του Χρήστου Μπλατσιώτη
Το πρώτο παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου του 1930 έγινε χωρίς προκριματικούς. Οι διοργανωτές είχαν αντιληφθεί ότι οι συμμετοχές θα ήταν περιορισμένες και αποφάσισαν όλοι οι αγώνες να διεξαχθούν στη χώρα της διοργάνωσης που ήταν η Ουρουγουάη. Η ίδια η Ουρουγουάη ανέλαβε και τα έξοδα μετακίνησης των εθνικών ομάδων, τα οποία για τις 4 ευρωπαϊκές ομάδες που δήλωσαν συμμετοχή (Γαλλία, Βέλγιο, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία) θα ήταν ιδιαίτερα υψηλά διότι έπρεπε να διασχίσουν όλο τον Ατλαντικό Ωκεανό με πλοίο. Για τα αερόπλοια τύπου «Ζέπελιν» με τα οποία γίνονταν οι περιορισμένες εμπορικές αερομεταφορές της εποχής, ούτε λόγος, διότι τα έξοδα ενός υπερατλαντικού ταξιδιού θα ήταν δυσθεώρητα και απλησίαστα.
Η σέντρα του πρώτου παγκόσμιου κυπέλου ορίστηκε για τις 13 Ιουλίου του 1930 στο Μοντεβιδέο, την πρωτεύουσα της διοργανώτριας χώρας. Έτσι σχεδόν ένα 20ήμερο πριν. στις 21 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς, η Εθνική Ρουμανίας αφού ταξίδεψε σιδηροδρομικώς μέχρι την Ιταλία, απέπλευσε με το ιταλικό ατμόπλοιο Conte Verde από τη Γένοβα. Ακολούθησε μια πρώτη στάση στο Βιλφράνς ντε Μερ όπου επιβιβάστηκε η εθνική Γαλλίας. Επόμενη στάση ήταν η Βαρκελώνη όπου το πλοίο παρέλαβε την Εθνική Βελγίου και μετά διασχίζοντας τον Ατλαντικό, «έπιασε» λιμάνι απέναντι, στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας. Εκεί παρέλαβε την εθνική Βραζιλίας και στις 4 Ιουλίου 1930 κατέπλευσε στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης.
Η εθνική Γιουγκοσλαβίας από την πλευρά της, αρχικά σχεδίαζε να ταξιδέψει μαζί με τους Ρουμάνους. Άργησαν όμως να ρυθμίσουν τα οργανωτικά στο Βελιγράδι, το ατμόπλοιο Conte Verde «γέμισε» στο μεταξύ και τελικά ταξίδεψαν μόνοι τους, ναυλώνοντας τραίνο που τους μετέφερε μέχρι τη Μασσαλία όπου βρήκαν θέσεις με το ταχυδρομικό ατμόπλοιο «Φλόριντα» το οποίο θα ταξίδευε μέχρι την Ουρουγουάη. Εκεί όμως. Στο λιμάνι της Μασσαλίας συνέβη μια σχεδόν άγνωστη μικρή ιστορία του παγκόσμιου κυπέλου.
Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΑΡΓΗΣΕ ΛΟΓΩ ΤΡΙΚΥΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΧΑΣΕ ΤΟ ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΤΟΥ 1930
Η Αίγυπτος αποδέχθηκε την πρόσκληση συμμετοχής στο πρώτο παγκόσμιο κύπελλο η Αίγυπτος, κάπως αργοπορημένα. Η αργοπορία της Αιγύπτου συνέπεσε με την «άλλη» αργοπορία των Γιουγκοσλάβων οπότε οι δύο εθνικές κανόνισαν να ταξιδέψουν στο Μοντεβιδέο, με το ίδιο πλοίο από τη Μασσαλία.
Όμως μια θαλασσοταραχή καθυστέρησε το πλοίο της αιγυπτιακής αποστολής που όταν έφθασε στη Μασσαλία, το «Φλόριντα» είχε αναχωρήσει μόνο με τους Γιουγκοσλάβους καθώς ήταν ταχυδρομικό πλοίο και δεν μπορούσε να αλλάξει τις ώρες του. Έτσι η εθνική Αιγύπτου επέστρεψε πίσω και δεν υλοποιήθηκε ποτέ η συμμετοχή της στο πρώτο παγκόσμιο κύπελλο.
