Πέρασε μια εβδομάδα από την κακοκαιρία που άφησε 1-1,5 μέτρο βαρύ, υγρό χιόνι στο Σέλι. Μια κακοκαιρία που άφησε το Σέλι δυο ημέρες χωρίς ρεύμα και εδώ και μια εβδομάδα αφήνει χωρίς νερό ένα πολύ μεγάλο τμήμα της επάνω μεριάς του χωριού (από την Τζάνα και επάνω) αφού τα αντλιοστάσια στα Πριόνια δεν έχουν ακόμη ρεύμα.
Μια κακοκαιρία που φοβάμαι ότι θα βγάλει προβλήματα σε αρκετές οικίες τις επόμενες ημέρες, όταν οι κάτοικοι ανέβουν να επιθεωρήσουν τα σπίτια τους. Μια κακοκαιρία που κράτησε για 3 ημέρες κλειστό τον δρόμο Νάουσα-Σελι λόγω της πτώσης πολλών δένδρων στο οδόστρωμα. Παράλληλα προκάλεσε προβλήματα στον επαρχιακό δρόμο Βέροια – Σέλι λόγω του ύψους της χιονόστρωσης και της πτώσης δένδρων. Ο κεντρικός δρόμος προς Σελι, πέρα από κάποιες ώρες το ξημέρωμα της Τρίτης που έκλεισε (μέχρι να ανοιχτεί από τα εκχιονιστικά μηχανήματα της ΠΕ Ημαθίας και του ΕΧΚ Σελίου, δείτε βίντεο παρακάτω), ήταν προσβάσιμος μέχρι την είσοδο στην κεντρική πλατεία. Μετά ανέβηκαν τα εκχιονιστικά του Δήμου Βεροίας για να πάρουν το χιόνι με φορτωτές και φορτηγά και να αποσυμφορήσουν το κέντρο της Κοινότητας. Κατόπιν προχώρησαν σταδιακά στον αποχιονισμό δρόμων και παρκινγκ μέσα στον οικισμό. Αποχιονισμός και ρήψη αλατιού που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Μια κακοκαιρία που βρήκε το χωριό-χιονοδρομικό με 50 κατοίκους να διαμένουν στην περιοχή κατά την διάρκειά της, με 10.000 επισκέπτες την Κυριακή καθώς και 1.000 κατοίκους να διαμένουν στο χωριό το τριήμερο.
Με όλα τα παραπάνω στο μυαλό και αφού άκουσα τα σχόλια/προτάσεις/ παραπόνα από κατοίκους, επισκέπτες, αποχιονιστές αλλά και από παράγοντες της Αυτοδιοίκησης και της Πολιτικής Προστασίας, θέλω να καταθέσω κάποια πράγματα που τουλάχιστον εμένα με έκαναν σοφότερο και θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της επόμενης κακοκαιρίας που θα χτυπήσει:
1. Θα ξεκινήσω από το ζήτημα της προσωπικής ευθύνης και πώς αυτή μετατρέπεται σε κοινωνική ευθύνη. Η κακοκαιρίας είχε προαναγγελθεί από την ΕΜΥ και τα ΜΜΕ. Όποιος ανεβαίνει και μένει πάνω στο Σελι αυτή την εποχή πρέπει να έχει πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού του το ενδεχόμενο ότι μπορεί να αποκλειστεί για κάποιες ημέρες, να μην έχει ρεύμα και νερό. Πρέπει, λοιπόν, να έχει κάνει τις ανάλογες προεργασίες ώστε να είναι αυτάρκης για 2-3 ημέρες σε θέρμανση, διατροφή, φάρμακα. Σε περίπτωση που δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτό, προτείνεται να κατέβει στα πεδινά μέχρι να περάσει η κακοκαιρία και τα προβλήματα που θα φέρει. Επίσης, κοινωνική ευθύνη σημαίνει ότι φροντίζουμε να παρκάρουμε τα αυτοκίνητά μας σε σημεία που να μην ενοχλούν ή να τα κατεβάζουμε πριν την έναρξη της κακοκαιρίας σε ανοιχτωσιές δίπλα στον κεντρικό άξονα ή χαμηλά στο παρκινγκ του χωριού ώστε να μην εμποδίζουν τα Αποχιονιστικά μηχανήματα και να μπορούν να απεγκλωβιστούν ευκολότερα και γρηγορότερα. Κοινωνική ευθύνη επίσης σημαίνει να φροντίζουμε να πετάμε τα σκουπίδια στους κάδους που έχουν αποχιονιστεί και όχι να τα πετάμε δίπλα σε βουνά από χιόνι ή όπου νομίζουμε ότι μπορεί να υπάρχουν κάδοι θαμμένοι. Επιπλέον, θα πρέπει να προβλέπουμε και να λειτουργούμε βάση λογικής, ειδικότερα όσοι γνωρίζουμε το τι συμβαίνει στο Σελι όταν έχει χιόνι με το ΕΧΚ ανοιχτό. Είναι φρόνιμο να ανέβουμε για βόλτα, φαγητό, καφέ, φωτογραφίες μία καθημερινή και όχι το σαββατοκύριακο που οι επισκέπτες/σκιέρ θα είναι χιλιάδες.
