«…θαλερωτάτης ἀνοίξεως, πανόραμα…»

«…θαλερωτάτης ἀνοίξεως, πανόραμα…»

Το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα στη Νικομήδεια

Σάββας Καλεντερίδης, Δυτικός Πόντος, Βιθυνία, Παφλαγονία, Αθήνα 2005,σ.86

(από την διπλωματική εργασία της Α. Ευδωρίδου «Ο Ελληνισμός στη Νικομήδεια και την περιφέρειά της» 2010, 



Επιμέλεια: Απόστολος Ιωσηφίδης


«Τὸ ὁμιχλῶδες καὶ καπνῶδες Ἰσμίτ, τὸ Ἰσμὶτ τὸ ὑετόρρυτον, τὸ Ἰσμὶτ τὸ ὑδατόλουστον. Τὸ ὁμβροτόκον Ἰσμίτ, … τὰς ἡμέρας αὐτὰς τοῦ θέρους, τὴν ἑορτὴν τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος, παρέστησεν ἐνωπιόν μου ἕνα θέαμα θαλερωτάτης ἀνοίξεως, πανόραμα χειμῶνος χλοάζοντος ὡς ἐν Ἀπριλίῳ μηνί.» [*]


Εικόνες από την πανήγυρη, στο Μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος, στη Νικομήδεια της Βιθυνίας, αναπαριστά, σχεδόν μιαν ανάσα χρόνια μετά τον ξεριζωμό, η πένα ενός νοσταλγού «τῆς πατρίδας του, τῆς Ἀνατολῆς, τῆς χώρας τοῦ ἄνθους καὶ τῆς θρησκείας, τῶν ἀρωμάτων καὶ τῆς ὑμνωδίας»[*]. 

Τόπος χλοερός η πατρίδα του ιαματικού αγίου Παντελεήμονος, «ἡ Νικομήδεια, ἡ ἀρχαία τῶν Ρωμαίων αὐτοκρατόρων ἀνατολική πρωτεύουσα, ὅπου ἀνετράφη ὁ μέγας Κωνσταντῖνος καὶ ὅπου ὁ θηριώδης Διοκλητιανὸς … ἐβασάνιζε τοὺς ἁγίους μάρτυρας»[*], με την «ἐληὰ ὅπου δέθηκε καὶ μαρτύρησε ὁ Ἅγιος» να προσμένει (και τότε και τώρα και πάντα…) τους προσκυνητές να αναπαυθούν στη σκιά της…


«Ἱστορικαὶ Πανηγύρεις

Ἡ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος στὴ Νικομήδεια

Νικομήδεια, ἕνα ἀπὸ τὰ στολίδια τῆς σημερινῆς Τουρκίας, ἡ νύμφη τοῦ Ἀστακηνοῦ τοῦ ἡμερωτέρου καὶ ἀσφαλεστέρου κόλπου τοῦ κόσμου, ὅπως γράφουν οἱ γεωγράφοι, σεμνύνεται διότι εἰς τοὺς κόλπους της ἐμαρτύρησεν ὁ Ἅγιος Παντελεήμων. Ἕνας ὁλόϊσιος δρόμος σὲ λίγα λεπτὰ ὁδηγεῖ πρὸς τὴν Μονὴν τοῦ Ἁγίου. Ὁ βαθύσκιος περίβολός του φιλοξενοῦσε τοὺς προσκυνητάς. Ἡ θέα πρὸς τὴν θάλασσαν θαυμασία, τὸ περιβάλλον γεννοῦσε μέσα στὴν ψυχὴν τοῦ προσκυνητοῦ μιὰ ἐξαιρετικὴ κατάνυξι, ὑπερτάτη χαρὰ καὶ συγκίνησι. Ἀπὸ τὴν παραμονὴ ἀκόμη τὰ τραῖνα ἄδειαζαν ἀναριθμήτους προσκυνητάς.

Μετὰ τὸν πανηγυρικώτατον ἑσπερινὸν προεξάρχοντος τοῦ Μητροπολίτου Νικομηδείας ἐπακολουθοῦσε παννύχιος ἀγρυπνία. Ἡ μελωδικὴ παράκλησις κάτω ἀπὸ τὰ ἀναρίθμητα τρεμοσβήνοντα κεριὰ ἦταν κάτι τὸ μυστικοπαθὲς ποὺ ὁ εὐλαβὴς προσκυνητὴς μεταρσιώνονταν καὶ ἐπικοινωνοῦσε μὲ τὰ ἄνω. Γυναῖκες μὲ λαχτάρα συνάμα καὶ ἱερὸ ζῆλο ἔλουζαν τὰ παιδιά τους μὲ τὸν θαυματουργὸν ἁγιασμόν του ποὺ τόσο ἄφθονα ἔβγαινε ἀπὸ τὴν γῆ καὶ μὲ τὰ ζείδωρα νάματά του ἔδινε χάριν καὶ ἀναψυχὴν εἰς τοὺς λουομένους.

