Η τάση για την ισοπέδωση των πάντων! (Β΄)

Του ιερέως

Παναγιώτου Σ. Χαλκιά

Στο προηγούμενο άρθρο μας, φίλε αναγνώστη, που είχε για τίτλο τον ίδιο ως άνω, διατυπώσαμε ορισμένα ερωτήματα σχετικά με την ισοπεδωτική τάση πολλών ανθρώπων της εποχής μας. Και σήμερα επαναλαμβάνουμε: Γιατί αυτή η καταλυτική και ισοπεδωτική τάση; Γιατί κάθετί «το κατεστημένο», όπως λένε, που υπενθυμίζει την τάξη, την ηθική προσταγή, την ιεραρχία, θέλουν να το εξαφανίσουν; Στα ερωτήματα αυτά δίνουν πολλές και διάφορες απαντήσεις.

Μερικοί λένε ότι ο υπερβολικός τονισμός της προσωπικής ελευθερίας και των ατομικών δικαιωμάτων και ακόμη η κατάχρηση της λέξης «δημοκρατία» με τις διάφορες και τελείως αντίθετες ερμηνείες που της δίνουν, είχε ως αποτέλεσμα την κατάργηση κάθε στοιχείου που δεσμεύει. Κάθε τι που προέρχεται για να καθοδηγήσει, να θέσει νόμους και τάσεις και επιδιώξεις του ανθρώπου, θεωρήθηκε σαν φρένο που εμποδίζει την ελεύθερη και φυσική ανάπτυξη του ατόμου. Συχνά λέγεται και γράφεται, πως σήμερα δεν μπορούμε να ανεχθούμε τους κανόνες και τις εντολές της θρησκείας. Δεν μπορεί τάχα ο άνθρωπος της διαστημικής εποχής να υποστεί τέτοιες δεσμεύσεις, που τον εμποδίζουν να προχωρήσει ελεύθερα και αβίαστα στη ζωή του.

Έπειτα, ισχυρίζονται άλλοι, μήπως αυτοί οι κανόνες και οι εντολές που επροβάλλοντο από διάφορες πηγές, θρησκευτικές, κοινωνικές, πολιτικές, δεν έγιναν ένα ισχυρό όπλο στα χέρια μερικών, για να καταπιέσουν τα πλήθη των ανθρώπων; Αυτοί οι λεγόμενοι ηγέτες, όπως σημειώνει ένας ξένος δημοσιογράφος, «δεν ήταν τίποτε άλλο παρά πνευματικοί καταπιεστές, πνευματικοί δικτάτορες, αφού έθεταν κατά την κρίση τους αξίες, χωρίς να επιδέχονται αντιρρήσεις και δημιουργούσαν μία ιεραρχία προσώπων, πραγμάτων και ιδεών, στην οποίαν έθεταν επικεφαλής τους εαυτούς των, μια και το επέτρεπε η κοινωνία και δεν αντιδρούσε».

Ακόμη, ισχυρίζονται άλλοι, σήμερα όλα μεταβάλλονται, ρευστοποιούνται, αναθεωρούνται με μία ταχύτητα χαρακτηριστική. Μία συνεχής ανανέωση και δημιουργία νέων μοντέλων είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα του καιρού μας.

Γιατί αυτό να μην ισχύει και στην πνευματική ζωή των ανθρώπων;

Όσο κι αν θέλει κανείς να είναι αντικειμενικός και να αναγνωρίζει στην εποχή μας πολλά ελαφρυντικά, νομίζω πως δεν θα ήταν άδικο να καταλογίσει πολλή προχειρότητα και επιπολαιότητα στο σύγχρονο άνθρωπο.

Το ότι τονίζει πολύ την ελευθερία, δεν το οφείλει στη δική του πρόοδο και εφευρετικότητα. Την ελευθερία τη διδάχθηκε, κυρίως, από το Ευαγγέλιο. Εκεί υπάρχει το αληθινό, το καθαρό κήρυγμα ελευθερίας. Όσα κατά καιρούς είπαν οι άνθρωποι ήταν ψίχουλα ελευθερίας αναμεμειγμένα με πολλά καταλυτικά της ελευθερίας. Ακόμη και αυτή η δημοκρατική ελευθερία των αρχαίων προγόνων μας, την οποίαν τόσο πολύ επικαλούνται δικοί μας και ξένοι, είχε αρκετά τρωτά, όπως λ.χ. ο θεσμός της δουλείας.

