Στην Ερώτηση της «Ελληνικής Λύσης» που συνυπογράφει ο βουλευτής Ημαθίας Βασίλης Κοτίδης και κατατέθηκε στη Βουλή στις 21.03.2024 με θέμα: «Δημιουργία cargo αεροδρομίου στην Ημαθία», απάντησε ο Υπουργός Υποδομών & Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, παραθέτοντας σχετικό έγγραφο της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας, που αναφέρει τα εξής:
«Σε συνέχεια του ανωτέρω σχετικού που αφορά σε ερώτημα βουλευτών σχετικά με τη δημιουργία και λειτουργία εμπορευματικού αεροδρομίου (cargo) στην Ημαθία, σας θέτουμε υπόψη τα εξής :
-Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο της ΑΠΑ και ειδικότερα όπως προκύπτει από τις διατάξεις του άρθρου 4 του νόμου 4757/2020 («Σύσταση, λειτουργία και αρμοδιότητες Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας, ρύθμιση ζητημάτων Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και άλλες διατάξεις, αρμοδιότητες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών», ΦΕΚ 240 Α' /1-12-2020), «Σκοπός της ΑΠΑ είναι η εκτέλεση των καθηκόντων πιστοποίησης, εποπτείας στον τομέα των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αερολιμένων, η εφαρμογή της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας η εκτέλεση των καθηκόντων πιστοποίησης, εποπτείας και επιβολής στον τομέα των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αερολιμένων, η εφαρμογή της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας, καθώς και των διεθνών συμβάσεων, σχετικά με την επιβολή τελών, τη λειτουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (Κανονισμός (ΕΚ) 549/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2004, για τη χάραξη του πλαισίου για τη δημιουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (L96)), την ασφάλεια (ενδεικτικά Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1139 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2018, για τη θέσπιση κοινών κανόνων στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας και την ίδρυση Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αεροπορική Ασφάλεια (L 212)), την ασφάλεια από έκνομες ενέργειες (ενδεικτικά Κανονισμός (ΕΚ) 300/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2008, για τη θέσπιση κοινών κανόνων στο πεδίο της ασφάλειας της πολιτικής αεροπορίας και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2320/2002 (L 97)) και την προστασία του περιβάλλοντος από δραστηριότητες της πολιτικής αεροπορίας. Η Α.Π.Α. ασκεί καθήκοντα ρυθμιστικής αρχής της οικονομικής δραστηριότητας στον χώρο των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αεροδρομίων, σύμφωνα με το άρθρο 7.».
-O Βασικός Κανονισμός (2018/1139) στο πλαίσιο εφαρμογής του οποίου η ΑΠΑ ορίζεται ως «εθνική αρμόδια αρχή» (παρ. 2(α) του άρθρου 7 του ν.4757/2020) (α) θέτει εντός πεδίου εφαρμογής του «τον σχεδιασμό, τη συντήρηση και τη λειτουργία αεροδρομίων, συμπεριλαμβανομένου του σχετικού με την ασφάλεια εξοπλισμού των αεροδρομίων αυτών, ευρισκόμενων στο έδαφος στο οποίο εφαρμόζονται οι Συνθήκες, τα οποία: i) είναι ανοικτά στο κοινό' ii) εξυπηρετούν εμπορικές αεροπορικές μεταφορές και iii) διαθέτουν επιστρωμένο ενόργανο διάδρομο προσγείωσης και απογείωσης μήκους τουλάχιστον 800 μέτρων ή εξυπηρετούν κατ' αποκλειστικότητα ελικόπτερα με διαδικασία προσέγγισης ή αναχώρησης με όργανα» και (β) θέτει εκτός πεδίου εφαρμογής του «αεροδρόμια ή μέρος αυτών, καθώς και στον εξοπλισμό, το προσωπικό και τους φορείς που είναι υπό τον έλεγχο και την εκμετάλλευση του στρατού».
Στο αεροδρόμιο Αλεξάνδρειας - LGAX, στο οποίο προφανώς αναφέρεται η Ερώτηση, δεν πληρούνται οι συνθήκες του ανωτέρω σημείου (α) ενώ επίσης αποτελεί αεροδρόμιο αποκλειστικά υπό τον έλεγχο των Ενόπων Δυνάμεων (Ε.Δ) κατά την έννοια του σημείου (β), και συνεπώς το ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο περί πιστοποίησης και κρατικής εποπτείας ασφάλειας δεν έχει εφαρμογή. Αεροδρόμια εκτός πεδίου εφαρμογής Βασικού Κανονισμού αδειοδοτούνται με βάση το Π.Δ.158/2002.
