Γράφει ο Αθανάσιος Τόπης
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
MSc of Education and Disability
Τον Οκτώβριο του 1980, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καθιέρωσε την 16η Οκτωβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής με κύριο στόχο τον περιορισμό της πείνας στον πλανήτη.
Οι στόχοι της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής είναι οι εξής:
- Να στρέψει την προσοχή στην υγιή γεωργική παραγωγή τροφίμων.
- Να ενθαρρύνει τη συνεργασία εταιριών και αγροτών σε δράσεις που ευνοούν τη βιοποικιλότητα και προστατεύουν τη φύση και τον πλανήτη από απόβλητα .
- Να αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού για την προστασία του πλανήτη και τη στροφή προς ένα μοντέλο υγιεινής φυτικής διατροφής.
- Να ενισχύσει τη διεθνή και εθνική αλληλεγγύη στον αγώνα κατά της πείνας, του υποσιτισμού και της φτώχειας και να επιστήσει την προσοχή σε επιτεύγματα στην ανάπτυξη τροφίμων και γεωργίας.
Η διάδοση και υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών αποτελεί καθοριστικό παράγοντα προάσπισης της ατομικής υγείας, καθώς και βασικό συντελεστή προαγωγής της Δημόσιας Υγείας.
H δραστική αλλαγή του σύγχρονου τρόπου ζωής, η μείωση του ελεύθερου χρόνου, η μετεξέλιξη της οικογενειακής δομής και η επακόλουθη υιοθέτηση νέων διατροφικών συνηθειών, που οδηγούν στην κατανάλωση έτοιμου και τυποποιημένου φαγητού, είναι μια από τις πιο σοβαρές προκλήσεις για τη Δημόσια Υγεία στη σημερινή εποχή. Την ίδια στιγμή, η συστηματική καλλιέργεια αισθητικών προτύπων που αποκλίνουν από μια υγιή στάση ζωής, σε συνδυασμό με την εμφάνιση προβλημάτων ψυχικής υγείας, αυξάνουν τη συχνότητα νοσημάτων που συνδέονται με διατροφικές διαταραχές.
Με 9 δισεκατομμύρια στόματα που θα πρέπει σύντομα να σιτιστούν στον πλανήτη, ένα μοντέλο διατροφής βασισμένο στα λαχανικά είναι μια βιώσιμη επιλογή για την εξασφάλιση της υγείας και της καλής διαβίωσης των μελλοντικών γενεών, τόσο για την ποσότητα των τροφίμων που μπορούν να παραχθούν, όσο και για τους τρόπους παραγωγής τους.
Με αφορμή τις ραγδαίες επιπτώσεις της παχυσαρκίας στον άνθρωπο, πολλά είναι τα σχέδια δράσης ενάντια στην παχυσαρκία , σε παγκόσμιο αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Στον ελληνικό πληθυσμό δόθηκαν το 2014 οι Εθνικοί Διατροφικοί Οδηγοί από το Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Prolepsis, με στόχο την έγκυρη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με την υιοθέτηση μιας ισορροπημένης υγιεινής διατροφής . Οι παρακάτω συστάσεις που παρουσιάζονται ως ο Δεκάλογος της υγιεινής διατροφής βασίζονται στην ελληνική παραδοσιακή διατροφή.
Δεκάλογος της υγιεινής διατροφής για Ενήλικες:
1. Καταναλώνετε ποικιλία λαχανικών (4 μερίδες/ημέρα) και φρούτων (3 μερίδες/ημέρα) καθημερινά .
2. Καταναλώνετε ποικιλία δημητριακών καθημερινά (5-8 μερίδες/ημ.). Προτιμάτε ολικής άλεσης.
3. Προτιμάτε γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά (2 μερίδες/ημ.).
4. Περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος (1 μερίδα/εβδ.). Επιλέγετε άπαχα μέρη. Αποφεύγετε το επεξεργασμένο κρέας.
5. Καταναλώνετε συχνά ψάρια και θαλασσινά (2-3 μερίδες/εβδ.). Επιλέγετε λιπαρά ψάρια, κατά προτίμηση μικρά.
6. Καταναλώνετε όσπρια συχνά (3 μερίδες/εβδ.) .
7. Χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο ως πρώτη επιλογή.
8. Περιορίστε την κατανάλωση ζάχαρης, αλατιού και προϊόντων που τα περιέχουν.
9. Κάνετε σωματική δραστηριότητα καθημερινά. Διατηρείτε φυσιολογικό και σταθερό σωματικό βάρος.
10. Πίνετε αρκετό νερό (6-8 ποτήρια/ημ.).