“Καμπανάκι” η αύξηση της παραβατικότητας σε όλο και μικρότερες ηλικίες

Η νέα δράση της Πρωτοβουλίας για το Παιδί (ΠγΠ), γνωστή ως «1 (ευρώ) από τον καθένα», ήταν η αφορμή της χθεσινής συνέντευξης Τύπου που έδωσαν ο πρόεδρος του Συλλόγου, Νίκος Καρατόλιος, ο διοικητικός διευθυντής Κοσμάς Παπαχρήστου και η συντονίστρια της δράσης Γιάννα Πιλιτσίδου, παρουσία της κοινωνικής λειτουργού, Ελισάβετ Καραβασίλη.

Ωστόσο η συνέντευξη στάθηκε αφορμή να ξαναδούμε την πορεία του συλλόγου, από το 2008 που ιδρύθηκε μέχρι σήμερα, τη δράση και τις δομές που κατάφερε να δημιουργήσει αλλά και το έργο της που είναι αποτέλεσμα πολύχρονης δουλειάς των ανθρώπων της ΠγΠ, εργαζομένων και πολλών εθελοντών, ως μία μεγάλη οικογένεια - αγκαλιά για την προστασία των παιδιών, θυμίζοντας τα λόγια του αείμνηστου ιδρυτή του συλλόγου, Τέλη Σιδηρόπουλου «να σώσουμε έστω κι ένα παιδί…».

Νίκος Καρατόλιος: Η πορεία της «Πρωτοβουλίας» πρέπει να συνεχιστεί ανοδικά

Την συνέντευξη άνοιξε ο πρόεδρος του διοικητικού Συμβουλίου Ν. Καρατόλιος που αναφέρθηκε στην απώλεια του Τέλη και μίλησε για το δύσκολο και πολύπλοκο έργο του Συλλόγου. Όπως είπε, τα τελευταία χρόνια η Πρωτοβουλία για το Παιδί έχει αναπτύξει όλες τις Δομές που απαιτούνται, όπως: κλειστή και ανοικτή φιλοξενία, κοινωνική και εργασιακή ενσωμάτωση, πρόληψη-αντιμετώπιση-τεκμηρίωση της κακομεταχείρισης των παιδιών, θεραπεία του ψυχικού τραύματος.

«Με την ένταξη στα προγράμματα ΕΣΠΑ την τριετία Οκτώβριος 2018-Οκτώβριος 2021 καταφέραμε την επέκταση, διεύρυνση και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών όλων των Δομών και πλέον η Πρωτοβουλία αποτελεί έναν Οργανισμό πρωταγωνιστή στον τομέα της παιδικής προστασίας της ελληνικής περιφέρειας, με ορισμένες Δομές και οι υπηρεσίες της να είναι πρωτοποριακού χαρακτήρα για την ελληνική πραγματικότητα. Η πορεία αυτή δεν πρέπει να ανακοπεί, αλλά πρέπει να συνεχιστεί ανοδικά. Είναι μία πορεία με πολλά προβλήματα, με συνεχείς αναθεωρήσεις των στόχων προς το καλύτερο, αλλά και με αποτελέσματα ανυπολόγιστης αξίας για τα ωφελούμενα παιδιά και το κοινωνικό σύνολο. Σήμερα βρισκόμαστε στη δυσμενή συγκυρία της αναμονής νέων προγραμμάτων ΕΣΠΑ, τον περιορισμό των εσόδων μας λόγω της πανδημίας και παράλληλα της αύξησης των δαπανών μας λόγω της ενεργειακής κρίσης. Το 2022 το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών μας καλύφθηκε από ιδίους πόρους και το ίδιο αναμένεται για το 2023 έως ότου ξεκινήσουν τα νέα προγράμματα ΕΣΠΑ (άγνωστο ακριβώς πότε)». Κλείνοντας την αρχική του τοποθέτηση ο κ. Καρατόλιος, τόνισε ότι ο στόχος είναι να συνεχίσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στα ίδια επίπεδα με σήμερα, ποιοτικά και ποσοτικά και για αυτό αναζητούν νέους τρόπους για την οικονομική τους ενίσχυση.

