Του ιερέως Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Συχνά, οι νέοι μεταξύ τους, φίλοι αναγνώστες, κολακευτικά ή πειρακτικά, απευθύνουν ο ένας στον άλλον την προσφώνηση: «Ρε μεγάλε, είσαι και ο πρώτος!».
Είναι, όμως, έτσι; Είναι αντικειμενική και αμερόληπτη η αναφορά αυτή προς το συνομήλικο ή τον φίλο τους; Απάντηση δεν θα δώσουμε εμείς, αλλά μπορούμε να θεωρήσουμε χαρακτηριστική αυτή την προσφώνηση, εάν τη μεταφέρουμε μέσα στο πλαίσιο της χριστιανικής βιοθεωρίας.
Ποιος, λοιπόν, είναι ο πρώτος και ποιος ο μεγάλος; Σύμφωνα με την απάντηση που δίνει ο ίδιος ο Χριστός, το βασικό κριτήριο για τον χαρακτηρισμό κάποιου ως πρώτου και μεγάλου είναι η ανιδιοτελής προσφορά αγάπης προς τον συνάνθρωπό του. Παίρνοντας αφορμή από το αίτημα των υιών Ζεβεδαίου να καθίσουν τα δεξιά και αριστερά του «εν τη δόξη Του (Μαρκ. 10, 35-42 βλ. και Ματθ. 20, 20-24) διευκρινίζει ότι: «ος αν θέλει γενέσθαι πρώτος εν ημίν, έσται πάντων δούλος» (Μαρκ. 10, 43-44). Δηλαδή οποιοσδήποτε θέλει να γίνει μεγάλος μεταξύ σας, οφείλει να γίνει δούλος όλων, ασκών με πάσαν ταπεινοφροσύνην την αγάπη. Το παράδειγμα το έδωσε ο ίδιος ο Κύριος υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά: «και γαρ ο Υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι αλλά διακονήσαι και δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών» (Μαρκ. 10, 45). Δηλαδή διότι και υιός του ανθρώπου, ο Μεσσίας, δεν ήλθεν στον κόσμο για να υπηρετηθεί, αλλ’ ήλθε για να υπηρετήσει και δώσει τη ζωή του λύτρον, όπως εξαγορασθούν και ελευθερωθούν από την αμαρτίαν και τον θάνατο πολλοί.
Ίδετε το μεγαλείο της προσωπικότητας του Θεανθρώπου Χριστού! Δε ζήτησε μεγαλεία και δόξες εφήμερες, που επιδιώκουν όσοι θέτουν ως κίνητρο των ενεργειών τους τον εγωκεντρισμό και την αυτοπροβολή. Πλησίασε με γνήσια αγάπη τον πονεμένο άνθρωπο και έγινε «ο καλός Σαμαρείτης» της πονεμένης ανθρωπότητας. Της πρόσφερε τα «σύνεργα» της ανόρθωσης και της λύτρωσης από τα δεσμά της αμαρτίας.
Η μεγαλύτερη, όμως, προσφορά του στον άνθρωπο ήταν η σταυρική του θυσία. Έτσι, έγινε ο πρώτος και μεγάλος «υπηρέτης» όλων των ανθρώπων «υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν, ίνα επακολουθήσατε τοις ίχνεσιν αυτού» (Α΄ Πετρ. 2, 21). Δηλαδή αφήκεν σε σας παράδειγμα τέλειον προς μίμηση, για να ακολουθήσετε ακριβώς επάνω στα χνάρια του.
Το ερώτημα που προκύπτει από τα παραπάνω είναι: Εμείς οι χριστιανοί του 21ου αιώνα, συνεχίζουμε αυτή την παρακαταθήκη; Νιώθουμε την ανάγκη της προσφοράς στο διπλανό μας που στερείται, πάσχει και υποφέρει; Συνειδητοποιούμε το χρέος μας προς τον Μεγάλο Υπηρέτη του ανθρώπου αντιγράφοντας το υπόδειγμά του; Μπορούμε να απεκδυθούμε τον χιτώνα του εγωκεντρισμού και του «ωχαδερφισμού;».
Διαθέτουμε το ηρωικό φρόνημα της εξόδου από τον εγκλεισμό μας στο κέλυφος της εγωλατρίας; Η απάντηση στα παραπάνω αιχμηρά ερωτήματα δόθηκε από το Χριστό στους δύο αδερφούς μαθητές του και προς όλους μας: «ουχ ούτω δε έσται εν υμίν…» (Μαρκ. 10, 43), δηλαδή, εσείς που με πιστεύετε και ακολουθείτε τα ίχνη μου, έχετε ουσιαστικές διαφορές από τους άλλους ανθρώπους. Εσείς θέλετε και μπορείτε να είστε πρώτο και μεγάλοι, γιατί μοναδικό κίνητρο των σχέσεών σας με τους συνανθρώπους σας είναι η ανιδιοτελής αγάπη.
Σε άλλη συνάφεια ο Κύριος μας υπενθυμίζει το σχετικό καθήκον μας, αλλά και μας διαβεβαιώνει για την ανάλογη αμοιβή: «…εάν εμοί διακονή τις, εμοί ακολουθείτω και όπου ειμί εγώ, εκεί και ο διάκονος ο εμός έσται. Και εάν τις εμοί διακονεί, τιμήσει αυτόν ο Πατήρ» (Ιωάν. 12, 26). Δηλαδή εάν κανείς με υπηρετεί, ας με ακολουθεί. Και όπου είμαι εγώ, εκεί θα είναι και ο δικός μου διάκονος. Και εάν κανείς με υπηρετεί, θα τον τιμήσει ο Πατέρας μου.
Εάν, τεκμηριωμένα, η κοινωνία μας είχε κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, τότε η επέμβασή μας θα έπρεπε να ήταν αποτελεσματική. Το μήνυμα-πρόσκληση εστάλη για ακόμη μια φορά. Όλοι καλούμεθα να απαντήσουμε ελεύθερα και θετικά.