Η νέα, ένατη, ποιητική συλλογή του Θανάση Μαρκόπουλου «Βροχές Βερμίου» από τις εκδόσεις Μελάνι, παρουσιάζεται σήμερα Τετάρτη 5 Απριλίου 2023 στις 6 το απόγευμα, στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας.
Ο Θανάσης Μαρκόπουλος γεννήθηκε το 1951 στα Κρανίδια της Κοζάνης. Σπούδασε Αρχαία Ελληνική και Νεοελληνική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έκανε τις μεταπτυχιακές και τις διδακτορικές του σπουδές στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Έχει εκδώσει εννιά συλλογές ποιημάτων, τρεις μελέτες, εφτά βιβλία με δοκίμια και μία ποιητική ανθολογία.
Καλεσμένος της εκπομπής «πρωινές σημειώσεις» του ΑΚΟΥ 99,6 ο Θ. Μαρκόπουλος μίλησε για τις Βροχές του Βερμίου και για το βουνό, σήμα κατατεθέν της περιοχής, που το συνάντησε πρώτη φορά σε ποίημα του Μάρκου Μέσκου, που το ονόμαζε πάναγνο Βέρμιο, μακρινό, σιωπηλό. «Μου αρέσει και η λέξη βέβαια, αλλά κυρίως γιατί είναι ένα σημάδι που δείχνει πού βρίσκομαι 40 χρόνια τώρα…», μας λέει.
-Οι λέξεις που εμπεριέχουν το ρ και το β νομίζω ότι παραπέμπουν στη ροή, στο νερό, στις πηγές της Βέροιας…
Η αλήθεια είναι ότι αυτός είναι βασικός λόγος αισθητικής που με οδήγησε στον τίτλο. Βέρμιο, Βέροια, Βέρης (μυθικός βασιλιάς) ακόμα και Βεργίνα. Κι από την άλλη, οι βροχές. Βήτα και Ρο… Αυτές οι επαναλήψεις ίδιων συμφώνων σε αλλεπάλληλες λέξεις, δίνουν μία γοητεία στην ακοή κι αυτό με συναρπάζει. «Βροχές Βερμίου», μου άρεσε πάρα πολύ ο τίτλος.
Η νέα του συλλογή έχει μία ιστορία που ξεκινάει από το 2015. «Τότε είχαν κυκλοφορήσει τα Χαμηλά Ποτάμια, πάνε 7 χρόνια, γράφονταν αργά-αργά ενώ παράλληλα μέσα σε αυτά τα χρόνια έκανα άλλες τέσσερις εκδόσεις με δοκίμια. Βέβαια αυτό δεν εμπόδισε τα ποιήματα, αλλά όσο μεγαλώνεις εμπνέεσαι πιο σπάνια, μεγαλώνουν και οι απαιτήσεις κι έτσι βγαίνουν πιο δύσκολα».
-Λένε ότι τα ποιήματα τα γεννά περισσότερο η θλίψη παρά η χαρά
Οι στιγμές της χαράς δεν είναι τόσο μόνιμες όσο είναι η θλίψη και η μελαγχολία. Η τέχνη γενικότερα και όχι μονάχα η ποίηση, βλέπει το πρόβλημα, την έγνοια, την αγωνία, την πληγή…. Για αυτά μιλάει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σε ρίχνει στην κατάθλιψη, διότι η τέχνη μέσα από την αισθητική της και τον τρόπο που τα λέει, σε ανακουφίζει, σε παρηγορεί σαν βάλσαμο.
-Ζηλέψατε, με την έννοια του θαυμασμού, κάποιους ποιητές;
Θα ξεχώριζα κάποιους αλλά καταλήγω ότι περισσότερο μου αρέσουν ποιήματα. Δηλαδή κι από έναν άσημο ποιητή μπορεί να βρει κάποιος εξαιρετικό ποίημα κι αυτό με δίδαξε να μην μένω ποτέ στο μεγάλο όνομα. Αλλά, αν ήταν να ξεχωρίσω, τι να σας πω… Η γενιά του ΄30 με απασχόλησε πάρα πολύ. Ο Σεφέρης, ο Ελύτης, οι υπερρεαλιστές, ο Εγγονόπουλος, οι μεταπολεμικοί όπως ο Αναγνωστάκης, ο Τάκης Σινόπουλος, ο Σαχτούρης. Από την δεύτερη μεταπολεμική γενιά ο Πρόδρομος Μάρκογλου από τη Θεσσαλονίκη, από τη γενιά του΄70 ο Μιχάλης Γκανάς κυρίως, αλλά και ο Μαυρουδής, ο Φωστέρης…
-Υπήρξαν ποιήματα που σας ξάφνιασαν από την γραφή τους, το πνεύμα τους ή για κάποιον λόγο;
Μαθαίνει κανείς να γράφει διαβάζοντας τους άλλους, λέει η θεωρία της λογοτεχνίας, ότι τα ποιήματα γράφονται με ποιήματα. Αυτό που μετράει είναι η αισθητική, ο τρόπος που οργανώνονται οι λέξεις, ο τρόπος που χρησιμοποιείς τη γλώσσα, τις εικόνες, το ρυθμό…Είναι σύνθετα κι από όλους κάτι παίρνεις. Και εννοώ αυτό που μένει μέσα σου ως ίζημα, όχι εξωτερικά, επιφανειακά. Αυτό θα ήταν ψεύτικο.
-Ως καθηγητής φιλόλογος, μέσα στην τάξη πώς περάσατε με τους μαθητές σας, τι τους λέγατε για την ποίηση;
Εγώ στο σχολείο πέρασα πολύ καλά. Και με τα άλλα μαθήματα, κυρίως όμως με τη λογοτεχνία. Τότε ήταν μάθημα πανελλαδικά εξεταζόμενο, τότε είχαμε πιο πολλές ώρες στη διάθεσή μας και μπορούσαμε να ασχοληθούμε αναλυτικά με τους ποιητές και τους πεζογράφους. Χαίρομαι όταν βρίσκω παλιούς μαθητές μου που τώρα κοντεύουν τα 60 και μου λένε ότι χάρη στο μάθημα που κάναμε άρχισαν να διαβάζουν ποίηση. Αυτό είναι που μένει τελικά!
-Σκέφτεστε να προχωρήσετε και σε μυθιστόρημα;
Τι να σας πω, ούτε καν για διήγημα, όχι για μυθιστόρημα. Κι αυτό διότι όταν μου έρχεται μία ιδέα και πάω να την γράψω σε πεζό λόγο, αμέσως σκέφτομαι ότι η ιδέα είναι πολύ καλή για ποίημα, γιατί είμαι λιτός στη γραφή και θέλω συνέχεια να πυκνώνω το κείμενο. Όμως πυκνώνοντας το κείμενο αυτό γίνεται ποίημα, απλώς γίνεται το ποίημα πεζόμορφο.
Στην σημερινή παρουσίαση που διοργανώνουν ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν. Ημαθίας, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας, οι Εκδόσεις Μελάνι και το βιβλιοπωλείο Ηλιοτρόπιο, θα μιλήσουν ο φιλόλογος και κριτικός Παντελής Τσαλουχίδης, ο καθηγητής της Αγγλικής Γλώσσας Κώστας Γκαλίτσιος και ο ποιητής, ενώ θα συντονίσει η πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ευγενία Καβαλλάρη.
Σοφία Γκαγκούση