Ξεκινά την Κυριακή 10 Μαρτίου το μοναδικό δρώμενο της Νάουσας «Γενίτσαροι» και Μπούλες, που αποτελεί το επίκεντρο της Ναουσαίικης Αποκριάς και την διαφοροποιεί από άλλες πόλεις που διοργανώνουν καρναβαλικές εκδηλώσεις, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη μοναδικότητα αυτού του εθίμου που λαμβάνει χώρα μόνο κατά τη διάρκεια της αποκριάς στη Νάουσα προβάλλοντας έτσι την παράδοση, τον πολιτισμό και την κουλτούρα των ανθρώπων που το υποστηρίζουν, το διαφυλάττουν και το διαιωνίζουν μέσα από την πιστή τήρηση του εθιμικού. Το πρωί της Κυριακής στις 10, στο παραδοσιακό κτίριο Ομίλου «Γενίτσαροι και Μπούλες», στο πρώην σησαμοτριβείο «Μάκη», στην περιοχή «Μπατάνια», γίνεται αναφορά στην ιστορία και λειτουργία του εθίμου «Γενίτσαροι και Μπούλες» και ξενάγηση στο παραδοσιακό κτίριο. Στη συνέχεια στο Δημαρχείο Νάουσας πραγματοποιείται το «προσκύνημα». Τα μπουλούκια παίρνουν διαδοχικά την άδεια από τον Δήμαρχο και ακολουθεί η καθορισμένη διαδρομή τους στην πόλη
Το απόγευμα στις 17:00, στην Πλατεία Αλωνίων γίνεται το βγάλσιμο του «πρόσωπου» και χορός με τη συμμετοχή όλου του κόσμου. Ακολουθούμε τα μπουλούκια στο πιο συγκινητικό μέρος του εθίμου από τα Αλώνια στον στραβό πλάτανο όπου τα παιδιά και οι συνοδοί των μπουλουκιών τραγουδούν τις παραδοσιακές πατινάδες
ΕΘΙΜΟ «ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΙ και ΜΠΟΥΛΕΣ»
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΕΘΙΜΟΥ
Την περίοδο της Αποκριάς, διαφορετικής από τις άλλες μέρες του χρόνου, κυριαρχούν το κέφι, οι αστεϊσμοί, τα πειράγματα, αλλά κυρίως οι μεταμφιέσεις. Στη Νάουσα, η Αποκριά χαρακτηρίζεται από τον αυθορμητισμό, τον ενθουσιασμό, τη φιλόξενη διάθεση των Ναουσαίων, τα χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία γλέντια τους, τα σατιρικά καρναβάλια. Ιδιαίτερο και βασικότερο όμως στοιχείο είναι το έθιμο «Γενίτσαροι και Μπούλες».
Ένα έθιμο με βαθιές ρίζες, που στο πέρασμα της μακραίωνης ιστορίας του ενσωμάτωσε στοιχεία της τοπικής παράδοσης και των ηρωικών αγώνων. Τη μεγαλύτερη ακμή του γνώρισε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα και φθάνει αναλλοίωτο μέχρι τις μέρες μας.
Σε αντίθεση με την «αταξία» που επικρατεί τις μέρες της αποκριάς, το έθιμο της Νάουσας χαρακτηρίζει η πειθαρχημένη, τυποποιημένη και εξαιρετικής αισθητικής εμφάνιση των συμμετεχόντων. Το ντύσιμο, το μάζεμα, το προσκύνημα, το δρομολόγιο, το μουσικό ρεπερτόριο, οι χοροί, τα όργανα και οι συμμετέχοντες κρατούν εδώ και αιώνες τους ίδιους κανόνες.
Στο έθιμο παίρνουν μέρος μόνο νεαροί άνδρες, ανύπαντροι τα παλαιότερα χρόνια. Ο «Γενίτσαρος», ο περήφανος αυτός φουστανελοφόρος, με τα πολλά ασημικά στο στήθος και στη φουστανέλα, την μακριά πάλα (σπαθί) και τον κέρινο «πρόσωπο» είναι ο πρωταγωνιστής. Κύριο ρόλο έχει η «Μπούλα» (νύφη), άνδρας που υποδύεται, χωρίς να τη γελοιοποιεί, τη γυναίκα με φαρδιά φουστάνια και «πρόσωπο» στολισμένο με τούλια και λουλούδια. Τα παιδιά που προπορεύονται του μπουλουκιού αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του δρώμενου. Στο τέλος της πομπής η μουσική, ο ζουρνάς και το νταούλι.
Την Κυριακή νωρίς το πρωί, με τελετουργικό τρόπο αρχίζει το ντύσιμο. Το ενδιαφέρον όλων για την άψογη εμφάνιση, τα τραγούδια, οι ευχές, τα κεράσματα είναι χαρακτηριστικά αυτήν την ημέρα. Τα όργανα, οι ζουρνατζήδες, από νωρίς θα αρχίσουν το μάζεμα, να συγκεντρώνουν δηλαδή όλα τα μέλη της ομάδας, πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι, μέχρι να πάρουν τελευταίο τον αρχηγό του μπουλουκιού. Είναι ιδιαίτερα συγκινητική η τελετή αποχαιρετισμού στο σπίτι και το καλωσόρισμα των μελών του μπουλουκιού.
