-Κατά πλειοψηφία οι πολιτικές θέσεις και προτάσεις του Συνεδρίου

Από την πλειοψηφούσα παράταξη υπερψηφίστηκαν και από τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης καταψηφίστηκαν, οι συμπερασματικές πολιτικές θέσεις και προτάσεις, που τέθηκαν υπόψη δημάρχων και του συνόλου της Αυτοδιοίκησης, της Κυβέρνησης και των πολιτικών κομμάτων, στο τριήμερο ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ που ολοκληρώθηκε, με μεγάλη συμμετοχή, χθες στο Βόλο. Στο συνέδριο συζητήθηκαν όλα τα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού.

Πρώτες εκτιμήσεις Βοργιαζίδη

Η ψηφοφορία ήταν ενδεικτική της δυσαρέσκειας των δημάρχων, καθώς, όπως δήλωσε στο ΛΑΟ ο δήμαρχος Βέροιας που συμμετείχε στις εργασίες, οι δήμοι δεν πήραν κάτι, δεν πήραν αυτά που θα έπρεπε… «Παρότι είναι η πρώτη φορά με προϋπολογισμό χωρίς μνημόνια, δεν ίσχυσε το ίδιο για την τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία δεν πήρε τα επιπλέον 320 εκατομμύρια που υποσχέθηκε η κυβέρνηση, παρά μόνο 120 εκατ. ευρώ, στο σύνολό τους», εκτίμησε ο κ. Βοργιαζίδης, αναγνωρίζοντας, όπως είπε, ότι το 2022 η κυβέρνηση βοήθησε τους δήμους για το ενεργειακό. Όμως, πρόσθεσε, δεν πρέπει να γίνονται συμψηφισμοί αυτών των έκτακτων ποσών με την τακτική χρηματοδότηση. «Ναι μεν μας έδωσε χρήματα αλλά όχι αυτά που μας υποσχέθηκαν, σε σχέση με την ιδιαίτερη κατάσταση που βιώνουμε», τόνισε.

Σύμφωνα με τον Κ. Βοργιαζίδη, «υπό νορμάλ συνθήκες, το κυρίαρχο θέμα του Συνεδρίου, θα έπρεπε να ήταν η αλλαγή στον τρόπο κατανομής των χρημάτων που παίρνουν οι δήμοι από την κυβέρνηση, αλλά αυτό το μέγιστο θέμα πέρασε σε δεύτερη μοίρα, λόγω της παρούσας κατάστασης». (επιπτώσεις ενεργειακής κρίσης, ακρίβεια, πόλεμος στην Ουκρανία)

ΚΕΔΕ: Συμπεράσματα του Συνεδρίου

Στο κείμενο συμπερασμάτων που εξέδωσε ο πρόεδρος και η διοίκηση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, μετά το τέλος των εργασιών του ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου, αναφέρουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Παρά τα όποια θετικά βήματα μπροστά που έχουν γίνει, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά και σημαντικά ζητήματα, που δεν έχουν επιλυθεί ακόμη, τα οποία είναι αναγκαία προκειμένου να καταστεί η πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση, βασικός πυλώνας για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη της χώρας, καθώς και την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας κι αλληλεγγύης.

Οι προτεραιότητές των Δήμων

Με βάση τα νέα δεδομένα, η Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού, μετά τη διεξαγωγή του Συνεδρίου της ΚΕΔΕ στο Βόλο ενωμένη διεκδικεί:

• την αναβάθμιση της καταστατικής θέσης του αιρετού προσωπικού της.

• την ενίσχυση της οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας των Δήμων, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις θεσμοθετημένες υποχρεώσεις τους και να παρέχουν υπηρεσίες ποιότητας στους πολίτες.

• την άμεση προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη χρηματοδότηση των δημοτικών ενεργειακών κοινοτήτων, μαζί με καινοτόμα μοντέλα αποθήκευσης της ενέργειας

• ένα νέο αποκεντρωμένο μοντέλο διοίκησης του κράτους, με ανακατανομή και ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων.

• την άμεση ενίσχυση των Δήμων, με νέο προσωπικό υψηλών δεξιοτήτων, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις αυξημένες αρμοδιότητές τους.

• την περαιτέρω προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού , μέσα από τη προώθηση του μοντέλου λειτουργίας των “έξυπνων πόλεων”.

• την προώθηση του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας, της διαλογής στην πηγή και της βιώσιμης κινητικότητας, ως μόνη λύση για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης.

