Το διήμερο 28 και 29 Σεπτεμβρίου ο Ποιμενάρχης μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων κατόπιν αδελφικής προσκλήσεως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου μετέβη στην Πάτρα, όπου προεξήρχε των λατρευτικών εκδηλώσεων για την 60η επέτειο της Επανακομιδής της Τιμίας Κάρας του Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου από την Ρώμη, στην πόλη των Πατρών (26.9.1964).
Στους εορτασμούς συμμετείχαν επίσης οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος, Ηλείας και Ωλένης κ. Αθανάσιος, Μάνης κ. Χρυσόστομος, Κινσάσας κ. Θεοδόσιος, Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Ιερώνυμος και οι Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι Αμφιπόλεως κ. Χριστοφόρος και Κερνίτσης κ. Χρύσανθος.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων κηρύττοντας τον θείο λόγο κατά το Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο ευχαρίστησε τον Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο για την αδελφική πρόσκληση και την αβραμιαία φιλοξενία λέγοντας μεταξύ άλλων: «Συγχαίρει σοι, πόλις τῶν Πατρῶν, Ἐκκλησία σύμπασα, συνεορτάσαι σοι θέλουσα, ὅτι ἀπέλαβες τόν νυμφαγωγόν σου, … Ἀνδρέα τόν Πρωτόκλητον, ἤδη σοι ἐπανακάμψαντα».
Αὐτούς τούς λόγους, τούς ὁποίους συνέθεσε ἐπί τῇ ἐπανακομιδῇ τῆς τιμίας καί χαριτοβρύτου κάρας τοῦ ἁγίου ἐνδόξου πρωτοκλήτου ἀποστόλου Ἀνδρέου στήν Πάτρα, ὁ θεοκίνητος κάλαμος τοῦ μουσικολογιωτάτου, ἀρχιμανδρίτου τότε, Νικοδήμου Βαλληνδρᾶ, τοῦ θεοφιλῶς καί θεαρέστως ποιμάναντος ἐν συνεχείᾳ ἐπί τριάντα καί πλέον ἔτη τήν ἀποστολική καί περίπυστο αὐτή Ἱερά Μητρόπολη τῶν Πατρῶν, δανείζομαι καί ἐγώ σήμερα γιά νά ἐκφράσω τά συναισθήματα τά ὁποῖα διακατέχουν τήν ψυχή, τόν νοῦν καί ὅλη τήν ὕπαρξή μου ἱερουργώντας στόν περικαλλῆ καί θαυμάσιο αὐτόν ναό τοῦ πολιούχου τῶν Πατρέων, μέ τήν εὐγενῆ καί φιλάδελφο πρόσκληση τοῦ προσφιλεστάτου καί πολυσεβάστου ποιμενάρχου σας, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρῶν κ. Χρυσοστόμου.
Ἑξήντα ἔτη ἔχουν παρέλθει ἀπό τήν ἱστορική, μοναδική καί ἀνεπανάληπτη ἐκείνη ἡμέρα τῆς ἐπανακομιδῆς τῆς τιμίας κάρας τοῦ πρώτου ἐν ἀποστόλοις, τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου, τοῦ πρωτοκλήτου καί αὐταδέλφου τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Πέτρου ἀπό τήν πρεσβυτέρα Ρώμη, ὅπου εἶχε παραδοθεῖ ἀπό τόν Θωμᾶ Παλαιολόγο, τόν τελευταῖο βυζαντινό δεσπότη τοῦ Μορέως καί ἀδελφό τοῦ ἡρωικοῦ τελευταίου αὐτοκράτορος τοῦ Βυζαντίου, γιά νά μήν πέσει στά χέρια τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι σέ λίγο θά καταλάμβαναν ὁλόκληρη τήν Πελοπόννησο.
Ἑξήντα ἔτη ἔχουν παρέλθει ἀπό τήν 26η Σεπτεμβρίου τοῦ 1964, κατά τήν ὁποία ὄχι μόνο ὁ κλῆρος, οἱ ἄρχοντες καί ὁ λαός τῆς Πάτρας ὑποδέχθησαν μέ δάκρυα στά μάτια τή σεβασμία κάρα τοῦ πολιούχου τους καί ἱδρυτοῦ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Πατρέων, ἡ ὁποία ἐπέστρεφε μετά ἀπό 500 χρόνια στήν πόλη, ἀλλά καί ὁλόκληρη ἡ Ἑλλάδα, μέ ἐπικεφαλῆς τήν πολιτική καί πολιτειακή ἡγεσία καί πληθύ ἁγίων Ἀρχιερέων, καθώς καί τά πλήθη τῶν εὐσεβῶν ἀπό κάθε γωνία τῆς Ἑλλάδος, πού ἤθελαν νά ζήσουν τή μοναδική αὐτή στιγμή τῆς ἐπιστροφῆς τοῦ ἱεροῦ λειψάνου στόν τόπο στόν ὁποῖο ὑπέμεινε τό χριστομίμητο πάθος γιά χάρη τοῦ ἀγαπημένου Διδασκάλου του, στόν ὁποῖο μαθήτευσε τούς εὐγενεῖς κατοίκους τῶν Πατρῶν.
