Του Γεωργιου Πολάκη*
Κυριακή 10 Μαρτίου 2024. Οδός Γιάννη Φαρμάκη. Νάουσα. Πλήθος κόσμου ακολουθεί το μπουλούκι με τους γενίτσαρους και τις μπούλες. Πολλαπλάσιος του περσινού. Οι επισκέπτες, οι λάτρεις του δρώμενου έρχονται στην πηγή του. Στο σπίτι, στην οικογένεια και τα μέλη της, απ’ όπου ξεκινάει η ιεροτελεστία.
Στην οικογένεια την ευλογημένη από τον Θεό. Όχι σε ένα νομικό κατασκεύασμα που ψηφίζουν 175 άνθρωποι. Η οικογένεια δεν μπορεί να αποτελείται ούτε μόνο από άρρενα ούτε μόνο από θήλεα μέλη. Ο Θεός ή η φύση για όσους δεν πιστεύουν θέλει να συμβιώνουν τα δύο φύλα και να δημιουργούν ζωή. Τα σχολικά βιβλία στο μάθημα της Οικιακής Οικονομίας, στην υποενότητα «Η οικογένεια-Η ελληνική οικογένεια» λένε ότι η οικογένεια είναι η πρώτη κοινωνική ομάδα που με τη διαδοχική διεύρυνσή της δημιούργησε την κοινωνία. Η κοινωνία των ανθρώπων είναι έτσι δομημένη, σε οικογένειες όπου υπάρχει και το άρρεν και το θήλυ, εδώ και χιλιάδες χρόνια. Οκτώ δισεκατομμύρια άνθρωποι (7,888 δις η απογραφή του πληθυσμού της γης το 2021) όλων των θρησκειών και όλων των φυλών ζουν οργανωμένοι σε ετερόφυλες οικογένειες. Ο γάμος μεταξύ ομόφυλων και η κατ’ επέκταση δημιουργία οικογένειας είναι ένα μείζον κοινωνικό θέμα που αλλάζει τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας. Δημόσιο είναι το συμφέρον, όταν υποκείμενό του είναι ο λαός, που έχει οργανωθεί με την έννομη τάξη σε κράτος. Συνεπώς, το δημόσιο συμφέρον έχει κοινωνικό χαρακτήρα και συνδέεται με την έννομη τάξη. Ω υποκείμενο του δημοσίου ή γενικού συμφέροντος αναφέρεται το κοινωνικό σύνολο (ΣτΕ ΠΕ 158, 159/1992). Τα συνταγματικά δικαιώματα προσώπων ή ομάδων υποχωρούν μπροστά στο γενικό συμφέρον, στο κοινό καλό για την κοινωνία μας. Εν προκειμένω το δημόσιο συμφέρον βρίσκει έρεισμα στο άρθρο 21 του Συντάγματος που ορίζει: «1. Η οικογένεια ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Εθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους». Γάμο εννοεί προφανώς τον γάμο μεταξύ ετεροφύλων. Ο γάμος μεταξύ ομοφύλων είχει κριθεί ανυπόστατος. Η νομοθετική εξουσία αντί να υπηρετήσει τον συνταγματικό θεσμό του γάμου, της οικογένειας και να υπερασπιστεί τη μητρότητα και την παιδική ηλικία έρχεται και βάζει βόμβα στα θεμέλιά τους και στα δικαιώματα του παιδιού. Μια τόσο μεγάλη αλλαγή στο οικογενειακό δίκαιο και στο θεσμό της οικογένειας όπως ο γάμος μεταξύ ομόφυλων και το τι παραδείγματα θα δώσουμε στα παιδιά μας αφορά στο δημόσιο συμφέρον και απαιτείται η απόφαση του λαού με δημοψήφισμα. Δεν μπορεί μόνη της η διοίκηση και η νομοθετική εξουσία να νομοθετήσουν εναντίον του δημοσίου συμφέροντος και κόντρα στο Σύνταγμα. Αυτό που ζήτησε τόσο απλά ο Αρχιεπίσκοπος. Δημοψήφισμα. Και μόνο που δεν τον έβρισαν. Ακόμα κι αυτοί που υποτίθεται ότι είναι θρησκευόμενοι. Δημοψήφισμα έγινε στην Ιρλανδία την 8/3/2024 για τον «εκσυγχρονισμό» του θεσμού της οικογένειας και τη θέση της γυναίκας σ’ αυτήν. Δικαιώθηκε ο Αρχιεπίσκοπος, τόσο από τη διαδικασία του δημοψηφίσματος, όσο και από το αποτέλεσμα.
