Στα πλαίσια της διαρκούς ενημέρωσης προς τους πολίτες, η Διοίκηση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Νομού Ημαθίας, έχοντας ως στόχο την εξάλειψη των κινδύνων πυρκαγιάς για ξένες περιουσίες και κυρίως για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, τον περιορισμό των καμένων εκτάσεων και τη μείωση του αριθμού εκδήλωσης πυρκαγιών υπαίθρου, σας ενημερώνει ότι :
1.1 Κάθε θερινή – αντιπυρική περίοδο από 01 Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου εκάστου έτους, οι Πυροσβεστικές Υπηρεσίες της Διοίκησης Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Νομού Ημαθίας επεμβαίνουν σε πολλές αγροτοδασικές πυρκαγιές, όπου στο σύνολο τους προκαλούν ανά περίπτωση ζημιές.
Οι αμιγώς αγροτικές πυρκαγιές οφείλονται σε χρήση γυμνής φλόγας από αγρότες με σκοπό την καύση υπολειμμάτων καλλιέργειας, τον καθαρισμό βάτων και την καύση συσσωρευμένων απορριμμάτων κυρίως κλαδέματα από δενδρώδεις καλλιέργειες .
1.2 Βάση του άρθρου 3 της 9 / 2021 Πυροσβεστικής Διάταξης, με την επιφύλαξη των διατάξεων της Κ.Υ.Α. 568 / 1 25347/20 – 01 – 2004 «Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής» (Β’142), επιτρέπεται κατά την διάρκεια της Αντιπυρικής περιόδου, ύστερα από άδεια, που εκδίδεται από την αρμόδια Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε. Ημαθίας, η καύση αγροτικών εκτάσεων υπό τις προϋποθέσεις που αναλυτικά αναγράφονται σε αυτή.
Λόγω των κλιματολογικών και καιρικών συνθηκών που επικρατούν κατά την διάρκεια της Αντιπυρικής περιόδου στη χώρα μας, παρακαλούνται οι αγρότες, οι μελισσοκόμοι, οι κτηνοτρόφοι και όλοι οι κάτοικοι της περιοχής ευθύνης μας να μην εκτελούν εργασίες στην ύπαιθρο με χρήση φωτιάς, προς αποφυγή πρόκλησης πυρκαγιών από αμέλεια.
1.3 Όσον αφορά τις περιπτώσεις καύσης συσσωρευμένων κλαδεμάτων πολυετών φυτειών, κυρίως από κλαδέματα δενδρώδους καλλιεργειών (ελιές, αμπέλια, κ.λ.π), υπενθυμίζουμε ότι κατά την διάρκεια της Αντιπυρικής περιόδου (1 Μαΐου μέχρι 31 Οκτωβρίου) α π α γ ο ρ ε ύ ε τ α ι, λόγω αυξημένης επικινδυνότητας, οποιαδήποτε χρήση φωτιάς στην ύπαιθρο.
Επειδή οι περισσότεροι αγρότες καταφεύγουν στην καύση ή στην απόρριψη των κομμένων κλαδιών στα σκουπίδια ή σε άλλους ανεξέλεγκτους χώρους, τους ενημερώνουμε ότι οι πρακτικές αυτές πλέον δεν είναι οι ενδεδειγμένες σύμφωνα με την ευρωπαϊκή αλλά και με την εναρμονισμένη ελληνική νομοθεσία.
Με τις πρακτικές αυτές κάνουμε ζημιά στο περιβάλλον, δεσμεύονται πυροσβεστικές δυνάμεις και το κυριότερο, γινόμαστε υπαίτιοι πρόκλησης και εξάπλωσης πυρκαγιών με ότι συνεπάγεται αυτό.
Μια σωστή διαχείριση συσσωρευμένων κλαδεμάτων χωρίς την χρήση καύσης, θα αποτελούσε η χρήση μηχανημάτων θραύσης αυτών ή κατόπιν συνεννόησης των αγροτικών συνεταιρισμών με τους Ο.Τ.Α. για την εφαρμογή ενός προγράμματος διαχείρισης των προϊόντων κλαδέματος, με μεταφορά τους σε συγκεκριμένα σημεία.