2. Αν και η κακοκαιρία είχε προαναγγελθεί, νομίζω ότι δεν εκτιμήθηκε σωστά από τους μετεωρολόγους για την περιοχή του Βερμίου καθώς και ενημέρωση που παρείχαν στην Πολιτική Προστασία ήταν ανεπαρκής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι ενώ στάλθηκε αυτοματοποιημένο μήνυμα εκτάκτου Ανάγκης από το 112 σε κατοίκους χωριών της Ημαθιώτικης πλευράς των Πιέριων, στα χωριά του Βερμίου δεν ήρθε κανένα μήνυμα από το 112.
3. Σε τέτοιες καταστάσεις και πριν η κακοκαιρία χτυπήσει, θα ήταν εύλογο η Κοινότητα Κάτω Βερμίου, με προσωπική παρουσία, να καταγράφει τους κατοίκους που επρόκειτο να διαμείνουν στο Σελι και σε ποιες ακριβώς περιοχές του χωριού βρίσκονται. Να καταγράφει ο Κοινοτάρχης τα άτομα, τα τηλέφωνα και εάν είναι αυτάρκεις σε τρόφιμα, νερό, θέρμανση και φάρμακα. Να ενημερώνεται και να τους συστήνει να αποχωρήσουν εάν βλέπει ελλιπή προετοιμασία, κυρίως όταν υπάρχουν ηλικιωμένοι. Όλα αυτά τα στοιχεία πρέπει να τα καταθέτει στην Πολιτική Προστασία του Δήμου και αυτή να ενημερώνει με τη σειρά της την κεντρική Πολιτική Προστασία. Αυτό, δυστυχώς, δεν έγινε ποτέ από την Κοινότητα Κάτω Βερμίου, η οποία είναι παντελώς απούσα και απροετοίμαστη πριν-κατά την διάρκεια- μετά την κακοκαιρία. Έτσι, ένας- δυο κάτοικοι παρόντες, αναλάβαμε το έργο ενημέρωσης της Πολιτικής προστασίας και της πρόσβασης στα σπίτια των αποκλεισμένων κατοίκων. Το κτίριο της Κοινότητας Κάτω Βερμίου θα πρέπει να λειτουργεί σαν Κοινότητα και να μην παραμένει σφραγισμένο (εδώ και 15 χρόνια). Προτείνεται στο κτίριο να στηθεί ένα έκτακτο επιχειρησιακό κέντρο αντιμετώπισης της κατάστασης από την Πολιτική Προστασία και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Να διατίθεται σταθερή τηλεφωνική γραμμή, όπως υπήρχε παλιά, για να υπάρχει συνεχής επικοινωνία και συντονισμός στην αντιμετώπιση της κακοκαιρίας. Αν λειτουργούσε η Κοινότητα το πρόβλημα συντονισμού θα αντιμετωπιζόταν πιο άμεσα και αποτελεσματικά, χωρίς χρονοκαθυστέρηση και προβλήματα καθώς η κινητή τηλεφωνία δεν λειτουργούσε για δυο ημέρες.
4. Όλοι οι κάτοικοι γνωρίζουμε ότι αμέσως μόλις πέσουν 30+ cm χιόνι, αρχίζουν τα προβλήματα στην ηλεκτροδότηση. Θα πέσουν κάποιες φάσεις ή θα διακοπεί τελείως η ηλεκτροδότηση του Χωριού και του Χιονοδρομικού (κοινό δίκτυο). Αμέσως σταματούν να λειτουργούν οι λέβητες θέρμανσης στα σπίτια ενώ οι επιχειρήσεις κλείνουν και οι πελάτες φεύγουν με τεράστια οικονομική ζημιά και απογοήτευση. Είναι καιρός να ξεκινήσει η Υπογειοποίηση του εναέριου δικτύου. Με χαρά διαβάζω στα ΜΜΕ ότι η Πόλη της Βέροιας και ειδικότερα το Κάτω Βέρμιο είναι μέσα στους οικισμούς που θα ξεκινήσει το έργο εντός των επόμενων μηνών με χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης.
