ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΕ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΑ ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ, ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥ ΥΦΟΥΣ
Γράφει ο Χρήστος Μπλατσιώτης
Την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 1985, ανήμερα της τοπικής επετείου, ο Χρήστος Σαρτζετάκης επισκέφθηκε τη Βέροια για να παραστεί στις εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της πόλης από τους Οθωμανούς κατακτητές. Ήταν μια ιστορική επίσκεψη αφού για πρώτη φορά Πρόεδρος της Δημοκρατίας τιμούσε την επέτειο με την παρουσία του κι αυτό της έδωσε μια ιδιαίτερη ακτινοβολία με πανελλήνια προβολή. Ο Χρήστος Σαρτζετάκης έφθασε στη Βέροια, με ελικόπτερο που προσγειώθηκε στο ελικοδρόμιο του Β’ Σώματος Στρατού και είχε απογειωθεί από τη Θεσσαλονίκη όπου είχε φθάσει ο Πρόεδρος μια ημέρα πριν. Τον υποδέχθηκαν, ο αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας Αντώνης Δροσογιάννης που είχε έλθει ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης, ο Νομάρχης Ημαθίας Νίκος Σχοινάς που στο μεταξύ είχε διαδεχθεί τον Νίκο Πινακίδη και ο Δήμαρχος Βέροιας Ανδρέας Βλαζάκης.
Η επίσκεψη του Προέδρου στη Βέροια ξεκίνησε με τη συμμετοχή του στη Δοξολογία που τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Παύλου και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση της επίσημης υποδοχής του, σε εντυπωσιακή εξέδρα που είχε διαμορφωθεί στο μπαλκόνι του Δημαρχείου, στον 2ο όροφο της πολυκατοικίας επί της οδού Μητροπόλεως όπου στεγάζονταν τότε τα γραφεία της δημοτικής αρχής και των υπηρεσιών της, με αρκετό κόσμο (κυρίως πολίτες της Βέροιας) να παρακολουθεί ακριβώς από κάτω, στο οδόστρωμα.
Προσφωνώντας τον Χρήστο Σαρτζετάκη, ο Δήμαρχος Βέροιας Ανδρέας Βλαζάκης τον ευχαρίστησε θερμά για την τιμητική επίσκεψή του και «εκ μέρους του βεροιώτικου λαού» όπως τόνισε χαρακτηριστικά, του απένειμε αναμνηστικό μετάλλιο με το έμβλημα της πόλης «σαν μικρό δείγμα αναγνώρισης της προσφοράς σας προς την πατρίδα» όπως ανέφερε. Ο Χρήστος Σαρτζετάκης από την πλευρά του, ευχαρίστησε θερμά για την υποδοχή και την τιμή που του επεφύλαξε η Βέροια και στη σύντομη ομιλία του ήταν ενωτικός και εκφραστής πατριωτικών λόγων. Από το Δημαρχείο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετέβη στο Ηρώο της Πλατείας Ωρολογίου όπου κατέθεσε στεφάνι και στη συνέχεια παρακολούθησε την καθιερωμένη παρέλαση των πολιτικών και στρατιωτικών τμημάτων. Τέλος παρακάθισε σε δεξίωση που διοργάνωσε ο Δήμος Βέροιας προς τιμή του, στο τουριστικό περίπτερο της Ελιάς και μετά το τέλος της, ο Χρήστος Σαρτζετάκης επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη.
ΣΥΓΚΡΙΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ
ΣΤΗ ΒΕΡΟΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ
Η επίσκεψη του Χρήστου Σαρτζετάκη στη Βέροια πραγματοποιήθηκε 5,5 μήνες μετά την επίσκεψη που έκανε στη Νάουσα για την επέτειο του Ολοκαυτώματος. Είχε την ίδια οργανωτική αρτιότητα, είχε όλα τα στοιχεία μιας αντάξιας και λαμπρής υποδοχής, έλειπαν όμως όλα εκείνα τα «φαντασμαγορικά» της Νάουσας, όπως το πενταμελές κυβερνητικό κλιμάκιο που συνόδευσε εκεί τον Πρόεδρο ή την κινητοποίηση που έγινε με τους πέντε χιλιάδες πολίτες που συγκεντρώθηκαν για την ομιλία του. Στη Βέροια δεν επιλέχθηκε κάποια πλατεία για την υποδοχή του ούτε έγινε κάποια «παλλαϊκή κινητοποίηση» ενώ εκ μέρους της κυβέρνησης ήλθε ένας μόνο Υπουργός, ο Αντώνης Δροσογιάννης
Η διαφορά ανάμεσα στις δύο εκδηλώσεις, σε σχέση με την κινητοποίηση και τις παρουσίες για την υποδοχή του Χρήστου Σαρτζετάκη (τεράστια και μαζική κινητοποίηση στη Νάουσα, χωρίς υπερβολές και διαφορετικού ύφους στη Βέροια) σε μεγάλο βαθμό μπορεί να σχετίζεται και με τις εθνικές εκλογές που στο μεταξύ μεσολάβησαν ανάμεσα στις δύο επισκέψεις. Οι εκλογές αυτές προκηρύχτηκαν μια μόλις ημέρα μετά την εκδήλωση για το Ολοκαύτωμα της Νάουσας και έγιναν ένα μήνα μετά, την Κυριακή 2 Ιουνίου. Η κάλπη ανέδειξε ξανά νικητή το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 45,82 % και 161 έδρες έναντι 40,85 % της Νέας Δημοκρατίας (126 έδρες). Συνεπώς είχε ανανεωθεί η λαϊκή εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου και στις πολιτικές αποφάσεις του. Ανάμεσά σε όλα βέβαια είχε κερδίσει μια ευρεία κοινωνική αποδοχή και η επιλογή του για τον Χρήστο Σαρτζετάκη.
Κι εκεί μάλλον πρέπει να βρίσκεται η εξήγηση για το ότι μετά τις εθνικές εκλογές του 1985 καμία άλλη εκδήλωση με την παρουσία του Χρήστου Σαρτζετάκη δεν είχε το ίδιο μέγεθος, την ίδια ένταση και την ίδια κινητοποίηση κυρίως όπως εκείνη της Νάουσας (στις 21 Απριλίου 1985) ή μιας περίπου αντίστοιχης στα Χανιά (στις 29 Μαρτίου 1985). Ομοίως κάπου εκεί πρέπει να βρίσκεται και η εξήγηση για το ότι μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 1985, η Νέα Δημοκρατία μπορεί να διατήρησε τις ενστάσεις της, για τον τρόπο εκλογής του Σαρτζετάκη, επικεντρώθηκε όμως στην ανάγκη σεβασμού του θεσμικού ρόλου του όπως εξ αρχής έκανε.
Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΗΣ ΝΔ
ΚΑΙ Ο ΕΜΠΕΙΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΛΑΖΑΚΗΣ
Αυτό φάνηκε και από τη στάση των δύο τοπικών βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας κατά την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Βέροια. Ο Δημήτρης Χατζηδημητρίου και ο Άγγελος Βαλταδώρος (που επανεκλέχθηκαν τον Ιούνιο του 1985) στην εκδήλωση για το Ολοκαύτωμα της Νάουσας είχαν επιλέξει να παραστούν μόνο στο Τρισάγιο της Αράπιτσας και στη Δοξολογία και μόνο «για να τιμήσουν την επέτειο της πόλης» όπως είχαν δηλώσει, απέχοντας από κάθε άλλη εκδήλωση που σχετίζονταν με την υποδοχή του Χρήστου Σαρτζετάκη. Αντίθετα στην εκδήλωση της Βέροιας, οι δύο Νεοδημοκράτες βουλευτές συμμετείχαν κανονικά.
Το ίδιο κλίμα φάνηκε κι όταν στις εκδηλώσεις υποδοχής και τιμής του Χρήστου Σαρτζετάκη στη Βέροια συμμετείχαν και μέλη από τον δημοτικό συνδυασμό του Γιώργου Τσαλέρα (που είχε υποστηρίζει η Νέα Δημοκρατία) ενώ κάποιοι άλλοι προτίμησαν απλώς να μην παραστούν.