Κοσμάς Παπαχρήστου: Το έργο των 5 Δομών

Για την τρέχουσα κατάσταση και τις δομές που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Πρωτοβουλία, μίλησε Κοσμάς Παπαχρήστου, επισημαίνοντας ότι την τελευταία τριετία (Οκτώβριος 2018-Οκτώβριος 2021) έγινε μια σημαντική επέκταση όλων των Δομών του συλλόγου, με την αύξηση του αριθμού τόσο του προσωπικού όσο και των ωφελούμενων. Πέντε δομές λειτουργούν σήμερα με το δικό της σημαντικό έργο η κάθε μία, όπως:

Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας και στήριξης οικογένειας

Το κέντρο παρέχει Ανοιχτή φροντίδα σε παιδιά 6-18 ετών που βρίσκονται σε ανάγκη και κίνδυνο με ταυτόχρονη υποστήριξη και των μελών των οικογενειών τους. Σκοπός του ΚΗΦ είναι να αποτραπεί το ενδεχόμενο να απομακρυνθεί κάποιο παιδί από το οικογενειακό του περιβάλλον προς κάποια κλειστή δομή φιλοξενίας.

Πριν το ΕΣΠΑ η δυναμική του Κέντρου ήταν τα 12 παιδιά ενώ σήμερα τα 40. Μέσα στο 2021, υποστηρίχθηκαν 56 παιδιά και οι οικογένειές τους.

Το Σπίτι της Βεργίνας

Ένα σπίτι όπου τα παιδιά μεγαλώνουν σαν οικογένεια, παιδιά σε κίνδυνο και των δύο φύλων, από κάθε περιοχή της χώρας. Αυτό το διάστημα φιλοξενούνται 10 παιδιά ενώ από το 2012 που λειτουργεί έχουν φιλοξενηθεί 27 παιδιά.

Τα παιδιά παραμένουν στο σπίτι μέχρι τα 16 τους χρόνια και στη συνέχεια μεταβαίνουν στη Στέγη Ημιαυτόνομης διαβίωσης Νέων (Διαμέρισμα στη Βέροια δυναμικότητας 6 νέων)

Στέγη Ημιαυτόνομης διαβίωσης Νέων

Η Στέγη φιλοξενεί εφήβους και νέους που προέρχονται από δυσλειτουργικές οικογένειες ή δομές κλειστής φιλοξενίας από τη Βόρεια Ελλάδα, για ορισμένο χρονικό διάστημα, μέχρι την κοινωνική τους ένταξη. Σκοπός της Δομής είναι η ανάπτυξη των απαραίτητων κοινωνικών δεξιοτήτων για την κατάκτηση της αυτονομίας τους και παράλληλα η εργασιακή τους αποκατάσταση.

Από την αρχή της λειτουργίας της, το 2019, έχουν ωφεληθεί 5 παιδιά.

Τα παιδιά που φιλοξενούνται στις Δομές πέρα από την βασική φροντίδα που τους παρέχεται, υποστηρίζονται ψυχοκοινωνικά από πλήθος εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού (Ψυχολόγους-Ψυχοθεραπευτές, Κοινωνικούς Λειτουργούς, Παιδοψυχίατρο) καθώς και πολλούς εθελοντές που καλύπτουν οποιαδήποτε ανάγκη τους (Λογοθεραπευτές, Εργοθεραπευτές, Γιατροί κτλ)

Κέντρο Αναφοράς και παροχής συμβουλευτικής

Το Κέντρο αυτό, αναλαμβάνει περιστατικά μετά από αναφορές και καταγγελίες. Λειτουργεί η 24ωρη γραμμή 23310-23700 για αναφορά περιστατικού κακοποίησης-παραμέλησης.

Παρέχει συμβουλευτική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε ευάλωτα άτομα από τον γενικό πληθυσμό. Είναι ανοιχτό σε οποιονδήποτε χρειάζεται βοήθεια σχετικά με παιδιά όπως σε γονείς ή εκπαιδευτικούς.

Πραγματοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα εγκεκριμένα από το Υπουργείο Παιδείας και δράσεις ενημέρωσης ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε σχολείου, ομάδες γονέων κα.

Μέσα στο 2021, υποστηρίχθηκαν 376 άτομα (ανήλικοι και ενήλικες).

Κέντρο Θεραπείας Τραύματος

Το Κέντρο ασχολείται με την έγκαιρη διάγνωση και την τεκμηρίωση της κακοποίησης (ιδίως σεξουαλικής). Υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος όπου γίνεται η Δικανική συνέντευξη κατά την οποία το κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, καθοδηγεί το παιδί να μοιραστεί την τραυματική του εμπειρία και αυτό να καταγραφεί. Επίσης προβαίνει στην εντατική ψυχοθεραπεία των παιδιών/θυμάτων που υποστηρίζονται σε όλες τις Δομές.

