Επτά σημεία που θεωρεί κομβικά για την αναπτυξιακή προοπτική, ιδιαίτερα της Θεσσαλονίκης και της Κεντρικής Μακεδονίας, αναδεικνύει το Υπόμνημα που παρέδωσε ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Γιώργος Τσακούμης στον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, στο πλαίσιο της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε ενόψει των εγκαινίων της 86ης ΔΕΘ.
1. Προστασία – Ασφάλεια – Ανθεκτικότητα
Το ΤΕΕ/ΤΚΜ, υπό το βάρος των συνεπειών της Κλιματικής Αλλαγής, επισημαίνει την ανάγκη περαιτέρω θωράκισης της χώρας με: επικαιροποίηση των προδιαγραφών των νέων υποδομών, ενίσχυση της δημόσιας διοίκησης, βελτίωση των συστημάτων παρακολούθησης των αιτίων που δημιουργούν τα φαινόμενα και χρήση των νέων τεχνολογιών που αφορούν τα δορυφορικά δεδομένα. Προτείνει επίσης τη δημιουργία Παρατηρητηρίων σε Περιφερειακό επίπεδο, για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών παραμέτρων που σχετίζονται με την ασφάλεια πληθυσμού και υποδομών, καθώς και την ολοκλήρωση της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ), του συστήματος δηλαδή που θα επιτρέπει την άμεση πρόσβαση στο σύνολο της ψηφιακά διαθέσιμης γεωπληροφορίας για το σύνολο της επικράτειας.
2. Εξοικονόμηση Ενέργειας
Στην επιτακτική ανάγκη αφενός της απεξάρτησης από την εισαγόμενη ενέργεια και αφετέρου της αναστροφής της κλιματικής αλλαγής, οι μόνες μη αντικρουόμενες λύσεις για αμφότερα τα σκέλη είναι η Εξοικονόμηση και οι Ανανεώσιμες Πηγές. Σε αυτό το πλαίσιο το ΤΕΕ/ΤΚΜ θεωρεί αναγκαία τη μείωση κατανάλωσης στα νοικοκυριά, μέσω ενημέρωσης και εφαρμογής προγράμματος κινήτρων, καθώς και την εξοικονόμηση σε κάθε παραγωγική δραστηριότητα μέσω προγραμμάτων τύπου «Εξοικονομώ κατ’ οίκον». Ζητά επίσης οργανωμένο σχέδιο μείωσης της κατανάλωσης στον Δημόσιο τομέα, υπογραμμίζοντας την καθυστέρηση του προγράμματος «Ηλέκτρα».
3. Υποδομές – Δημόσια Έργα
Αναγνωρίζοντας τη σημαντική δραστηριότητα σε ότι αφορά τις υποδομές, το ΤΕΕ/ΤΚΜ τονίζει την ανάγκη τα έργα να προχωρούν και να ολοκληρώνονται με σφιχτά αλλά ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα, ιδιαίτερα για τη Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία που έχουν δεινοπαθήσει από καθυστερήσεις, αναβολές και ακυρώσεις.
Αναφέρονται ειδικότερα η ολοκλήρωση του Μετρό χωρίς άλλες καθυστερήσεις, τα ώριμα αντιπλημμυρικά έργα, η Σιδηροδρομική Εγνατία ως έργο εθνικής σημασίας, ο οδικός άξονας Θεσσαλονίκης-Εδεσσας, η έναρξη του Fly Over εντός του 2022 όπως έχει ανακοινωθεί, η αναβάθμιση του λιμανιού που έχει καθυστερήσει, η εξεύρεση κονδυλίων για ολοκλήρωση της ΔΕΘ εντός του αρχικού χρονοδιαγράμματος. Επίσης αναφέρεται μια σειρά δρομολογημένων και νέων έργων για τη Δυτική Θεσσαλονίκη (πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, κέντρο logistics στο πρώην Στρατόπεδο Γκόνου, Ολυμπιακών προδιαγραφών κολυμβητήριο στο πρώην Στρατόπεδο Μεγάλου Αλεξάνδρου, πορεία του Δυτικού Τόξου κ.α.)
4. Στρατηγικός χωρικός σχεδιασμός της Θεσσαλονίκης
Το ΤΕΕ/ΤΚΜ επισημαίνει πως η ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης βασίζεται, παράλληλα με τα προωθούμενα μεγάλα έργα, σε πρωτοβουλίες της Αυτοδιοίκησης και της Επιχειρηματικότητας που προσπαθούν να υπερπηδήσουν την έλλειψη χωροταξικού πλαισίου για τη Μητροπολιτική Ενότητα. Υπογραμμίζει την ανάγκη ενός σύγχρονου και θεσμικά κατοχυρωμένου δομικού σχεδιασμού, σημειώνοντας την εκκρεμότητα του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Θεσσαλονίκης. Εν κατακλείδι επαναφέρει την πρόταση για σύσταση Ειδικής Γραμματείας, αρμόδιας για την άμεση εκτόνωση των θεμάτων του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού της Θεσσαλονίκης, την αναβάθμιση του Τμήματος Μητροπολιτικού Σχεδιασμού σε Διεύθυνση και την άμεση σύνταξη νέου Στρατηγικού και Χωροταξικού Σχεδίου της πόλης, που να εναρμονίζεται με τις κατευθύνσεις του Περιφερειακού Χωρικού Πλαισίου.