Ἂς μεταφερθοῦμε γιὰ μιὰ στιγμὴ νοερῶς στὰ εὐτυχισμένα ἐκεῖνα χρόνια.

Ξημερώνει, ὁ καλοκαιριάτικος ἥλιος χρυσώνει τὶς κορυφὲς τῶν γύρω βουνῶν καὶ τὴν ἀμφιθεατρικὴ Νικομήδεια ἡ ὁποία γιορτάζει. Ἡ νυκτερινὴ ἀγρυπνία καὶ ἡ κούρασις τῶν προσκυνητῶν νομίζει κανεὶς ὅτι τοὺς δυνάμωσε περισσότερο. Ἀρχίζει ὁ ὄρθρος, ἐπακολουθεῖ ἡ Λειτουργία. Ἐν τῷ μεταξὺ τὸ πρωϊνὸ τραῖνο ἄδειασε καὶ ἄλλους προσκυνητὰς ποὺ ἀραδιαστὰ σπεύδουν νὰ ἀρυσθοῦν τὴν χάριν τοῦ ἰαματικοῦ Ἁγίου.

Μετὰ τὴν λειτουργίαν ἀρχίζει τὸ στρωσίδι. Ἡ ἐκκλησία ἐν τούτοις δὲν μένει κενή. Προσκυνηταὶ μπαινοβγαίνουν διαρκῶς, λαμπάδες διαφόρων μεγεθῶν στολίζουν τὸ μανουάλι τοῦ Ἁγίου. Ἔξω μιὰ ποικιλία ἁρμονική, ἀδελφότης καὶ ἰσότης. Ὁ ἀριστοκράτης τοῦ Πέραν δίπλα στὸν Τουρκόφωνο Ἕλληνα χωρικὸ ποὺ ξεκίνησε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς Ἀνατολῆς, γευματίζουν ἀδελφικά. Πολὺ λίγοι εἶνε ποὺ φεύγουν αὐθημερόν. Τὸ ἀκατάλληλο μεσημβρινὸ τραῖνο καὶ ἀπὸ τὰς δύο διευθύνσεις δὲν μπορεῖ νὰ ἀποσπάσῃ παρὰ λίγους προσκυνητάς. Ὅλοι λαχταροῦν νὰ περάσουν ἀκόμη μιὰ βραδυὰ στὸν ἱερὸ συνάμα καὶ ἀπεριγράπτου καλλονῆς τόπο, νὰ κοιμηθοῦν κάτω ἀπὸ τὴν ἐληὰ ὅπου δέθηκε καὶ μαρτύρησε ὁ Ἅγιος. Ἡ ἐληὰ αὐτὴ σώζονταν μέχρι τοῦ ἐκπατρισμοῦ μας. Ἡ συμμετοχὴ εἰς τὴν πανήγυριν αὐτὴν ἦταν κάτι τὸ συγκινητικόν, μία ἀπὸ τὶς καλύτερες ἀναμνήσεις τοῦ βίου. Καὶ ἔφευγεν ὁ προσκυνητὴς μὲ τὴν χάριν τοῦ θαυματουργοῦ Ἁγίου μὲ τὴν ἱκανοποίησιν καὶ ὑπερτάτη χαρά.

Ἡ ἑλληνικὴ ψυχὴ ἡ ὁποία ἀπὸ ἀνέκαθεν δὲν ἔπαυσε ποτὲ νὰ θρησκεύεται σπεύδει μὲ ἱερὸ ζῆλο σὲ τέτοιους ἱεροὺς τόπους.

Τέτοιες μέρες πράγματι γεννοῦν μέσα μας μιὰ πικρὴ νοσταλγία καὶ ὁ νοῦς μας φτερουγίζει γιὰ μιὰ στιγμὴ πρὸς τὰ ἱερὰ ἐκεῖνα χώματα ὅπου ἤκμασε κάποτε ὁ Ἑλληνισμὸς καὶ ὅπου ἀναπαύονται τὰ ὀστᾶ τῶν προγόνων μας. Ἀθάνατες καὶ ἀλησμόνητες μέρες.

