Όλο και σε μικρότερες ηλικίες περνά η βία και η εγκληματικότητα και μια σειρά περιστατικών που καταγράφηκαν τις τελευταίες ημέρες, αποκαλύπτουν ένα κοινωνικό φαινόμενο το οποίο χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Το θέμα ήρθε χθες ως ένα από τα βασικά του Υπουργικού Συμβουλίου καθώς η αύξηση και η ένταση με την οποία εκδηλώνονται τα περιστατικά βίας με δράστες και θύτες ανηλίκους, έχουν προκαλέσει προβληματισμό σε όλη την κοινωνία και στην κυβέρνηση.
Την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός κ. Χρυσοχοίδης, έκανε λόγο για αύξηση κατά 50% στις συλλήψεις ανηλίκων το 2024 για την παραβατικότητα ανηλίκων και τα πρόσφατα βίαια περιστατικά.
Η εγκληματικότητα περνά στις μικρές ηλικίες και σειρά γεγονότων που έχουν γίνει γνωστά το τελευταίο διάστημα αποκαλύπτουν ένα κοινωνικό φαινόμενο το οποίο χρήζει αντιμετώπισης.
Σε δηλώσεις του στον Σκάι, την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, τόνισε: «Πρέπει να δούμε το πρόβλημα στην πραγματική του διάσταση, να κοιταχτούμε όλοι στον καθρέφτη, να κοιταχτούμε οι γονείς, όπως και όλη η κοινωνία. Αυτά δεν γίνονται έτσι ξαφνικά, δεν εμφανίστηκε ξαφνικά ένα παραβατικό παιδί. Το παιδί, το παραβατικό, έχει μια ιστορία από πίσω του. Έχουν γίνει καταγγελίες στο σχολείο, έχουν γίνει καταγγελίες στη γειτονιά, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει διαχείριση και κάποια στιγμή θα εκραγεί…Πολλοί γονείς μάλιστα νιώθουν και μια περηφάνια που το παιδί έχει αυτές τις ικανότητες να δέρνει τα άλλα παιδιά. Θέλω να πω ότι όλα αυτά συνδέονται με ένα ιστορικό, με την οικογένεια, τους γονείς, την ανοχή που δείχνουν οι γονείς στην παραβατικότητα και ούτω καθεξής» κατέληξε χαρακτηριστικά».
Παράλληλα, όπως είπε προαναγγέλλοντας και τις χθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, στο πλαίσιο των εργαλείων που διαθέτει η αστυνομία για την αντιμετώπιση της ανήλικης παραβατικότητας είναι και η εφαρμογή safeYOUth, που θα εφαρμοστεί σε λίγες μέρες. Όπως ανέφερε ο κ. Χρυσοχοΐδης, πρόκειται για «ένα panic button δηλαδή για τα παιδιά, αλλά και τους γονείς. Το παιδί θα μπαίνει στο κινητό του, με μια εφαρμογή πολύ απλή, και εκείνη την ώρα η εφαρμογή θα δίνει σήμα στο 100 και αμέσως θα υπάρχει ανταπόκριση». Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο νομοθετικό πλαίσιο για την ανήλικη παραβατικότητα, σημειώνοντας: «Έχω την εντύπωση ότι πρέπει να δούμε ξανά τις ποινές στο πλαίσιο του Ποινικού Κώδικα για τους γονείς πρέπει να αυστηροποιηθούν οι ποινές. Όταν κάποιος παραμελεί με τρόπο επιδεικτικά ακραίο την επιμέλεια ενός παιδιού, νομίζω ότι πρέπει να υπάρχουν συνέπειες», είπε.
Αυστηροποίηση μέτρων και ποινών
Στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο, ο Πρωθυπουργός ανέφερε όντως ότι πρόκειται να γίνουν στοχευμένες αλλαγές για την παραβατικότητα σε παιδιά και εφήβους. Ειδική αναφορά έκανε στην εφαρμογή «Safe Youth». «Ένα παιδί που κινδυνεύει θα μπορεί να ειδοποιεί την αστυνομία» υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ ανακοίνωσε ότι αυστηροποιούνται οι ποινές για οπλοκατοχή στους νέους. «Μας έχει απασχολήσει πάρα πολύ το ζήτημα της ανήλικης παραβατικότητας που παρατηρείται πιο έντονα με το άνοιγμα των σχολείων. Με τις παρεμβάσεις που έχουμε κάνει στον ποινικό κώδικα έχουμε δείξει καλά αντανακλαστικά. Αυστηρότερη ποινική μεταχείριση για οπλοκατοχή στους νέους. Απαλλαγή κατηγορουμένων όταν επιστρέφουν κλοπιμαία. Η συμπεριφορά θα λειτουργεί ως απλό ελαφρυντικό. Το ζήτημα της παραβατικότητας είναι ζήτημα πολυσύνθετο. Αφορά τις ίδιες τις οικογένειες. Το κράτος δεν μπορεί να υποκαταστήσει την οικογένεια, τον βασικό πυρήνα ανατροφής των παιδιών, έχουμε δυνατότητα να αυστηροποιήσουμε τις ποινές, θα μας απασχολήσει πολύ στο μέλλον», είπε.
Ποινική ευθύνη των γονιών για πλημμελή εποπτεία
Κυβερνητικές πηγές μιλούν για πλέγμα παρεμβάσεων που θα στοχεύουν στην ενημέρωση εφήβων και γονέων με τη συνδρομή διαφορετικών κρατικών φορέων.
Δεδομένη, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, είναι η αυστηροποίηση του πλαισίου της ποινικής ευθύνης των γονιών για πλημμελή εποπτεία, σε περιπτώσεις κακουργημάτων (αξιόποινων πράξεων) που διαπράττουν τα παιδιά τους. Μετά τις τροποποιήσεις, δεν θα αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης έως ένα έτος, όπως αναφέρεται στη σημερινή διάταξη του Ποινικού Κώδικα, αλλά «τουλάχιστον ενός έτους». Εξετάζεται επίσης να μειωθεί το ηλικιακό όριο στους ανήλικους για την απόδοση ποινικών ευθυνών από τα 15 έτη που ισχύει σήμερα στα 14, χωρίς να έχει ληφθεί οριστική απόφαση. Ιδιαίτερο βάρος θα δίνεται και στην ψυχολογική υποστήριξη τόσο για τα θύματα όσο και για τους θύτες, ενώ θα υπάρξει και εκστρατεία ενημέρωσης. Για τους γονείς θα υπάρχουν και πρόστιμα για συγκεκριμένα αδικήματα, ενώ για ανηλίκους 12 έως 14 ετών θα προβλέπονται μέτρα αναμόρφωσης. Συζητείται δηλαδή, και αυστηρότερο πλαίσιο τόσο για τις ποινές επίπληξης με τις οποίες τιμωρούνται οι ανήλικοι, στην ηλικιακή κατηγορία των 12 έως και 15 ετών, όσο και οι γονείς τους οι οποίοι, ανάλογα με τη φύση του αδικήματος, τίθενται σε καθεστώς εποπτείας.
Όλα τα παραπάνω θα συμπληρωθούν από τσουχτερά πρόστιμα για τους γονείς των ανήλικων παραβατών, τα οποία θα είναι κλιμακωτά, «εάν πρόκειται για εγκλήματα κατά ανηλίκων, εγκλήματα βίας και κακουργηματικά αδικήματα».