του Χρήστου Μπλατσιώτη
Οι πρώτοι κανονισμοί στην ιστορία του ποδοσφαίρου γράφτηκαν στην Αγγλία στα μέσα του 19ου αιώνα κι αργότερα οι τροποποιημένοι κανονισμοί που στοιχειοθετήθηκαν το 1943 από το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, γνωστοί και ως «Κανόνες Κέιμπριτζ», έγιναν η βάση των σύγχρονων ποδοσφαιρικών κανόνων.
Σημαντική εξέλιξη υπήρξε και με τους λεγόμενους «κανόνες του Σέφιλντ» που το 1857 όλα τα προηγούμενα που ίσχυσαν, εφαρμόστηκαν στη πράξη καθώς τη χρονιά εκείνη ιδρύθηκε στην αγγλική πόλη του Σέφιλντ, η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα του κόσμου, η Σέφιλντ Φούτμπολ Κλαμπ. Μέχρι τότε τα περισσότερα ίσχυσαν ως θεωρία και εφαρμόζονταν στις αλάνες καις τους δρόμους, τις περισσότερες φορές χωρίς ενδεκάδες αλλά με όσους απλώς ήθελαν να παίξουν μπάλα.
Έτσι, καθώς η ομάδα του Σέφιλντ έπαιζε ποδόσφαιρο μέσα στο γήπεδο και ακολουθούσε τους μέχρι τότε κανόνες του Κέιμπριτζ, οι γνώστες της εποχής παρακολουθούσαν την εφαρμογή τους, έλεγχαν στην πράξη την ορθότητά τους, έκαναν διορθώσεις, άλλαζαν, βελτίωναν, τροποποιούσαν και πρόσθεταν. Κι όλα αυτά στην πράξη και όχι μόνο στη θεωρία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως τότε αντιλήφθηκαν ότι οι κεφαλιές μπορούσαν να είναι μέρος του παιγνιδιού και να επιτρέπονται ενώ μέχρι τότε αυτό δεν το είχε σκεφτεί κανένας. Τότε επίσης εφαρμόστηκαν οι πρώτοι κανονισμοί για το «άουτ» και το «κόρνερ» διότι έπαιζαν πλέον σε γήπεδο με κανονικές διαγραμμίσεις και στις προβλεπόμενες διαστάσεις.
Ένας από τους πρωτοπόρους των σύγχρονων κανονισμών ποδοσφαίρου ήταν και ο Εγγλέζος Κένεθ Άστον, δάσκαλος στο επάγγελμα που παράλληλα ασχολούνταν και με τη διαιτησία. Στην εποχή του, όταν ο διαιτητής έκρινε ότι ένας ποδοσφαιριστής έπαιζε αντιαθλητικά απλώς τον καλούσε να συμμορφωθεί και σε ακραίες περιπτώσεις του ζητούσε «ευγενικά» να αποχωρήσει. Κι αν ο ποδοσφαιριστής ή η ομάδα του είχαν άλλη άποψη, το συζητούσαν και προσπαθούσαν να βγάλουν άκρη…
ΑΠΟΒΟΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
Κάπως έτσι, στο αγώνα Χιλής –Ιταλίας στο Σαντιάγκο, για το παγκόσμιο κύπελλο του 1962 στη Χιλή, όταν ο διαιτητής ζήτησε από τον Τζόρτζιο Φερίνι της Ιταλίας να αποχωρήσει επειδή έπαιζε επικίνδυνα, ο Ιταλός αρνήθηκε να βγει από το γήπεδο και δεν το συζητούσε καθόλου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ζητηθεί η επέμβαση της αστυνομίας για να τον συλλάβει, να το σύρει κυριολεκτικά στο γρασίδι και να τον αποβάλει.
Εκείνος ο αγώνας του Σαντιάγκο, όπου ήταν παρών και ο Κένεθ Άστον, ανέδειξε το πολύ σοβαρό έλλειμμα των μέχρι τότε ποδοσφαιρικών κανονισμών σε σχέση με την επιβολή ποινών στους ποδοσφαιριστές.
