Του Γιάννη Δ. Μοσχόπουλου
ΜΕΡΟΣ Α΄
Μέχρις τις αρχές του 1907 η κίνηση των ρουμανόφιλων γύρω από τη Βέροια ελεγχόταν ικανοποιητικά και ήταν σε συνεχώς φθίνουσα πορεία. Αυτή η εικόνα διαφοροποιήθηκε από τον Απρίλιο του 1907, εξαιτίας της αδράνειας που επέβαλε η Αθήνα στα ελληνικά σώματα σε συνδυασμό με την σκανδαλώδη υποστήριξη των τουρκικών αρχών προς τους ρουμανίζοντες Βλάχους. Αποτέλεσμα ήταν η έξαρση της δράσης τους στο Βέρμιο και η εμφάνιση ένοπλων μικροομάδων υπό τις διαταγές του Γκεώργκε Κασάπτσε, που πίεζαν τους Βλάχους να υπηρετήσουν τις επιδιώξεις του ρουμάνικου μεγαλοϊδεατισμού. Οι Βλάχοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία έμειναν πιστοί στην ελληνική τους παιδεία και αντιστέκονταν πεισματικά στη ρουμανική προπαγάνδα. Προς αυτή την κατεύθυνση συγκροτήθηκε στη Βέροια ένοπλο σώμα Ελληνόβλαχων από τον οπλαρχηγό Τάσο Κουκοτέγα.
Για τη ριζική αντιμετώπιση των ρουμανιζόντων το Προξενείο Θεσσαλονίκης συγκρότησε στην Αθήνα ειδικό σώμα, υπό τις διαταγές του επιλοχία πυροβολικού Βασίλειου Σταυρόπουλου (καπετάν «Κόρακα»), για να δράσει το χειμώνα στην ύπαιθρο της περιοχής. Ο Κορομηλάς προσδιόρισε τη λίμνη των Γιαννιτσών ως λημέρι των μελλοντικών επιχειρήσεων του Κόρακα και του υπέδειξε ορισμένα στελέχη της ελληνικής οργάνωσης της Βέροιας, στα οποία θα μπορούσε να βασισθεί. Το σώμα του αποτελούμενο από τριανταοκτώ άνδρες έφτασε στην περιοχή του Ρουμλουκιού στα τέλη Σεπτεμβρίου 1907. Με οδηγό τον Κόττα Κουτσογιώργο (Βλάχο από τη Νάουσα) ακολούθησε τον δρόμο της ξηράς έχοντας μαζί του και έξι φορτία όπλα. Χαράματα έφτασε στην μονή των Αγίων Πάντων, όπου φιλοξενήθηκε όλη τη μέρα και εγκατέστησε αποθήκη όπλων και φυσιγγίων για ώρα ανάγκης.
Το σούρουπο της ίδιας μέρας τα μέλη της ομάδας του κατέβηκαν με τα πόδια στην πεδιάδα και λημέριαζαν κρυμμένοι σε συστάδες παλιουριών. Έπρεπε να περάσουν νύχτα τον Αλιάκμονα και μετά τη σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου, η οποία φυλασσόταν από πυκνό δίκτυο φρουρών για το φόβο των δολιοφθορών. Διέσχισαν τον ποταμό Αλιάκμονα μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα κρατημένοι μεταξύ τους ανά τέσσερις. Μετά από πορεία μίας ώρας στάθμευσαν κάτω από το χωριό Κουλούρα και έστειλαν τον οδηγό Κουτσογιώργο με τρείς άνδρες να ειδοποιήσουν τον πρόεδρο. Αυτός ήρθε και τους προμήθευσε έξι ζώα, τα οποία φόρτωσαν και στη συνέχεια προχώρησαν για τη λίμνη. Τα ξημερώματα μπήκαν στη λίμνη, έκρυψαν τον οπλισμό και ξάπλωσαν στα καλάμια, για να ξεκουραστούν όλη μέρα. Όταν ο Σταυρόπουλος σηκώθηκε και περπάτησε να δει τα κατατόπια, τυχαία συνάντησε τον Γιωργάρα, έναν χοιροβοσκό του Αντώνη Αμνιώτη από τον Διαβατό. Γι’ αυτόν είχε οδηγίες από τον Κορομηλά να τον συναντήσει άμεσα και να τον εμπιστευθεί. Αμέσως ο βοσκός ειδοποίησε τον Αμνιώτη κι αυτός ήρθε μαζί με τον 28χρονο Χαλήλ μπέη της Καβάσιλας και του Διαβατού, που τους έφερε εκλεκτά τρόφιμα και αρκετά ψωμιά. Μάλιστα ο μπέης του είπε «το κονάκι μου είναι πάντα στη διάθεσή σου». Στη λίμνη των Γιαννιτσών ο Β. Σταυρόπουλος και τα παλικάρια του έμειναν δύο μέρες, για να ξεκουραστούν. Από εκεί έστειλε κρυπτογραφικό μήνυμα στο Προξενείο για την άφιξή του. Τότε ο Αμνιώτης με τον Τζόλα (Γιώργο) Θεοχαρόπουλο από το Διαβατό και άλλους δύο βοσκούς του έφτιαξαν μία καλύβα στη λίμνη (κοντά στο Μικρογούζι) που είχε το όνομά του, «καλύβα Κόρακα».
Στον Β. Σταυρόπουλο είχαν δοθεί εντολές να έρθει αμέσως σε επαφή με πρόκριτους της Βέροιας, αλλά και ανθρώπους στους οποίους μπορούσε να υπολογίζει, για να τον βοηθήσουν. Ένας από αυτούς ήταν ο Σιορμανωλάκης, κτηματίας, που είχε δικό του όλο σχεδόν το Μικρογούζι. Τους ειδοποίησε με τον Αμνιώτη και ήρθαν οι Βεροιώτες πρόκριτοι στην καλύβα του στη λίμνη και συζήτησαν τις λεπτομέρειες για την σχεδιαζόμενη διείσδυση του σώματός του στη Βέροια, όπου κανένα σώμα δεν είχε κατορθώσει να μπεί. Η επιτροπή των Βεροιαίων τρομοκρατήθηκε με το άκουσμα του επιδιωκόμενου εγχειρήματός του, διότι στην πόλη πλέον των Ελλήνων κατοικούσαν Τούρκοι, Εβραίοι, φανατικοί ρουμανίζοντες Βλάχοι και επιπλέον υπήρχε στρατός και αστυνομία. Οι Βεροιώτες έστειλαν αντιπροσωπεία στο Κέντρο Θεσσαλονίκης, για να εξηγήσουν την κατάσταση. Εκεί έλαβαν την απάντηση, ότι δεν μπορούσαν να παρέμβουν, διότι ο καπετάνιος έπαιρνε οδηγίες μόνο από την Αθήνα και μάλιστα από τον Κορομηλά. Ο Σταυρόπουλος και οι άνδρες του με οδηγούς τον Αμνιώτη και τον Κουτσογιώργο μπήκαν στη Βέροια και φιλοξενήθηκαν στο σπίτι του ωρολογά Κατινά (Κατ’νά), που είχε δύο κήπους κι έξι «απάν’ξες» (παραπόρτια) διά των οποίων επικοινωνούσε με διάφορα σπίτια. Προφανώς έτσι απέκτησε o Κόρακας προσωπική εμπειρία για τον τρόπο εισόδου-εξόδου στην πόλη, τη δαιδαλώδη κυκλοφορία και την απόκρυψη μέσα στη Βέροια από τις εσωτερικές αυλές των σπιτιών της. Μετά την πρώτη του είσοδο στη Βέροια ο Σταυρόπουλος ανέθεσε στην επιτροπή της πόλης (Σιορμανωλάκη, Καρακωστή, Φουντούκα, Βελτσίδη, Τσικερδάνο) να μεριμνήσουν, ώστε να ανοιχτούν πολλές μυστικές δίοδοι από τα παραπόρτια των εσωτερικών αυλών των βεροιώτικων σπιτιών, ώστε να είναι πιο εύκολο να κυκλοφορήσουν μυστικά και να διαφύγουν οι άνδρες του σε περίπτωση επιχειρήσεων μέσα στην πόλη. Το ίδιο βράδυ ο Κατινάς έφερε δύο νέους οδηγούς, τον Τσουκνίδα και τον Καρανάσιο.
Μετά από παραμονή πέντε ημερών ο Σταυρόπουλος βγήκε από την πόλη προς στο Βέρμιο. Εκεί συνάντησε ένα μικρό ελληνικό σώμα, που όμως δεν μπορούσε ν’ αναπτύξει δική του δράση, γιατί οι άνδρες του προέρχονταν από το σώμα του Κ. Γαρέφη, περιφέρονταν χωρίς πρόγραμμα, επιβίωναν διαπράττοντας ληστείες και ενθουσιάστηκαν που θα δρούσαν με τον Κόρακα. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν ο Πρόδρομος Σκοτίδας. Ο Β. Σταυρόπουλος έγραψε για τον Σκοτίδα ότι «[…] ήταν ένας φοβερός άνθρωπος. ΄Ως τη στιγμή που ήλθε στο σώμα μου, ήταν ληστής και μαζί με δυο τρείς άλλους γυρνούσε και πλιατσικολογούσε τον τόπο εκεί γύρω. Είχε κάτι γένια ως το γόνατο και φορούσε ένα ελεεινό μαύρο πουκάμισο, πάντα το ίδιο. Ήταν απ’ το χωριό Ραψομανίκι και 18 χρόνια σωστά [δηλαδή από το 1889] ήταν ληστής. Απ’ την μέρα όμως που τον πήρα μαζί μου έγινε άλλος άνθρωπος. Δεν έβγαλε βέβαια ποτέ το μαύρο του πουκάμισο ούτε έκοψε τα γένια του, που ήταν, όπως έλεγε, η λεβεντιά του, αλλά βοήθησε και πολέμησε σαν λιοντάρι σωστό […]». Σ’ αυτό το αρχικό σώμα του καπετάν Κόρακα συνενώθηκε η ομάδα δέκα ανδρών του Βλάχου οπλαρχηγού Τάσου Κουκοτέγα από τη Βέροια, οπότε η τελική συγκρότηση του σώματός του έφτασε να αριθμεί 48-50 άνδρες. Με αυτή τη δύναμη ο καπετάν Κόρακας έπρεπε να αντιμετωπίσει το βουλγάρικο σώμα του βοεβόδα Τραϊανού (ή Τράιου) στον κάμπο της Νάουσας-Γιαννιτσών και το ρουμανίζον βλάχικο σώμα του Νταρλαγιάννη στο Βέρμιο.-
Φωτ. Το σώμα του Β. Σταυρόπουλου
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