Στ. Ἰ. Τριανταφυλλίδης»

«Τὸ Φῶς», 27-07-1947.

[*] Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, Μὲ τοῦ βορηᾶ τὰ κύματα, σειρὰ α΄, Εἰς τὴν Νικομήδειαν, Εκδ. Ι. Ν. Σιδέρης, 1922, σελ. 125-126.


Εφημερίδα Λαός
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Εφημερίδα Λαός - Τοπική Εφημερίδα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Συνεδριάζει τη Δευτέρα 25/11 η Δημοτική Επιτροπή Δ. Βέροιας

Συνεδριάζει τη Δευτέρα 25/11 η Δημοτική Επιτροπή Δ....

Τακτική συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής Δ. Βέροιας...

Την Κυριακή 24 Νοεμβρίου - ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ημαθίας: Οκτώ εκλογικά Τμήματα στο νομό για την  ανάδειξη νέου αρχηγού

Την Κυριακή 24 Νοεμβρίου - ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ημαθίας: Οκτώ...

Από την ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ Ημαθίας, γνωστοποιούνται τα εκλογικά...

Για μια χρονιά ακόμη οι  Ζαχαροπλάστες γλύκαναν την Philoxenia,  στο περίπτερο  του Δήμου Βέροιας

Για μια χρονιά ακόμη οι Ζαχαροπλάστες γλύκαναν την...

Στην 39η Διεθνή Τουριστική έκθεση Philoxenia συμμετείχαν...

Δήμος Νάουσας: Καλύπτονται οι ανάγκες σε καυσόξυλα των υπολοίπων 30 απολυμένων του Βαρβαρέσου  και όλων όσοι πληρούν  τις προϋποθέσεις

Δήμος Νάουσας: Καλύπτονται οι ανάγκες σε καυσόξυλα των...

Η δέσμευση του Δήμου Νάουσας για την κάλυψη των...

Σάββατο 23 Νοεμβρίου: ΟΓΔΟΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ  ΣΥΣΣΙΤΙΟ 1944-2024

Σάββατο 23 Νοεμβρίου: ΟΓΔΟΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΥΣΣΙΤΙΟ 1944-2024

Το Σάββατο 23 Νοεμβρίου στις 10.30΄ το πρωί, σας...

Για την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της βίας κατά των Γυναικών Επιτροπή Ισότητας Δήμου Βέροιας:  Πορεία διαμαρτυρίας και μουσική εκδήλωση τη Δευτέρα στο Πάρκο Ελιάς

Για την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της βίας κατά των...

Το ισχυρό «παρών» στις εκδηλώσεις με αφορμή την...

Το πανηγύρι της Παναγίας Χαβιαρά

Το πανηγύρι της Παναγίας Χαβιαρά

Την εικοστή πρώτη Νοεμβρίου, εορτή  των Εισοδίων της...

Στην περιοχή ευθύνης  του Δασαρχείου Νάουσας Απαγόρευση  κυνηγιού  σε περιπτώσεις  ιδιαίτερα δυσμενών καιρικών συνθηκών

Στην περιοχή ευθύνης του Δασαρχείου Νάουσας...

Η Αντιδημαρχία Καθαριότητας, Περιβάλλοντος και...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

Η είδηση της αιφνίδιας απώλειας του 66χρονου ηλεκτρολόγου Γιώργου Κουτσιώνη, το πρωί της Τετάρτης (29/5/2024), σκόρπισε θλίψη στην κοινωνία της Βέροιας.  Ο Γιώργος Κουτσιώνης υπήρξε άριστος επαγγελματίας και...

Θανατηφόρο τροχαίο σημειώθηκε σήμερα, πρωί Δευτέρας 1 Απριλίου, λίγο πριν τις 10.00, στην Πατρίδα Βέροιας, όταν  ΙΧ αυτοκίνητο που κινούνταν απο Βέροια προς Νάουσα , ξέφυγε απο τον έλεγχο, πέρασε στο αντίθετο...

Από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Βέροιας, ανακοινώνεται ότι επικαιροποιήθηκε από την ΕΜΥ, το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού, το οποίο για την περιοχή μας,...

Ο χαρακτηριστικός ήχος και το προειδοποιητικό μήνυμα από το 112 ελήφθη πριν λίγο(απόγευμα Δευτέρας 04/9) από τους κατοίκους σε όλη την Ημαθία. Το «καμπανάκι» από την Πολιτική Προστασία χτύπησε λόγω της...