1.4 Σχετικά με το κάπνισμα των μελισσών, δραστηριότητα που αφορά τους μελισσοκόμους, υπενθυμίζουμε το άρθρο 11 της 9 / 2021 Πυροσβεστικής Διάταξης, που απαγορεύει τέτοιου είδους δραστηριότητα κατά την διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου (1 Μαΐου μέχρι 31 Οκτωβρίου) όταν ο δείκτης επικινδυνότητας είναι από «3» και άνω, καθώς και τα μέτρα που υποχρεωτικά πρέπει να λαμβάνονται στις λοιπές περιπτώσεις (ήτοι όταν δεν υφίσταται δείκτης επικινδυνότητας ή όταν ο δείκτης επικινδυνότητας είναι «1» ή «2») και συγκεκριμένα:
α. Η διενέργεια καπνίσματος πραγματοποιείται κατά τις πρωινές ώρες μέχρι τη 10η πρωινή, και αποφεύγεται, όταν οι τοπικές καιρικές συνθήκες ευνοούν έναρξη και ταχεία εξάπλωσης πυρκαγιάς.
β. Γίνεται αποψίλωση της βλάστησης του χώρου εγκατάστασης των κυψελών και σε απόσταση τουλάχιστον πέντε (5) μέτρων γύρω από τις κυψέλες.
γ. Η ελάχιστη απόσταση του χώρου εγκατάστασης των κυψελών από τα δένδρα και θάμνους είναι τουλάχιστον δέκα (10) μέτρα.
δ. Απαγορεύεται η εγκατάσταση κυψελών επάνω σε ελαστικά αυτοκινήτων.
ε. Αποφεύγεται, η επαφή της συσκευής καπνίσματος (καπνιστήρι) με παρεδάφια βλάστηση.
στ. Στις κυψέλες και σε εμφανές σημείο υφίσταται πινακίδα στην οποία αναγράφεται το ονοματεπώνυμο, η διεύθυνση και το τηλέφωνο του ιδιοκτήτη.
ζ. Στον χώρο των κυψελών διατηρείται ικανή ποσότητα νερού (τουλάχιστον 200 λίτρα νερού), ποτίστρες νερού ή γεωργικός ψεκαστήρας γεμάτος με νερό, εργαλεία, όπως πτυοσκάπανα, και η ύπαρξη εδαφικού υλικού για χωματοκάλυψη/επιχωμάτωση εστιών καύσης .
1.5 Αναφορικά με την εκτέλεση «θερμών εργασιών» (ηλεκτροσυγκόλληση, εργασία με χρήση φλόγας, θερμότητας, σπινθήρων, κ.λ.π.) σε υπαίθριους και ημιυπαίθριους χώρους, εφιστούμε την προσοχή εργαζομένων και υπενθυμίζουμε το άρθρο 13 την 9/2021 Πυροσβεστικής Διάταξης που απαγορεύει τέτοιου είδους δραστηριότητα κατά την διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου όταν ο δείκτης επικινδυνότητας είναι από «3» και άνω, καθώς και τα μέτρα που υποχρεωτικά πρέπει να λαμβάνονται στις λοιπές περιπτώσεις (ήτοι όταν δεν υφίσταται δείκτης επικινδυνότητας ή όταν ο δείκτης επικινδυνότητας είναι «1» ή «2») και συγκεκριμένα:
α. Αποψίλωση από τα ξερά χόρτα και απομάκρυνση υπολειμμάτων καθαρισμού της βλάστησης σε ακτίνα δέκα (10) μέτρων από το σημείο που εκτελούνται θερμές εργασίες.
β. Απομάκρυνση όλων των εύφλεκτων ή/και εκρήξιμων υλικών και υλών σε ακτίνα δέκα (10) μέτρων από το σημείο που εκτελούνται θερμές εργασίες.