Ωστόσο, η ισχύς του ΠΔ 158/2002 περιορίζεται και αυτή (άρθρο 1) σε πολιτικούς αερολιμένες. Δυνητικές περιπτώσεις οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της Α.Π.Α. είναι περιπτώσεις που πολιτικός φορέας (δημόσιος ή ιδιωτικός) συνάψει συμφωνία με τον Ελληνικό Στρατό, οπότε αναμένεται να εμπλακεί η ΑΠΑ με τους ακόλουθους τρόπους:
Α) Παραχώρηση ολόκληρου ή μέρους του αεροδρομίου σε πολιτικό οργανισμό, στον οποίο θα μεταβιβαστεί και η ευθύνη της επιχειρησιακής εκμετάλλευσης και ελέγχου του διαδρόμου προσαπογειώσεων:
i) εάν διατηρηθεί ο διάδρομος ως μη ενόργανος, αδειοδότηση του αεροδρομίου κατά ΠΔ 158/2002 (π.χ. περίπτωση αεροδρομίου Αμυγδαλεώνα Καβάλας),
ii) εάν ο διάδρομος γίνει ενόργανος, κατόπιν εκπόνησης και έγκρισης ενόργανων διαδικασιών άφιξης/αναχώρησης, χορήγηση πιστοποιητικού αεροδρομίου κατά EASA (περίπτωση αεροδρομίου Χανίων).
iii) εάν διατηρηθεί ο διάδρομος ως μη ενόργανος, αλλά πρόκειται να εξυπηρετεί διεθνείς πτήσεις, χορήγηση πιστοποιητικού αεροδρομίου κατά ICAO (δεν υπάρχει παράδειγμα αυτού του είδους επί του παρόντος στην Ελλάδα).
Β) Παραχώρηση μέρους του αεροδρομίου σε πολιτικό οργανισμό με τον έλεγχο του διαδρόμου προσαπογειώσεων να παραμένει στις Ε.Δ.:
Σε αυτή την περίπτωση δεν εκδίδεται πιστοποιητικό αεροδρομίου αλλά εποπτεύονται και αδειοδοτούνται όπου προβλέπεται
οι δραστηριότητες εντός της παραχωρημένης έκτασης (συνήθως δάπεδο στάθμευσης πολιτικών αεροσκαφών και σχετικές με τη λειτουργία του κτιριακές εγκαταστάσεις. Το πεδίο ελιγμών και οι σχετικές με αυτό λειτουργίες εποπτεύονται από τις Ε.Δ (π.χ. Καλαμάτα, Άραξος).
2. Το Αεροδρόμια Αλεξάνδρειας - LGAX, στο οποίο προφανώς αναφέρεται η Ερώτηση, ελέγχεται και λειτουργεί με ευθύνη των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΣ).
3. Η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) δεν έχει αρμοδιότητα επί της αδειοδότησης στρατιωτικών αεροδρομίων.
4. Τυχόν έναρξη δραστηριότητας εκμετάλλευσης του αεροδρομίου για εμπορική χρήση, όπως η εξυπηρέτηση πτήσεων μεταφοράς φορτίου, απαιτεί τη δραστηριοποίηση οργανισμού που, σε συμφωνία με τις στρατιωτικές αρχές, θα αναλάβει την ευθύνη ανάπτυξης και ασφαλούς λειτουργίας του αεροδρομίου για το σκοπό αυτό. Η ΑΠΑ έχει αρμοδιότητα αδειοδότησης και, εάν απαιτηθεί, χορήγησης πιστοποιητικού στον (πολιτικό) φορέα λειτουργίας του αεροδρομίου.
5. Σε κάθε περίπτωση, προ της οποιασδήποτε ανάληψης πρωτοβουλίας για ανάπτυξη αεροδρομίου στην υπόψη περιοχή, θα ήταν σημαντικό να εξεταστεί από τα ενδιαφερόμενα μέρη η επίδρασή της στους όρους εφαρμογής της Σύμβασης Παραχώρησης για την «αναβάθμιση, συντήρηση, διαχείριση και λειτουργία περιφερειακών αεροδρομίων Κρήτης, Ηπειρωτικής Ελλάδας και Ιονίου» (ενότητα 4.10.1 της Σύμβασης).
Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία/διευκρίνιση.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ Α.Π.Α.
Δρ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΙΤΟΥΡΑΣ»
