάστηκαν γι’ Αυτόν μυρίδες χριστιανών μαρτύρων. Γράφτηκαν γι’ Αυτόν τα περισσότερα βιβλία. Ασχολήθηκαν, θετικά ή αρνητικά, με Αυτόν όλοι οι άνθρωποι, οι μεγαλύτεροι φιλόσοφοι και επιστήμονες της ανθρωπότητας. Ανέτρεψε πολιτισμούς, θρησκείες, φιλοσοφίες. Εθεμελίωσε νέο πνευματικό και ηθικό καθεστώς. Επέφερε τη μεγαλύτερη και βαθύτερη αλλαγή στην ανθρωπότητα. Αυτός ήταν ο Χριστός.
Ο Χριστός δεν υπήρξε απλός, αλλά υπάρχει.
Είναι «πανταχού παρών και τα πάντα πληρών». Όλοι οι άλλοι «Θεοί» έζησαν, εδίδαξαν, πέθαναν ως άνθρωποι θνητοί. Τους εθεοποίησαν οι άνθρωποι.
Κανείς από αυτούς δεν έκανε θαύματα. Κανείς δεν πέθανε εκούσια. Κανείς δεν αναδείχθηκε κύριος της ζωής, της φύσης, της δημιουργίας, του θανάτου.
Κανείς δεν ανεστήθη. Όλοι υπήρξαν άνθρωποι. Μόνον ο Χριστός διεκήρυξε ότι «ΕΓΩ ΕΙΜΙ η οδός, η αλήθεια, η ζωή, το φως, ο άρτος, το ύδωρ, η ανάστασις…»
Όλοι οι άλλοι ήταν φώτα, αλλά όχι το φως. Προσπάθησαν να δείξουν τον δρόμο, αλλά ο Χριστός ήταν ο ίδιος ο δρόμος.
Η ανωτερότητα του χριστιανισμού, φίλοι αναγνώστες, δεν έγκειται τόσο στην ωραιότητα και τελειότητα και πρωτοτυπία της διδασκαλίας του, όσον στην πηγή και την προέλευσή της.
Δεν έγκειται τόσο στην νομοθεσίαν του, όσο στον Νομοθέτη. Ωραία και υψηλή ηθική διδασκαλία βρίσκομαι και προ και εκτός του χριστιανισμού και σε άλλες θρησκείες και φιλοσοφίες. Δεν έχουν όμως Θεό, δεν προέρχονται από τον Θεό.
Και τι με αυτό; Μα αυτό είναι το άπαν, η ουσία και η βάση. Αυτοί δεν μπορούν να προσεύχονται και να λένε: Μωάμεθ βοήθα μας, Βούδα συγχώρησέ μας, Σωκράτη φώτισέ μας...
Το χαρτονόμισμα, μια ομολογία, ένα γραμμάτιο, ένα έγγραφο κ.λ.π., έχουν κύρος και αξία, όχι αυτά καθ’ εαυτά, από μόνα τους, αλλά γιατί φέρουν την υπογραφή και την εγγύηση του εκδότη τους, γιατί εκφράζουν και αντιπροσωπεύουν τη βούληση, την αυθεντία και την απόφαση του υπεύθυνου φορέα και προσώπου. Διαφορετικά, ο καθένας θα κατασκεύαζε ό,τι ήθελε και όσα ήθελε.
Έτσι και ο νόμος του Ευαγγελίου υπερέχει, όχι τόσο γιατί είναι ο τελειότερος και καλύτερος, αλλά γιατί φέρει το κύρος του ιδρυτού, Νομοθέτου και Εκδότου Ιησού Χριστού.
Ας χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα τον περίφημο «Χρυσόν κανόνα». Λέει το Ιερό Ευαγγέλιο δηλ. ο Χριστός: «Πάντα όσα αν θέλητε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, ούτω και υμείς ποιείτε αυτοίς» (Ματθ.7,12). Ο κανόνας αυτός υπάρχει και σε άλλες θρησκείες, προχριστιανικές ή εξωχριστιανικές.
Ο Βραχμανισμός λέει: «Μη πράττεις τίποτε στους άλλους που θα σε προξενούσε πόνον, αν το έπρατταν οι άλλοι σε σένα».
Ο Βουδισμός: «Μη θίγεις τους άλλους με τρόπο που θα τον θεωρούσες επιβλαβή, αν οι άλλοι το εφήρμοζαν σε σένα».