Στη φετινή Αποκριά, στην οδό Γιάννη Φαρμάκη, τέσσερις οικογένειες, Ρώσσιου, Παπαπέσιου, Φουντή και Ψαρρά έντυσαν γενίτσαρους. Ήταν μια φαντασμαγορία. Τα όργανα και το μπουλούκι δεν προλάβαιναν να τελειώσουν τον χαιρετισμό στο μπαλκόνι του γενίτσαρου και ακολουθούσε άλλος στο απέναντι μπαλκόνι με μια πανέμορφη μεταβολή των μελών του μπουλουκιού. Ο κόσμος με χαρά, ενθουσιασμό και έκπληξη αναρωτιόταν: «Κι άλλος; Κι άλλος; Κι άλλος»;
Στη φωτογραφία μου σε multiple exposure στο κέντρο το πλήθος του κόσμου που παρακολουθεί τον χαιρετισμό του Γενίτσαρου στο μπαλκόνι της οικογένειας Ψαρρά κάτω από τους ήχους του ζουρνά που παίζει τον Ζαλιστό. Στα δεξιά η Μπούλα σταυροκοπιέται καθώς βγαίνει από το σπίτι. Είναι ο παλιός αρχηγός του μπουλουκιού πέρσι ντυμένος Γενίτσαρος και φέτος ντυμένος Μπούλα (νύφη) Θανάσης Μυλωνάς. Στην ίδια φωτογραφία στην οδό Γιάννη Φαρμάκη αριθ. 12 ο Γενίτσαρος είναι ο νέος αρχηγός του μπουλουκιού Χρήστος Ρώσσιος του Δημητρίου. Ασπάζεται την μητέρα του Λένα χήρα Δημητρίου Ρώσσιου, το γένος Μάνου και λαμβάνει τις ευχές της. Μαζί του ήταν οι δύο μικροί Γενίτσαροι Νικόλας και Δητρήτρης Τζημοράγκας παιδιά του Γιώργου Τζημοράγκα και της Χριστίνας Ρώσσιου. Είναι η οικογένεια που τη συνδέει ο δεσμός του αίματος κι όχι νομικά κατακευάσματα. Μαζί με όλους τους άλλους μικρούς Γενίτσαρους όλων των μπουλουκιών της Νάουσας με γεμίζουν ελπίδα για τη συνέχιση της παράδοσης και τη σφυρηλάτηση της ελληνικής εθνικής συνείδησης με αρχές και αξίες. Με πίστη στην παράδοση. Ο αρχηγός Χρήστος Ρώσσιος οδηγεί το μπουλούκι στο κονάκι του Μουντίρη (σήμερα Δημαρχείο). Εκεί όπου θα ακουστεί από τον ζουρνά ο Θούριος του Ρήγα «Ως πότε παλληκάρια». Με Ιερή ευλάβεια θα τηρηθεί και πάλι το δρομολόγιο χορεύοντας στους δρόμους με πειθαρχία και κανόνες. Όταν βλέπω τα μπουλούκια με τις πάλες ψηλά, να χαιρετάνε περήφανα γέρνοντας αγέρωχα πίσω το κορμί τους μπροστά στο Δημαρχείο, όταν ακούω τον ήχο των ασημικών που φοράνε στο στήθος οι Γενίτσαροι αισιοδοξώ για το μέλλον του τόπου. Σκέφτομαι ότι δεν έδωσαν τη ζωή τους άδικα τον Απρίλη του 1705 ο κλεφταρματωλός Ζήσης Καραδήμος. Οι γιοί του Βασίλης και Δημήτρης. Αλλά και τα άλλα παλληκάρια των 100 επαναστατημένων Ελλήνων χριστιανών Ναουσαίων. Επαναστάτησαν γιατί δεν μπορούσαν να ανεχθούν τα παιδιά τους να γίνουν γενίτσαροι στα Οθωμανικά τάγματα των γενιτσάρων του Σουλτάνου. Να αλλαξοπιστήσουν. Αυτό ζήτησε από τους Ναουσαίους ο απεσταλμένος του Σουλτάνου σιλιχτάρης Αχμέτ Τσελεμπή. Να δώσουν 50 παιδιά της Νάουσας σύμφωνα με «το παλιό έθιμο». Σκότωσαν κι αυτόν και τη συνοδεία του. Ο ιστορικός και συγγραφέας Ιωάννης Βασδραβέλης γράφει σχετικά: «Το θάρρος του ελληνικού αρματολικού σώματος της Ναούσης και η επίθεσις κατά των Τούρκων στρατολόγων, αλλά και η άρνησις των κατοίκων της να παραδώσουν τα τέκνα των, τα προοριζόμενα για γενιτσάρους, αποτελεί μοναδικόν φαινόμενον εις την ιστορίαν του αρματολισμού εν Ελλάδι εξ όσων γνωρίζω».
Βλέποντας αυτά τα παιδιά σκέφτομαι ότι δεν έχυσαν το αίμα τους άδικα ο Ζαφειράκης, ο Καρατάσιος, ο Γάτσος, ο Κων/νος Κασομούλης, οι Ναουσαίες ηρωίδες που έπεσαν στο βάραθρο της Αράπιτσας, για να γλιτώσουν τον εξισλαμισμό και τα σκλαβοπάζαρα. Οι χιλιάδες σφαγιασθέντες νεομάρτυρες κάτοικοι της Νάουσας το 1822, αλλά και τόσοι αγωνιστές του 1821 επώνυμοι και ανώνυμοι.
*Πρώην δήμαρχος Ηρωικής Πόλης Νάουσας
