Του Απόστολου Ιωσηφίδη
Καλοκαιρία την ημέρα των Θεοφανείων επικρατούσε στην Βέροια και κατά το μακρινό 1925 (χωρίς όμως να την συνοδεύουν οι -άγνωστες τότε- ιερεμιάδες της κλιματικής κρίσης). Χιλιάδες λαού κατέκλυσαν τον επώνυμο «του Σταυρού» «ἀμφιθεατρικὸν τόπον», συμμετέχοντας στην τελετή του Αγιασμού των Υδάτων.
«Τὸ ἑσπέρας τῆς αὐτῆς ἡμέρας» (06-01-1925) η αίθουσα τελετών του Γυμνασίου φιλοξένησε τρισυπόστατη μουσική εορτή, την περιγραφή της οποίας διέσωσε ο (υπό το ψευδώνυμο «Νυκτοποῦλι») τοπικός ανταποκριτής του «Ταχυδρόμου Βορείου Ἑλλάδος», χωρίς να παραλείψει, στον επίλογό του, να καυτηριάσει την αδυναμία της ζεστής θεατροχορευτικής ατμόσφαιρας να αναχαιτίσει τις νυχτερινές ριπές του γεναριάτικου αέρα, που μέχρι και σήμερα επιμένει να αγνοεί τα κουφώματα των 9 παραθύρων της αίθουσας, όπου πλέον κυριαρχούν «οι λανσιέδες, οι καντρίλιες και οι ρεβεράντζες» της δημογεροντίας μας…
«Ἀπὸ τὰς Ἐπαρχίας
Ἡ Κατάδυσις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ
Βέρροια. Μετὰ πάσης ἐπιβλητικότητος ἐγένετο ἡ κατάδυσις τοῦ Σταυροῦ εἰς τὸν ἀμφιθεατρικὸν τόπον πλησίον τοῦ Νηματουργείου Χατζηνικολάκη-Ζαρταλούδη.
Τὸ μέρος τοῦτο δύναται νὰ περιλάβῃ εἴκοσι καὶ πλέον χιλιάδας καὶ ὅλοι νὰ βλέπουν διὰ τὸν λόγον δὲ τοῦτον καὶ λόγῳ τῆς καλοκαιρίας δὲν ἔμεινε κανεὶς ἐφέτος ὅστις νὰ μὴ παρέστη εἰς τὴν μεγάλην ταύτην ἑορτὴν τοῦ Χριστιανισμοῦ. Καθ᾿ ἣν ὥραν ἐψάλλετο «καὶ τὸ πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς» περιστεραὶ περιΐπταντο ἄνωθεν τοῦ μέρους τῆς καταδύσεως τμῆμα δὲ στρατοῦ ἀπέδιδε τὰς τιμάς.
Τὸ ἑσπέρας τῆς αὐτῆς ἡμέρας ἐδόθη μεγάλη ἑορτὴ ἐν τῇ αἰθούσῃ τοῦ Γυμνασίου διοργανωθεῖσα ὑπὸ τοῦ Φιλοπροοδευτικοῦ Συλλόγου «Ἑλικὼν» ὑπὲρ τοῦ σκοποῦ τοῦ Συλλόγου καὶ δι’ ἀγορὰν καθισμάτων.
Μουσικὴ ἐπίτηδες κληθεῖσα ἐκ Θεσσαλονίκης ἐποίκιλλε τὴν ἑορτὴν. Τὸ πρόγραμμα πλουσιώτατον διαιρεῖτο εἰς τρία μέρη.
Τὸ πρῶτον μέρος ἤρχισε μὲ τὸ μονόπρακτον δρᾶμα ἡ «Νεράϊδα» παιχθὲν ὑπὸ ἐρασιτεχνῶν μελῶν τοῦ Συλλόγου. Ἐπηκολούθησε ἡ μονόπρακτος Κωμωδία τὸ «Κοκκαλάκι τῆς Νυκτερίδος» καὶ τὸ «Ἄβε-Μαρία» παιχθὲν ὑπὸ τοῦ κ. Δ. Σμυρλῆ.