Με πλοίο ταξίδεψε και η εθνική του Μεξικό μέχρι την Ουρουγουάη. Πάλι δια μέσου του Ατλαντικοί αλλά με διαφορετικές κατευθύνσεις. Αναχώρησε από την πόλη Βερακρούζ και έπλευσε βόρεια μέχρι τη Νέα Υόρκη. Από εκεί επιβιβάστηκε στο πλοίο που θα μετέφερε την εθνική ομάδα των ΗΠΑ μέχρι το Μοντεβιδέο, ενώ οι ΗΠΑ κάλυψαν και τα ναύλα των Μεξικανών και όλο αυτό το ταξίδι έγινε με τέτοιο τρόπο λόγω των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετώπιζαν οι Μεξικανοί.
ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΣΤΟ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑ
Στη διάρκεια όλων των ημερών που οι εθνικές ομάδες ταξίδευαν μερόνυχτα εν πλω μέχρι την Ουρουγουάη, οι προπονήσεις γίνονταν στο κατάστρωμα των πλοίων, για να παραμείνουν σε ποδοσφαιρική ετοιμότητα οι ποδοσφαιριστές και να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις αγωνιστικές υποχρεώσεις τους, οι εθνικές ομάδες τους. οι ασκήσεις γυμναστική γίνονταν σα κλειστούς χώρους των πλοίων ακόμη και στα αμπάρια ενώ το κατάστρωμα χρησιμοποιούνταν για ασκήσεις με μπάλα. Κι όλα αυτά με ακριβές πρόγραμμα ώστε να μπορούν να προπονούνται εναλλάξ όλες οι ομάδες που συνταξίδευαν με το ίδιο πλοίο.
Για τακτικές και συστήματα όμως, ούτε λόγος να γίνεται. Οι χώροι δεν επαρκούσαν επ’ ουδενί και ο Λουσιέν Λοράν, επιθετικός της Γαλλίας, περιέγραψε σε μεταγενέστερα χρόνια τις συνθήκες εκείνων των προπονήσεων επί πλοίου…:
«Απλώς κάναμε προπόνηση τρέχοντας γύρω από το πλοίο, στο κατάστρωμα. Τρέξιμο, τρέξιμο όλη την ώρα. Κάτω στα αμπάρια κάναμε ασκήσεις, διατάσεις, άλματα, τρέξιμο με ανέβασμα- κατέβασμα σκαλοπατιών, άρση βαρών. Υπήρχε και μια πισίνα, την οποία χρησιμοποιούσαμε όλοι μέχρι να δροσίσει ο καιρός. Και στον ελεύθερο χρόνο, διασκεδάζαμε με έναν θίασο κωμικών ή με ένα κουαρτέτο εγχόρδων που μας συνόδευαν στο ταξίδι. Ήταν σαν κατασκήνωση διακοπών. Στην πραγματικότητα δεν κατανοούσαμε τότε, την ιστορική σημασία που είχε εκείνη η συμμετοχή μας, στην Ουρουγουάη. Μόνο μετά από χρόνια εκτιμήσαμε τη θέση που πήραμε στην ποδοσφαιρική ιστορία, όλοι εμείς που συμμετείχαμε. Τότε για όλους μας, ήταν απλώς μια περιπέτεια. Ήμασταν νέοι που το διασκεδάζαμε. Το ταξίδι στο Conte Verde κράτησε 15 ημέρες. Ήταν 15 πολύ χαρούμενες μέρες».
Με τραίνα, με πλοία, πλέοντας για ημέρες στον Ατλαντικό και κυρίως με προπονήσεις πάνω στο κατάστρωμα, οι εθνικές ομάδες έφθασαν στο Μοντεβιδέο και βρήκαν την πόλη χιονισμένη. Ήταν Ιούλιος μήνας όμως ήταν χειμώνας για το Νότιο Ημισφαίριο. Και μέσα σε ένα χιονισμένο γήπεδο, στον πρώτο αγώνα της διοργάνωσης μεταξύ Γαλλίας και Μεξικού, στις 13 Ιουλίου 1930, ο Μισέλ Λοράν σημείωσε το πρώτο γκολ, στο 19’ , δίνοντας το προβάδισμα στη Γαλλία. Τρέχοντας να τον αγκαλιάσουν οι συμπαίκτες του για να πανηγυρίσουν μαζί του, πρόσεχαν να μη γλιστρήσουν στο χιόνι. Κανείς δεν καταλάβαινε ότι πανηγύριζαν το πρώτο γκολ στην ιστορία του παγκοσμίου κυπέλλου και ότι εκείνη τη στιγμή, όλοι τους έγραφαν ιστορία.