Γράφει η Νανά Παπαϊωάννου
φιλόλογος-λογοτέχνις
“Οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού, ποίησιν των χειρών Σου αναγγέλλει το Στερέωμα.”.
Το Σύμπαν, η Πλάση όλη, με τις απειράριθμες ομορφιές της, ο κόσμος όλος (κόσμος=στολίδι<←-κοσμώ=στολίζω), τα πάντα, ως ένα πανέμορφο έργο τέχνης, γράφουν ποίηση, η οποία είναι ομιλούσα ζωγραφική, ενώ, αντίθετα, η ζωγραφική είναι σιωπηλή ποίηση.
Όλη αυτή η ομορφιά διεγείρει τα λεπτά αισθητήρια, ιδιαίτερα, των ευαίσθητων ανθρώπων, που διακρίνονται για τη διαφορετική τους ενσυναίσθηση, την ιδιάζουσα ενόραση, τη διαφορετική προσέγγιση του πραγματικού από το ιδεατό. Εκφράζονται με στίχους, εξωτερικεύοντας ιδέες, συναισθήματα, αγωνίες και προβληματισμούς, εμφορούμενοι από αγαθές προσδοκίες για έναν κόσμο, αληθινά, ωραίο, έναν κόσμο ιδανικό.
Η ποιητική έκφραση και δημιουργία είναι αποτέλεσμα μιας μυστηριακής λειτουργίας της ανθρώπινης ψυχής, που ερμηνεύει το κάθε τι, με βάση τα αισθητήρια της καρδιάς. Σ’ αυτό διαφέρει και από την επιστήμη, επειδή τα πάντα τα επεξεργάζεται, με το συναίσθημα, λειτουργεί, δηλαδή, πέραν της λογικής, καρδιακά..
Ο ποιητής, φύση ελεύθερη, κατ’ εξοχήν, μπορεί, θέλει και ονειρεύεται έναν κόσμο διαφορετικό από τον υπαρκτό, έναν κόσμο δίκαιο, ειρηνικό, που βρίσκεται σε συνεχή δημιουργική πορεία για το καλύτερο, διακατέχεται από αρχές και αξίες, αγωνίζεται για την αλήθεια και απεχθάνεται κάθε τι το ψεύτικο, το επιφανειακό. Είναι θαρραλέος, διαθέτει αγωνιστικό φρόνημα και εκφράζεται, παρατηρώντας την καθημερινότητα, με διερευνητική ματιά, από τη δική του οπτική γωνία. Απεχθάνεται το δουλικό φρόνημα και την υποτακτικότητα, αντιτίθεται στην υποκουλτούρα, αντιδρά στη Βαβέλ του θεάματος, στην κοινωνική διάλυση και ασυδοσία, προσπαθεί να διορθώσει τα “κακώς κείμενα.”
Επειδή αυτό που εξυψώνει τον άνθρωπο και τον διαφοροποιεί από τα άλλα πλάσματα είναι το “άνω θρώσκω”,
η εκ φύσεως , δηλαδή, τάση του να προσβλέπει προς τα υψηλά, να αποκολλάται από τα γήινα, τα φθαρτά και να επιδίδεται στην ψυχική και πνευματική του καλλιέργεια. Ο ποιητής εμπνέει και εμπνέεται!
Η ποίηση είναι η Τέχνη του ανείπωτου, είναι άνοιγμα ψυχής, χείμαρρος καρδιάς, ένα ατελείωτο ταξίδι ζωής και, κατά κοινή ομολογία, η Τέχνη των τεχνών!