γ. Εξασφάλιση της παρουσίας μέσων (υδροφόρων, ποτίστρες νερού ή γεωργικός ψεκαστήρας γεμάτος με νερό, πτυοσκαπάνων κ.λπ.) και φορητών μέσων πυρόσβεσης (όπως πυροσβεστήρων, κ.λπ.) για την άμεση αντιμετώπιση τυχόν εκδήλωσης πυρκαγιάς.
δ. Έλεγχος, μετά την εκτέλεση των εργασιών, για τον εντοπισμό εστιών ή πυρκαγιών που υποβόσκουν σε χώρους που βρίσκονται πλησίον του σημείου εκτέλεσης της εργασίας.
ε. Γνώση του τηλεφώνου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας (199) ή του ευρωπαϊκού αριθμού κλήσης έκτακτης ανάγκης (112) για την άμεση ειδοποίηση σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς, της τοποθεσίας του συμβάντος, των υλικών που καίγονται και κάθε άλλης σχετικής πληροφορίας.
1.6 Στους παραβάτες των ανωτέρω, επιβάλλονται τα διοικητικά πρόστιμα της 19/2020 Πυροσβεστικής Διάταξης, ενώ επίσης οι κατά τόπους Πυροσβεστικές Υπηρεσίες για πυρκαγιές οφειλόμενες στην καύση υπολειμμάτων καλλιεργειών ενημερώνουν εγγράφως τις περιφερειακές Δ/νσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ για το συμβάν, με υπόδειξη του γεωγραφικού στίγματος των αγροτεμαχίων στα οποία σημειώθηκε η πυρκαγιά . Κατόπιν ο ΟΠΕΚΕΠΕ εξετάζει την εφαρμογή των προβλεπομένων κυρώσεων για «Μη ορθή διαχείριση υπολειμμάτων καλλιεργειών».
1.6.1 Οι δικαιούχοι αγρότες παύουν να δικαιούνται εξισωτική αποζημίωση (επιδότηση) γεωργικών εκμεταλλεύσεων από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., όταν έχει ασκηθεί ποινική δίωξη, ασχέτως καταδίκης τους (δηλαδή υπάρχουν ενδείξεις ενοχής αξιόποινων πράξεων των ίδιων ή μελών των οικογενειών τους), π.χ. για καύση σιτοκαλαμιών, υπολειμμάτων καλλιέργειας καλαμποκιού, ρυζιού κ.λ.π., οι ίδιοι αποβάλλονται από το μέτρο και υποχρεώνονται στην επιστροφή του συνόλου των ποσών που έχουν εισπράξει σαν αχρεωστήτως καταβληθέντα (άρθρα 9 & 15 της Κ.Υ.Α. 693/7- 3-08, ΦΕΚ 393/Β/2008).
1.6.2 Η απώλεια εισοδήματος για τους εκμεταλλευτές αγροτικών εκτάσεων σε περίπτωση καύσης αγροτικών εκτάσεων ακόμη και σε περίπτωση που δεν προκληθούν ζημιές σε τρίτους, μέσω της ενημέρωσης του ΟΠΕΚΕΠΕ για επιβολή προστίμων είναι πιθανότατη καθώς πλήττουν το σύνολο των αγροτικών ενισχύσεων που λαμβάνουν, ενώ σε περίπτωση επανάληψης κατά τα επόμενα έτη, τα αρχικά πρόστιμα πολλαπλασιάζονται και μπορούν να επιφέρουν την αποβολή του εκμεταλλευτή από το καθεστώς ενισχύσεων.
