(Οι τιμητικές διακρίσεις αποτελούν κινητήριο δύναμη και αναγνωρισημότητα για την περαιτέρω δραστηριοποίηση ατόμων ή Συλλόγων)
Του Παύλου Δ. Πυρινού
Η ανακοίνωση αυτή δε στοχεύει στην προβολή ατόμων αλλά στην καταγραφή, διατήρηση και γνωστοποίηση του Φιλανθρωπικού και εθνικού έργου της Φιλοπτώχου Αδελφότητας Κυριών Βεροίας τόσο στο κοινό της Βέροιας, όσο και ευρύτερα, προκειμένου να τιμηθεί το πολύπλευρο έργο της, χωρίς σταματημό, εδώ και 118 χρόνια. Έτος ίδρυσης 1905.
Είναι το πιο παλιό ιστορικό γυναικείο σωματείο. Αποτελεί ιστορικό θησαυρό για την εθνική και κοινωνικοοικονομική ζωή του τόπου μας.
Μέσα από το αρχειακό υλικό της, σκιαγραφείται η ζωή και η δράση της Φ.Α.Κ. Βέροιας, είναι μια διαδρομή 118 ετών προσφοράς στον άνθρωπο, μια ζωντανή καθημερινή μαρτυρία κοινωνικής αλληλεγγύης, λαμπαδηδρομίας αγάπης, μια συλλογική και διαχρονική κατάθεση ψυχής.
Από το έργο της Φ.Α.Κ. Βεροίας, προβάλλουν ανάγλυφα οι αρετές, ευαισθησίες, οι θυσίες των Κυριών της Αδελφότητας που συνεχίζουν και σήμερα να προσθέτουν λαμπρές σελίδες στην ιστορία της αγάπης και της προσφοράς στον άνθρωπο και την κοινωνία πάνω από 118 χρόνια.
Είναι γνωστή στο ευρύτερο κοινό η κοινωνική προσφορά της Φιλοπτώχου Αδελφότητας των Κυριών Βεροίας από το 1905 μέχρι σήμερα (Η χορήγηση μηνιαίων βοηθημάτων, ελέη το Πάσχα και τα Χριστούγεννα, από τον Αύγουστο του 1943, η καθιέρωση συσσιτίων για ανήμπορους ανθρώπους, η χορήγηση μηνιαίων συντάξεων, η διανομή δεμάτων, η προίκιση απόρων κοριτσιών, η πληρωμή των εξόδων κηδειών μελών απόρων οικογενειών, βοήθεια φυλακισμένων, η βοήθεια σε άπορους μαθητές-τριες για να συνεχίσουν τις σπουδές τους, η δωρεάν εξέταση από ιατρούς και η χορήγηση φαρμάκων σε άπορα άτομα και οικογένειες, η ίδρυση Νοσοκομείου, η σύσταση εργαστηρίου υφαντικής και ραπτικής, προκειμένου να δίνεται εργασία σε άπορες οικογένειες, η βοήθεια σε πυροπαθείς (1) και πλημμυροπαθείς κ.ά.).]
Σήμερα, θα κάνουμε ακόμη πιο γνωστή, μέσα από τα αρχεία της Αδελφότητας (2) και το βιβλίο του Παύλου Πυρινού (3), ΤΗΝ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΠΤΩΧΟΥ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΒΕΡΟΙΑΣ.
Η Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών Βεροίας από τα πρώτα της βήματα, καλυμμένη με τον μανδύα της Φιλανθρωπίας, δεν έπαψε ούτε μια στιγμή να τονώνει το θρησκευτικό και εθνικό φρόνημα των Κυριών της πόλης μας και να καλλιεργεί την ιδέα της απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό.
Αυτό το πέτυχε με διάφορες ομιλίες που γίνονταν στις τακτικές και έκτακτες συνεδριάσεις της, που το περιεχόμενό τους ήταν παρμένο από την εθνική ιστορία του Ελληνισμού (4).
