Ανοιχτή επιστολή προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη και τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ Ανδρέα Λυκουρέντζο, κοινοποιούν στα ΜΜΕ, οι Αγρότες Πέλλας – Ημαθίας, για την καθυστέρηση αποζημιώσεων από το 2023, και τις συνέπειές της στους αγρότες και θέτουν σειρά ερωτημάτων που περιμένουν απαντήσεις.
Συγκεκριμένα αναφέρουν:
«Πρωτοφανές καθυστέρηση πληρωμών από τον ΕΛΓΑ, για ζημιές παγετού βροχοπτώσεων και χαλάζι του 2023. Σε απόγνωση χιλιάδες αγρότες, δενδροκαλλιεργητές αφού για πρώτη φορά στην ιστορία του ΕΛΓΑ δεν έγιναν πληρωμές αποζημιώσεων πριν από τα Χριστούγεννα, (για ζημιές που αφορούν το 2023) και ήδη κοντεύει να βγει και ο Ιανουάριος, με αποτέλεσμα να μείνουν απλήρωτες οι υποχρεώσεις μας (φάρμακα, λιπάσματα, τράπεζες, ασφάλεια, εργατικά μεροκάματα, και άλλες τρέχουσες υποχρεώσεις), με αποτέλεσμα να γίνουν γιορτές χωρίς τα απαραίτητα που χρειάζεται μια οικογένεια. Οι συνέπειες θα είναι οδυνηρές για τους αγρότες, γιατί έχει ξεκινήσει η επόμενη καλλιεργητική περίοδος και ακόμα δεν πληρώθηκαν οι περσινές υποχρεώσεις μας, πόσο μάλιστα που για να προλάβουμε την νέα καλλιεργητική περίοδο πρέπει να βάλουμε πετρέλαιο, να αγοράσουμε φάρμακα, λιπάσματα, αγορά σπόρων για την νέα καλλιεργητική περίοδο, να πληρώσουμε μεροκάματα για κλαδέματα, κ.α, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση της νέας παραγωγής η οποία υπάρχει ο κίνδυνος να είναι υποβαθμισμένη. Τα νέα από τον ΕΛΓΑ είναι ακόμη χειρότερα, αφού σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχει αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των πορισμάτων για λόγους που θα πρέπει να μας δώσει εξηγήσεις ο οργανισμός, αλλά και διευκρινίσεις για το γεγονός ότι δεν υπάρχουν και τα χρήματα για να καλύψουν τις προφανείς και πολύ μεγάλες ζημιές πανελλαδικά, σε όλες σχεδόν τις καλλιέργειες. Ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες, ακούσαμε ότι έχει δοθεί εντολή από τους ανώτερους προς τους εκτιμητές, να είναι μειωμένα τα ποσοστά αποζημιώσεων, έως και 30% (κάτι το οποίο θα είναι χαριστική βολή εξόντωσης για τον αγρότη και ιδιαίτερα για τις περιοχές που είχαν ολοκληρωτική ζημιά). Ακόμη, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, έχει συζητηθεί το σενάριο (αφού δεν υπάρχουν τα χρήματα) να γίνουν πληρωμές σε τρεις δόσεις, κάτι το οποίο έχει ξαναγίνει επί ΣΥΡΙΖΑ, με εξοντωτικά αποτέλεσμα για τους αγρότες. Ο ΕΛΓΑ, σύμφωνα με τον κανονισμό ασφάλισης φυτικής παραγωγής (ΦΕΚ τ.Β’ αρ. φύλλου 1668/27-07-2011), είναι ένας αυτοχρηματοδοτούμενος οργανισμός από τους αγρότες και η ασφάλιση του είναι υποχρεωτική. Οι αγρότες δίνουν εισφορές 180 εκ. € περίπου το έτος και το κράτος συμβάλλει με 20% επιπλέον επί των εισφορών. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια οι ζημιές γίνονται όλο και περισσότερες, με αποτέλεσμα να μειώνονται τα ποσοστά εκτίμησης γιατί τα λεφτά δεν φτάνουν, στην συνέχεια έχουμε πλήθος ενστάσεων όπου τις περισσότερες φορές (αν και ο αγρότης αποδεικνύει με τα τιμολόγια, όπως προβλέπεται από τον κανονισμό, την μεγάλη ζημιά) έρχονται μηδενικά. Με αυτόν τον τρόπο κερδίζει χρόνο ο οργανισμός (μεταφέρει το πρόβλημα από ένα έως και τρία χρόνια) ελπίζοντας τα επόμενα χρόνια να μην έχει πολλές ζημιές και με τις νέες εισφορές να κάνει εξόφληση των προηγούμενων ετών. Ακόμη, έχουμε το φαινόμενο των διαφορετικών εκτιμήσεων στην ίδια περιοχή με το ίδιο αίτιο, απλώς ο ένας ή είναι κομματικός ή έχει γνωριμίες και ευνοείται όσον αφορά την αποζημίωση.
Ακόμη, έχουμε το φαινόμενο από το παρελθόν, ιδιαίτερα σε προεκλογικές περιόδους, με τις αποζημιώσεις να γίνονται πολιτικό εργαλείο, επηρεάζοντας με τις πληρωμές την κρίση των αγροτών, αφού γίνεται κατασπατάληση του λιγοστού και απαραίτητου χρήματος από τις εισφορές με αποτέλεσμα όταν υπάρχει μεγάλη ζημιά όπως και το 2023, να μην υπάρχουν τα κατάλληλα αποθέματα ώστε να αποζημιωθεί η κρίσιμη καταστροφική χρονιά που μας πέρασε. Τέλος, στις πρόσφατες πληρωμές που έγιναν στις 21/12/2023, 25.742.958,92€ και αφορούσαν τις πάρα πολλές ενστάσεις του 2022 λέγεται ότι πληρώθηκαν με τις εισφορές του 2023 (χρονιά με ζημιές πάνω από τις ετήσιες εισφορές κατά μεγάλο ποσοστό) στις οποίες δεν εξοφλήθηκαν όλες, αλλά η πλειοψηφία τους είναι απλήρωτες και όπως φαίνεται θα πληρωθούν από τις εισφορές του 2023 με αποτέλεσμα να μην μείνουν χρήματα για αποζημίωση. Για όλους τους παραπάνω λόγους ερωτάται ο υπουργός. - Θα προχωρήσετε άμεσα στην ολοκλήρωση των πορισμάτων, έτσι ώστε να γίνει η ζωτικής σημασίας για τους αγρότες πληρωμή; - Θα είναι δίκαιες οι εκτιμήσεις των πορισμάτων χωρίς το ψαλίδισμα του 30% σε κιλά και ποσοστά όπως ακούγεται- Θα γίνει πληρωμή εκκαθάρισης, και όχι σε τρεις δόσεις, όπως ακούγεται; - Θα εξασφαλίσετε όσα χρήματα χρειαστούν για άμεση και δίκαιη πληρωμή, έτσι ώστε να μπορέσουμε να καλύψουμε τις περσινές υποχρεώσεις μας, αλλά και να συνεχίσουμε την φετινή καλλιεργητική περίοδο; - Υπάρχουν τα αποθέματα από τις προηγούμενες χρονιές;»