Οι περιοχές πρώτης προτεραιότητας για τη λήψη μέτρων στη γεωργία, με στόχο την προσαρμογή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην κλιματική αλλαγή, ορίστηκαν στο πλαίσιο του Περιφερειακού Σχεδίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Περιφέρειας, που ήταν και το αντικείμενο της ημερίδας που συνδιοργάνωσαν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), παρουσία του Περιφερειάρχη και Προέδρου της ΕΝΠΕ Απόστολου Τζιτζικώστα.
. Σύμφωνα με τον περιβαλλοντολόγο, μελετητή της Environplan A.E., Αντώνη Σακαλή, οι περιοχές αυτές είναι οι γεωργικές εκτάσεις των Δημοτικών Ενοτήτων Εγνατίας, Εχεδώρου, Αξιού, Χαλάστρας, Θερμαϊκού, Επανομής, Μηχανιώνας, Θέρμης, Βασιλικών, Μίκρας, Λαγκαδά, Ασσήρου, Βερτίσκου, Καλλινδοίων, Κορώνειας, Λαχανά, Σοχού, Πανοράματος, Χορτιάτη, Αγίου Αθανασίου, Ωραιοκάστρου, Καλλιθέας και Μυγδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης.
Από την Ημαθία, στις περιοχές πρώτης προτεραιότητας περιλαμβάνονται η Μελίκη και το Πλατύ, από το Κιλκίς οι ενότητες Γαλλικού, Δοϊράνης, Κορυσσών, Μουριών και Χέρσου, από την Πιερία η Κατερίνη, ο Κορινός, η Παραλία Λιτοχώρου και οι ενότητες Ανατολικού Ολύμπου, Δίου, Αιγινίου, Κολινδρού, Μεθώνης και Πύδνας, από τις Σέρρες οι ενότητες Άνω Βροντούς, Καπετάν Μητρουσίου, Λευκώνα, Σκουτάρεως, Ροδολίβους, Αμφίπολης, Κόρμιστας, Πρώτης, Βισαλτίας, Εμμανουήλ Παππά, Στρυμώνα, Ηρακλείας, Σκοτούσσης, Στρυμονικού, Νέας Ζίχνης, Αλιστράτης, Σιδηροκάστρου, Αγκίστρου, Αχλαδοχωρίου, Κερκίνης, Πετριτσίου και Προμαχώνα και από την Χαλκιδική οι ενότητες Πολυγύρου, Ανθεμούντα, Ορμύλιας, Σταγείρων, Ακάνθου, Παναγίας, Κασσάνδρας, Παλλήνης, Μουδανίων, Καλλικράτειας, Τρίγλιας και Σιθωνίας.
Όπως τονίστηκε, η γεωργία βρίσκεται στην κορυφή των τομεακών προτεραιοτήτων για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Στις βασικότερες προτεραιότητες εντάσσονται ακόμη τα δάση και οι αναδασωτέες εκτάσεις, η βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα, τα αποθέματα υδατικών πόρων, τα πλημμυρικά φαινόμενα, οι παράκτιες χρήσεις, ο χιονοδρομικός τουρισμός, ο θερινός τουρισμός, οι υποδομές ενέργειας, οι επίγειες μεταφορές, οι λιμενικές υποδομές, η υγεία και το δομημένο περιβάλλον.
Στα μέτρα που προτείνονται για τη γεωργία και την κτηνοτροφία συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, η παρακολούθηση κρίσιμων παραμέτρων για την εκτίμηση των απειλών της γεωργίας, η καταγραφή σε ετήσια βάση του βαθμού ερημοποίησης των εδαφών, η ενίσχυση του συστήματος καταγραφής της εμφάνισης ζωονόσων, η αειφορική διαχείριση των υδάτινων πόρων και οι αλλαγές στο βιολογικό υλικό και τις καλλιεργητικές τεχνικές.
Σε ό,τι αφορά τα πλημμυρικά φαινόμενα, προτείνονται η εκπόνηση μελετών για την προστασία των πλέον ευπαθών περιοχών, η αποκατάσταση κοιτών και ποταμών και υδροτόπων, η ανάπτυξη τηλεμετρικού δικτύου για τη μέτρηση των βροχοπτώσεων και η προστασία των εδαφών από διάβρωση.
Συνολικά στο πλαίσιο του σχεδίου προτείνονται 197 μέτρα κόστους 228 εκατομμυρίων ευρώ.
Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου Life-IP AdaptInGreece, το οποίο συντονίζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και υλοποιείται από την Ένωση Περιφερειών Ελλάδας με τη συμμετοχή 18 εταίρων. Στην ημερίδα συμμετείχε ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης Χριστόδουλος Τοψίδης, ο Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, Δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, ο Αντιπεριφερειάρχες και Περιφερειακοί Σύμβουλοι της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ο Γενικός Διευθυντής Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωνσταντίνος Δημόπουλος, Πανεπιστημιακοί, Επιστήμονες, Εκπρόσωποι Φορέων και Υπηρεσιακά Στελέχη.
