Του Εμμανουήλ Πάσχου
Διαβάζοντας πρόσφατες ειδήσεις από την κεντρική Ευρώπη δημιουργείται η εντύπωση ότι μεγάλες αλλαγές θα λάβουν χώρα τα επόμενα έτη. Οι κυβερνήσεις συζητούν σοβαρά προβλήματα άμυνας που προέκυψαν από τους πολέμους στην Ουκρανία και την μέση Ανατολή και την οικονομική κατάσταση.
Η Γερμανία που ήταν η ατμομηχανή της Ευρωπαϊκής οικονομίας με εταιρείες όπως η Mercedes και η Volkswagen για αυτοκίνητα, η Miele για οικιακές συσκευές και άλλες αναγκάζονται να κόψουν εργατικό προσωπικό και να μειώσουν τις δαπάνες. Σαν μία αιτία αναφέρουν την Ελληνική λέξη “χάος” στην κυβέρνηση. Η συνεργασία τριών κομμάτων δεν μπόρεσε να αντιδράσει άμεσα στις νέες προκλήσεις. Αναφέρουν ότι ο υπουργός τους για την οικονομία ερευνά να βρει κεφάλαια, ενώ ο αντίστοιχος Έλληνας υπουργός έχει πλεόνασμα και ξεπληρώνει το χρέος νωρίτερα. Η σύγκριση γίνεται για να τονίσουν τις δυσκολίες που είχε η Ελλάδα με τα μνημόνια.
Η σύγκριση που ανέφερα παραπάνω έχει πολλές αιτίες. Στην Ελλάδα υπάρχει μία ομοιογενής κυβέρνηση με ένα κόμμα που μπορεί να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά. Αυτό τον καιρό η Ελλάδα απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Ευρώπης και των αγορών. Δεύτερον η Ελληνική οικονομία εστιάζεται σε κλάδους που δεν επηρεάζονται από τους πολέμους και τους οικονομικούς περιορισμούς (embargo). Παραδείγματα είναι ο τουρισμός, ανανεώσιμη ενέργεια και information technologies (πληροφορική).
Παρ όλα αυτά στην Ελλάδα παρατηρείται έλλειψη χρήματος στην αγορά και είναι αναγκαία μεγαλύτερη ρευστότητα. Η μεσαία και οι φτωχότερες τάξεις έχουν οικονομικά προβλήματα. Ένα μέρος από τα πλεονάσματα εισόδων της κυβέρνησης πρέπει να επιστραφεί στους πολίτες μέσω συντάξεων, επιδόματα αγοράς κατοικίας, μετεκπαίδευση νέων και άλλα κίνητρα. Να ιδρυθούν μικρές και μεγαλύτερες καινοτόμες εταιρείες στις επαρχίες με τα προγράμματα ΕΣΠΑ. Κοινοτικές ενισχύσεις να δίδονται απ’ ευθείας στους αγρότες χωρίς μεσάζοντες. Τέτοια κίνητρα θα ενθαρρύνουν νέους και νέες να μείνουν στον τόπο τους και να συμμετάσχουν στις αλλαγές που έρχονται. Όταν οι πολίτες έχουν εισόδημα να αγοράσουν αγαθά και υπηρεσίες, για μια καλύτερη ζωή, θα μείνουν στον τόπο τους και ο οικονομικός πολλαπλασιαστής αυξάνει την αξία του κεφαλαίου.