Του Γιάννη Μαγκριώτη
Η ρευστοποίηση του κομματικού χάρτη στις χώρες της ΕΕ, το Brexit, το φαινόμενο Τράμπ, Μπολσονάρου και πρόσφατα Μιλέι, η εκρηκτική άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων, κυβερνητικά σε πολλές χώρες, σε αναμονή σε άλλες, στέλνουν μήνυμα για την πιθανή κατάρρευση του δημοκρατικού και κοινωνικού μοντέλου, που χτίστηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που άντεξε και νίκησε στον Ψυχρό Πόλεμο.
Τα αίτια πολλά: α). Η μετανάστευση, οι πρόσφυγες, η πανδημία, η ενεργειακή κρίση, η κλιματική κρίση, η οξύτατη και παρατεταμένη ακρίβεια, η έκρηξη των κοινωνικών ανισοτήτων, τα ατομικά δικαιώματα και η ταυτοτική κρίση των δυτικών κοινωνιών.
β). Οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες, η υποχώρηση της ηγεμονίας των ΗΠΑ και γενικότερα της Δύσης, η ανάδειξη άλλων πόλων όπως η Κίνα, οι BRICS, οι περιφερειακές δυνάμεις, που αναζητούν νέους ρόλους, μέσα από νέες συμμαχίες, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι εμφύλιοι στην Αφρική, η σύγκρουση στην Μέση Ανατολή.
Στην Ελλάδα στις εκλογές του Μαΐου του 2012, στην κορύφωση των κινητοποιήσεων κατά των μνημονίων, της σκληρής λιτότητας και κυρίως της αβεβαιότητας, που ένιωθε η πλειοψηφία των πολιτών, για πρώτη φορά τα κόμματα δεξιά της ΝΔ αθροιστικά, ξεπερνούσαν το κεντροδεξιό κόμμα, όπως η κεντροδεξιά και τα κόμματα δεξιά της ΝΔ μαζί ξεπερνούσαν αθροιστικά, για πρώτη φορά μετά το 1974, τα κόμματα αριστερά της ΝΔ.
Όμως, το μεγαλύτερο μέρος του ρεύματος της αντισυστημικής ριζοσπαστικοποίησης της κοινωνίας, το ενσωμάτωσε ο Σύριζα και το εκτόνωσε, με την ολοκλήρωση της κυβερνητικής του θητείας.
Η μετακίνηση του δεξιά της ΝΔ, θα ήταν ίσως καταστροφική και μπορεί να δημιουργούσε μόνιμες βλάβες στο πολιτικό σύστημα, με κινδύνους για την ευρωατλαντική στρατηγική επιλογή της χώρας και τα εθνικά θέματα, το 1974 δεν είναι μακριά.
Στις εκλογές του 2019 ο Κυριάκος Μητσοτάκης έπεισε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, ότι μπορεί να εγγυηθεί την ηρεμία και την σταδιακή επιστροφή σε εποχές, πριν την κρίση του 2008-2009 και της μνημονιακής συνέχειας.
Τέσσερεις κυρίως, ήταν οι παράγοντες, που του έδωσαν και την δεύτερη τετραετία:
α). Η κρίση της πανδημίας, που μηδένισε κάθε σύγκριση των οικονομικών και κοινωνικών δεικτών, με αυτούς που παρέλαβε.
β). Ο φόβος του θανάτου από τον κορωνοιό, τον εξωτερικό εισβολέα, μείωσε κατά πολύ τις προσδοκίες της κοινωνίας.
γ). Οι πρωτόγνωροι πόροι που διατέθηκαν και διατίθενται από την ΕΕ και τον πρόσθετο δανεισμό της χώρας, για την αντιμετώπιση των κρίσεων.
δ). Η απόλυτη αδυναμία της Αξιωματικής αντιπολίτευσης και γενικά της αντιπολίτευσης, να προσφέρουν αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση.
Στις τελευταίες εκλογές, τα κόμματα δεξιά της ΝΔ, συγκέντρωσαν 13% περίπου, που σημαίνει ότι, οι απώλειες της ΝΔ καλύφθηκαν με δυνάμεις του κέντρου και της κεντροαριστεράς.
Τα προβλήματα, που ενισχύουν τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη, είναι ακόμη πιο μεγάλα στην χώρα μας, όμως ο φόβος των κρίσεων των προηγούμενων χρόνων και η τραγική εμπειρία της Χούντας, συγκρατούν τις αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας και κυρίως αυτών που πλήττονται περισσότερο.
Ο πολυκερματισμός του πολιτικού χώρου στα δεξιά της ΝΔ, παρότι ενισχύεται, συνεχίζει να μην φαίνεται ότι την απειλεί.
Η κατάρρευση του Σύριζα-Προοδευτική Συμμαχία, η διάσπασή του, η δημιουργία νέου κόμματος και, η αδυναμία των άλλων κομμάτων να δημιουργήσουν δυναμική ανατροπής των πολιτικών συσχετισμών, επίσης της δίνει την σημερινή εύθραυστη κυριαρχία.
Μέχρι πότε, ο μεταρρυθμιστής Πρωθυπουργός, του λιγότερου κράτους, θα μπορεί με το μεγαλύτερο υπουργικό συμβούλιο, που συνεχώς μεγαλώνει, της Μεταπολίτευσης και, του μεγαλύτερου αριθμού μετακλητών, για να τους χωράει όλους, θα μπορεί να πείθει με τους προερχόμενους από την ΝΔ υπουργούς τον βασικό εκλογικό ακροατήριο της κεντροδεξιάς, με τους προερχόμενους από κόμματα δεξιά της ΝΔ, τους ακροδεξιούς ψηφοφόρους, και με τους προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ, τους κεντρώους και τους κεντροαριστερούς ψηφοφόρους;
Η πρόσφατη μεγάλη εκλογική επιτυχία του Βιλντερς στην Ολλανδία, όπως και οι εκλογικές και δημοσκοπικές επιτυχίες, αντίστοιχων κομμάτων σε όλη την ΕΕ, δεν θα αργήσει να χτυπήσει και την πόρτα της χώρας μας.
Αν, στα αριστερά της ΝΔ δεν υπάρξει σύντομα εναλλακτική αξιόπιστη κυβερνητική πρόταση, τότε, μπορεί η δυσφορία του κόσμου, αυτήν την φορά, να εκδηλωθεί κυρίως στα δεξιά της ΝΔ.
Αυτό που φαίνεται να λείπει είναι το πρόσωπο που θα ενώσει και θα εκφράσει την δυναμική αυτή.
Σε κάθε χώρα, που εμφανίστηκε και πρωταγωνιστεί πλέον, είχε και διαφορετική πολιτική προέλευση, ο Βίλντερς στην Ολλανδία προήλθε από το Κεντροδεξιό κόμμα, το αδελφό της ΝΔ.
Σε κάθε περίπτωση η κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι εύθραυστη.