Τζιτζικώστας: Να διασφαλιστούν ευρωπαϊκοί πόροι για έργα μεγάλης κλίμακας
Ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας και πρόεδρος της ΕΝΠΕ Απόστολος Τζιτζικώστας έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την υποχρηματοδότηση των έργων και δράσεων αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, είτε σε επίπεδο πρόληψης, είτε σε επίπεδο αντιμετώπισης των συνεπειών της.
«Πρέπει, άμεσα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να διασφαλιστούν οι αναγκαίοι πόροι για έργα μεγάλης κλίμακας, όπως τα αντιπλημμυρικά έργα. Οι πόροι που είναι σήμερα διαθέσιμοι δεν αρκούν για τις μεγάλες αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν κυρίως στις πόλεις, καθώς οι υποδομές για την αντιπλημμυρική προστασία δεν ανταποκρίνονται στα σημερινά δεδομένα. Οι αντιπλημμυρικές υποδομές που διαθέτουμε ανταποκρίνονται στα κλιματικά δεδομένα του 1950 και 1960. Χρειάζεται να γίνουν νέα, πολύ μεγάλης κλίμακας έργα, για τα οποία σήμερα οι Περιφέρειες, οι Δήμοι αλλά και η ίδια η κεντρική Πολιτεία δεν διαθέτουν την αναγκαία χρηματοδότηση. Χρειάζονται ευρωπαϊκοί πόροι, που θα διασφαλίσει και θα αποδώσει γι’ αυτό τον σκοπό η Ευρώπη. Και αυτό πρέπει να γίνει τώρα, άμεσα, αν δεν θέλουμε νέους Βόλους, νέες Θεσσαλίες...» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τζιτζικώστας.
Παράλληλα τόνισε ότι απαιτείται άμεση δράση από όλους για να περιοριστούν και να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και πρόσθεσε: «Εδώ δεν χωρούν ούτε μισόλογα, ούτε αναβολές, ούτε υπεκφυγές. Η κλιματική κρίση είναι πραγματικότητα και είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας. Και ο χρόνος που έχουμε για να αλλάξουμε πορεία είναι πλέον οριακός».
Μεταφέροντας τον χαιρετισμό του προέδρου της ΚΕΔΕ Λάζαρου Κυρίζογλου, ο πρόεδρος της ΠΕΔ-ΚΜ Ιγνάτιος Καϊτεζίδης ανέφερε ότι η ΚΕΔΕ προχωρά στη σύνταξη εγχειριδίου για τους δήμους ενώ προσπαθεί να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων με καλές πρακτικές. Ο γενικός διευθυντής Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Δημόπουλος σημείωσε ότι στο πλαίσιο του έργου Life και σε συνεργασία με τον Δήμο Κατερίνης προχωρά η δημιουργία κλιματικά ανθεκτικών πράσινων δημόσιων χώρων και εγκαθίσταται σύστημα Internet of Things, που θα αποθηκεύει μετρήσεις από αισθητήρες.
Ο κ. Τοψίδης, που είναι και Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της ΕΝΠΕ, στον χαιρετισμό του μεταξύ άλλων σημείωσε ότι «Το θέμα που συζητάμε είναι δυναμικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο. Για αυτό και πρέπει να είμαστε συνεχώς προσαρμοστικοί ως Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να θεμελιώσουμε την ανταλλαγή καλών πρακτικών ως πάγια πρακτική μεταξύ μας».
Η Αντιπεριφερειάρχης Βούλα Πατουλίδου τόνισε ότι «για να εξασφαλιστεί η ανθεκτικότητα απαιτούνται στρατηγικές και δράσεις προσαρμογής. Η στρατηγική μας πρέπει να διέπεται από ευθύνη στον σχεδιασμό και την υλοποίηση».
Ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστας Γιουτίκας τόνισε ότι η Περιφέρεια δημιουργεί περιβαλλοντικό παρατηρητήριο και γνωστοποίησε ότι «ήδη είναι σε εξέλιξη η μόνιμη εγκατάσταση εκατοντάδων αισθητήρων μετεωρολογικών σταθμών και τηλεμετρικών συστημάτων σε δημόσια κτίρια, γέφυρες, ποταμούς, λιμενοβραχίονες και σε υποδομές βιολογικών καθαρισμών σε όλη την Κεντρική Μακεδονία ώστε να υπάρχει διαρκής παρακολούθηση των κλιματικών και περιβαλλοντικών δεικτών».
Από την πλευρά του, ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων Πάρις Μπίλλιας έκανε λόγο για δαιδαλώδεις και γραφειοκρατικές διαδικασίες, καθυστερήσεις και μεγάλο πλέγμα αρμοδιοτήτων στην υλοποίηση των έργων. Σημείωσε ότι το master plan του Υπουργείου Υποδομών για τα έργα που πρόκειται να γίνουν στην διευρυμένη μείζονα Θεσσαλονίκη περιλαμβάνει 123 έργα σε 11 δήμους. Από τα έργα αυτά, τα 40 χαρακτηρίστηκαν έργα πρώτης προτεραιότητας και αφορούν, μεταξύ άλλων, εργασίες στους ποταμούς Αξιό, Λουδία, Γαλλικό και την Τάφρο 66.
