Το απόγευμα της Τετάρτης της Διακαινησίμου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον εσπερινό στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου Ναούσης, επί τη μνήμη των αγίων Πέντε Ιερομαρτύρων Ναούσης οι οποίοι μαρτύρησαν την Πέμπτη της Διακαινησίμου του έτους 1822, σφαγιασθέντες υπό των Οθωμανών την ώρα που ιερουργούσαν στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου Ναούσης που πανηγύριζε εκείνη την ημέρα. Από τους πέντε ιερείς μας είναι γνωστά τα ονόματα μόνο των τριών: Γεράσιμος, Δημήτριος και Ιωάννης.
Ομιλητής στον εσπερινό ήταν ο πανοσιολογιώτατος αρχιμανδρίτης Παύλος Παπαδόπουλος ο οποίος την ομιλία του τόνισε:
«Πάσχα του 1822. Η Νάουσα εορτάζει την Ανάσταση του Κυρίου. Σε λίγες ημέρες όμως μέσα στην διακαινήσιμο εβδομάδα με αποκορύφωση την Κυριακή του Θωμά οι Ναουσαίοι χριστιανοί θα αποδείξουν και έμπρακτα, με την μαρτυρία τους ότι δεν τηρούν απλά κάποιο έθιμο λέγοντας το «Χριστός Ανέστη» , αλλά το βιώνουν μέσα στην ταπεινή τους ζωή.
Σεβασμιώτατε, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί μου αδελφοί
Οι πρόγονοί μας πιστεύουν όχι σε κάποια αφηρημένη ανώτερη δύναμη, όχι απλά σε κάποια όμορφη ιδέα, πιστεύουν στον Ιησού Χριστό, πιστεύουν χωρίς αμφιβολίες ότι ο Αναστημένος Χριστός θα τους προσφέρει μία ανώτερη ελευθερία, μία υπαρξιακή ελευθερία από το σκοτάδι της αμαρτίας και της φθοράς.
Οι Ναουσαίοι χριστιανοί δεν συμφιλιώνονται με τον θάνατο, αλλά τον νικούν. Ο Χριστιανισμός δεν είναι συμφιλίωση με το θάνατο. Είναι αποκάλυψη του θανάτου. Και ο Χριστιανισμός είναι αποκάλυψη του θανάτου, επειδή είναι αποκάλυψη της Ζωής. Και η Ζωή αυτή είναι ο Χριστός.
Οι μανιασμένοι Τούρκοι λοιπόν που μπαίνουν στην Νάουσα, και οι οποίοι ήρθαν να λεηλατήσουν, να σκορπίσουν λύπη, πόνο και θάνατο, τελικά προσφέρουν ζωή, ήρωες και μάρτυρες, προσφέρουν αιωνιότητα.
Κάποιοι σύγχρονοι νεοέλληνες δήθεν μορφωμένοι και προοδευτικοί υποστηρίζουν ότι το ευλογημένο ράσο δεν συμμετείχε στην επανάσταση του έθνους, κατηγορούν τον κλήρο της Ορθοδόξου Εκκλησίας ότι είχε στάση ουδέτερη ή ακόμα και εχθρική απέναντι στους Έλληνες επαναστάτες, υποστηρίζουν ότι οι κληρικοί και οι μοναχοί αντί να βοηθούν την επανάσταση του Έθνους το μόνο που θέλανε ήταν να τα πάνε καλά με τους Τούρκους.
