του Χρήστου Μπλατσιώτη
ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΥΠΕΛΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ «AKOU 99,6» ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΟΥ «ΛΑΟΥ»
Το 22ο παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου ξεκίνησε ήδη στο Κατάρ και λίγες ημέρες πριν τη σέντρα της ιστορικής πρεμιέρας του, οι διοργανωτές παρουσίασαν τη μπάλα των αγώνων. Το όνομα της μπάλας είναι «Αλ Χιλμ» που στα αραβικά σημαίνει “το όνειρο”, έχει χρυσαφί και μωβ οικολογικά χρώματα νερομπογιάς, είναι φτιαγμένη από συνθετικό υλικό υψηλής τεχνολογίας και σε γενικές γραμμές δεν έχει καμία σχέση με τις δερμάτινες μπάλες που ξέραμε μέχρι τώρα ή τις πιο σύγχρονες του συνθετικού πλαστικού και πολύ περισσότερο δεν έχει καμία σχέση με εκείνες τις πρώτες μπάλες της ιστορίας που ήταν φτιαγμένες από σχοινιά και άχυρα, από δέρματα και γούνες ζώων, από ζωικές «φούσκες» και άλλα παρεμφερή φυσικά υλικά.
Η «Αλ Χιμ» με την οποία αγωνίζονται οι ομάδες στο Κατάρ, είναι όντως «όνειρο» διότι πρόκειται για μια μπάλα τεχνητής που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Όλες οι μπάλες του φετινού Μουντιάλ έχουν επάνω τους ενσωματωμένο έναν αισθητήρα οποίος καταγράφει 500 δεδομένα το δευτερόλεπτο τα οποία στέλνει σε ένα κεντρικό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης το οποίο σε συνδυασμό με τα δεδομένα από τις κάμερες μπορεί μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου να δείξει στο δωμάτιο ελέγχου των φάσεων (στο VAR δηλαδή) αν υπάρχει σε κάποια φάση οφσάιντ ή όχι.
ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΑ ΠΡΙΝ 4.500 ΧΡΟΝΙΑ
Η ιστορία της μπάλας είναι μια πολύ παλιά ιστορία. Μπάλες φτιαγμένες από λινό δεμένο με σχοινιά από χόρτο που βρέθηκαν στην Αίγυπτο χρονολογούνται από το 2.500 π.Χ. (φωτο) και οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και οι αρχαίοι λαοί της κεντρικής Αμερικής έπαιζαν παιγνίδια με μπάλα τουλάχιστον από την 3η χιλιετία π.Χ.
Η πρώτη γραπτή αναφορά σε ένα τέτοιο παιγνίδι έγινε από τον Όμηρο, τον 8ο αι. π.Χ., όταν περιέγραψε τη Ναυσικά να παίζει με μπάλα λίγο πριν συναντηθεί με τον Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων.
Στην αρχαία Ελλάδα αναφέρονται πάνω από δέκα ονομασίες παιγνιδιών όπου χρησιμοποιούνταν μπάλα και κάποια ταυτίζονται με πρώιμες ποδοσφαιρικές προσπάθειες. Επίσκυρος, επίκοινος, φενίνδα, εφετίνδα, απόρραξις, ανακρουσία, ουρανία, εφηβική κ.α. ενώ υπήρχαν μέχρι και ειδικά διαμορφωμένοι χώροι για τη διεξαγωγή τους, που ονομαζόταν σφαιριστήρια ή σφαιρίστρες.
Ο ΗΡΟΔΟΤΟΣ, ΟΙ ΚΙΝΕΖΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΑΜΟΥΡΑΙ
Ο Ηρόδοτος αναφέρει τον 5ο αι. π.Χ. ότι οι Λυδοί είχαν εφεύρει μια «σφαίρα» με την οποία έπαιζαν παιγνίδια ενώ και οι Ρωμαίοι είχαν αντίστοιχες δραστηριότητες γνωστές ως «harpastum» ή «harpustum», «follis» ή «follicis».
Στην Κίνα, του 3ου και 2ου αι. π.Χ. οι Κινέζοι στρατιώτες εξασκούνταν παίζοντας ένα παιγνίδι με μπάλα που λέγονταν «Cuju» ή «Ts’u-chu”. Στην προκολομβιανή εποχή, οι Μάγια και άλλοι λαοί της κεντρικής Αμερικής έπαιζαν διάφορα τέτοια παιγνίδια που σήμερα περιλαμβάνονται σε μια γενικότερη κατηγορία αρχαίων δραστηριοτήτων που αναφέρονται ως «Mesoamerican ballgames».
Οι Ιάπωνες ευγενείς της εποχής των Σαμουράι έπαιζαν ένα είδος ποδόσφαιρου που το έλεγαν «Kemari» ενώ στην Ωκεανία οι αυτόχθονες Αβορίγινες της Αυστραλίας διασκέδαζαν με ένα παρόμοιο παιγνίδι που το ονόμαζαν «woggabaliri» και οι Μαορί της Νέας Ζηλανδίας διασκέδαζαν με τον ίδιο τρόπο το ονόμαζαν «Kī-o-rahi».
1857: Η ΠΡΩΤΗ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Στην εποχή του Μεσαίωνα, στη Γαλλία διασκέδαζαν με ένα είδος ποδόσφαιρου που το ονόμαζαν «Lasoule», στην Ιταλία της ίδιας εποχής διοργάνωναν ένα άλλο είδος που το ονόμαζαν «Calcio Storico Fiorentino» και στην Αγγλία έπαιζαν το αποκαλούμενο «Mob Football» δηλαδή «ποδόσφαιρο της μάζας» με ομάδες που η κάθε μία αποτελούνταν από δεκάδες ανθρώπους, οι οποίοι έτρεχαν για να κλωτσήσουν τη μπάλα, χωρίς ιδιαίτερους κανόνες, πολλές φορές με βία και συχνά προκαλώντας το χάος.
Τα ποδοσφαιρικού τύπου παιγνίδια, που εμφανίστηκαν πριν από 4,5 χιλιάδες χρόνια περίπου, εξελίχθηκαν χρόνο με το χρόνο και κατέληξαν στην εποχή του σημερινού ποδοσφαίρου, το οποίο παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην Αγγλία από τα μέσα του 19ου αιώνα. Το 1857 ιδρύθηκε η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα, η Sheffield Football Club που υπάρχει ακόμη.
Σήμερα υπολογίζεται ότι υπάρχουν τουλάχιστον 4.000 επαγγελματικές ποδοσφαιρικές ομάδες σε όλο τον κόσμο και 211 εθνικές ομάδες μέλη της Διεθνούς Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Η μπάλα μπορεί δείχνει σαν δεσποινίδα ετών 4.500 φαίνεται όμως ότι αρέσει ακόμη.