Συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς η αύξηση των τιμών των ακινήτων, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ενώ την ίδια στιγμή εκτιμήσεις κάνουν λόγο για συνέχιση της ανοδικής πορείας των τιμών, γεγονός που απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά που βρίσκονται σε διαδικασίας αναζήτησης ακινήτου προς αγορά ή ενοικίαση. Ποιοι όμως είναι οι παράγοντες που ωθούν τις τιμές προς τα πάνω; Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα το κόστος κατασκευής οικιστικών ακινήτων και ποιες οι εκτιμήσεις;
Το 2023, αλλά και τους πρώτους μήνες του 2024, η άνοδος των τιμών των ακινήτων συνεχίστηκε με υψηλούς ρυθμούς, ειδικά στο ανώτερων προδιαγραφών τμήμα της αγοράς. Στην αγορά κατοικίας σημειώθηκαν οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών, με τη ζήτηση για επενδυτική εκμετάλλευση να παραμένει σε υψηλά επίπεδα και την προσφορά ποιοτικού ή νέου αποθέματος να είναι περιορισμένη, όπως επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση για την Νομισματική Πολιτική που δόθηκε στη δημοσιότητα την εβδομάδα που μας πέρασε.
Όπως τονίζεται από την ΤτΕ, η στέγαση αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα για τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς η συνεχής αύξηση των τιμών, την οποία τροφοδοτεί η ζήτηση από το εξωτερικό, και το αυξημένο κόστος κατασκευής και δανεισμού διαμορφώνουν επίπεδα τιμών δυσανάλογα προς το διαθέσιμο εισόδημα, δυσχεραίνοντας την απόκτηση πρώτης κατοικίας και συμπαρασύροντας ανοδικά τόσο τις τιμές κατοικιών υποδεέστερων χαρακτηριστικών όσο και τα μισθώματα.
Στην αγορά κατοικιών, σύμφωνα με τους δείκτες τιμών διαμερισμάτων που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος, συνεχίστηκε η ανοδική τάση των τιμών και κατά τη διάρκεια του α΄ τρίμηνου του 2024 με υψηλούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγονται από τα πιστωτικά ιδρύματα, το πρώτο τρίμηνο του 2024 οι ονομαστικές τιμές των διαμερισμάτων ήταν αυξημένες σε ετήσια βάση κατά 10,4% (προσωρινά στοιχεία), ενώ για το σύνολο του 2023, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν σημαντικά, με μέσο ετήσιο ρυθμό 13,8%, αν και σε επίπεδο τριμήνου, παρά τους ισχυρούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης, παρατηρείται επιβράδυνση τα τέσσερα τελευταία τρίμηνα Οι τιμές των κατοικιών είναι μόλις 4,1% χαμηλότερες από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί πριν από τη δημοσιονομική κρίση (τρίτο τρίμηνο του 2008), ενώ σε σχέση με την κατώτατη τιμή που καταγράφηκε το τρίτο τρίμηνο του 2017 οι τιμές είναι αυξημένες κατά 66,4%.