Λίγα χρόνια μετά, στο επόμενο παγκόσμιο κύπελλο του 1966 στην Αγγλία συνέβη ένα παρόμοιο περιστατικό όταν στον αγώνα Αγγλίας – Αργεντινής στο Γουέμπλει, ο διαιτητής απέβαλλε τον Αντόνιο Ρατίν, τον αρχηγό της Αργεντινής. Όμως ο Αργεντίνος αρχηγός αρνήθηκε να βγει και συνέχισε να παίζει, δεχόμενος πάσες από τους συμπαίκτες του, με τους Εγγλέζους ποδοσφαιριστές να σαστίζουν και να μη ξέρουν τι να κάνουν, αν πρέπει κι αυτοί να συνεχίσουν ή να σταματήσουν με κίνδυνο να δεχθούν γκολ. Τελικά αποβλήθηκε κι αυτός σηκωτός, με την επέμβαση της αστυνομίας όμως ο Κένεθ Άστον που και σε εκείνο το περιστατικό ήταν μέσα στο γήπεδο, προβληματίστηκε σοβαρά για το τι έπρεπε να γίνει.
ΕΠΕΛΕΞΕ ΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ
Το ίδιο βράδυ επιστρέφοντας σπίτι από το Γουέμπλει, σταμάτησε με το αμάξι του σε έναν φωτεινό σηματοδότη. Περιμένοντας να ανάψει το πράσινο του ήλθε η ιδέα για έναν κανονισμό όπου το κόκκινο θα σήμαινε «σταμάτα αμέσως και βγες έξω» και το πορτοκαλί θα ήταν μια προειδοποίηση του στυλ, «πρόσεχε διότι το επόμενο είναι το κόκκινο». Στο σπίτι μοιράστηκε τους προβληματισμούς που είχε με τη γυναίκα του και αμέσως αυτή πήγε στην κρεβατοκάμαρα κι επέστρεψε με δύο κομμάτια ύφασμα. Ένα κόκκινο κι ένα κίτρινο διότι δεν είχε πορτοκαλί.
Ο Κένεθ Άστον αμέσως μπήκε στο νόημα κι έκοψε να κομμάτια στο σχήμα τις τσέπης ενός σακακιού. Μόλις είχε γεννηθεί η ιδέα της κίτρινης και της κόκκινης κάρτας που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους αρμόδιους των ποδοσφαιρικών κανονισμών και εφαρμόστηκε στο επόμενο κιόλας Μουντιάλ του 1970 στο Μεξικό.
Την πρώτη κίτρινη κάρτα της ιστορίας αντίκρισε ο Σοβιετικός ποδοσφαιριστής Εβγένι Λόβτσεφ στο 46ο λεπτό του αγώνα Σοβιετικής Ένωσης – Μεξικό. Κόκκινη κάρτα σε εκείνο του Μουντιάλ δεν είχαμε για κανέναν.Η πρώτη κόκκινη κάρτα σε Μουντιάλ εμφανίστηκε στην επόμενη διοργάνωση, στο Μουντιαλ του 1974 της Δυτικής Γερμανίας. Την είδε ο Χιλιανός Κάρλος Καζέλι που αποβλήθηκε μετά από ένα φάουλ στον Μπέρτι Φογκς. Η ιδέα του Κένεθ Άστον είχε πλέον αποκτήσει σάρκα και οστά και αποδείχθηκε καθοριστική για την εξέλιξη του ποδοσφαίρου.
Ο Κένεθ Άστον υπήρξε πρωτοπόρος. Εκτός από τη χρήση της «κόκκινης» και της «κίτρινης» κάρτας καθιέρωσε τη σύγχρονη στολή των διαιτητών, τα σημαιάκια στις τέσσερις γωνίες του γηπέδου (στο κόρνερ) και άλλα πολλά. Μάλιστα για όλη αυτή τη σπουδαία προσφορά του, του απονεμήθηκε από τη Βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας και ο τίτλος του Σερ. Έμεινε όμως γνωστός στην ιστορία κυρίως για τη δημιουργία του ποδοσφαιρικού κανονισμού με την «κόκκινη» και την «κίτρινη» κάρτα. Αυτόν τον κανονισμό «ακολούθησαν» και άλλα αθλήματα για να κάνουν το ίδιο. Δεν είναι και μικρή υπόθεση για να κερδίσεις μια θέση στην αθλητική ιστορία...