Αὐτή τή συγκίνηση ἀποτύπωσε στό τροπάριο, τό ὁποῖο προέταξα, ὁ ὑμνογράφος, λέγοντας «Συγχαίρει σοι, πόλις τῶν Πατρῶν, Ἐκκλησία σύμπασα, συνεορτάσαι σοι θέλουσα, ὅτι ἀπέλαβες τόν νυμφαγωγόν σου».
Καί τήν ἴδια συγκίνηση ἀποτύπωσε καί στό χρονικό «τῆς ἐπανακομιδῆς εἰς Πάτρας τῆς τιμίας Κάρας τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου», τό ὁποῖο κατέγραψε ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Νικόδημος, γιά νά μείνει στήν ἱστορία καί νά συγκινεῖ καί ὅλους ἐμᾶς, οἱ ὁποῖοι μπορεῖ νά μήν ζήσαμε τά ἱστορικά γεγονότα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ἀλλά ἤλθαμε σήμερα προσκυνητές τῆς χαριτοβρύτου καί σεβασμίας κάρας τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ πρωτοκλήτου, καί συνεορταστές τῶν πνευματικῶν του τέκνων, τῆς πόλεως καί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως τῶν Πατρῶν, καί ἀπολαμβάνουμε μαζί σας τή χαρά γιά τήν εὐλογία τῆς ἐπανακομιδῆς τῆς τιμίας κάρας τοῦ σεπτοῦ πολιούχου σας καί ἱδρυτοῦ τῆς ἀποστολικῆς αὐτῆς Μητροπόλεως.
Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ ὅμως νά πῶ ὅτι ἡ σημερινή φαιδρά καί ἑόρτιος ἐπέτειος τῶν ἑξήντα χρόνων ἀπό τήν ἐπιστροφή τῆς χαριτοβρύτου κάρας τοῦ πολιούχου τῶν Πατρέων μέ συγκινεῖ προσωπικά ὅλως ἰδιαιτέρως γιά δύο λόγους, καί μέ κάνει νά αἰσθάνομαι ἀκόμη περισσότερο τή χαρά καί τή συγκίνηση τοῦ εὐσεβοῦς κλήρου καί λαοῦ τῆς μεγαλουπόλεως τῶν Πατρῶν.
Ὁ πρῶτος λόγος εἶναι ὅτι ἡ ἐπανακομιδή τῆς τιμίας κάρας τοῦ πολιούχου σας, ἁγίου ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ πρωτοκλήτου, ὑπῆρξε, θά μποροῦσα νά πῶ, προπομπός τῆς ἐπιστροφῆς, δεκατέσσερα χρόνια ἀργότερα, καί τῆς τιμίας κάρας τοῦ πολιούχου τῆς μεγαλουπόλεως τῆς Θεσσαλονίκης, τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ μυροβλύτου, τήν ὁποία εἶχα τή μεγίστη εὐλογία νά μεταφέρω, ὡς πρωτοσύγκελλος τότε τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, ἀπό τό San Lorenzo in Campo τῆς Ἰταλίας στήν πατρίδα του, μετά ἀπό ἀπουσία 8 περίπου αἰώνων.
Ὁ δεύτερος λόγος εἶναι ὅτι ἡ πρώτη πρόσκληση τήν ὁποία ἔλαβα, λίγους μόλις μῆνες μετά τήν ἐνθρόνισή μου εἰς τήν ἐπίσης ἀποστολική Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, πρίν ἀπό τριάντα χρόνια, τριάντα δηλαδή χρόνια μετά τήν ἐπανακομιδή τῆς σεπτῆς καί τιμίας κάρας τοῦ πολιούχου σας ἁγίου ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἦταν ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Πατρῶν Νικόδημο, προκειμένου νά συνεορτάσω μαζί σας τόν προστάτη καί πολιοῦχο σας.
Ἡ συγκίνηση αὐτή μέ καθιστᾶ ἰδιαίτερως ὑπόχρεο στήν ἀγάπη τοῦ κλεΐζοντος ἀπό ἐτῶν τήν ἀποστολική αὐτή καθέδρα, Σεβασμιωτάτου ποιμενάρχου σας καί ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ κ. Χρυσοστόμου, τόν ὁποῖο καί εὐχαριστῶ ἀπό καρδίας καί ἐκ μέρους τῶν Σεβασμιωτάτων Ἁγίων ἀδελφῶν Ἀρχιερέων, γιά τή φιλόφρονα καί φιλάδελφο πρόσκλησή του, ἀλλά καί γιά τήν ἰδιαιτέρως τιμητική παραχώρηση τοῦ ἱεροῦ τούτου Βήματος, προκειμένου νά ἀπευθύνω πρός ὅλους σας λίγες ταπεινές σκέψεις, ὡς ἀντίδωρο τῆς λαμπρᾶς φιλοξενίας πού ἀπολαμβάνουμε ἱερουργοῦντες στόν ὑπέρλαμπρο αὐτόν ναό τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἀνδρέου καί ἐνώπιον τῆς σεπτῆς καί χαριτοβρύτου κάρας του.