• την αποκλειστική αρμοδιότητα των Δήμων στα ζητήματα που αφορούν τη διαχείριση και αξιοποίηση των απορριμμάτων, καθώς και την αναστολή για το 2023 στην επιβολή του τέλους ταφής.

• την αναβάθμιση του ρόλου των Δήμων στα ζητήματα κοινωνικής μέριμνας, παιδείας, υγείας και πολιτικής προστασίας.

Στο πλαίσιο των παραπάνω απαιτούμε:

Όσον αφορά την κυβερνησιμότητα των Δήμων και τη βελτίωση του μοντέλου λειτουργίας τους

Έχουν γίνει σημαντικά θετικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή.

• Ενισχύει την κυβερνησιμότητα των Δήμων η αλλαγή του εκλογικού συστήματος διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών, που αποτελούσε απαίτηση της πλειοψηφίας του αιρετού πολιτικού προσωπικού της αυτοδιοίκησης.

• Ο Ν. 4782 για τις δημόσιες συμβάσεις συνέβαλε στο να αποκτήσουμε την αναγκαία ευελιξία για να μπορούμε γρήγορα και αποτελεσματικά να δίνουμε λύσεις στα ζητήματα των δήμων μας.

• Αναγνωρίζονται ως πολύ θετικά όλα τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι σήμερα με πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ και σε συνεργασία με τους Δήμους, για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τη δημιουργία και λειτουργία σύγχρονων ψηφιακών πλατφορμών, εφαρμογών και υπηρεσιών για τη διευκόλυνση των δημοτικών υπηρεσιών και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών. Προσπάθεια όμως που δεν σταματά εδώ.

Τα βήματα που έχουν γίνει όμως δεν είναι αρκετά. Γι αυτό ζητάμε:

• Να προχωρήσει άμεσα και χωρίς καμία επιπλέον καθυστέρηση η Μεταρρύθμιση στη Λειτουργία του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης. Ως προς το περιεχόμενο της Μεταρρύθμισης στο Κράτος, υποστηρίζουμε την ανάγκη για Αποκέντρωση, Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση και ανακατανομή αρμοδιοτήτων, στη βάση της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της αποτελεσματικότητας.

• Προς την κατεύθυνση αυτή έχει κατατεθεί κείμενο θέσεων της Κ.Ε.Δ.Ε. προς το ΥΠ.ΕΣ., ως βάση του διαλόγου για το περιεχόμενο της Μεταρρύθμισης.

Όσον αφορά τα Οικονομικά των Δήμων

Έχουν πραγματοποιηθεί μια σειρά από σημαντικά θετικά βήματα. • Μετά από μια δεκαετία κατακόρυφης μείωσης των πόρων προς την αυτοδιοίκηση και τη μείωση των ΚΑΠ, την τριετία 2020-2022 οι πόροι μας που προέρχονται από ΚΑΠ λειτουργικών, επενδυτικών και ειδικών δαπανών αυξήθηκαν κατά 31% ( 6,95 δις ευρώ), σε σχέση με την τριετία 2017-2019( 5,3 δις ευρώ)

• Δίνονται σημαντικές δυνατότητες στους Δήμους για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια να εκτελέσουν έργα, αξιοποιώντας τους πόρους του Προγράμματος «Α. Τρίτσης», Προγράμματα από το ΕΣΠΑ (Έξυπνες πόλεις – Smart Cities), το Ταμείο Ανάκαμψης ( Πρόγραμμα Οδική Ασφάλεια), το Πρόγραμμα «Εκσυγχρονισμός των ΚΕΠ», Το Πρόγραμμα Ηλέκτρα, το Πράσινο Ταμείο, κλπ.

• Η εκταμίευση από το ΥΠΕΣ έκτακτων επιχορηγήσεων, ύψους 1,2 δις ευρώ, για να καλυφθούν έκτακτες ανάγκες των Δήμων.

• Η δημόσια δέσμευση στο Συνέδριό μας από τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, για διάθεση ποσού 130 εκ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, για αγορά εξοπλισμού πολιτικής προστασίας από τους Δήμους, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες τους στον τομέα αυτό.

• Η έγκριση για καταβολή μέσα στο 2023 , της 13ης ΚΑΠ , ύψους 120 εκ. ευρώ.

• Είμαστε σε αναμονή για την υλοποίηση της δέσμευσης από το συνέδριο της Θεσσαλονίκης του 2021, για αύξηση κατά 320 εκ. ευρώ των ετήσιων ΚΑΠ από 1-1-2023.