Ο μεγάλος Ρώσος φιλόσοφος και συγγραφέας Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι είχε πει: “τίποτε δεν μπορεί να σώσει τον κόσμο παρά μόνον η ομορφιά, την οποία μπορεί να βρει κανείς μέσα στην υψηλή τέχνη της ποίησης.” Ο ποιητής μπορεί και ανατρέπει τη ζοφερή πραγματικότητα, έχοντας ως εφόδια την ελπίδα, την πίστη και το όραμα για έναν καλύτερο κόσμο, τη δυναμική του ψυχικού μεγαλείου, την αγάπη και τη φαρέτρα των διαχρονικών αρχών και αξιών. Η στάση ζωής του επί παντός επιστητού τον διαφοροποιεί από το σύνολο των υπολοίπων συνανθρώπων του.
Ο σύγχρονος μας Άγιος Πορφύριος είχε πει, χαρακτηριστικά: “ για να προσεγγίσει κανείς τον Θεό, πρέπει να είναι ποιητής”, εννοώντας να έχει λεπτά αισθητήρια, ανοιχτούς, εσωτερικούς ορίζοντες, ευγένεια ψυχής, ώστε να αφουγκράζεται τον γύρω του κόσμο, να μπορεί να πιάνει κουβέντα μ’ ένα λουλούδι, να σιωπά, γεμάτος θαυμασμό, μπρος σ’ ένα αθώο, παιδικό βλέμμα, να συμπονά τον συνάνθρωπό του και όλα αυτά είναι μήνυμα της αληθινής αγάπης.
Με αυτά τα γνωρίσματα, άλλωστε, ξεχωρίζει ο άνθρωπος από τα υπόλοιπα πλάσματα της Δημιουργίας και αυτά του προσδίδουν την εκλεκτή θέση, ως το πιο τέλειο δημιούργημα του Θεού, που μέσα του θα πρέπει να κυριαρχεί η αγάπη, ο σεβασμός, να έχει το βλέμμα του, γαλήνιο και ειρηνικό μπρος στην κοσμοχαλασιά που γίνεται γύρω του, να αναπέμπει αίνους ευχαριστίας προς τον Δημιουργό του, να απλώνει το χέρι στον κάθε πονεμένο, στον κάθε κατατρεγμένο και αδικημένο, αυτού του άξενου και σκληρού κόσμου.
Η Ελλάδα, με την μεγάλη πολιτιστική της κληρονομιά, θεωρείται η κατ’ εξοχήν πατρίδα της ποίησης, με πρώτο μεγάλο ποιητή τον Όμηρο, τον σπουδαιότερο επικό ποιητή όλων των εποχών( 8ος-7ος π. Χ αιώνας).
Στην εποχή μας, που τα πάντα αποδομούνται, ανησυχητικά, μια πνιγηρή ατμόσφαιρα ηθικής σήψης, απαξίωσης της ουσιαστικής, ψυχοπνευματικής καλλιέργειας και παιδείας, παραίτησης και αδιαφορίας προκαλεί αβεβαιότητα, έλλειψη ελπιδοφόρου οράματος, είναι άκρως αναγκαίο να επιδοθούμε σε μία αυστηρή αυτοκριτική για το πού πάμε ως χώρα και ως λαός, σκίζοντας τα ποικίλα συγχωροχάρτια μας. Γιατί θα είμαστε υπόλογοι απέναντι στους νέους, που τους στερήσαμε την ελπίδα και τη δυνατότητα να κάνουν σχέδια, να ερωτεύονται γράφοντας στίχους καρδιάς στις λευκές σελίδες του “αύριο”, να μελωδούν την ομορφιά της ζωής, με ήθος, σεβασμό και πολιτιστική συνείδηση.
Ποίηση μου
Ποίηση μου, / παντοτινή μου συντροφιά, / στα φιλντισένια πρωινά / και στα μοναχικά μου βραδινά./
Ποίηση μου, / σιωπηλή μου φουσκοθαλασσιά / στα όμορφα ταξίδια της καρδιάς. / Ποίηση μου, / μελωδικές νότες / στα μακρόσυρτα δειλινά, / γλυκόλαλο αηδόνι, / ψυχής φτερούγισμα, / πολύχρωμο υφάδι, /
μες στης ζωής τ’ αντέρεισμα.
