Γράφει ο
Παναγιώτης
Παπαδόπουλος
Φιλόλογος
Έχει επικρατήσει στην κοινή γνώμη ότι την 25η Μαρτίου 1821 έγινε η μοναδική Επανάσταση η οποία οδήγησε την Ελλάδα πάλι στην ιστορία. Ύστερα από τεσσάρων αιώνων σκλαβιά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία Η Ελλάδα θα συνεχίσει την ιστορική της αποστολή . Τη χρονιά εκείνη έγιναν δύο ελληνικά επαναστατικά κινήματα. Το πρώτο ξεκίνησε την 24 Φεβρουαρίου 1821 από την Μολδοβλαχία με αρχηγό τον εκ Πόντου καταγόμενο, Αλέξανδρο Υψηλάντη, ως «Γενικού Επιτρόπου της Αρχής» (Φιλικής Εταιρείας). Θεωρήθηκε απότοκος των επαναστατικών κηρυγμάτων του Ρήγα Βελεστινλή. Είχε όμως Οικουμενικό Χαρακτήρα. Συμπεριελάμβανε στις διεκδικήσεις της και λαούς άλλων εθνοτήτων γι αυτό και απέτυχε με οδυνηρές συνέπειες για τους επαναστάτες και την Ελλάδα. Την εποχή εκείνη όλα τα Βαλκανικά κράτη διεκδικούσαν την εθνική τους αποκατάσταση .Μοιραία, το όραμα και οι φιλοδοξίες των επαναστατών του Υψηλάντη γκρεμίστηκε στην πεδιάδα του Δραγατσανίου, 7 Ιουνίου 1821 μαζί με το θάνατο των 300 Ιερολοχιτών, φοιτητών κάποιοι από τους οποίους ήταν από τον Πόντο και πλήρωσαν με το θάνατο τους οι οικογένειές τους. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης μαζί με τη συνοδεία του οδηγήθηκε στις φυλακές της Αυστρίας.1
Λόγοι που οδήγησαν στον σχεδιασμό της Φιλικής Εταιρείας από τις Παραδουνάβιες περιοχές ήταν οι εξής:
α) Οι περιοχές εκείνες διοικούνταν από Έλληνες Φαναριώτες β) λόγοι γεωστρατηγικοί. Να παρασύρουν τους Τούρκους προς το Δούναβη για να δοθεί η δυνατότητα στην κυρίως Ελλάδα να δράσει .γ) η περιοχή εκείνη ,βάσει της Συνθήκης του Κιουτσίκ-Καϊναρτζή 1774, ήταν αποστρατικοποιημένη. Οι Τούρκοι έπρεπε να πάρουν άδεια από τον Τσάρο για να προελάσουν στις ηγεμονίες. δ) Οι μισθοφόροι των ηγεμόνων 4.000 ήταν Έλληνες, Σέρβοι και Βούλγαροι χριστιανικού δόγματος έτοιμοι να συνδράμουν. Όλα αυτά έδιναν την ελπίδα στον Υψηλάντη για ευόδωση του εγχειρήματός του. 1
Πολλά είναι τα αίτια της αποτυχίας της επανάστασης της 24ης Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τους ιστορικούς της εποχής εκείνης και των νεοτέρων χρόνων..