Κατά την περίοδο των Ελληνοτουρκικών- Ενδεικτικά αναφέρω ορισμένες εθνικές ενέργειες της Αδελφότητας: 1. Μέσον του Διοικητικού Επιτρόπου Βέροιας Δημητρίου Σωτηρίου, απέστειλε 1.200 δρχ. στον αντιπρόσωπο της Κυβέρνησης Κωνσταντίνου Ρακτιβάν για τις άπορες οικογένειες των θυμάτων του πολέμου «υπέρ των ορφανών των εν τω πολέμω πεσόντων» (5) (8 Απριλίου 1913). 2. Την 8η Ιουλίου απέστειλε (6), μέσω του Διοικητικού Επιτρόπου Βέροιας Δ. Σωτηρίου, στο Γενικό Διοικητή Μακεδονίας Στέφανο Δραγούμη χίλιες (1.000) δρχ., προϊόν εισφορών των Κυριών Βεροίας και (600) δρχ. από το ταμείο της Αδελφότητας υπέρ των εθνικών αναγκών του πολέμου. 3. Στις 2 Νοεμβρίου 1913, σε παράκληση του Διοικητικού Επιτρόπου Βέροιας Δημ. Σωτηρίου να βοηθήσει η Αδελφότητα τους εκ Πετριτσίου πρόσφυγες, οι οποίοι προσωρινά εγκαταστάθηκαν στη Βέροια, διέθεσε 1.000 δρχ. ως συνδρομή για την περίθαλψη των εν λόγω προσφύγων (7). 4. Βοήθησε, κατ’ επανάληψη, για τις ανάγκες του Βαλκανο-Τουρικού πολέμου (8), στέλνοντας στην Ελληνική Κυβέρνηση 5.740 γρόσια και για τον Ελληνο-Βουλγαρικό 2.700 γρόσια (9). 5. Ακόμη, βοήθησε οικονομικά τους παθόντες αδελφούς Μακεδόνες Σερρών, Δράμας και Καβάλας (10). 6. Πρόσφερε σημαντική βοήθεια σε άπορες οικογένειες που έχασαν τα παιδιά τους ή τον πατέρα τους στον πόλεμο (11). 7. Η πρωτοβουλία της προέδρου της Φ.Α.Κ. Βέροιας, Πηνελόπης Καμπίτογλου (12) να διοργανώσει και να γιορτάσει για πρώτη φορά την επέτειο (13) της Απελευθέρωσης της Βέροιας το 1914 στην αίθουσα των γραφείων της Χ΄ Μεραρχίας, συνιστά εθνική προσφορά. Αυτό διαπιστώνεται από επιστολή (14) που έστειλε η Αδελφότητα στον Ταγματάρχη, Πρωτεσίλαο Θεράκη, την οποία παραθέτω στη συνέχεια: Αξιότιμον Κύριον Πρωτεσίλαον Θεράκην, Ταγματάρχη Ενταύθα Αξιότιμε Κύριε, Προκειμένου την προσεχή Πέμπτη 16ην Οκτωβρίου επέτειον της Απελευθερώσεώς μας η ενταύθα Φιλ. Αδελφότης των Κυριών να διοργανώσει μικράν εορτήν εις την αίθουσα των γραφείων της Χ΄ Μεραρχίας όπως συνετελέση εις τον ευπρεπέστερον πανηγυρισμόν της λίαν ευφροσύνου ταύτης ημέρας δια την πόλιν μας, λαμβάνει την τιμήν να σας παρακαλέση όπως ευαρεστηθήτε να συντρέξητε αυτήν εις πληρεστέραν επιτυχίαν του σκοπού της αποδεχόμενος να εκτελέσητε Συνθέσεις τίνας επί κλειδοκυμβάλου όπερ το Προεδρείον της Αδελφότητος κατόρθωσεν να εξασφαλίση. Επί τη ελπίδα ότι η παράκλησίς μας αύτη θέλει γίνη ευμενώς αποδεκτή παρακαλούμε όπως δεχθήτε την έκφρασιν της διακεκριμένης προς υμάς υπολήψεως. Η Πρόεδρος – Πηνελ. Καμπίτογλου Η Γεν. Γραμματέας – Ελισάβετ Κωτούλα Εν Βεροία τη 12η Οκτωβρίου 1914 Δεν υπάρχει άλλο Σωματείο στην πόλη μας με τόσο μεγάλη διάρκεια ζωής (118 χρόνια) και με τόση μεγάλη προσφορά στον τόπο μας, χωρίς να υποτιμούμε το έργο των άλλων Σωματείων. Ήταν η Αδελφότητα για τους ανήμπορους, τους πρόσφυγες και για τα θύματα των πολέμων το Υπουργείο Πρόνοιας, Εργασίας και Αποκατάστασής των. Η προσφορά της Φ.Α.Κ. Βέροιας ευχής έργο είναι να συνεχίσει χωρίς τέλος, όσο θα κρατήσει πάνω στη γη η μαρτυρική πορεία του ανήμπορου, πάντα θα χρειάζονται οι καλοί Σαμαρίτες, που θα σκύβουν με αγάπη πάνω από τον ανθρώπινο πόνο. Καλούμαστε όλοι (Θρησκευτικές, Πολιτικές και Πολιτειακές αρχές και λαός) να ενεργήσουμε ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙ Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΚΑΙ ΑΞΙΟΖΗΛΕΥΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΦΙΛΟΠΤΩΧΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΤΙΜΗΣΕΙ ΟΠΩΣ ΤΗΣ ΑΞΙΖΕΙ. ΗΘΙΚΑ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ. ΕΙΝΑΙ ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ. Π.Δ.Π. Πηγές-Βοηθήματα 1. Πρακτικό Συνεδριάσεων (Φ.Α.Κ.Β.) 1905-1931, σ.σ. 15-151, Παύλου Δ. Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών Βεροίας, Εκατό Χρόνια προσφοράς (105-2005), έκδοση: Δήμος Βέροιας, 2005, σ. 57 2. Παύλου Δ. Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης… ό.π., σ. 110 3. Παύλου Δ. Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης… ό.π. 4. Παύλου Δ. Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης… ό.π., σ. 54 5. Αρχείο (Φ.Α.Κ.Β.) 1905-1924, σελ. 51-52 6. Αρχείο (Φ.Α.Κ.Β.) 1905-1924, σ. 55 7. Αρχείο (Φ.Α.Κ.Β.) 1905-1924, σ. 55-56, Παύλου Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης, ό.π., σ. 55 8. Βιβλίο Διαχειρίσεως (Φ.Α.Κ.Β.), 1905-1918, σ.σ. 102-103 9. Βιβλίο Διαχειρίσεως (Φ.Α.Κ.Β.), 1905-1918, σ.σ. 102-103 10. Πρακτικά Συνεδριάσεων (Φ.Α.Κ.Β.) 1905-1931, σ. 151 11. Πρακτικά Συνεδριάσεων (Φ.Α.Κ.Β.) 1905-1931, σ.σ. 96-97 12. Περισσότερες πληροφορίες για την Πηνελόπη Καμπίτογλου, Παύλου Δ. Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης, ό.π. σ.σ. 22, 24-25, 44-45, 54-55, 55-56, 58-59, 63 και 104 13. Παύλου Δ. Πυρινού, Φιλόπτωχος Αδελφότης, ό.π. σ.σ. 54-55 14. Αρχείο (1905-1924), ό.π., σ. 61 15. Για το έργο της η Αδελφότητα τιμήθηκε: -Από το Ροταριανό Όμιλο Θεσσαλονίκης (1970) -Την Νομαρχία Ημαθίας (1970) -Το Υπουργείο Πρόνοιας (2000) -Την Ιερά Μητρόπολη Βεροίας (1998) και -Το Δήμο Βέροιας (2003 και 2005)