Γράφει ο
Αναστάσιος Βασιάδης
Οι ειδικές αναφορές στην Παιδεία και οι εξαγγελίες για τα γενικά αλλά και ειδικότερα θέματα που απασχολούν την εκπαίδευση στο σύνολό της, συμπεριλήφθηκαν στις πολιτικές παρουσιάσεις κατά την διάρκεια της φετινής Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Στις πολιτικές αναφορές για την Παιδεία διατυπώθηκαν προγραμματισμοί και καθορισμοί στόχων, ενώ επιχειρήθηκε να δοθούν απαντήσεις στις αγωνίες και τις προσδοκίες για το μέλλον της εκπαίδευσης. Στο γενικότερο πολιτικό κλίμα της εκ των πραγμάτων προεκλογικής περιόδου, υπήρξε εμφανής και ο καταγγελτικός λόγος, για την διαπιστούμενη υποβάθμιση της εκπαίδευσης.
Οι πολιτικές αναφορές είχαν ως κατάληξη τις αισιόδοξες προοπτικές, που συναρτώνται με τις επικείμενες πολιτικές εξελίξεις. Οι διακηρύξεις που έγιναν από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, σχετικά με την Παιδεία, είχαν ως κύριους αποδέκτες τους μαθητές, τις οικογένειές τους και τους εκπαιδευτικούς, αλλά και ολόκληρη την κοινωνία που σηκώνει το βάρος των πολιτικών που εφαρμόζονται.
Στον απόηχο αυτών των διακηρύξεων πραγματοποιήθηκαν και οι καθιερωμένες τελετές στα σχολεία με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Με αυτήν την αφορμή και πέραν των πολιτικών εξαγγελιών, προβάλλει ως αναγκαία για κάθε αρμόδιο και κάθε ενεργό πολίτη, η ανοικτή προσέγγιση των γενικών αλλά και ειδικότερων θεμάτων που απασχολούν την εκπαίδευση, στο σύνολό της.
Η σχολική χρονιά που πέρασε χαρακτηρίστηκε, όπως άλλωστε και οι προηγούμενες, από τις δυσκολίες και τα προβλήματα που καταγράφονται κάθε χρόνο, ως προς την ανεπαρκή στελέχωση του εκπαιδευτικού προσωπικού και τις υποβαθμισμένες υποδομές, με αποτέλεσμα τα σχολεία να δυσκολεύονται να εκπληρώσουν τον παιδαγωγικό τους ρόλο. Και όλα αυτά υπό την σκιά της επιδημικής κρίσης των τελευταίων χρόνων που υποβάθμισε σε μεγάλο βαθμό την εκπαιδευτική διαδικασία.
Αποτελεί γενική παραδοχή ότι το ελληνικό σχολείο έχει υποστεί μια ανεπίτρεπτη απαξίωση που δεν συνάδει με την εκπαιδευτική παράδοση του τόπου.
Και αυτό γίνεται γενικότερα αντιληπτό καθώς οι περισσότεροι μαθητές και οι οικογένειές τους, ακόμα και στην εποχή της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων, που επιτείνεται με την επίκαιρη ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια σε βασικά είδη διαβίωσης, εκλαμβάνουν το σχολείο ουσιαστικά ως πάρεργο, καθώς εξακολουθούν να καταφεύγουν στα φροντιστήρια για βασικές γνώσεις που απαιτείται να κατέχει ένας σύγχρονος νέος, όπως οι ξένες γλώσσες, η πληροφορική κ.λ.π., με δυσβάστακτη επιβάρυνση των ήδη εκτροχιασμένων οικογενειακών προϋπολογισμών. Το φαινόμενο αυτό εκδηλώνεται εμφανώς στο Γυμνάσιο και οξύνεται στο Λύκειο, το οποίο έχει μετατραπεί σε προθάλαμο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς δίδεται το κύριο βάρος στα μαθήματα που εξετάζονται στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, για την εισαγωγή στα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας.
Αποτέλεσμα αυτού είναι να έχει περιοριστεί δραματικά το ενδιαφέρον για τις εγκύκλιες γνώσεις που διαμορφώνουν χαρακτήρες, θεμελιώνουν συνειδήσεις και οικοδομούν προσωπικότητες. Κύριο εκπαιδευτικό μέλημα των μαθητών είναι τα μαθήματα στα οποία θα κληθούν να εξεταστούν για να επιτύχουν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Στις πολιτικές εξαγγελίες της ΔΕΘ, η Παιδεία χαρακτηρίστηκε και πολύ σωστά, ως ένας από τους πυλώνες για την ανάπτυξη της χώρας. Τονίστηκε δε από όλες τις πλευρές η αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να γίνουν για να επιτελέσει η Παιδεία τον ρόλο που της ανήκει.
Αυτές όμως οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να ανατάξουν την εκπαίδευση από την απαξίωση στην οποία έχει περιέλθει, να της αποδώσουν την σημασία που απαιτείται στην σύγχρονη εποχή και να την εντάξουν στην επαγγελματική και παραγωγική διαδικασία, έπρεπε να είχαν ξεκινήσει από πολύ καιρό, σύμφωνα και με τις πολιτικές εξαγγελίες των προηγουμένων ετών, που στο μεγαλύτερο ποσοστό έχουν μείνει ανεκπλήρωτες.
Πέραν όμως από τις απογοητευτικές μέχρι τώρα διαπιστώσεις, προβάλλει επιτακτικά η ευθύνη κάθε αρμοδίου, να εργαστεί και να ασκήσει όλη του την επιρροή, ώστε η νέα σχολική χρονιά να αποτελέσει αφετηρία διαμόρφωσης ενός νέου Σχολείου που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις.
Το σύγχρονο και αντίστοιχο με τις τρέχουσες απαιτήσεις Σχολείο, επιβάλλεται να αναβαθμίζει την παρεχόμενη γνώση και να παρέχει τα εφόδια που απαιτούνται από τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες.
Το εναρμονισμένο με την εποχή Σχολείο, πρέπει να διαπλάθει προσωπικότητες με ηθικές, πνευματικές, ψυχικές και γνωστικές αξίες, έχοντας ως βασικά συστατικά της εκπαιδευτικής διαδικασίας την ελεύθερη σκέψη, την κριτική στάση, την ανεμπόδιστη έκφραση και την παιδαγωγική ελευθερία
. Το καθημερινό αυτό Σχολείο, ως κύτταρο γνώσης και πολιτισμού, επιβάλλεται να είναι ενσωματωμένο στην κοινωνία, την οποία και εν δυνάμει θα αλλάζει, απαντώντας στις προκλήσεις της εποχής. Αυτές είναι οι σύγχρονες αναγκαιότητες και απαιτήσεις, τις οποίες πρέπει να εξυπηρετούν οι μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία που εξαγγέλθηκαν στην ΔΕΘ και τίθενται επιτακτικά με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.