Α. Πρώτη αιτία θεωρήθηκε η έλλειψη κατάλληλης πολεμικής προετοιμασίας. Από τη στιγμή που ο Αρχηγός της (ο Υψηλάντης) με τη γνωστή του επαναστατική προκήρυξη « ΜΑΧΟΥ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ» την 24η Φεβρουαρίου 1821από το στρατόπεδο του Ιασίου, πόλη της σημερινής Ρουμανίας, ήταν αδύνατο να προληφθούν όλες οι παράμετρες επαναστατικές δραστηριότητες ενός πολέμου εναντίον μιας ισχυρής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Β Η δεύτερη ένσταση είναι αυτή που αφορά την αναφορά που έκανε ο Υψηλάντης στην προκήρυξη ότι: «Κινηθείτε, ω φίλοι, και θέλετε ιδεί μίαν κραταιάν δύναμιν να υπερασπιστεί τα δίκαια μας.» Η φράση αυτή παρέπεμπε στην ενίσχυση του αγώνα από τη Ρωσική Αυτοκρατορία της οποίας ο τσάρος Αλέξανδρος δεν ανταποκρίθηκε, γιατί δεν ήθελε να έρθει σε αντιπαράθεση με την Ιερή Συμμαχία της Ευρώπης, της οποίας ήταν μέλος για αυτό και τον αποκήρυξε κάτι που αποδείχτηκε. 2
Γ. Τρίτη δικαιολογία της αποτυχίας ήταν η διστακτικότητα και η απροθυμία των κατοίκων και των άλλων εθνοτήτων που κατοικούσαν στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Να θυμίσουμε εδώ ότι ο Αλέξανδρος ήταν ένας ρομαντικός Έλληνας και πνευματικό παιδί του Εθνεγέρτη Ρήγα Βελεστινλή του οποίου το όραμα της δημιουργίας επιδίωκε. Επρόκειτο για μιας νέας πολυεθνικής, πολύ-θρησκευτικής αυτοκρατορίας με επικρατούσα την ελληνική ηγεμονία. Στην αρχή ήταν πρόθυμοι, γρήγορα όμως, εγκατέλειψαν τον Αλέξανδρο. Βασικός λόγος της αποτυχίας ήταν η συμμετοχή στην επανάσταση πολλών εθνοτήτων όπως: Ελλήνων, Σέρβων, Βουλγάρων, Μαυροβουνίων, και Μολδαβών και Τούρκων τους οποίους επηρέασαν πολλοί φιλέλληνες προερχόμενοι από τους ίδιους. Γίνεται ονομαστική αναφορά μουσουλμάνων, μισθωτών, εθελοντών στην Επανάσταση. Την εποχή εκείνη στην Ευρώπη επικρατούσε το επαναστατικό κλίμα των λαών οι οποίοι ζητούσαν την ελευθερία τους μέσα από την αναγνώρισή τους ως εθνικού κράτους.3
Δ. Τέταρτη ενέργεια που έδρασε αρνητικά ήταν το έγγραφο του Αφορισμού και της Αποκήρυξης του Επαναστατικού Αγώνα από τη Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου το οποίο ήταν ευνόητο ότι γράφτηκε κάτω από την απειλητική πίεση του Σουλτάνου. Φρόντισε ο Πατριάρχης να ενημερώσει τους Επαναστάτες σχετικά.
Ε. Ως Πέμπτη: θα αναφέρω τη θέση του Άγγλου ιστορικού, δημοσιογράφου και συγγραφέα Άρνολντ Τόυνμπη, ο οποίος σε κάποιο μέρος του δωδεκάτομου έργου της ιστορίας του αναφέρει επιτιμητικά τους Έλληνες που έκαναν την Επανάσταση του 1821. Φέρεται ότι είπε: «Οι Έλληνες είχαν όλη τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία στα χέρια τους την οποία μπορούσαν ένα πρωινό να την ανακτήσουν αφού όλες οι κρατικές υπηρεσίες και τα υπουργικά αξιώματα ήταν στα χέρια των Ελλήνων». Με αυτά τα λόγια στρέφεται εναντίον του σχεδιασμού του Υψηλάντη, την επιλογή της περιοχής της έναρξης Επανάστασης. Πολλές φορές μέχρι τελευταία στιγμή γινόταν αλλαγές του σχεδιασμού. Ένα από αυτά θεωρούσε την έναρξη της Επανάστασης από την Καωνσταντινούπολη.4
ΣΤ. Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει περίεργο το γεγονός που η Επανάσταση δεν άρχισε από τις περιοχές της Μ. Ασίας, που υπήρχε ακμαίος Ελληνισμός. όπως ήταν η Σμύρνη, της οποίας οι κάτοικοι ήταν Έλληνες ή η Κωνσταντινούπολη διέθετε την πολιτική και την πνευματική ηγεσία του Πατριαρχείου για να εμπνεύσει τους Έλληνες. Ακόμη και ο Πόντος διέθετε πληθυσμιακή υπεροχή αλλά προτιμήθηκε η φτωχή Πελοπόννησος που συγκέντρωνε λίγες πιθανότητες πληθυσμιακές.