Κακόβουλοι και ανιστόρητοι όλοι αυτοί που υποστηρίζουν τα παραπάνω. Ποιος μπορεί να αμφιβάλει για την προσφορά του ευλογημένου ράσου σε όλα τα χρόνια της Τουρκοκρατίας αλλά και στα χρόνια της επανάστασης; Ποιος μπορεί να μην θέλει να δει τους μάρτυρες κληρικούς όλων των βαθμίδων αλλά και μοναχών που δώσανε το αίμα τους για του Χριστού την πίστη την Αγία και της πατρίδος την ελευθερία; Μόνο κάποιος εμπαθείς, μόνο κάποιος άφρων μπορεί να αγνοήσει και να διαστρέψει τον ρόλο των ρασοφόρων στα δύσκολα εκείνα χρόνια της σκλαβιάς.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον θρυλικό, άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, τον Άγιο Πατριάρχη Ιερομάρτυρα Γρηγόριο τον Ε’. Την μαρτυρική μοναστική αδελφότητα της Παναγίας Δοβρά που σφαγιάστηκε επειδή βοήθησε τους οπλαρχηγούς που αργότερα ήρθαν και στην Νάουσα;
Ποιος μπορεί να λησμονήσει τα πρωτοπαλίκαρα της λευτεριάς μας, τον Αθανάσιο Διάκο στην Αλαμάνα, τον Γρηγόριο Δικαίο - Παπαφλέσα στο Μανιάκι, τον καλόγερο Σαμουήλ στο Κούγκι. Και ακόμη πλήθος ιερωμένων που έδρασαν στον Ιερό Αγώνα του Έθνους μας, όπως ο Βρεσθένης Θεοδώρητος, ο Άρτης Πορφύριος, ο Αθηνών Θεόφιλος, ο Έλους Άνθιμος, ο Σαλώνων Ησαΐας, ο Ρωγών Ιωσήφ κ.ά., οι οποίοι έλαβαν μέρος στις διάφορες φάσεις της Επανάστασης. Οι οπλαρχηγοί της Αχαΐας δεν ξεκίνησαν τον ένοπλο αγώνα τους πριν τους ευλογήσει ο Παλαιών Πατρών Γερμανός.
Στην πρώτη ομάδα εθνομαρτύρων αρχιερέων ανήκουν ο πρώην Κωνσταντινουπόλεως Κύριλλος, ο Δέρκων Γρηγόριος, ο Αγχιάλου Ευγένιος, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός, οι επίσκοποι Πάφου, Κιτίου, Κυρηνείας.
Η ευόδωση της Επανάστασης του 1821 είναι πραγματικό θαύμα. Το συμπέρασμα που βγαίνει από όλες τις ιστορικές πηγές, απομνημονεύματα, επιστολές, έγγραφα, περιηγητικά κείμενα και άλλες γραπτές μαρτυρίες της εποχής εκείνης είναι ότι οι παράτολμοι αγωνιστές, που ανέλαβαν το μεγάλο εγχείρημα, είχαν πλήρως διαμορφωμένη ελληνορθόδοξη συνείδηση, ακλόνητη πίστη, πολέμησαν για την πατρίδα αλλά και για του Χριστού την Πίστη την Αγία.
Σ’ αυτήν λοιπόν την μεγάλη χορεία των Αγίων και των Ηρώων έχουμε την ευλογία να υπάγονται και οι ένδοξοι μας πρόγονοι.
Σήμερα η τοπική μας Εκκλησία τιμά και προβάλει τους πέντε εκείνους κληρικούς που ντυμένοι στα αναστάσιμα ιερουργούσαν Πέμπτη της Διακαινησίμου μέσα στον Ναό του Αγίου Γεωργίου και οι οποίοι σφαγιάστηκαν από τα αντίχριστα χέρια των Τούρκων, επισφραγίζοντας με το αίμα τους την ομολογία τους για τον Αναστάντα Χριστό, μαζί με τους οποίους μαρτύρησε και πλήθος πιστών οι οποίοι συμμετείχαν στην Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία.
Οι Ναουσαίοι έζησαν ελεύθεροι αν και σκλαβωμένοι, είχαν μια πνευματική αρχοντιά που κανείς δεν μπορούσε να τους την πάρει. Ζούσαν την Αλήθεια στα δύσκολα εκείνα χρόνια της σκλαβιάς, όπου η ψεύτικη πίστη των αλλοθρήσκων σκορπούσε το σκοτάδι στα ιερά χώματα της πατρίδος μας.