5. Ανάπτυξη: Θεσσαλονίκη κέντρο καινοτομίας – κόμβος τεχνολογίας
Με βάση το ήδη υφιστάμενο οικοσύστημα καινοτομίες αλλά έχοντας στη μνήμη και τα λάθη στην πορεία του εγχειρήματος της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας, το ΤΕΕ/ΚΤΜ προτείνει: την ίδρυση παραρτήματος της Αναπτυξιακής Τράπεζας στη Θεσσαλονίκη, καθώς και της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του ΕΛΛΑΔΑ 2.0 για τα έργα του Βορειοελλαδικού τόξου, την εξέταση δημιουργίας Χρηματιστηρίου Αγροτικών Προϊόντων & Εμπορευμάτων (Southeastern Commodity Exchange), την επιτάχυνση έργων αναβάθμισης ή δημιουργίας χώρων βιομηχανικών συγκεντρώσεων, την ανάδειξη της εφοδιαστικής αλυσίδας (Logistics) ως βασικού πυλώνα ανάπτυξης της Περιφέρειας, καθώς και την Αναδιάρθρωση της Υπηρεσίας Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπ. Εσωτερικών.
Ειδικότερα, για την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας άμεσα ζητούμενα είναι νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας, διοικητική αναδιάρθρωση, επιτάχυνση υλοποίησης των θυλάκων, δημιουργία κινήτρων καθώς και επικαιροποίηση του στρατηγικού σχεδίου.
6. Πολιτισμός: Βιομηχανική Αρχιτεκτονική Κληρονομιά
Παραπέμποντας στο πρόσφατο συνέδριο που οργάνωσε με θέμα «τα Κάστρα της Βιομηχανίας». το ΤΕΕ/ΤΚΜ ζητά την καταγραφή και αξιολόγηση του αποθέματος των εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών συγκροτημάτων και την επιλογή των πλέον σημαντικών προς διατήρηση και επανάχρηση, ώστε παράλληλα να απελευθερωθούν σημαντικές εκτάσεις για τη δημιουργία χώρων πρασίνου και ελεύθερων χώρων.
Επισημαίνεται επίσης η ανάγκη συμμετοχής των κατοίκων και των τοπικών φορέων στην επιλογή των χρήσεων (που δεν χρειάζεται να περιορίζονται σε μνημειακές και μουσειακές), ώστε να καλύπτουν κοινωνικές και άλλες τοπικές ανάγκες αλλά και η εξασφάλιση οικονομικής βιωσιμότητας ώστε να εξασφαλίζεται κατ’ ελάχιστον η διαρκής συντήρηση των χώρων.
7. Παιδεία και Τεχνική Παιδεία
Το ΤΕΕ/ΤΚΜ δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην Παιδεία, ως μείζον αναπτυξιακό ζήτημα, του οποίου τα αποτελέσματα είναι αναγνωρίσιμα στην έρευνα, την παραγωγή, την επιχειρηματική αντίληψη, την κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά των πολιτών. Υπογραμμίζει πως ειδικότερα στην Τεχνική Παιδεία, όλες οι Κυβερνήσεις ακολούθησαν πολιτικές που βασίστηκαν σε οτιδήποτε άλλο πλην της αξιολόγησης των δεδομένων και του ορθολογικού σχεδιασμού.Επισημαίνει ως απαράδεκτη την κατασπατάληση πόρων και εσόδων από τη φορολόγηση των Ελλήνων πολιτών για την ανάδειξη ενός μεγάλου πλήθους μηχανικών εκ των οποίων οι καλύτεροι θα φύγουν για να εργαστούν για την ανάπτυξη άλλων χωρών.
Επιπλέον επισημαίνει τα προβλήματα που δημιουργεί ο νέος Νόμος (Ν. 4957/2022) που ουσιαστικά προωθεί (άρθρα 51 & 52) μια διαδικασία απευθείας αναθέσεων μελετών σε πανεπιστημιακά εργαστήρια, κατά παρέκκλιση της υφιστάμενης κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας αλλά και κάθε αρχής υγιούς ανταγωνισμού. Καταλήγοντας, το ΤΕΕ/ΤΚΜ επισημαίνει την προθυμία αλλά και την ετοιμότητα του ΤΕΕ/ΤΚΜ και των Μηχανικών της Κεντρικής Μακεδονίας, να ανταποκριθούν πλήρως στις απαιτήσεις του ρόλου τους, σε όλους τους παραπάνω τομείς.