5. Σε τέτοιες ακραίες κακοκαιρίες, που έχουν προαναγγελθεί, θα πρέπει ο Αποχιονισμός τις ημέρες που το φαινόμενο είναι σε εξέλιξη, να είναι συνεχής, καθ’ όλη την διάρκεια της χιονόπτωσης. Αυτό βοηθά να παραμένει το δίκτυο ανοιχτό και να μην συσσωρεύονται τεράστιες ποσότητες χιονιού στον δρόμο, ειδικότερα όταν η Χιονοκακοκαιρία χτυπά μόνο τα ορεινά στα 800+ μέτρα. Αναφορικά με τον αποχιονισμό μέσα στο Σελι, είχαμε χιονόστρωση 1 με 1,5 μέτρο από βαρύ συμπαγές χιόνι. Τα αποχιονιστικά με μαχαίρι δεν μπορούσαν να το σπάσουν και χρειάστηκαν φορτωτές και αποχιονιστικό με ανέμη. Το χωριό είναι χρισμένο σε λόφους με μεγάλες κλίσεις και με στενό οδικό δίκτυο. Έχω προτείνει στον Δήμο Βέροιας, εάν μπορεί, να διαθέσει ένα μικρό αγροτικό ή Jeep 4χ4 με τροποποιημένη αποσπώμενη βάση με μαχαίρι καθαρισμού. Αυτό θα είναι στο Σελι από την αρχή της κακοκαιρίας και θα επιχειρεί συνέχεια (αυτές τις μια –δυο το πολύ ημέρες που κρατεί το ακραίο φαινόμενο) καθαρίζοντας τους δρόμους μέσα στο Χωριό μέρα νύχτα, ώστε να μην προλάβουν να συσσωρεύουν τεράστιες ποσότητες και μετά να χρειάζονται μεγάλες προσπάθειες και βαριά μέσα αποχιονισμού. Επίσης, το παρκινγκ στην είσοδο του Χωριού είχε 1,5 μέτρο χιόνι και χρειάστηκαν φορτωτές και φορτηγά να πάρουν το χιόνι αφού έχει διαχωριστικές νησίδες στην μέση και κράσπεδα πολλά, πράγμα που δυσκόλεψε τόσο σε χρόνο όσο και σε ανθρώπινο/τεχνικό δυναμικό. Ο Αποχιονισμός πρέπει να έχει μια σειρά. Πρώτα ο κεντρικός άξονας/δρόμος, οι αποκλεισμένοι μόνιμοι κάτοικοι, οι επιχειρήσεις, το κεντρικό παρκινγκ και τέλος οι υπόλοιποι δρόμοι όπου αυτό είναι εφικτό.
6. Η Τροχαία οφείλει να είναι ευέλικτη και να μην διστάζει να κλείνει τον δρόμο όταν κριθεί απαραίτητο, να ενημερώνει εγκαίρως, online (μέσα από έξυπνες εφαρμογές) τους οδηγούς για να αποφύγουμε μποτιλιάρισμα και εγκλωβισμούς. Ωστόσο, παρά τις δύσκολες συνθήκες η Τροχαία κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες και διαχειρίστηκε με επιτυχία τα χιλιάδες αυτοκίνητα σε ένα περιορισμένων δυνατοτήτων οδικό δίκτυο. Ας μην ξεχνάμε ότι τα πληρώματα της Τροχαίας δεν είναι παρκαδόροι.
7. Η πτώση του ρεύματος είχε σαν αποτέλεσμα να μην λειτουργούν οι κεραίες της κινητής τηλεφωνίας και των 3 εταιριών που βρίσκονται στον λόφο πάνω από το χωριό. Θα πρέπει να επιρριφτούν ευθύνες και σε αυτές. Οι κάτοικοι δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τους συγγενείς τους και τις αρχές, ενώ παράλληλα δεν υπήρχε Live συντονισμός μεταξύ των αρμόδιων λόγω της μη λειτουργίας των δικτύων. Θα πρέπει να ζητηθεί από τις εταιρίες κινητής, οι οποίες νοικιάζουν εκτάσεις για τις κεραίες τους από τον Μικρό Τοπικό συνεταιρισμό κατοίκων του Σελίου, να έχουν μπαταρίες που θα εξασφαλίζουν μια αυτάρκεια λειτουργίας 1-2 ημερών.
Κλείνοντας, να πω ένα μεγάλο μπράβο για την προσπάθεια που κατέβαλαν, με αυταπάρνηση και ευγένεια στα διάφορα αιτήματα, τα πληρώματα των Αποχιονιστικών της ΠΕ Ημαθίας κ’ Δήμου Βέροιας, καθώς και στους προϊσταμένους τους. Στα παιδιά του συνεργείου της ΔΕΔΔΗΕ που μέσα στο χιονοπαγωμένο δάσος, με εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες έδωσαν μάχη για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης. Στα άτομα της Πολιτικής Προστασίας με τα οποία δώσαμε αγώνα για να φτάσουμε στα σπίτια των κατοίκων που διαμένουν στο χωριό. Στα συνεργεία της ΔΕΥΑΒ που παλεύουν να φέρουν νερό σε όλο το χωριό. Σε όλους τους εθελοντές και τα πληρώματα της Τροχαίας που βοήθησαν το κέντρο του Χωριού του Σελίου να μην μπλοκαριστεί. Τέλος, σε όλους όσους βοήθησαν θεσμικά και μη και συνεχίζουν να εργάζονται στον αποχιονισμό του Χωριού…
Με την ευχή η επόμενη μεγάλη κακοκαιρία να βρει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς - ΠΕ Ημαθίας - Δήμος Βέροιας - ΕΧΚ Σελίου - Κοινότητα Σελίου – Κάτοικοι- πάλι μαζί στην μάχη, ενωμένους, συντονισμένους και σοφότερους.