Παραμένουν σε εκκρεμότητα μια σειρά από οικονομικά ζητήματα, για τα οποία απαιτούμε άμεσες λύσεις. Δεν αποδεχόμαστε καμιά μεταφορά νέας ευθύνης η αρμοδιότητας στους δήμους, χωρίς τη μεταφορά και των αναγκαίων πόρων.

Στο πλαίσιο αυτό ζητάμε:

• Την εφαρμογή από 1-1-2024 του νέου μοντέλου κατανομής των ΚΑΠ στους Δήμους, όπως αυτό παρουσιάστηκε στο Συνέδριο του Βόλου και θα αποσαφηνιστεί στις λεπτομέρειες στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, μετά από διαβούλευση στα αρμόδια όργανα της αυτοδιοίκησης.

• Τη θέσπιση ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης για τη χρηματοδότηση των ΔΕΥΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό, με σκοπό την κάλυψη του επιπλέον ενεργειακού κόστους ύψους περίπου 100 εκ. ευρώ που επιβαρύνει τη λειτουργία τους, με βάση τα πραγματικά στοιχεία κατανάλωσης. Η υπόσχεση για απόδοση μέχρι σήμερα μόλις 20 εκ. ευρώ, δεν δίνει λύση στο πρόβλημα.

• Την αύξηση των πόρων που καταβάλλονται μέσω των ΚΑΠ στους Δήμους, στο ύψος που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, προκειμένου να καλύπτεται το σύνολο των λειτουργικών τους αναγκών.

• Τη σταδιακή απόδοση στους Δήμους, την ΚΕΔΕ και τις ΠΕΔ, των παρακρατηθέντων πόρων από προηγούμενα έτη. Δεν θα σταματήσουμε να τα διεκδικούμε, είναι χρήματα των δήμων και δεν τα απεμπολούμε.

• Την προώθηση Νομοθετικής Ρύθμισης, για την αναβολή ως 31-12-2023, όσον αφορά στην αποπληρωμή δανείων που έχουν συναφθεί μεταξύ Δήμων και Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.

• Τη διάθεση επιπλέον 130 εκ. ευρώ για το πρόγραμμα «Οδική Ασφάλεια» του Ταμείου Ανάκαμψης, ώστε να καλυφθεί το σύνολο των προτάσεων που έχουν υποβληθεί από όλους τους Δήμους.

• Για να μην χαθούν τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, να μεταφερθούν εκεί όλα τα ώριμα έργα που δεν χωρούν στο Α. Τρίτσης και συνάδουν με το σχεδιασμό του Ταμείου.

• Την άμεση λειτουργία της Επιτροπής για την ναυαγοσωστική κάλυψη, την εκκαθάριση της διαφοράς ύψους 20 εκ. ευρώ μεταξύ δαπανών που πραγματοποιήθηκαν και πόρων που μέχρι σήμερα έχουν δοθεί προς τους δήμους, καθώς και διαγραφή των προστίμων που επιβλήθηκαν σε δήμους που τήρησαν όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες, αλλά δεν βρήκαν ικανό αριθμό ναυαγοσωστών.

• Την διαλειτουργικότητα της πλατφόρμας του τέλους ακαθαρίστων και παρεπιδημούντων της ΚΕΔΕ (govhub) με το πληροφοριακό σύστημα του ΦΠΑ της ΑΑΔΕ και διάταξη υποχρεωτικότητας υποβολής των αιτήσεων μόνο ηλεκτρονικά.

• Την απόδοση του φόρου διαμονής από ξενοδοχεία και AirBnb (city tax) στους Δήμους.

• Την προώθηση ως το τέλος του τρέχοντος έτους ευνοϊκής ρύθμισης με δυνατότητα δόσεων, για την καταβολή προς τους δήμους παλιών οφειλών.

• Την ένταξη στη ΣΑΤΑ του ποσοστού του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων που αφορά έργα τοπικής ανάπτυξης και να αφαιρεθεί από τη χρηματοδότηση των Τομεακών και Περιφερειακών Προγραμμάτων Ανάπτυξης των Περιφερειών.

• Την αλλαγή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που απαλλάσσει σήμερα τους παραχωρησιούχους από την καταβολή ανταποδοτικών τελών.

• Την επαναφορά του ανταποδοτικού τέλους των πετρελαιοειδών καθώς και την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τα τέλη υπεδάφους.