Αυτό, λοιπόν, το ανυπέρβλητο ευαγγελικό μήνυμα της ελευθερίας συνοδεύεται και με τόσες αλήθειες, που δεν μπορεί ο άνθρωπος να τις αγνοεί. Στα μάτια του ακαλλιέργητου πνευματικά ατόμου, φαίνονται δεσμευτικές. Είναι, όμως, αναγκαίες προϋποθέσεις για να γίνει ο άνθρωπος πράγματι ελεύθερος. «Τη ελευθερία ουν, η ο Χριστός ημάς ηλευθέρωσε, στήκετε και μη πάλιν δουλείας ενέχεσθε» (Γαλ. Ε΄ 1), φωνάζει ο Απόστολος Παύλος. Τι σημαίνουν αυτά τα λόγια; Ότι υπάρχει ο κίνδυνος να χάσει ο Χριστιανός την ελευθερία, την αληθινή ελευθερία που του χαρίζει ο Χριστός. Γι’ αυτό πρέπει να προσέχει, να προφυλάσσεται από όλα εκείνα που του καταστρέφουν την ελευθερία. Ναι, θα φωνάξουν μερικοί, αλλά αυτά είναι κανόνες, είναι δεσμεύσεις. Λησμονούν, όμως, ότι για να διατηρήσουν την υγεία τους, υποβάλλονται σε πολλές στερήσεις, όπως λ.χ. ορισμένων φαγητών. Γιατί κι εκεί δεν διαμαρτύρονται;

Και στις άλλες δικαιολογίες για την ισοπέδωση των πνευματικών αξιών, πολλά θα μπορούσε να πει κανείς. Αν μερικοί ηγέτες έκαναν κατάχρηση της θέσεώς τους, σημαίνει ότι πρέπει να καταργηθεί η ιεραρχία μέσα στη ζωή; Επειδή ένας αξιωματικός δεν εξεπλήρωσε καλά την αποστολή του, είναι λογικό να καταργηθεί κάθε ηγέτης στο στράτευμα; Αν μερικοί ηγέτες (θρησκευτικοί, πολιτικοί, στρατιωτικοί κ.λπ.) ήσαν φαύλοι και αποτυχημένοι, δεν σημαίνει ότι όλοι ήσαν τέτοιοι. Γι’ αυτό, σωστό και δίκαιο είναι να επιζητηθεί η μόρφωση, η εξύψωση, η σωστή εκπλήρωση των ευθυνών κάθε υπεύθυνου. Να επιδιωχθεί, όμως, η κατάργηση και η εξαφάνιση των ηγετών, που θέλουν σήμερα μερικοί, αυτό σημαίνει διάλυση και καταστροφή.

Όσο για την συνεχή ροή των πραγμάτων της καθημερινής ζωής που ζητεί να παρασύρει και τον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου, ποιος δεν το καταλαβαίνει ότι είναι ένας παραλογισμός; Επειδή δηλαδή αλλάζουν τα μοντέλα στο αυτοκίνητο και οι μάρκες στις τηλεοράσεις, πρέπει να αλλάζουν και οι αιώνιες αρχές και αξίες;

Το σύνθημα «γκρέμισε ότι υπάρχει, κάτω οι αξίες, κάτω οι αυθεντίες», φαίνεται πολύ ελκυστικό στα μάτια των πολιτών. Όχι για να εξαφανίσουν κάθε τι το σάπιο και βλαβερό. Όχι για να οικοδομήσουν κάτι υψηλότερο, αγνότερο και ωφελιμότερο. Αλλά για να έχουν πλήρη ασυδοσία στην αμαρτωλή ζωή τους, φωνάζουν προς όλες τις κατευθύνσεις: γκρέμισμα και σπάσιμο. Γκρέμισμα και ξερίζωμα και συντριβή και όχι μια νέα δημιουργία, που θα ήταν ευχή και χαρά όλων ανεξαιρέτως των υγιώς σκεπτόμενων ανθρώπων. Το γκρέμισμα έγινε και γίνεται για την άγρια εκείνη ευχαρίστηση του γκρεμίσματος. Το σπάσιμο μόνο για τη χαρά του σπασίματος. Ολοκληρωτική δηλαδή απομίμηση της χαράς εκείνης που ένιωθε η μαυρισμένη ψυχή του Νέρωνα, όταν έβλεπε να καίγεται η Ρώμη!!!

Τέλος θα μου επιτρέψετε, φίλοι αναγνώστες, να τελειώσω το παρόν άρθρο, με ένα μικρό ποίημα:

Γεμίσαμε σιδερικά

μπετόν, κλουβιά

ρουφιάνους, περιπολικά.

Τα ήθη ξέφτισαν, ξεθώριασαν.

Αρχές πια δεν υπάρχουν.

Τα πάντα, το πέπλο της φθοράς

τα έχει σκεπασμένα.

Οι συνειδήσεις έχουν τιμή.

Οι δεσμοί έχουν χαλαρώσει.

Η γνώση είναι περιττή.

Παντού η αναρχία.