Ο Ελληνισμός βρίσκεται διάσπαρτος σε όλο τον κόσμο. Ξεκίνησε από τους Α’ και Β’ Αποικισμούς, 1200 και 800 αντίστοιχα και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Οι Ισραηλίτες υποδουλώθηκαν το 70 μ. Χ. από τους Ρωμαίους και διασκορπίστηκαν σε όλο τον κόσμο. Σε όποιο μέρος πήγαιναν τους Έλληνες έβρισκαν απέναντί τους. Το 1948 απόκτησαν κρατική οντότητα. Μήπως, ο συνωμοτικός μηχανισμός του Τεκτονισμού ήταν η παγίδα για να μιλάει έτσι ο Τόϋμπη που έχει πλήρη γνώση της ιστορίας των Ελλήνων? Εμπιστοσύνη για θέματα εθνικά μόνο στους Έλληνες ,τους υπερασπιστές της αιματοβαμμένης γης των προγόνων μας. «Η ΤΑΝ Η ΕΠΙ ΤΑΣ» ή την ασπίδα νικητής ή επί της ασπίδας νεκρό. Η ηρωική συμβουλή της Σπαρτιάτισσας προς τον άντρα ή το γιο της πριν φύγει για τον πόλεμο.5
Β Το δεύτερο επαναστατικό κίνημα ξεκίνησε την 25 Μαρτίου 1821, όπως όρισε πριν η Φιλική Εταιρεία, από την Ι. Μονή της Αγίας Λαύρας της Πελοποννήσου και είχε αίσιο τέλος. Ξεκίνησε με εθνικό χαρακτήρα. Δηλαδή Έλληνες όλων των κοινωνικών παρατάξεων έλαβαν μέρος να πολεμήσουν για του «ΧΡΙΣΤΟΥ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» .
Προτιμήθηκε για δύο λόγους η Πελοπόννησος: Οι επαναστάτες εκεί διεκδικούσαν την εθνική τους ανεξαρτησία, ήταν οι περισσότεροι Έλληνες, υπήρχαν τα αντάρτικα σώματα των βουνών και το σημαντικότερο απουσίαζε ο τούρκος στρατηγός, Χουρσίτ Πασάς της Πελοποννήσου στα Ιωάννινα σε πόλεμο κατά του Αλή Πασά, εχθρού του Σουλτάνου.
Έτσι ξεκίνησε ο πόλεμος με την Τουρκία στην απελευθέρωση μιας γωνίας και χάθηκε η Βυζαντινή Αυτοκρατορίας. Και ο πόλεμος συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Εμείς θα συνεχίζουμε να γιορτάζουμε την 25 Μαρτίου 1821 τη νίκη την ελευθερία, και θα τιμούμε τον ηρωισμό και την αυτοθυσία νεκρών.
Βιβλιογραφία-Πηγές
1.Γεώργιος Σούρλας «Στα βήματα του ΙΕΡΟΥ ΛΟΧΟΥ¨»σελ.23-
2. «ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ» 1789. ΟΕΔΒ 2002
3. Λουκάτος Σπύρος «Οι Τούρκοι στο πλευρό των Ελλήνων» Οι αθέατες όψεις το 1821. ΙΣΤΟΡΙΚΑ.
4 Άρνονλτ Τόυμπη. 1.ΠΑΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΡΟΥΣ- ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ τ.57
Υπήρξε ανταποκριτής του Α΄ Π.Π. και τη Μικρασιατική Καταστροφή ενημέρωνε από την Τουρκία την αγγλικά εφημερίδα Μάτσεστερ Γκάρτιαν. Αργότερα έγινε καθηγητής των Νεοελληνικών Σπουδών στην πατρίδα του. Έγραψε την 12τομη Σπουδή της Ιστορίας, στην οποία αναφέρεται στη δημιουργία και την εξαφάνιση των πολιτισμών των λαών. Οι Έλληνες και οι κληρονομιές τους, μτφ. Νίκος Γιανναδάκης, Ινστιτούτο του Βιβλίου Μ. Καρδαμίτσα, Αθήνα 1992
.5 Καραμπελόπουλος Δ. «Ρήγας Βελεστινλής» ΙΣΤΟΡΙΚΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ.
24.εκδ.Στρατηγικές
