Γράφει ο Παύλος Πυρινός
Α΄ Έλλη Α. Αδοσίδου
«Θνήσκει σιγαθέν καλόν έργον» (Πινδ. 86).
«Ξεχνιέται το ωραίο έργο, όταν μείνει στην αφάνεια».
Η Έλλη Αδοσίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη (1878) σε περιβάλλον πνευματικής και υλικής αρχοντιάς.
Σπούδασε με οικοδιδασκάλους και συμπλήρωσε τις σπουδές της σε ανώτερα εκπαιδευτήρια της Γερμανίας και Ελβετίας.
Μιλούσε άπταιστα Γαλλικά, Γερμανικά, Αγγλικά και Ιταλικά. Έλαβε ενεργό μέλος στον Μακεδονικό Αγώνα.
Υπηρέτησε ως αδελφή, στο Νοσοκομείο των Γαλλίδων Αδελφών που είχε εγκατασταθεί στη Σχολή Ευελπίδων.
Ίδρυσε Νηπιαγωγείο στη Σύρο για τα παιδιά των στρατευμένων. Υπηρέτησε ως εθελόντρια αδελφή του Ε.Ε.Σ. στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, στη «ζώνη των πρόσω» και απέσπασε το θαυμασμό των συμμαχικών στρατευμάτων για το θάρρος και το οργανωτικό της πνεύμα.
Οργάνωσε Νοσοκομείο και συσσίτιο στο Σιδηρόκαστρο. Το 1919 ίδρυσε το «Άσυλο του Παιδιά Θεσσαλονίκης».
Τιμήθηκε με πολλά μετάλλια και πολλές διακρίσεις, και στις αρχές Ιανουαρίου 1969 της απονεμήθηκε το Βραβείο Εξαιρέτων Πράξεων της Ακαδημίας (1) ΑΠ.
Ήταν άνθρωπος που έκανε πράξη το λόγο του Θεού, καθώς με φιλάνθρωπα αισθήματα και αλτρουϊστική διάθεση ήταν δίπλα στους πάσχοντες συνανθρώπους της, τους οποίους βοηθούσε, παρηγορούσε, ανακούφιζε και εξυπηρετούσε με κάθε είδους αγαθοεργίες.
Μιλούσε με έργα καρδιάς και όχι λόγια των τύπων. Υπηρετούσε το αγαθό, το δίκαιο, την αγάπη, ενώ συγχρόνως ήταν άνθρωπος της διανόησης και της πνευματικής δημιουργίας.
Πρόσθεσε νέες λαμπρές σελίδες στην ιστορία της αγάπης και της προσφοράς στον άνθρωπο και την κοινωνία μέσω του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
Β΄ Η ανάδειξη της προσφοράς (κοινωνικής, φιλανθρωπικής και εθνικής) της ΕΛΛΗΣ Α. ΑΔΟΣΙΔΟΥ μέσα από τα αρχεία της Φ.Α.Κ. Βέροιας την ταραχώδη (οικονομική και πολιτική) περίοδο του 1920, ήταν πολύπλευρη και τεράστια.
Η Φ.Α.Κ. Βέροιας «ευγνωμονούσα την ανακήρυξε επίτιμο μέλος».
Το αρχειακό υλικό της Φ.Α.Κ. Βέροιας αποτελεί ιστορικό μνημείο, ιστορικό θησαυρό για την εθνική και κοινωνικοοικονομική ζωή του τόπου μας, επειδή απ’ αυτό μπορεί κανείς να ζήσει από κοντά, στιγμή προς στιγμή, τις αγωνίες, τα βάσανα των ντόπιων κατοίκων, αλλά και των παρεπιδημούντων στην πόλη της Βέροιας, προσφύγων που εύρισκαν σ’ αυτή καταφύγιο.
Παράλληλα, όμως, αποτελεί και γλωσσικό θησαυρό με την καλλιγραφία της εποχής, την ορθογραφία, τη σύνταξη, το λεξιλόγιο, την άριστη χρήση της απλής καθαρεύουσας, που και αυτή πια ανήκει στο παρελθόν.
Στις σελίδες της εργασίας αυτής ξαναζωντανεύουν στιγμές μεγαλοσύνης και αλτρουϊσμού, ανθρωπιάς και ευαισθησίας για τον ανήμπορο συνάνθρωπό μας.
Μέσα από το αρχείο της Φιλοπτώχου, την περίοδο 1920 προβάλλουν ανάγλυφα οι ευαισθησίες, η αγάπη και η ανθρωπιά της ΕΛΛΗΣ Α. ΑΔΟΣΙΔΟΥ.