Ο Ιουδαϊσμός: «Ο συ μισείς, ετέρω μη ποιήσεις».
Ο Ισλαμισμός: «Κανείς σας δεν είναι πιστός, αν δεν επιθυμεί δια τον πλησίον του και αυτό που θα ήθελε και για τον εαυτόν του.
Ο Κομφουκισμός: «Μη πράττεις στους άλλους αυτό που δεν θα ήθελες να κάνουν οι άλλοι σε σένα».
Ο Ταοϊσμός: «Το κέρδος του γείτονά σου να το θεωρείς και δικό σου και τη ζημία του γείτονά σου και δική σου».
Ανεξάρτητα από τη διαφορετική διατύπωση, βλέπουμε ότι όλοι οι ανωτέρω κανόνες έχουν το ίδιο περιεχόμενο προς το Ευαγγέλιο. Επομένως; Που έγκειται η πρωτοτυπία και η ανωτερότητα του Ευαγγελίου; Τι το νέο και υπερφυσικό μας προσφέρει ο Χριστός;
Το νέο και το μοναδικό που μας έφερε ο Χριστός είναι η πίστη στο πρόσωπόν Του. «Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν».Τα καθήκοντα «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν, τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου, ου φονεύσεις, ου κλέψεις κ.λπ.», δεν μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς τον Χριστό και έξω από την Εκκλησία Του. Το Ευαγγέλιο κατανοείται και εφαρμόζεται μόνο εντός της Εκκλησίας και με την πίστη στον Χριστό. Καρπός χωρίς δέντρο δεν παράγεται και ηλεκτρική λάμπα δεν παράγει φως, αν δεν είναι οργανικά ενωμένη με την πηγή παραγωγής ρεύματος.
Κηρύγματα αγάπης, ειρήνης, αδελφοσύνης, ισότητας, δικαιοσύνης κ.λπ. έκαναν διάφοροι μεγάλοι άνδρες της ανθρωπότητας, χωρίς, όμως, αποτέλεσμα, γιατί η εφαρμογή τους δεν είναι αποτέλεσμα εξωτερικών νομικών και μηχανικών διαδικασιών, αλλά αποτέλεσμα αναγέννησης και ανακαίνισης του ανθρώπου. Η αλλαγή της κάνουλας δεν καθαρίζει τον βρώμικο νερό μιας βρύσης. Ουδείς μπορεί να γίνει «καλός Σαμαρείτης», αν δεν γίνει προηγουμένως καλός και αληθινός Χριστιανός.
Και σήμερα ακόμη, πολλοί διδάσκουν και διακηρύσσουν διάφορες ηθικές και πνευματικές αλήθειες, υψηλές και ωραίες, αλλ’ επειδή είναι χωρίς Χριστό, μοιάζουν με δένδρο έξω από το έδαφος. Άλλοι πάλι, παίρνουν από τον Χριστιανισμό όλα τα ηθικά στοιχεία, αλλά χωρίς τον Χριστό, δηλ. παίρνουν από την αμαξοστοιχία τα βαγόνια και αφήνουν την ατμομηχανή.
Ο Χριστός δεν είναι κανένα φανταστικό ή Θεοποιημένο πρόσωπο, ούτε αόριστο και αφηρημένο, ιδανικό αλλ’ είναι πραγματική ύπαρξη, που υπήρξε και υπάρχει και παρακολουθεί τον άνθρωπο και συμμετέχει στην ιστορία του και συμπράττει για τη σωτηρία του. Όσοι θέλουν να υποστηρίξουν ότι οι διωγμοί δεν εξαφανίζουν τα ιδανικά, αλλ’ αντίθετα τα δυναμώνουν και επιταχύνουν και εδραιώνουν την επικράτησή τους, χρησιμοποιούν ως παράδειγμα τον Χριστιανισμό. Λάθος, μεγάλο λάθος πλάνης και αγνοίας. Ο Χριστιανισμός δεν είναι ιδεολογία και ο χριστιανός δεν είναι οπαδός, ούτε και ο Χριστός είναι ηγέτης και αρχηγός.
Τότε τι είναι? «Οὐτος ἐστὶν ἀληθὼς ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, ὁ Χριστός… Σὺ εἴ ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, τοῦ ζώντος…»