1.6.3 Το ίδιο ισχύει για τους Κτηνοτρόφους και την περίπτωση πρόκλησης Δασικών πυρκαγιών με σκοπό την βελτίωση βοσκότοπων και συγκεκριμένα :
Εφόσον πρόκειται για δασική έκταση ή δάσος, η καμένη περιοχή κηρύσσεται ως αναδασωτέα (άρθρο 41 του Ν.998/1979). Κοινοποιείται άμεσα στον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. η απόφαση κήρυξης της έκτασης ως αναδασωτέας, προκειμένου να εξαιρεθεί από την οικονομική ενίσχυση που δίνονταν στους κτηνοτρόφους για τα ζώα των οποίων έβοσκαν εκεί πριν την πυρκαγιά και στο εξής απαγορεύεται η βόσκηση, όπως επίσης αποκλείεται οποιαδήποτε μορφή ενέργειας και επέμβαση σε αυτήν (άρθρο 105 παρ. 1 του Ν.Δ. 86 / 1969), ενώ οι παραβάτες των ανωτέρω, τιμωρούνται με φυλάκιση και χρηματικό πρόστιμο (άρθρο 70 του Ν.998/1979).
2. Στους οικοπεδικούς χώρους, Δημόσιους και ιδιωτικούς που βρίσκονται εντός κατοικημένης περιοχής ή σε απόσταση μέχρι εκατό (100) μέτρα από αυτές, απαγορεύεται παντελώς το άναμμα φωτιάς κατά την αντιπυρική περίοδο από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου έκαστου έτους, σύμφωνα με το άρθρο 12 της 9/2021 Πυροσβεστικής Δξης.
Επιπλέον κατ’ εφαρμογή του άρθρου 94 παρ. 1 του Ν. 3852/2010 «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» , ο κάθε Δήμος υποχρεούται στον αυτεπάγγελτο καθαρισμό όποιων οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων χώρου είναι ακάθαρτοι , σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 20/2023 Πυροσβεστική Διάταξη, επειδή οι ιδιοκτήτες τους δεν συμμορφώθηκαν με τις απαιτήσεις του Νόμου , επιβάλλοντας πρόστιμο πενήντα (50) λεπτών του ευρώ (0,50 ευρώ) ανά τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας, το οποίο και αποτελεί έσοδο του Δήμου.
Βεβαιούται εις βάρος τους η ισόποση σχετική δαπάνη του Δήμου προς καθαρισμό .
3. Απαιτείται η προσοχή από όλους τους αγρότες και ελαιοπαραγωγούς της περιοχής ευθύνης μας για τις ενέργειες Διαχείρισης της αυτοφυούς χλωρίδας (απομάκρυνση ξερών χόρτων), σύμφωνα και με τους Κανόνες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, που θα πρέπει να κάνουν στα αγροτεμάχια και ελαιοπερίβολά τους, αφού η εργασία αυτή αποτελεί έργο πυροπροστασίας προς αποφυγή πρόκλησης και εξάπλωσης πυρκαγιάς καθώς επίσης και κλαδεύσεις ελαιοδέντρων σε σημεία της αγροτικής οδοποιίας , όπου εμποδίζεται η πρόσβαση των Πυροσβεστικών οχημάτων.
Με τον τρόπο αυτό θα συμβάλουν όχι μόνο στην προστασία της περιουσίας τους, αλλά και στην προστασία του γύρω περιβάλλοντος.
4. Τέλος , για τα κτίσματα που βρίσκονται μέσα σε οικόπεδα ή γήπεδα σε δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, σε περιαστικό πράσινο, σε κηρυγμένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και εντός ακτίνας τριακοσίων (300) μέτρων από αυτές ή βρίσκονται μέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών και σύμφωνα την υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ ΔΑΟΚΑ/55904/2019/24-05-2023 ΚΥΑ «Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον Δασικών εκτάσεων » (Β’3475), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει :
✓ Για τα εν λόγω υφιστάμενα ακίνητα είναι υποχρεωτική η σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, τα οποία υποβάλλονται από εξουσιοδοτημένο διαχειριστή έως την 10/5/2024.