Ἀσφαλῶς ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι μία καί ἑνιαία, καί ἡ ἐν οὐρανοῖς θριαμβεύουσα δέν διΐσταται ἀπό τήν ἐπί γῆς στρατευομένη, ἐφόσον ὅλοι ἀποτελοῦμε μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, καί οἱ ἅγιοι εὑρίσκονται ἀοράτως ἐν μέσῳ ἡμῶν. Αὐτό εἶναι πέραν πάσης ἀμφιβολίας. Πέραν ὅμως πάσης ἀμφιβολίας εἶναι καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁγίων πρός ὅλους ἐμᾶς, τούς ἐν τῷ κόσμῳ ἀγωνιζομένους πιστούς, οἱ ὁποῖοι «τρέχομεν τόν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν».
Καί ἡ ἀγάπη αὐτή τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁγίων καί ἡ συγκατάβασή τους πρός ὅλους ἐμᾶς, οἱ ὁποῖοι φέρουμε τήν ἀνθρωπίνη σάρκα καί οἰκοῦμε στόν κόσμο, ἐκδηλώνεται ἀφενός μέ τή χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἡ ὁποία παραμένει στά ἱερά λείψανα τῶν ἁγίων, καί ἀφετέρου μέ τή διατήρηση πολλῶν ἱερῶν λειψάνων, ὥστε νά ἔχουμε αἰσθητή τή χάρη τῶν ἁγίων στή ζωή μας. Νά βλέπουμε τά ἱερά τους λείψανα, νά τά προσκυνοῦμε, νά τά ἀσπαζόμεθα καί νά λαμβάνουμε ἀπό αὐτά τή χάρη καί τήν ἐνίσχυση πού ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη, ἀλλά καί νά παρακινούμεθα ἀπό τούς ἁγίους μας, ἀπό τούς ἄθλους καί τά μαρτύριά τους, ἀπό τούς ἀσκητικούς τους πόνους καί τήν ὁσιακή βιοτή τους, ἀπό τήν ὑπομονή καί τήν ἀγάπη τους, στόν καθημερινό μας ἀγώνα γιά τήν ἐν Χριστῷ ζωή.
Ἀποτελεῖ ἄλλωστε πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας ὅτι τά ἱερά καί χαριτόβρυτα λείψανα τῶν ἁγίων μεταδίδουν χάρη καί ἁγιότητα σέ ὅσους τά τιμοῦν καί τά ἀσπάζονται μέ εὐλάβεια, καί ὅτι ἡ παρουσία τους ἁγιάζει ἀκόμη καί τόν χῶρο στόν ὁποῖο εὑρίσκονται.
Γι᾽ αὐτό καί ἀποτελεῖ μεγίστη εὐλογία ἡ ἐπανακομιδή τῆς χαριτοβρύτου κάρας τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἐδῶ στήν πόλη τῶν Πατρέων, στήν πόλη τοῦ μαρτυρίου του, γιά νά βρίσκεται πάντοτε πλησίον σας, ὡς φιλόστοργος πατέρας καί «καθηγεμών ἐν τῇ πίστει». Γι᾽ αὐτό ἡ ἐπέτειος ἡμέρα τῆς ἐπανακομιδῆς της ἀποτελεῖ ἡμέρα εὐγνωμοσύνης πρός τόν Θεό καί τόν πρωτόκλητο ἀπόστολο Ἀνδρέα ἀλλά καί πρός ὅλους ὅσους συνέβαλαν στήν ἐπίτευξη τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ σκοποῦ, καί συγχρόνως ἀποτελεῖ ἡμέρας χαρᾶς καί εὐφροσύνης, ἡ ὁποία δικαίως ἑορτάζεται καί πανηγυρίζεται ἀπό τήν πόλη καί τήν Ἱερά σας Μητρόπολη.
Εὐχαριστώντας γιά μία ἀκόμη φορά τόν σεπτό Ποιμενάρχη σας γιά τήν ἀδελφική πρόσκλησή του, εὐχόμεθα ταπεινά ἡ χάρη τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἀνδρέου νά σᾶς σκέπει καί νά σᾶς εὐλογεῖ ὅλους καί ἰδιαιτέρως τόν Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη σας, τόν ἀγαπητό Ἅγιο Πατρῶν, καί νά τόν ἐνισχύει καί νά τόν κατευθύνει στήν πολυεύθυνη καί θεοφιλῆ Ἀρχιερατική του διακονία.