Στην απονομή της τιμητικής διάκρισης προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο Δήμαρχος Βέροιας Ανδρέας Βλαζάκης, όντας ιδιαίτερα έμπειρος πολιτικά, κράτησε μια προσεκτική στάση και απέφυγε αναφορές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τριβές και εντάσεις. Είχε υπόψη του ίσως ότι στη Νάουσα είχε προκλήθηκαν αντιδράσεις όταν ο Δημήτρης Βλάχος δήλωσε ότι ο Πρόεδρος τιμάται με «ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου» καθώς η πλευρά της Αντιπολίτευσης απείχε από τη συνεδρίαση για την απονομή τιμητικής διάκρισης στον Πρόεδρο δηλώνοντας μάλιστα ότι «δεν αναγνωρίζει την εκλογή του».
Στη Βέροια, ο Ανδρέας Βλαζάκης ανέφερε ότι η απονομή της τιμητικής διάκρισης έγινε «εκ μέρους του βεροιώτικου λαού» και όλα κύλησαν ομαλά. Κι επιπλέον όταν στις αρχές Οκτωβρίου ανακοινώθηκε από την Δήμο Βέροιας ότι ο Χρήστος Σαρτζετάκης θα επισκεφθεί τη Βέροια, το δελτίο τύπου έγραφε ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης ανταποκρινόμενος σε σχετική πρόσκληση του κ. Δημάρχου θα τιμήσει με την παρουσία του στις 16 Οκτωβρίου τη γιορτή απελευθέρωσης της πόλης από του τουρκικό ζυγό».
Ο ΤΟΠΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΝΟΣΤΙΜΙΕΣ
Στη δεξίωση που δόθηκε προς τιμή του Προέδρου της Δημοκρατίας στην «Ελιά», ο διοργανωτής Δήμος Βέροιας προσκάλεσε και τους εκπροσώπους του τοπικού Τύπου. Βέβαια οτιδήποτε αντίθετο θα ήταν παράλειψη αφού στη δεξίωση θα παραβρίσκονταν ούτως ή άλλως οι Αθηναίοι δημοσιογράφοι που κάλυπταν το ρεπορτάζ της Προεδρίας και είχαν ακολουθήσει τον Χρήστο Σαρτζετάκη στη Βέροια. Πάντως ήταν η πρώτη φορά που ο τοπικός Τύπος προσκλήθηκε σε μια τέτοια εκδήλωση, με τα εύσημα να αποδίδονται στον Δήμαρχο Ανδρέα Βλαζάκη για τη σχετική πρωτοβουλία και την ίση αντιμετώπιση προς τους δημοσιογράφους της Βέροιας έναντι των Αθηναίων. Όσο για το ρεπορτάζ της δεξίωσης, εκτός από αυτά που αφορούσαν την προσφώνηση του Ανδρέα Βλαζάκη και την ομιλία του Χρήστου Σαρτζετάκη, έγιναν και ιδιαίτερα εύγεστα σχόλια για τις «τοπικές νοστιμιές» και τα «παραδοσιακά φαγητά» που περιλαμβάνονταν στο μενού και τιμήθηκαν δεόντως.
ΟΙ ΑΦΙΣΟΚΟΛΛΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΝΝΕΔ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΠΑΣΟΚ
Μερικές ημέρες πριν την άφιξη του Χρήστου Σαρτζετάκη είχε επισκεφθεί τη Βέροια ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο διήμερης περιοδείας του στην Ημαθία. Με αφορμή την επίσκεψη αυτή, η ΟΝΝΕΔ Βέροιας είχε προχωρήσει σε μια «γενική» αφισοκόλληση της πόλης που σε κάποια σημεία όντως είχε ξεπεράσει το μέτρο. Έτσι , αφού ολοκληρώθηκε η επίσκεψη Μητσοτάκη κι απέμεναν μόλις δύο ημέρες για την άφιξη του Σαρτζετάκη, τα συνεργία του Δήμου έσπευσαν να καθαρίσουν (και να… ξεβάψουν) την πόλη. Όμως το βράδυ πριν την επίσκεψη του Προέδρου ήταν η σειρά της νεολαίας ΠΑΣΟΚ για να κάνει αφισοκόλληση με τη διαφορά ότι το έκανε «εντός πλαισίων» κι έτσι όταν ήλθε ο Σαρτζετάκης, η Βέροια ήταν μεν γεμάτη από αφίσες του ΠΑΣΟΚ αλλά μόνο στα ειδικά πλαίσια των δρόμων και πουθενά αλλού.