Χωρίς να χορεύουν, με ανεπανάληπτη πομπή, φθάνουν κοντά στο μεσημέρι στο Δημαρχείο. Εδώ θα γίνει το προσκύνημα, θα πάρει δηλαδή ο αρχηγός την άδεια από τον Δήμαρχο να τελεστεί το έθιμο, να γυρίσουν χορεύοντας τους δρόμους της πόλης. Εκτός από τη «Μπούλα» που υποκλίνεται, οι «Γενίτσαροι» θα γείρουν πίσω το κορμί τους και θα τινάξουν αγέρωχα το στήθος τους.
Μόλις δοθεί η άδεια θα βγάλουν τις πάλες από τα θηκάρια και θα αρχίσουν οι καθορισμένες από την παράδοση πατινάδες από μαχαλά σε μαχαλά, σε επίσης καθορισμένο δρομολόγιο. Στις πλατείες θα χορέψουν κυκλικούς χορούς.
Το απόγευμα θα φτάσουν στην πλατεία των Αλωνίων. Εκεί θα βγάλουν τους «πρόσωπους» και θα ενωθούν μαζί με τον κόσμο για να χορέψουν. Αργότερα τα μπουλούκια θα συνεχίσουν τη διαδρομή τους μέχρι τα «Καμμένα», όπου θα στήσουν τους τελευταίους τους χορούς.
Το έθιμο ξεκινά την πρώτη Κυριακή της Αποκριάς. Συνεχίζεται την Δευτέρα, όπου τα μπουλούκια επισκέπτονται τα σπίτια των μελών τους και γλεντούν. Επαναλαμβάνεται την δεύτερη Κυριακή της Αποκριάς (Τυρινής). Στην πλατεία των Αλωνίων γίνεται μεγάλο γλέντι με παραδοσιακούς μεζέδες και το φημισμένο Ναουσαίικο κρασί. Συνεχίζεται την Καθαρά Δευτέρα χωρίς να φορούν τον «πρόσωπο» και ακολουθούν ελεύθερο δρομολόγιο.
Την Κυριακή της Ορθοδοξίας όλα τα μπουλούκια συναντώνται στην περιοχή «Σπήλαιο» για να γλεντήσουν, ολοκληρώνοντας την τέλεση του εθίμου.
Οι «Salonique Brass Band» αύριο στην Πλατεία Καρατάσου
Ο Δήμος Ηρωικής Πόλης Νάουσας στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Νάουσα - Αποκριά 2024» διοργανώνει συναυλία με το μουσικό σχήμα «Salonique Brass Band» την Κυριακή της Αποκριάς 10 Μαρτίου 2024 και ώρα 14:00 στην Πλατεία Καρατάσου με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Οχτώ εξωτικά (και ξωτικά) μουσικά αστέρια από τη βόρεια Ελλάδα συμπράττουν και μάς προτείνουν τη Salonique Brass Band, μια μπάντα που συνδέει την μακεδονική παράδοση με το σήμερα ή αλλιώς.. μια μπάντα που φέρνει τα πάνω κάτω! Τραγούδια αγαπημένα, χωρίς σύνορα, από τον Νίκο Πορτοκάλογλου, τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο, παραδοσιακά, ως τον Ibrahim Maalouf και τον Goran Bregovic, οι Salonique μας συστήνουν τη μουσική.. αλλιώς με την υπογραφή του δεξιοτέχνη ακορντεονίστα και ταλαντούχου συνθέτη Θάνου Σταυρίδη.
Έχοντας ως βασικό ήχο τα χάλκινα πνευστά, μας προκαλούν και προσκαλούν σε ένα ατελείωτο party με χορό και τραγούδι, γέλιο και νεανικότητα! Η Μαίρη Δούτση με την υπέροχη παρουσία και τη μαγική φωνή της χαρίζει ξεχωριστό ύφος και αισθητική κάνοντας την ανατροπή σε ό,τι είχαμε ως τώρα συνηθίσει από τις μπάντες χάλκινων..
Με γνώμονα το βίωμα μα και των ακαδημαϊκή τους κατάρτιση, παρουσιάζουν ένα πρόγραμμα άκρως εκρηκτικό διασκευάζοντας τραγούδια διαχρονικά σε balkan ερμηνεία. Φοράμε ρούχα και παπούτσια άνετα, παίρνουμε την πιο τρελή μας παρέα, το μεγαλύτερο χαμόγελο.. και δίνουμε ραντεβού σε παραλίες, δρόμους, θέατρα, μέγαρα και μουσικές σκηνές! Οι Salonique βρίσκονται παντού… έρχονται να αλλάξουν τα φώτα και .. τον ήχο σε ό,τι είχαμε συνηθίσει και ένα είναι σίγουρο... θα χορεύουμε μέχρι τελικής πτώσης!!!
Μαίρη Δούτση: τραγούδι Θάνος Σταυρίδης: μουσική επιμέλεια, ακορντεόν Βασίλης Αθανασίου: κλαρίνο, σαξόφωνο Χάρης Ευαγγέλου: τρομπέτα Δημήτρης Μπέικος: τρομπόνι Μάριος Μακρής: ηλεκτρική κιθάρα Γιάννης Καρακαλπακίδης: ηλεκτρικό μπάσο Χρήστος Τάσιος: τύμπανα Υπεύθυνος Ήχου: Άγγελος Αθανασιάδης