«Αξίζει να αναφερθεί ότι τώρα ενηλικιώνονται τα περισσότερα παιδιά που τα υποστηρίζουμε από μικρή ηλικία και αρχίζουν να φαίνονται τα αποτελέσματα του έργου μας. Για Παράδειγμα: Παιδιά με παραβατική συμπεριφορά και προβλήματα με το νόμο κατάφεραν να τα ξεπεράσουν και σήμερα εργάζονται ή σπουδάζουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα κοπέλας που υποστηρίχθηκε στο ΚΗΦ για αρκετά χρόνια και τώρα βρίσκεται στο 2ο έτος σπουδών της έχοντας περάσει και όλα της τα μαθήματα, την οποία συνεχίζουμε να στηρίζουμε οικονομικά και σε ότι άλλο χρειαστεί, ενώ 3 αδέρφια επέστρεψαν στον πατέρα τους μετά από 7 χρόνια παραμονής στο Σπίτι της Βεργίνας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαχρήστου.

Γ. Πιλιτσίδου: 100 κουμπαράδες για 1 ευρώ από τον καθένα

Στη συνέχεια η Γιάννα Πιλιτσίδου μίλησε για τη νέα πρωτοβουλία του συλλόγου, μια μεγάλη καμπάνια για την οικονομική στήριξη της ΠγΠ που ονομάστηκε «Ένα απ΄τον καθένα!» που εννοεί ότι ο καθένας θα μπορούσε να συμβάλει και να βοηθήσει το έργο του συλλόγου ρίχνοντας απλά ένα ευρώ στον ειδικό κουμπαρά που μπορεί να βρει σε αρκετά σημεία και σε χώρους εκδηλώσεων σε συνεργασία με φορείς της πόλης.

«Ήδη από τα μέσα του καλοκαιριού που γεννήθηκε η ιδέα ξεκινήσαμε τις πρώτες συναντήσεις. Αρχικά με τον ακούραστο εθελοντή μας κ. Στέλιο Ψευτογκά, είναι ο επαγγελματίας καλλιτέχνης που ενσαρκώνει γραφιστικά την Πρωτοβουλία και όλες τις ιδέες που έχουμε …( Από το αρχικό λογότυπο του συλλόγου μας μέχρι σήμερα με το Ένα απ΄τον καθένα). Συναντηθήκαμε με τον Δήμαρχο Βέροιας, Κ. Βοργιαζίδη που έκανε την αρχή και έβαλε το πρώτο ευρώ στον κουμπαρά της «Πρωτοβουλίας για το Παιδί» ως πρώτος πολίτης της Βέροιας, με τον Πρόεδρο της ΚΕΠΑ, Κ. Ρίζο και με τη Διευθύντρια Κ. Γρηγοριάδου που αμέσως υιοθέτησαν τη δράση μας στις εκδηλώσεις τους. Συναντηθήκαμε με την κ. Ευθυμία Γώτη Διευθύντρια Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας καθώς και τον κ. Αθανάσιο Αλατζόγλου, Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας και στη συνέχεια με τα μέλη της Ένωσης Συλλόγων Γονέων Δήμου Βέροιας, όπου βρισκόμαστε σε συνεννοήσεις για να ξεκινήσουμε στα σχολεία τα εκπαιδευτικά προγράμματα της πρωτοβουλίας και παράλληλα να τρέξουμε τη δράση μας. Συναντηθήκαμε όμως και με τον ξάδερφο μου τον Θανάση και τη γυναίκα του την Μαρία, τυχαία στο Πάρκο Αγ. Αναργύρων και μας κάλεσαν το ίδιο βράδυ να παραβρεθούμε στη Ραχιά και να αποχαιρετίσουμε μαζί τους το καλοκαίρι στη μουσική βραδιά που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ράχης «Μέγας Αλέξανδρος» και εκεί μας καλωσόρισε και γύρισαν τραπέζι – τραπέζι με τον κουμπαρά μας η Πρόεδρος κ. Βούλα Δαμιανίδου. Συναντηθήκαμε με την Εύα και τη Νεφέλη από το Ωδείο Φίλιππος που μας φιλοξενεί διαρκώς στο χώρο του. Συναντηθήκαμε με επιχειρηματίες που μας φιλοξένησαν στις εκδηλώσεις τους ήταν οι πρώτοι που αγκάλιασαν την δράση. Συναντηθήκαμε με το προεδρείο και την ομάδα Μπάσκετ του Φιλίππου. Έχουμε ξεκινήσει ενημερώσεις σε επαγγελματικούς Συλλόγους της πόλης και έχουν αποδεχτεί την πρότασή μας, το Σωματείο Αρτοποιών Βέροιας και περιχώρων και ο Σύλλογςο Ζαχαροπλαστών Βέροιας και έπεται συνέχεια», ανέφερε η κα Πιλιτσίδου.