Και θα ρωτήσει κάποιος: τί είναι όμως η Αλήθεια; Η Αλήθεια δεν είναι μία ιδέα, αλλά είναι ένα πρόσωπο, η Αλήθεια είναι ο Χριστός. Γνωρίζοντας λοιπόν τον Χριστό, γνωρίζεις την Αλήθεια και η Αλήθεια σε ελευθερώνει.
Διότι ελευθερία δεν είναι απλά κάποια δικαιώματα που μπορεί να έχεις μέσα στην κοινωνία ή το κράτος, ελευθερία δεν είναι απλά η απουσία δεσμών που μπορούν να σε καθηλώσουν σε ένα μέρος αλλά ελευθερία είναι το να βρει πάλι ο άνθρωπος το «κατ’ εικόνα» του να πορευθεί στο «καθ’ ομοίωσιν». Μπορεί να είσαι μέσα στην φυλακή αλλά να είσαι ελεύθερος, μπορεί να είσαι σωματικά αλυσοδεμένος και όμως το πνεύμα σου και η καρδιά σου να χορεύουν το άσμα της πλήρους ελευθερίας. Πως γίνεται αυτό;
Είπε ο Χριστός: «ἐὰν ὑμεῖς μείνητε ἐν τῷ λόγῳ τῷ ἐμῷ, ἀληθῶς μαθηταί μού ἐστε, καὶ γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς».
Ο ελεύθερος άνθρωπος είναι τελικά ο σκλάβος του Θείου Έρωτος, είναι ο άνθρωπος που παρά τους εχθρικούς εξωτερικούς παράγοντες ζει για τον Χριστό, δια του Χριστού.
Αν και σκλαβωμένοι λοιπόν οι Ναουσαίοι ήταν ελεύθεροι, αν και ζούσαν κάτω από την απειλή του σπαθιού δεν πέσανε ποτέ στην απελπισία, διότι ζούσαν ταπεινά, με καθαρή καρδιά, εναποθέτοντας τα πάντα στην Θεία Πρόνοια.
Είναι αυτό που λέγει ο ιδρυτής της τοπικής μας Εκκλησίας απόστολος Παύλος: «Θλιβόμενοι αλλ’ ου στεναχωρούμενοι, απορούμενοι αλλ’ ουκ εξαπορούμενοι, διωκόμενοι αλλ’ ουκ εγκατελειπόμενοι, καταβαλόμενοι αλλ’ ουκ απολλύμενοι».
Ο Χριστός επάνω στον Σταυρό, φαινόταν ότι τελικά έχασε την μάχη εναντίον της εμπάθειας των ανθρώπων και όμως εκεί επάνω στον Σταυρό η Εκκλησία μας τον ονομάζει Βασιλέα της Δόξης, διότι διαμέσου του Σταυρού, της άκρας ταπείνωσης, ανεξικακίας και αγάπης νίκησε την αμαρτία, νίκησε το σκοτάδι της εμπάθειας.
Έτσι λοιπόν και εδώ. Φαινομενικά οι Ναουσαίοι χάνουν, φαινομενικά καταποντίζονται, φαινομενικά καταστρέφονται όμως ουσιαστικά ανακαινίζονται, ουσιαστικά αγιάζονται και από την φθορά περνούν στην αφθαρσία.
Οι νεομάρτυρες Ναουσαίοι, μαζί με όλους τους μάρτυρες της Εκκλησία μας μαρτυρούν την Ανάσταση του Χριστού, μαρτυρούν με το αίμα τους ότι Ανέστη Χριστός και ζωή πολιτεύεται.
Σήμερα ημέρα μνήμης των πρώτων μαρτύρων που η Ηρωική Νάουσα πρόσφερε στην Θριαμβεύουσα Εκκλησία καλούμαστε και όλοι εμείς οι απόγονοι αυτών των αγίων, αυτών των μαρτύρων να ομολογήσουμε χωρίς φόβο και δειλία, χωρίς αμφιβολία αλλά με παρρησία, όχι μόνο με λόγια αλλά με την ζωή μας ότι ο Χριστός Ανέστη».