Τὸ δεύτερον μέρος τοῦ προγράμματος ἤρχισε μὲ τὸν Καλαματιανὸν καὶ κατέληξε εἰς τοὺς Λανσιέδες*. Ἐν τῷ μεταξύ διενεμήθησαν ὑπὸ δεσποινίδων Κὰρτ-ποστὰλ ἀπὸ τὸ ταχυδρομεῖον πρὸς ἀνάδειξιν Βασιλέως καὶ Βασιλίσσης. Τὰ νούμερα «ὁ τροχιστὴς» καὶ «αἱ Καλλοναὶ» παιχθέντα ὑπὸ τῶν κ. Κύρου καὶ Ἀντ. Κεμιντζὲ κατεχειροκροτήθησαν ὡς καὶ αἱ ἀπαγγελίαι «ἡ Παντρειὰ» τοῦ κ. Παπαδήμου καὶ «οἱ Καλόγεροι» τοῦ Σπανίδου.
Εἰς τὸ τέλος τοῦ δευτέρου μέρους ἐγένετο διανομὴ τῶν δελταρίων ἀπενεμήθησαν δὲ εἰς μὲν τὸν κ. Πιπῖνον Προϊστάμενον Ἐποικισμοῦ ἀναδειχθέντα Βασιλέα τοῦ χοροῦ ἕν ἀνθοδοχεῖον εἰς δὲ τὴν Δίδα Μαρίκαν Καρατζόγλου ἀναδειχθεῖσαν Βασίλισσαν ἓν σερβίτσιο.
Μετὰ τὸ τέλος τοῦ δευτέρου μέρους ἤρχισε νὰ ἀποχωρῇ ὁ κόσμος ἀπέμεινον δὲ διὰ τὸ τρίτον μέρος οἱ χορευταὶ καθόσον ἀπετελεῖτο μόνον ἀπὸ χορούς. Τὸ τρίτον μέρος διήρκεσε μέχρι τῆς πρωϊνῆς ὥρας.
Ἅπαντες ἀνεχώρησαν κατευχαριστημένοι καὶ κατενθουσιασμένοι ἐκτὸς ἐκείνων οἱ ὁποῖῖοι καθήμενοι πλησίον τῶν παραθύρων, ἐν οἷς συμπεριλαμβάνετο καὶ ὁ ὑποφαινόμενος, θὰ ἀναγκασθῶσι τὴν ἑπομένην νὰ κάμουν χρῆσιν τῶν Σλοάνς** ἢ τῶν Βεντουζῶν.
Νυκτοποῦλι»
«Ταχυδρόμος Βορείου Ἑλλάδος», 10-01-1925.
* «οι λανσιέδες, οι καντρίλιες και τα βαλς ήταν οι πιο αγαπημένοι χοροί στα αστικά σαλόνια του Μεσοπολέμου. Οι λανσιέδες (λογχισταί) ειδικά είναι ο πιο ωραίος, ο πιο άνετος, ο πιο μεγαλοπρεπής και θεαματικός χορός. Χορεύεται με 4 ζευγάρια που στέκουν σταυρωτά και αντικριστά σχηματίζοντας 4γωνο. Είναι χορός Βικτωριανής εποχής, με πολλές φιγούρες, γρήγορος, κεφάτος, γεμάτος ρεβεράντζες και ιπποτικές ευγένειες. Μια φιγούρα είναι η γκράν ρεβεράνς, δηλαδή παρατεταμένη υπόκλιση, όσο χρειάστηκε ο Εγγλέζος καβαλιέρος της βασίλισσας της Αγγλίας για να μαζέψει την καλτσοδέτα της, που λύθηκε ξαφνικά πάνω στο χορό. Από τότε καθιερώθηκε και το παράσημο της περικνημίδας στους Άγγλους.» [ https://www.eleniharou.gr/lansiedes/ ]
** φυτική αλοιφή, για ρευματικούς πόνους, διαστρέμματα, κ.λπ.