Πρόσθεσε νέες σελίδες στην ιστορία της αγάπης και της προσφοράς στον άνθρωπο και την κοινωνία από την Φιλόπτωχο.
Από δημοσίευση στην εφημερίδα «Φως» (3) μεταξύ 18 Μαρτίου 1920 και 29 Ιουνίου 1920, δίνονται οι πληροφορίες από την Αδελφότητα για την ΕΛΛΗ Α. ΑΔΟΣΙΔΟΥ: «Καθήκον της: επιβεβλημένον θεωρεί όπως και δημοσία εκφράσει τις ευχαριστίες αυτής εις την κ. Έλλην Αδοσίδου όπως διά τας πολλαπλάς εισφοράς, υπέρ της Αδελφότητος ημών και διά την ενέργειαν αυτής προς τον Ερυθρόν Αμερικανικόν Σταυρόν όστις διέθεσει αρκετήν ποσότητα κλινών, υπέρ του Νοσοκομείου της πόλεώς μας και πολλά άλλα αντικείμενα.
Η Αδελφότης ευγνωμονούσα ανακήρυξε αυτήν επίτιμον μέλος της Αδελφότητος.
Από επιστολή της Αδελφότητος προς την ΕΛΛΗΝ ΑΔΟΣΙΔΟΥ (3) στις 29 Ιουνίου 1920 λέγεται: «…ευτυχώς υπάρχει και για εμάς επίγειος Θεός» (η Έλλη Αδοσίδου) και σε άλλη επιστολή (4) προς αυτήν την ευχαριστεί «δια το υπέρ της Αδελφότητος ημών ενδιαφέρον ο τρέφεται ιδίως δια την ποσότητα ενδυμάτων, ατινά διετήθησαν εις τους πτωχούς και δια της κλίνας ας αποστελήθησαν υπέρ του Νοσοκομείου.
Ευελπιστούσιν ότι δεν θέλετε παύση τρέφουσα το αυτό ενδιαφέρον υπέρ της Αδελφότητος υμών.
Διατελούμεν μεθ’ υπολήψεως
Η Πρόεδρος – Αικατερίνη Κάππου
Η Γεν. Γραμματέας – Ευδ. Λ. Θεμελή
Βέροια 13 Ιουλίου 1920
Τονίζουμε ότι η εργασία αυτή δε στοχεύει στην προβολή προσώπων αλλά στην καταγραφή, διατήρηση και γνωστοποίηση του εθνικού, φιλανθρωπικού και Ερυθροσταυρικού έργου της αειμνήστου ΕΛΛΗΣ ΑΔΟΣΙΔΟΥ στο κοινό της Βέροιας, όσο και ευρύτερα, προς μίμηση, γιατί τέτοιες προσπάθειες ανεβάζουν το πολιτιστικό επίπεδο της πόλης μας, ξαναζωντανεύουν στιγμές μεγαλοσύνης και αλτρουϊσμού, ανθρωπιάς και ευαισθησίας για την ανήμπορο συνάνθρωπό μας.
Ακόμη, ας είναι ένα πνευματικό μνημόσυνο για την θεραπενίδα του πόνου και της αγωνίας του ανθρώπου, την ΕΛΛΗ ΑΔΟΣΙΔΟΥ.
Π.Δ.Π.
Πηγές – Βοηθήματα
1. Η βιβλιοθήκη και το Αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης library.nationalgallery.gr
2. Αρχείο Φιλοπτώχου 1905-1924, σ. 94-95, Παύλου Δ. Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών Βέροιας, σε. 37, υποσημείωση 24
3. Αρχείο Φιλοπτώχου 1905-1924, 2. 95
4. Αρχείο Φιλοπτώχου 1905-1924, σ. 98
Αποσπάσματα
Η Έλλη Αδοσίδου υπηρετούσε το αγαθό, το δίκαιο, την αγάπη, ενώ συγχρόνως ήταν άνθρωπος της διανόησης και της πνευματικής δημιουργίας
Στις σελίδες της εργασίας αυτής ξαναζωντανεύουν στιγμές μεγαλοσύνης και αλτρουϊσμού, ανθρωπιάς και ευαισθησίας για τον ανήμπορο συνάνθρωπό μας, εξαιτίας της προσφοράς της Έλλης Αλοσίδου.
Πρόσθεσε νέες σελίδες στην ιστορία της αγάπης και της προσφοράς στον άνθρωπο και την κοινωνία από την Φιλόπτωχο.
Η εργασία αυτή ας είναι ένα πνευματικό μνημόσυνο για την θεραπενίδα του πόνου και της αγωνίας του ανθρώπου, την ΕΛΛΗ ΑΔΟΣΙΔΟΥ.