ΜΕ «ΔΕΚΑ ΣΕΝΤΟΥΚΙΑ ΡΟΥΧΑ»
Σε κάποια φύλλα του αντιπολιτευόμενου αθηναϊκού Τύπου της εποχής, η επίσκεψη του Χρήστου Σαρτζετάκη στη Βέροια συνοδεύτηκε ξανά από υπερβολικά, κακόγουστα ή εμφανώς ψευδή σχόλια (όπως είχε γίνει και με την επίσκεψη της Νάουσας όταν έγραφαν δήθεν ότι «μπέρδεψε» το σημείο όπου έπρεπε να πετάξει το στεφάνι στην Αράπιτσα), σχόλια που εντάσσονταν σε μια διαρκή προσπάθεια ορισμένων κύκλων να λοιδορήσουν την παρουσία του. Έγραψαν λοιπόν κάποιες αθηναϊκές εφημερίδες ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «πήγε στη Βέροια παίρνοντας μαζί του, δέκα σεντούκια ρούχα» που «ξεφορτώθηκαν» από το στρατιωτικό αεροπλάνο με το οποίο έφθασε αρχικά στη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα κάποια σχόλια έφθασαν να γράψουν μέχρι κι ότι ο Πρόεδρος αφίχθη στη Θεσσαλονίκη με τη σύζυγό του, για να επισκεφτεί το πατρικό σπίτι του και στο περιθώριο αυτής της επίσκεψης ήλθε και στη Βέροια (όπως λέμε «πετάχτηκε μέχρι…»). Κάτι που βεβαίως δεν ίσχυε.
Το ύφος και το περιεχόμενο αυτών των σχόλιων προκάλεσαν τότε μέχρι και επίσημη ανακοίνωση – απάντηση από την Προεδρία της Δημοκρατίας που σημείωνε μεταξύ άλλων ότι: «Κατά την πρόσφατη μετάβασή του στη Βέροια για να παραστεί στην επέτειο της απελευθέρωσης της πόλης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν συνοδεύονταν από τη σύζυγό του, πήρε δε μαζί του στο πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου, μόνο μια συνηθισμένη βαλίτσα. Επομένως τα αναγραφόμενα σχόλια ότι δήθεν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνοδεύονταν από τη σύζυγό του και είχε πάρει μαζί του ‘δέκα σεντούκια ρούχα’ τα οποία και ξεφορτώθηκαν από το αεροπλάνο στη Θεσσαλονίκη είναι ψευδή και κακοήθη αποκυήματα της νοσηρής φαντασίας αυτών που χαλκεύουν τέτοιες ψευδολογίες». Ενώ σε άλλο σημείο εκείνης της μακροσκελούς ανακοίνωσης σημειώνονταν ότι ο Χρήστος Σαρτζετάκης «δεν επισκέφθηκε το πατρικό σπίτι του» διότι κατά την παραμονή του στη Θεσσαλονίκη «λόγω ασχολιών παρέμεινε στο Κυβερνείο». «Επομένως τα σχόλια για δήθεν μπλοκάρισμα των δρόμων κατά την επίσκεψη του Προέδρου στο πατρικό σπίτι του είναι το ίδιο ψευδή και κακοήθη αποκυήματα της νοσηρής φαντασίας» τόνιζε η ίδια ανακοίνωση.
ΕΝΑ ΔΑΝΕΙΚΟ ΠΟΥΛΟΒΕΡ
ΓΙΑ ΤΟ ΚΡΥΟ ΤΑ ΒΕΡΟΙΑΣ
Αυτά τα σχόλια για τα δήθεν «σεντούκια με ρούχα» που κουβάλησε όταν ήλθε στη Βέροια μάλλον δυσαρέστησαν πολύ τον Χρήστο Σαρτζετάκη διότι τρία χρόνια μετά την επίσκεψή του, τα θυμόταν ακόμη ενοχλημένος. Έτσι, όταν στις 3 Μαΐου του 1988 συναντήθηκε με το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ), παραπονούμενος για τα δημοσιεύματα των εφημερίδων εναντίον του, ανάφερε και το εξής: «Όταν πήγα στη Βέ1985