Όσον αφορά τα ζητήματα που αφορούν την ενέργεια και το περιβάλλον, ζητούνται τα παρακάτω:

• Την αναστολή ως το τέλους του 2023 της επιβολής του τέλους ταφής. Δεν είναι δυνατόν να καλούνται οι Δήμοι και οι δημότες να πληρώσουν την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών για τη φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση των απορριμμάτων, ο σχεδιασμός και υλοποίηση των οποίων αποτελεί ευθύνη του Κεντρικού Κράτους. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν εισακουστεί η πρότασή μας, θα εφαρμόσουμε την ήδη ειλημμένη απόφαση της ΚΕΔΕ για δικαστική προσβολή του.

• Την ενίσχυση των ΦΟΔΣΑ για κάλυψη μέρους του τεράστιου ενεργειακού κόστους λειτουργίας Μονάδων, ΧΥΤΑ, έργων κλπ, αναλογική και κατ’ αντιστοιχία των ενισχύσεων προς δήμους και ΔΕΥΑ.

• Την έκδοση ΚΥΑ που θα επιτρέπει σε δήμους χωρίς πιστοληπτική ικανότητα, να συνάψουν δάνεια με το Τ.Π.&Δ., αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας.

• Την πλήρη κάλυψη του ενεργειακού κόστους των σχολείων από το Κεντρικό Κράτος κι όχι από τους Δήμους, αφού οι ενεργειακές δαπάνες των σχολείων αποτελούν ευθύνη του κρατικού προϋπολογισμού.

• Να δοθεί στους Δήμους ο απαραίτητος ηλεκτρικός χώρος για να δημιουργήσουν τα δικά τους αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Καθώς και να δοθεί χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης για να καλύψουν με τραπεζικό δανεισμό την ίδια συμμετοχή.

• Να προχωρήσει η ολοκλήρωση του πληροφοριακού συστήματος ΤΑΠ-Δημοτικών Τελών- Δημοτικού Φωτισμού και η διαλειτουργικότητα με το ΔΕΔΔΗΕ και τη ΡΑΕ για τους παρόχους, τη χρηματοδότηση και υλοποίηση του συστήματος από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Ταμείο Ανάκαμψης.

• Τη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού στο σχεδιασμό της επόμενης μέρας όσον αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων. Η μόνη εξέλιξη που μπορεί να γίνει αποδεκτή είναι η απόσυρση της προτεινόμενης τροποποίησης του ΕΣΔΑ , η συγκρότηση της που προτείνει το άρθρο 166 του Ν. 4951/2022 και η διεξαγωγή ενός εξαντλητικού διαλόγου εντός του πλαισίου των ευρωπαϊκών οδηγιών.

Όσον αφορά τα ζητήματα που αφορούν το προσωπικό των Δήμων, αποτελεί θετικό βήμα η σταδιακή προκήρυξη νέων θέσεων μόνιμου προσωπικού, που θα καλύψουν τις τεράστιες ελλείψεις των Δήμων στον τομέα αυτό.

Ταυτόχρονα όμως ζητείται:

• Να προχωρήσει άμεσα ο προγραμματισμός νέων προσλήψεων μόνιμου προσωπικού από το ΥΠΕΣ, που να καλύπτουν τις σημερινές μεγάλες ανάγκες, κυρίως σε επιστημονικό προσωπικό υψηλών δεξιοτήτων.

• Την αλλαγή του μοντέλου της κινητικότητας. Να υπάρχει δυνατότητα μετακίνησης μόνον από Δήμο σε Δήμο και να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των δημάρχων, που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα, τις ανάγκες των Δήμων τους.

• Να γίνουν προσλήψεις του αναγκαίου προσωπικού στις ΔΕΥΑ, οι οποίες δεν βαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.

• Να ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους η ψήφιση του νομοσχεδίου που αφορά τη λειτουργία της Δημοτικής Αστυνομίας, ώστε να μπορούμε να ελέγχουμε τη λειτουργία των πόλεων μας. Χωρίς Δημοτική Αστυνομία δεν θα μπορούμε να ανταποκριθούμε σε πρόσφατες αρμοδιότητες που μας έχουν δοθεί , όπως αυτές για τα ζώα συντροφιάς.

• Να δοθεί μόνιμη και δίκαιη λύση στο ζήτημα του προσωπικού που στελεχώνει το Πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι. Να εξαντληθούν όλα τα νόμιμα μέσα ώστε οι εργαζόμενοι στο πρόγραμμα να μείνουν στις θέσεις τους.