Όπως αναφέρεται στην Έκθεση για την Νομισματική Πολιτική της ΤτΕ, με τις προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων να παραμένουν θετικές και με κινητήριες δυνάμεις τον τουρισμό, τη βελτίωση των υποδομών και τη σταδιακή ανανέωση του κτιριακού αποθέματος, εκτιμάται ότι η ανοδική πορεία των τιμών θα συνεχιστεί. Ωστόσο, η ευρύτερη γεωπολιτική αστάθεια, ο αυξημένος πληθωρισμός και το υψηλό κόστος κατασκευής, σε συνδυασμό με την επιδείνωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών και τον περιορισμένο τραπεζικό δανεισμό, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες αβεβαιότητας. Επίσης, οι συνεχείς μεταβολές στη νομοθεσία και τη φορολογία εκτιμάται ότι επηρεάζουν αρνητικά την επενδυτική και κατασκευαστική δραστηριότητα, σε μια περίοδο κατά την οποία η ζήτηση δεν καλύπτεται από την προσφορά και οι αξίες, ειδικά της κατοικίας, αυξάνονται με ρυθμούς σημαντικά υψηλότερους από ό,τι το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Οι πρόσφατες παρεμβάσεις με στόχο τον περιορισμό της επενδυτικής ζήτησης για οικιστικά ακίνητα σε περιοχές πρώτης κατοικίας (βραχυχρόνιες μισθώσεις, Golden Visa) εκτιμάται ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά κρίνεται αναγκαία η περαιτέρω λήψη μέτρων για τη διευκόλυνση και ενίσχυση της προσφοράς κατοικίας προσιτής αξίας
Οι αυξήσεις στο κατασκευαστικό
κόστος είναι πολύ μεγάλες
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ συνεχίστηκαν και τον Μάιο οι ανατιμήσεις στα οικοδομικά υλικά, σημειώνοντας νέα αύξηση κατά 5,5%, Ειδικότερα, ανατιμήσεις σημειώθηκαν σε: Τούβλα (13,5%), Αγωγούς χάλκινους (9,9%), Πλαστικούς σωλήνες (8,3%), Υαλοπίνακες ασφαλείας (8,1%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (7,4%), Θερμαντικά σώματα (7,2%), Ηλιακούς θερμοσίφωνες (7%), Πίνακες διανομής ηλεκτρικού ρεύματος (6,8%), Διακόπτες (6,7%), Παρκέτα (6,4%), Πλακίδια γενικά- δαπέδου, τοίχου (6,2%), Τσιμέντο (6,1%), Κουφώματα αλουμινίου (6%), Ενισχυτικά κονιαμάτων και έτοιμου σκυροδέματος (5,5%), Μαρμαρόπλακες (5,1%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (4,9%), Έτοιμο σκυρόδεμα (4%) και Σίδηρο οπλισμού (3,7%). Αντίθετα, στην Ηλεκτρική ενέργεια οι τιμές μειώθηκαν κατά 13,8%. Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση 5,5% τον Μάιο 2024 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαΐου 2023, έναντι αύξησης 7,8% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2023 με το 2022. Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,5% τον Μάιο 2024 σε σύγκριση με τον δείκτη του Απριλίου 2024, έναντι αύξησης 0,6% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών το 2023.
Αναφορικά με την αύξηση του κατασκευαστικού κόστους οικιστικών ακινήτων και γενικότερα των κατασκευών, ο πρόεδρος της Ένωσης και Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Κτιρίων Ελλάδος Δημήτρης Καψιμάλης, επισημαίνει ότι οι αυξήσεις στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτερες από τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που είδαν το φως της δημοσιότητας (για τα οικοδομικά υλικά).
Ειδικότερα όπως αναφέρει στο ΑΠΕ/ΜΠΕ ο κ. Καψιμάλης το κατασκεαστικό κόστος σήμερα είναι διπλάσιο σε σχέση με το 2020. Η μεγάλη ζήτηση για ακίνητα μετά από μια μακρά περίοδο οικονομικής κρίσης, οι αυξήσεις στα οικοδομικά υλικά, καθώς και η πολύ μεγάλη αύξηση των τιμών των οικοπέδων στην Αττική, έχουν ωθήσει τις τιμές κατασκευής και κατ’ επέκταση των ακινήτων σε απαγορευτικά επίπεδα για τους απλούς ιδιώτες και ένα μέσο νοικοκυριό. Ταυτόχρονα η τεράστια έλλειψη εργατικού δυναμικού, ιδιαίτερα για μικρά οικοδομικά οικιστικά έργα, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη πολλά μεγάλα έργα που απορροφούν το όποιο δυναμικό υπάρχει, έχει επίσης ωθήσει προς τα πάνω το κατασκευαστικό κόστος.
Τέλος ο κ. Καψιμάλης αναφέρθηκε σε ένα ζήτημα που έχει επηρεάσει, όπως είπε καθοριστικά τις εξελίξεις στην κατασκευή των ακινήτων και είναι η υπ’ αριθμ. 293/2024 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το νέο οικοδομικό κανονισμό που θέτει υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα του ΝΟΚ ως προς τα ύψη των κτηρίων. Θα πρέπει να βρεθεί οπωσδήποτε μια λύση, προσθέτει, ενώ η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