Η πρόσκληση θα απευθυνθεί σε όλους τους Επαγγελματικούς κλάδους, στους Επιστημονικούς Συλλόγους της πόλης και σε όλες τις Δημόσιες Υπηρεσίες και Ιδιωτικούς Φορείς, στους Αθλητικούς και Πολιτιστικούς Συλλόγους, ενώ το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν ονόματα καλλιτεχνών με καταγωγή από τη Βέροια που θα γίνουν Πρεσβευτές της δράσης μας εντός και εκτός Βεροίας.

Να σημειωθεί ότι ο σκοπός είναι να καθιερωθεί η δράση ετησίως, από Σεπτέμβριο–Δεκέμβριο.

Αύξηση περιστατικών παραβατικότητας και στην περιοχή μας

Από την χθεσινή συνέντευξη της «Πρωτοβουλίας», προέκυψαν και κάποια στοιχεία που αφορούν στην παραβατικότητα των ανηλίκων και σε περιστατικά κακοποίησης παιδιών, που έγιναν εντονότερα στη διάρκεια της πανδημίας και μετά. Απαντώντας σχετικά, οι εκπρόσωποι του συλλόγου τόνισαν ότι έχει παρατηρηθεί μία αύξηση των περιστατικών παραβατικότητας ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι υπάρχει εμφανής μείωση του μέσου όρου ηλικίας όσον αφορά στην χρήση ουσιών και στην σεξουαλική δραστηριότητα των ανηλίκων. Έχουν γίνει από τον σύλλογο και θα συνεχιστούν, ομιλίες σε σχολεία όπου ενημερώνονται οι μαθητές για τις νομικές συνέπειες των πράξεών τους. Υπάρχει όμως πραγματικά μία σημαντική έξαρση σε πολλά επίπεδα ενώ όλο και μικρότερα σε ηλικία είναι τα παιδιά που εμπλέκονται σε παραβατικές συμπεριφορές. Παρατηρήθηκε επίσης, επιδείνωση και στις ενδοοικογενειακές σχέσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με περισσότερα διαζύγια, περισσότερες διαμάχες, με αντίκτυπο και στα παιδιά ενώ, όπως επεσήμανε η κοινωνική λειτουργός, τα χαρακτηριστικά της παραβατικότητας έχουν πραγματικά αλλάξει σε σχέση με τα παλαιότερα χρόνια, αφού σήμερα τα παιδιά επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τα social media και το internet και οδηγούνται σε περίεργες συμπεριφορές από μικρές ηλικίας. Μάλιστα, πολλά παιδιά αναζητούν πηγές «μαγκιάς» σε ουσίες ή σε κλοπές χρημάτων πιστεύοντας ότι με τα χρήματα θα έχουν δύναμη.

Στοιχεία, δείχνουν επίσης, ότι νιώθοντας παραμελημένα από τις οικογένειές τους, μπαίνουν σε ομάδες, οδηγούνται σε ομαδοποίηση, για να νιώσουν ότι είναι αποδεκτοί και να αποκτήσουν κάποια οντότητα και αξία. «Αυτά όμως γίνονται επικίνδυνα συνήθως», ενώ παρατηρείται ότι «υπάρχει ευκολία στην πρόσβαση σε ουσίες». Όλα αυτά τα στοιχεία και τις συμπεριφορές μέσα από πραγματικά περιστατικά καταγράφονται από την επιστημονική ομάδα του συλλόγου και θα παρουσιαστούν αναλυτικά στο συνέδριο που προγραμματίζουν για την ερχόμενη Άνοιξη.

Σοφία Γκαγκούση