• Τη διατήρηση του Προγράμματος Κοινωφελούς Εργασίας, για να καλυφθούν οι ανάγκες των δήμων σε εποχικό προσωπικό.

• Την αλλαγή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, που υποχρεώνει τους Δήμους να πληρώνουν από τον προϋπολογισμό τους τη μισθοδοσία εργαζομένων που έχουν αποσπαστεί σε άλλες υπηρεσίες, απασχολούνται εκεί κι όμως οι Δήμοι εξακολουθούν να τους πληρώνουν.

• Την άμεση χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης για την υλοποίηση προγράμματος εκπαίδευσης ψηφιακών δεξιοτήτων στους δημοτικούς υπαλλήλους, μέσω προγραμματικής σύμβασης μεταξύ ΥΠΕΣ- Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης- ΚΕΔΕ, με τη συμμετοχή του ΕΚΔΑ.

5. Όσον αφορά τα ζητήματα που αφορούν την καταστατική θέση των αιρετών της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, θεωρούμε καταρχήν προτεραιότητα την αντιμετώπιση του με όρους ισοτιμίας, σε σχέση με το υπόλοιπο πολιτικό προσωπικό».

Αποζημιώσεις αιρετών

Στο πλαίσιο αυτό υπήρξε δέσμευση του Υπουργού Εσωτερικών για επαναφορά της ειδικής δωσιδικίας, ώστε οι Δήμαρχοι να δικάζονται σε πρώτο βαθμό από το Εφετείο, για επαναφορά της αποζημίωσης για τη συμμετοχή των αιρετών στα Δημοτικά Συμβούλια ζητώντας την επέκταση και για τα μέλη της Οικονομικής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής.

Η ΚΕΔΕ επιπλέον ζητά:

• Την εφαρμογή του νόμου σχετικά με τον Επόπτη Νομιμότητας και την λειτουργία της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ.

• Την εφαρμογή της πιλοτικής πρότασης που κατατέθηκε, με την οποία αξιολογούνται και κατηγοριοποιούνται μια προς μια, οι 900 περίπου αρμοδιότητες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.

• Τη διόρθωση της μισθολογικής θέσης των αιρετών, με τον καθορισμό του ύψους των αποδοχών του αιρετού πολιτικού προσωπικού των δήμων, σε συνάρτηση με το ύψος των ευθυνών που αναλαμβάνουν.

• Την επαναφορά της διάταξης για την αναγνώριση των ετών θητείας στην Τ.Α. ως προϋπηρεσίας για την υπαλληλική εξέλιξη των αιρετών.

• Την άμεση αλλαγή των όσων προβλέπει η υφιστάμενη νομοθεσία για τα ζώα συντροφιάς, που καθιστά τους Δημάρχους όμηρους μιας απαράδεκτης κατάστασης, αφού δεν τους παρέχονται τα μέσα για να ασκήσουν την αρμοδιότητα αυτή.

• Την αλλαγή των όσων παράλογων και ανεφάρμοστων όπως αποδείχθηκε στην πράξη προβλέπει η νομοθεσία για τη ναυαγοσωστική κάλυψη.

6. Όσον αφορά τα ζητήματα που αφορούν την ορεινότητα και νησιωτικότητα:

• Την ειδική νομοθέτηση για ορεινές και νησιωτικές περιοχές, που θα περιλαμβάνει προβλέψεις για την διοικητική και οικονομική υποστήριξη των μικρών ορεινών και νησιωτικών δήμων, ώστε να μπορούν να προσφέρουν υπηρεσίες υγείας, πρόνοιας, εργασίας και εκπαίδευσης, για τη στήριξη και ενίσχυση των τοπικών πληθυσμών.

• Δημιουργία αναπτυξιακών προγραμμάτων που θα περιλαμβάνει τις μικρές ορεινές και νησιωτικές περιοχές ανά Περιφερειακή Ενότητα.

• Τη σύσταση Γενικής Γραμματείας Ορεινών Περιοχών στο ΥΠΕΣ, με αρμοδιότητα την προαγωγή της ανάπτυξης των ορεινών περιοχών.

Στο επόμενο διάστημα η ΚΕΔΕ θα επιδιώξει μέσα από συναντήσεις με την πολιτική ηγεσία, τον Πρωθυπουργό, αλλά και τις ηγεσίες όλων των πολιτικών κομμάτων, να προωθήσει τις θέσεις της.