✓ Σε συνέχεια της Τεχνικής Έκθεσης, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων υποχρεούνται μέχρι τις 26/06/2024 να υποβάλουν δήλωση εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας, στην οποία θα δηλώνουν την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, βάσει των προβλέψεων του Κανονισμού για την προστασία του ακινήτου τους σε περίπτωση πυρκαγιάς.
✓ Οι διατάξεις προληπτικής πυροπροστασίας του Κανονισμού εφαρμόζονται υποχρεωτικά σε όλα τα ακίνητα των προαναφερόμενων περιπτώσεων για την επικείμενη αντιπυρική περίοδο έτους 2024.
Αφορούν στην πρόσβαση στο ακίνητο, στη δημιουργία ζωνών προστασίας, στην αποθήκευση υλικών, στον τακτικό καθαρισμό και στην εκπόνηση Σχεδίου Προετοιμασίας Εκκένωσης
✓ Τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα εφαρμόζονται υποχρεωτικά από 31.03.2025 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως υψηλής και ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας και από 31.03.2026 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως χαμηλής ή μεσαίας επικινδυνότητας.
✓ Μέχρι τη λειτουργία της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία θα καταχωρίζονται το Έντυπο Αξιολόγησης της επικινδυνότητας, η Έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα και η Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας του ιδιοκτήτη, τα προαναφερόμενα στοιχεία υποβάλλονται εις διπλούν σε έντυπη μορφή στον οικείο Δήμο.
5. Σε κάθε περίπτωση πυρκαγιάς επιλαμβάνεται το Ανακριτικό τμήμα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και αυτεπάγγελτα συντάσσεται δικογραφία.
Σε περίπτωση σύλληψης, δράστη – υπαιτίου πυρκαγιάς, ακολουθείται η διαδικασία του αυτοφώρου (σύλληψη δράστη, απολογία κατηγορουμένου και παραπομπή του στον Εισαγγελέα), ενώ επιβάλλονται βαρύτατες ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα.
Επίσης οι παραβάτες των ανωτέρω διατάξεων , διώκονται και τιμωρούνται με επιβολή Διοικητικών προστίμων από πεντακόσια (500) έως πενήτντα χιλιάδες (50.000) ευρώ σύμφωνα με το Ν. 4662/ 2020, άρθρο 167, παρ. 3 και παρ.4 , ενώ σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς σε δάσος και σύλληψη του δράστη και ακολούθως εφόσον υπάρξει πρωτόδικη καταδικαστική απόφαση, επιπρόσθετα θα επιβάλλεται Διοικητικό Πρόστιμο ύψους από 1467,35 ευρώ έως και 58694,00 ευρώ (Εγκ. Δγή 102 Α.Π.Σ.), ανεξάρτητα από την τυχόν προβλεπόμενη επιβολή, από άλλο κανονιστικό πλαίσιο, διοικητικών μέτρων ή κυρώσεων.
6. Πως πρέπει να ενεργήσετε μόλις αντιληφθείτε μια πυρκαγιά.
• Τηλεφωνήστε ΑΜΕΣΩΣ στο αριθμό κλήσης 199 και δώστε σαφείς πληροφορίες για την τοποθεσία και το ακριβές σημείο που βρίσκεσθε.
• Περιγράψτε το είδος της βλάστησης που καίγεται.
• Προσδιορίστε την κατεύθυνση της πυρκαγιάς και την ύπαρξη ή όχι αέρα.
• Η κλήση στον αριθμό αυτό είναι χωρίς χρέωση τόσο από σταθερό όσο και από κινητό τηλέφωνο. Επίσης, στα καρτοτηλέφωνα δεν απαιτείται η εισαγωγή τηλεκάρτας. Σε περίπτωση που το κινητό τηλέφωνο μας δείχνει την ένδειξη «κλήσεις έκτακτης ανάγκης» ή «εκτός δικτύου» τηλεφωνείστε στο 112.
Ο Διοικητής
Αλέξανδρος Σ. Κουβακάς
Πύραρχος
